qgk> Holstade naar Meagolie |tgg,
Derde brief aan Macharis.
R E I S V A N f
tufeiPy^-.EB (China).
door den Eerw. Missionnaris Ev. Be Boeck. 17
Maar, bewondert toch eens de schoonheden die de Natuur in
deze gewesten voor onze oogen uitspreidt: wat zegt gij van die
grootsche bergen die ons van alle kanten omringen? ziet, de opko
mende lentezon heeft ze reeds met een aangenaam en weelderig
groen bedekt en versierd, die aan hunne hellingen het voorkomen
geeft van zoovele parken, waar het oog met eene zekere voldoening
op gevestigd blijft; en dieprachtige rotsen dan, bemerkt hoe kunstig
dat zij aaneen gestooten zijn, de zon die er juist op schijnt, maakt
hun aanzien gansch tooverachtig, de steenen gelijken aan zooveel
vurige bollen, die de schitterendste stralen van alle kleuren vertoo-
nen; 't is waarlijk schoon om zien, en de vallei die wij doorkruisen,
ziet hoe schilderachtig zij is, door de rivier die er al kronkelend
heen en weer doorloopt; wel is waar, die rivier hindert een weinig
den gang der reizigers, daar men ze alle vijf voet door moet,_ (van
die doortochten maken de muilezels toch niets), nogtans, zij is zoo
prachtig gelegen,dat men graag de moeite onderstaat, door de door
tochten veroorzaakt,dit vervoerend tafereel te mogen aanschouwen.
Terwijl wij zoo te midden van die wonderheden voortstapten, (of
ten minsten onze muilezels), ontmoetten wij verschtllige Christene
families tusschen de heidenen verspreid, die ons den ka-to kwamen
geven en hunne welkomgroeten aanbieden.
Rond i uur, (toen wij nog 3 ure van Sy-wantze waren), hielden
wij stil in eene herberg, waar een aantal ruiters van^ Sy-wantze ons
afwachtten en ons eene kleine maaltijd hadden bereid. Wij namen
algauw eene brok op d'hand en daarmeè vooruit. Nu had onze
karavaan gansch het voorkomen van eenen triomfstoet; door al die
ruiters voorafgegaan, verwekten wij de algemeene aandacht in de
heidensche dorpen die wij doortrokken, toen wij eensklaps in de
verte drie andere cavaliers in vollen galop op ons zagen afkomen;
goede hemel! weldra erkenden wij een confrater onder die aanko
mende vrienden, 't was M. Francois, gewezen onderpastor van
Gentbrugge, verleden jaar vertrokken, die ons met twee leerlingen
uit het Seminarie kwam vervoegen. Welgekomenriep hij ons van
verre toe; weldra was hij bij ons en vol geluk brachten v/ij hem bij
d'eersten druk der hand, de duizend liefdegroeten van 't Vlaamsche
Vaderland!!!
De Studenten die, als 't u blieft, latijn spraken gelijk advokaten,
kwamen ons ook hunne wenschen aanbieden, waarna wij samen
den weg voortzetten. Het was zoo stillekens ,aan 4ure geworden,
toen wij, van achter den draai van eenen hoogen berg komende,
Sy-wantze, de residentieplaats van Mgr Bax en verscheidens con
fraters, voor ons zagen verschijnen. Nog eenige oogenblikken en
wij gingen dat dorpken intreden, dat zoo dikwijls sedert ons verblijf
op Scheut, in onze ooren klonk. Op een kilometer afstand van het
dorp ontmoetten wij confrater Van Aerselaer, director van het Se
minarie, vergezeld van al zijne jeugdige kweekelingen, die ons op
een gegeven teeken al te samen met eenen treffelijken ka-to ver
eerden. Aan den ingang van het dorp moesten wij tusschen twee
hagen van menschen, met onze muilezels doordrummen, iedereen
was te been om de nieuwe shen fous te komen zien en groeten. Sy-
wantze heeft 17 honderd Christenen, ge kunt denken welk gewoel
het was in die kleine Chineesche straatjes, die wij doorliepen. Pas
aan de eerste huizen gekomen, moesten wij reeds stilhouden, om
eene serenade te ontvangen van de Koninklijke harmonie van Sy-
wantze. Als men zoo, voor de eerste maal chineesch muziek hoort,
dan kan men zich met den besten wil van de wereld, niet serieus
houden; men voelt zich altijd genegen om de handen aan de ooren
le houden, ten einde aan die zintuigen de onaangename indrukkin
gen te sparen, die zij in concerts van dien aard gevoelen; verbeeldt
u eene verzameling van potschijven, potten en fijfels, die men te
samen om te meest lawijt zou doen maken, en gij zult zoo wat een
klein gedacht hebben van de serenade die wij hier ontvingen. Na
't muziek begon het geschut: kamons, geweeren, fuseën, alles kwam
voor de pinne, om onze aankomst te vieren en ze in de verte aan te
kondigen;t was een lawijt om er effenaf doof van te worden; einde
lijk, altijd te midden van de jubelende menigte voortstappende,
kwamen wij in de Bisschoppelijke verblijfplaats aan, waar wij Mgr
Bax ontmoetten, die ons gelijk een vader zijne kinderen, met de
oprechtste genegenheid ontving en in zijne Vaderlijke zegening de
maat vulde van 's Heeren goedheid ten onzen opzichte. Wij bega
ven ons in 't gezelschap van Mgr en van de overige Confraters,
naar de kerk die aan den overkant der straat gelegen is, om den
goeden God te bedanken over de zegeningen waarmede Hij ons
aanhoudend had overladen, gedurende onze lange reis.Da Christe
nen hadden zich ook in de kerk vergaderd, om eenige lofzangen
van dankbaarheid te zingen. Als die aandoenlijke ceremoniën uit
waren, begaven wij ons naar de' residentie van Mgr Bax, waar men
ons voor kamers, cavernes of eene navolging van bergholten aan
wees; onze eerste zorg was van ons een weinig te zuiveren van het
overvloedig stof dat onze kleerenbedekte, waarna wij eenen oogslag
wierpen op de verschillige deelen der verblijfplaats.
VJSy-wantze is een der grootste verblijfplaatsen van de gansche
Missie; buiten het Bisschoppelijk paleis, (dat er,onder ons gezegd,
weinig of niets paleisachtig uit ziet),en het huis van den Pastor van
Sy-wantze en dat van den procureur,is ernog een schoon Seminarie
aan vast, waar er een goed 4otal jonge Chinezen tot het Priesterschap
worden voorbereid; recht over de Bisschoppelijke appartementen
aan den overkant der straat, is er een groot weezenhuii der H.
Kindsheid, waar zoo wat rond de 200 kinderkes door Ohineesche
maagden met de grootste zelfsopoffering verzorgd en opgepast wor
den. Nevens het Orphelinaat verheft zich de kerk, in chineeschen
stijl gebouwd. In de oogen der Chinezen is het een monument;voor
ons, Buiopeanen, is er niet veel bijzonders aan; t is een «--b-i w
zonder order of kunst vervaardigd, waarschijnlijk door eenen Chi
neeschen architecte die van de bouwkust ook al niet veel zal ver
geten!!! 't Bijzonderste is dat de Chinezen het schoon vinden, _'t is
immers voor hun bijzonderlijk dat de Kerken en bidplaatsen inge
richt worden;en een middel om ze uit te lokken tot het dikwijls bij
wonen der H. Diensten is, van in den bouwtrant hunne goesting
te voldoen, bij voorkeur van die van de Missionarissen, aangezien
zij van den Europeeschen stijl hoegenaamd niet moeten hebben.
Vroeger heb ik u eenige bijzonderheden over het eigentlijke dorp
van Sy-wan tze opgestuurd, ik heb u dan gezegd dat Sy -wantze tus
schen twee groote bergketens gebouwd is.dat de huizen die zich in
de bergen niet bevinden, van kleem zijn vervaardigd en nog lager
van steek zijn als die waarvan ik hooger spreek, dat het meeste
deel der Christenen in de bergen leven waar zij hollen of cavernes
in graven die hun tot woonplaats dienen enz. enz. Onnoodig van al
die bijzonderheden nog te herhalen.
Nu zou ik nog wel een woordje kunnen zeggen over de reis die
ik omtrent twee maanden na mijne aankomst in Sy-wan tze met
Monseigneur Rutjes maakte, doch ik denk dat mijns relatie u reeds
genoegzaam van mijnen goeden wil zal getuigen en dat gij u zult
tevreden houden met de beschrijving der reis tot in Sy-wan-tze.
Verders, het weze voldoende u te zeggen dat wij de reis naar den
Kuain-tong op de voorspoedigste wijze deden en op 23 dagen in
Sy-twun of O. L.Vrouw ter sperreboomen (N. D. des Pins) gezond
en wel gesteld daags voor Sinle Peeter, 28 juni, aankwamen.
Hier eindig ik, den goeden God nogmaals bedankende over zijne
bijzondere bescherming en u allen de gevoelens mijner vurigste
erkentenis aanbiedende voor de gebeden die gij voor de reis gestort
hebt en die ze ons zoo voorspoedig hebben gemaakt. Deo Gra-
tiasü Uw gansch verkleefde in de HH. Harten.
Evarist Apost. Miss. alias Pao-shen-fou.
Aalst, 1 Juni i885.
Vriend, achtbare Vriend,
Ued. heeft ons zoo dikmaals geschreven in alle groote omstan
digheden, weshalve wij het ons als een plicht rekenen U zooveel
mogelijk deelachtig te maken van onze lange Reis. Ge vraagt ons,
achtbare Man, of Paray-le-Monial merkweerdig is en hoe de Ker
kelijke Diensten te Lourdes zijn?
Vriend Macharis en geëerde Konlraters en Lezers, Paray-le-Mo
nial, waar Ons Heer in 1Ö70 meermaals aan een eenvoudige kloos
ternon verscheen, dit stedeken is gelegen in t midden van dorre
heidegronden; g'hebt er stroomen zonder boomen, akkers zonder
vruchten, boomen zonder leven; de koeien, allen grauwwit, zijn
bitter klein; de menschen spreken er half alpen-fransch en ge "indt
er veel kieemen huizekes met aarden of gekalseiden vloer; anders
schijnt 't Volk nog al braaf te lijn; op de rijkste gronden van Fran
krijk vindt men 't slechtste Volk, omdat geld en goed bij ondeugd
a olie zijn op 't vuur; 't Is in dat klein verlaten en arm stedeken
dat de verschijningen in 1672 plaats hadden om de Devotie tot het
H. Hert op te wekken, en tê brengen, Macharis, tot de verheven
heid waar zij nu gekomen is; d'Helle spant op deze tijden al haar
krachten in om 't Menschdom naar de goddeloosheid en naar t
zedebederf te trekken, maar wij zien nu ook volbracht hetgeen de
kerkleeraar Augustinus schreef: iDat het Hert van den Gekruisten
God door eene lancie geopend is.^opdat de Volkeren erin een rust
en schuilplaats zouden vinden.
Macharis, Ued. heeft ons waarschijnlijk met opzet deze vraag
gedaan, omdat wij de maand Juni zijn ingetreden, als wanneer,
g'heel de Christenheid door, het H. HertJesu is uitgesteld, juist
volgens de Verschijningen. Ter plaatse zelve, waar Ons Heer ver
scheen, is nu een kerk, gansch behangen met vlaggen en ander
kostelijke offergiften; in een kostelijke Relikwiekas rust daar 't li
chaam der Gelukzalige Religieuse en gedurig komen er Pelgrims
toe, om aldaar opgewekt te worden in de Devotie tot het H. Hert.
Den dijnsdag 12 Mei, ten 7ure's avonds, hebben wij dit stedeken
verlaten en den woensdag ten 9 ure 's avonds kwamen wij te Lour-
des aan; dus,26 uren groote vitesse op 'tconvoi, met kleine tusschen-
pooskes van stilstand.
Macharis, overal hebben de Kerkelijke Diensten een bijzondere
kracht,om den menschen vreugde en sterkte in d herten te storten;
op de plaatsen waar de werkende klas den troost der Kerkelijke
Diensten versmaadt of door een slechte opvoeding niet meer kent,
daar is wanorde, walgelijke levenswiize, ontevredenheid en oproer.
Ziet g'heel Europa na, en zeg of wij de Waarheid niet schrijven.
Overal, tot in't kleinste dorp storten de Kerkelijke Diensten een
hemelsche dauw in d'hertcn; 't is daarom dat hst een vcrdicustnjkc
daad is, de kerken helpen versieren, en meêhelpen tot opluistering
der kerkelijke diensten; nxiar te Lourdes, Macharis, aan den voet
dier hemelhooge bergen, in de stilte dier plechtige eenzaamheid,
groote sterke mansmenschen storten daar tranen van vreugd en elk
«egt: Ja, die «oete verrukkelijke gewaarwordingen zijn een voor
smaak van den Hemel!
Macharis, de karavaan uit Antwerpen was te Lourdes bijzonder
wel gekomen; ja, Kanunnik Beauvois mocht in volle waarheid bij
't afscheid zeggen: De Basiliek, de Grot, och, t scneen dat de Vla
mingen er de meesters van waren! Tweemaal is de Communie-
Mis aan de Grot geweest; ja, aan de Grot zelve; ge zijt daar op de
plaats zelve der Verschijningen; ge ziet: het wit marmeren Beeld,
de Moeder Gods, in de holte der Rots; waslichten, met honderde
die dag en nacht vernieuwd worden en een eeuwig hcht geven;
het mirakuleus water, daar eensklaps ontstaan, waar vroeger nooit
water was gesien;—overal waar gij uw oogen wendt, bewijzen van
mirakuleuze genezingen; op een Outair vin massief zilver wordt
de CommuaU-Mis gedaan ten 7 ure; de Zieken, de lievelingen der
Bedevaart, zij alleen mogen in de Grot zitten, want oader de Mis
wordt de grilja gesloten; al 't Volk «it voor de Grot onder den blau-
k—«m«—tnHcg?*—«ujjh 1 f-^gaes.