I
]P ar lenient.
misdadenDampen en Ongelukhen.
De lessen der ondervinding.
u.
Tonia. Wel Heerejee! Domien, miinen man,
mijnen bruidegom! Hebben ze nu toch al' eerlijke
schomte yerlorcn?
Domien. Wat is er, vrouw? wat- is er?
Tonia. Och wat komen we daar te lezen in de
gazet? Dat ze daar te Parijs op Goeden Vrijdag vleesch
geëeten hebben in 't Publiek!
Domien. Ja, om Ons Heer te tergen!
Tonia. Dat ze daar een bal gehouden hebben,
dat vuil geuzen geboefte en dat ze kadrillen opdien
„^Heiligen Dag danstfen, op een air, geparödeerd uit
^'Spotternij op een christelijk gezang!
Domien. Ja, op 't gezang van 't H. Hert!
Tonia. Wel,
Lucifer, Lucifer,ge
moet uit uw Helle niet meer komen,
er zijn immers duivels genoeg inmen-
schengedaante! Vreezen ze niet van
stokken dood te vallen, van ingeslokt
te worden in d'ingewanden van d'eer-
de, van subiet gepolveliseerd te zijn
en door de duivels meêgepakt! Do- tf
mien, Domien! wat loopt er slecht
volk onder de kap van den Hemel! Hoe kan 'ne redelijke mensch zoo
diep zakken! Zie, 'k moo 'ne teug water drinken, zulke helsche boosheid
pakt en altreert mij!..i En dat wild geboefte wilt de wet geven!
Domien. Ja, vrouw, 't zijn zulke trawanten die in de geuzen-gazet
ten schrijven, eenst in'tfransch en dan komen hun artikels in't vlaamsch
om hier de steden en dorpen te verpesten!
Tonia. Dan verwondert het mij niet, dat De Werkman zoo gewel
dig tegen die geuzengazetten schrijft; 't isnoodig! Ze zouden al eerlijk en
eerbaar gevoel wegnemen.
Domien. En daarbij, vrouw, ze gaan niet te werk dan met leugens
en valschheden.
Tonia. Ên wat is dat daar in Rusland en Engeland?
Domien. Ha, t schijnt dat 't Bloed er gaat stroomen' Dat ongeluk
kig palen-zetten!
'fonia 't Hong in mijn leên, volgens dat de Werkman te verstaan
gaf! Och heilige moeder Anna! die twee forsige Landen!
Domien. Ja, arme soldaatjes, maakt u gereed voor de slachtbank!
Tonia. En 't zijn toch iemands kin
deren; ze moeten mij niet zeggen hoe dat
gaat, 'k zie 't van hier, van uit ons huize
ken: Kappen en kerven, schieten en ver
morzelen! de schoon bezaaide landijen
overtrappelen, 't vee in de weiden van
schrik deen doodvallen, de pachthoeven
doorschieten en afbranden, ei, in den dag
moorden en 'snachts dedooden begraven,
enfin meester zijn van een landstreek ge
lijk de wormen in een kerkhofEn elk
moet zwijgen voor dat militair gezwerm!
Domien, Domien, die oorlogen, die oor
logen!
Domien. Ja vronw, 't zijn schrikke
lijke planeten, straffen enplagen; Rusland
en Engeland hebben nog al iets op hun
lever van Volksverdrukking in Ierland
en in Polen!
Tonia Daar zegt gij alles, met éen woord.
Domien. Eu 't en moet ons niet verwonderen,
als die twee landen malkaar straffen en geesselen!
Ons Heer betaalt met de week niet,maar hij komt toch,
vrouw!
Tonia. Bij komt toch, bij eikendeen, alhoewol
g'er vindt die peizen: lk ben rijk, sterken machtig,
niemand kan mij temmen! ik zal maar de prij enden
geus spelen! ikzal maar 't gering Volk verderven en
verdrukken! ik zal maar de blasfematiën naar den He
mel werpen!
Domien. Droeve dompelaars die alzoo spreken!
Tonia. Niets dat men tegen 't Goed pleegt, valt op 'ne kouden steen;
en verwonderen zou het mij niet, als er eerlang ip Europa gevochten
wordt, dat de rivieren overloopen van 't bloed.... Is dat 'no wereld'? Veel
die er zijn, leven als wnipsche gedierten! God herkennen ze maar, om
hem te verwenschen ea te kleirieeren; de liberale gazetten worden helsche
plaveien; de goddelooz n zouden hunnen glorieuzen kop tot in den Hemel
steken; de solidairs b- afenissen gaan in de groote steden thalvent de
straat,'terwijl de Processiën en Bedevaarten met moeite gedoogd wor
den! En velen die dat zien of lezen, blijven onverschillig of doen met't
helsch ramenaat meê!.. En zou het ons moeten verwonderen als er su-
preerne straffen en plagen komen,om de menschen tot inkeer te brengen?
Dat alle menschen oordeelen en antwoordeu^of de wereld niet conter-
verdraaid is.
Menschen, weeral een ramp in de koolputten te Quaregnon, te
gen Bevgen, vrijdag avond ten 9 ure; 't grauwvuur uitgeborsten en
14 mijners die 550 meters diep werkten, (55o meters)'; die 14 man
nen zijn gekwetst, doch gelukkiglijk niet erg, ze konden nog te voet
naar huis gaan, als de gevolgen maar niet erg zijn of doodelijk;
want te Lede is een brave katholieke mensch gestorven en t'Ant-
werpen is M. Dujardin, de teekenaar der schoone printen in de
werken van Conscience, hij is kraukin zijn hoofd geworden; en die
2 menschen waren te Brussel den 7 September, voor 't R cht en
de Vrijheid, en z'hadden er van de wreede molsters, slagen op hun
hoofd gekregen. De schrikkelijke lafheden, dien dag te Brussel
gepleegd, zullen nooit gekend zijn. En de slechte gazetten willen
nu nog al de schuld op ons, Katholieken, werpen, op ons, die ge
komen waren, mits't eerewoord van den Burgemeester, om niemand
te hinderen, maar vrüelijk te manifesteeren. De lacheleit van die
geuzen-gazetten gaat alle palen te buiten.
Zekere Tonen De Schryver wierd te Brussel gesnapt, rue
Gretry, op heeterdaad van beurzesnijderij; in 't Policiebureel pakte
hij 'ne stoel en wilde een gardevil den kop inslaan. Een jonge
schaliedekker 18 jaar oud, te Brussel in de statie van Halle wer-
werkende, is van 8 9 meters op den grond gevallen en zwaar
geblessureerd. 't Is 'ne zekere Van der Straeten van Ukkel. 6
jonge krawatten van Brussel, te lui om te werken en die de kamions
bestolen, zitten nu vast, alsmede madame Deghynse, uit de Van
den brandenstraat die 't gestolen goed opkocht; achter de-die zijn
ze geraakt met slimme trokken; den officier der Policie Van Cleven
ging in burgerskleeren en met de complementen van een der dieven,
hij ging naar 't wijf een stuk goed verkoopen; zij nam het aan, gaf
8 fr.; daarop volgde een huiszoeking en men vond, ja, eenen bazar
van allerhande gestolene voorwerpen. De brusselsche madam, haren
vent en 'ne zekeren Hayerbaum zitten nu met de 6 andere, achter
de grendels. Te Maastricht, in Hollands Limburg, in die fraaie
brave stad is een schrikkelijke moorderij gepleegd: de zaakwaarne
mer Timmermans,door domme wraakzucht gedreven,heeft zich ten
huize van den advokaat en prokureurVan Oppen aangeboden en na
bitsige woorden trok hij 'ne revolver uit, schoot op den advokaat
en viel hem ten lijve; de dochter 19 jaar oud, jfhs uit't Pensionnaat
gekomen, vloog toe, en haar vader vol bloed ziende, sprong zij op
den moordenaar; maar 't koste haar leven; de zoon, 21 jaar oud,
hoorde 't gerucht, kwam afgeloopen en wierd erg gekwetst, madam
Van Oppen insgelijks; de dienstmeid, een kloeke boerin, stelde een
einde aan de moorderij, met den barbaar een flesch op zijn hoofd
te slaan, zoo geweldig dat hij bedwelmd neêrviel. G'heel Maastricht
is geschokt door die wreede daden; de advokaat en zijn dochter
zijn dood, de zoon, de Docteurs hopen, maar vreezen; madam Van
Oppen, Godweet zal zij het overleven! Een dienstmeid van 22
jaar, zekere Marie Verhelst, wonende te St Pieters op den Dyk
(W.-VL), is 's nachts uit d'Oostendsche vaart getrokken en korts
nadien bezweken. Ze was laat in den avond gezien, in bedronken
toestand. Op naam van den heer Luramerzheim, fabrikant te
W'ondelgem, was in de Bank van Vlaanderen, diefelijkl 225 fr, ont
vangen; de Policie van Wondelgem zat er rap achter en had weldra
een der daders Lieven Mattelé, oud-bediende vanjt bestolen huis,
hij had nog 588,05 en heeft alles bekend; zijn medeplichtige ver
blijft t'Antwerpen. De mannen van '1 Gerecht hebben dikwijls
schuwe commissiën te verrichten; zaturdag moesten ze naar St Ni-
kolaas, op 't kerkhof Tereeken, een lijk ontgraven dat er reeds 2
jaar iag, 't lijk der eerste vrouw van Aifons Van Hecke. De kweste
was van na te speuren of dat mensch door vergiftigiug gestorven
is. Zondag avond waren te Brussel 5o kinders verloren de
Policiebureelen waren opgepropt van verloren kinders en van zoe
kende Ouders.Graaf de B.,te Gent onlangs gewond in een
tweegevecht, zou bezweken zijn eil dood! Te Pitthern, in W; V.
is een kind van 2 maand levend verbrand; te dicht bij de stoof ge^
zet, met zijn wiegsken, terwijl de moeder eens moest uitgaan.
T'Antwerpen zijn 3 oud-veroordeelden, leden der Bende van Jef,
weêr aangehoaden voordieftein een ellegoedwinkel; op de kal-
seide ^an Turnhout naar Kortemark is ook een oud-veroordeelde
aangehouden voor konijnendiefte; en men zegt dat de vermoede
lijke dader der moord te Denderhautem nog voor 99 jaar veroor
deeld was geweest. Te Gent, aan de Dokken, wordt er veel ge
stolen. Van luiaardij komt dieverij, en in een stad waar veel kaber-
doezen en kaveeten zijn, zal veel gestolen worden. Dat volgt, gelijk
de pijn op den slag.
'Wpip Maandag 13 April is alhier een smartelijk ongeluk voor-
gevallen: den genaamden Francois Philips, koopman in
geleier werk enz., van de Zeelsche statie komende, met eenen zwaar gela
den camion, aangespannen met 2 jonge paarden; te midden der statie
straat gekomen zij ode, begonnen zij in galop te stormen; Philips verloor
het evenwicht, viel van den bok, stuikende op het hoofd,'de wielen liepen
hem dwars over het lichaam, en de bijgesnelde personen konden nog
slechts de woorden: Doctor! doctor! jammerend uit zijnen mond booren.
Men droeg hem in den erbarmelijksten toestand naar bet bijgelegen huis
Eijns schoonbroeders, waar hij korts nadien den geest gaf.' Priester en
Geneesheer konden slechts een lijk aanschouwen. Philips laat eene be
drukte weduwe met twee kleine kinderkes achter!
Zijt geestig en leutig, verliest nooit den moed.
Gelijk men het zegt: de Jcoeragie is 't leven!
En wilt gij dat nooit u den moed zou begeven
Leeft altijd gelijk eenen christen bet moet.
Vorst en bedrog eindigen op een vuile wijze. - Slechte
^opvoeding, moeielijke bekeering; 'i is daarom dat Sa
ltan zoo zeer houdt aan zijn civiele scholen. -- Slecht
^gewonnen, gauw verteert; nooit is er iemand wel ge-
varen met kaberdoes te houden'of danskot; ga al de
werelddeelen rond en ge zult dat geprouveerd zien. Er zijn tegenwoordig
veel h -rbergen, schrikkelijk veel herbergen, 't is al herberg dat ge ziet,
en 't is al klagen dat g'hoort; d'oude liêkes zijn de beste en die den'nacht
mij
den hebben van de vloekers te vermanen, dedronkaards buiten te steken
en op tijd bun herberge te sluiten. Bemint uwen buurman, maar en
doet uw hago niet uit. Dat eik wote boe ver bij mag komen; uit duis
ternissen en twijfelbaarheden komen processen en oorlogen. De Ras en
den Eugelschman zullen er weten van te spreken.
Wilt gij'negoeden knecht hebben, neemt hem eer hij'nen baard heeft.
Allemans vriend en.niemands vriend dat is hetzelfde.