Het Ürama Van der Smissen te Brussel, t
II.
III.
Laat ons besluiten
£)c ïtiqing oan 3tini.
in de smart van zijn Huisgezin;
een Man die aldus lijdt, ver
dient zekerlijk wel elks mede
lijden; maar de geuzengazetten
zijn op hem gevallen gelijk
tiegcrs en hyënas; ach. dat
zal zijn Familie nooit kunnen
vergetenz'hebben gespot
met zij,n droefheid, z'hebben
den dolk in zijn hert gesteken
en hem met duivelschen wellust rondgewrongen; en als M. Van
der Smissen aan zijn vrouw alles wilde vergeven en d'Echtschei-
ding introk, dan hebben zij hem als bloó kieken uitgegeven, ja erv
ger nog als 'ne marlou die door 't slecht leeft. Och, zijn hoofd was
aan 't l ollen, hij komt naar Aalst, donderdag over 8 dagen, hij
spreekt van de verzoening, men geeft hem ongelijk, hij moet in de
Menschen menschenl! raenschen 111
Werkman, wat blieft er u
Och, zegt deze titel u niet alles G'heel
Brussel is er van opgelicht! men spreekt van
niets anders 1 En om dezen uitleg te kunnen
doen, met nuttige bemerkingen, stellen wij
nog voor een week ons Verhaal uit: De Vrouw
van den Dronkaard, om nadien gevolgd te
worden door den Zwarten Advokaat. M. Van
der Smissen, advokaat, Volksvertegenwoordi
ger, jong, maar 3i jaren, rijk.geleerd, gezond,
die een Uitnemer moest zijn in zijn Land, nu j
naar zijn vrouw geschoten, haar doodelijk ge- i-
kwetst, en hij, zittende in 't gevang, terwijl zij
op een bed van smarten, tegen de Dood wor
stelt.... Och, welke vreeselijke stukken En
t'Aalst en rond Aalst wordt er bijzonderlijk van gesproken, omdat
M. Var. der Smissen een Aalstenaar is, en zijn vrouw ook 1
Alle twee Aalstenaars
Ja, M. Van der Smissen is geboren in een der grootste hui
zen van de Keizerlijke Plaats, zijn Vader-zaliger, kapiteintje Van
der Smissen genaamd, was uitnemende goed voor zijn Werkvolk,
en zijn Zeons volgen die schoon voorbeelden na; en 't werkvolk is
dankbarig; ja kon dit diep Familieleed afgewasschen worden, er
zou veel gedaan worden, om hetzelve weg te nemen. De vrouw van
M. Van der Smissen, Rufine Renaud, is ook van Aalst; haar vader,
een gepensionneerde Kapitein en Napoleonist, woonde in de Vrij.
heid' raat, en haar moeder was een Pachtersdochter van Dender i
belie.J
Bij Dendermonde
Ja, bij Dendermonde. De Dochter van den Napoleonist had
een schoone stem, ging naar 't Conservatoir en wierd zangster te
Gent, op den Theater... M. Gustaaf Van der Smissen had zijn
studiën te Leuven gedaan, schoon diplomas behaald, en verbleef
dan te Gent om bij M. Cruyt 't advokaatschap in pratijk te leeren.
Hij was braaf, leerzaam, katholiek, maar zijn ongeluk was van te
veel naar den Theater te gaan, propter forma,voor 't Muziek en den
Zang, zegde hij; ach, 't en is niet zonder rede, dat de Kerkelijke
Overheid zoo streng is tegen de Theaters; dat zij zegt Niet gaan,
dat is puik 1 voorzichtig zijn, zelfs scrupuleus, dat is noodzakelijk!
M Van der Smissen ging dus veel naar den Theater en geraakte
aldus in kennis en genegenheid met die Chanteuse ze kwam naar
Aalst zingen voor een Concert, de jonge heer Van der Smissen was
een der opleiders, en 't ging zoover,korts daarna, dat de jonge ka
tholieke Advokaat verklaarde met die juffer te willen trouwen.
En zijn Familie wat zegde zij
Zich verzetten zooveel zij maar eeuwig kon; zijn Moeder, die
nog leeft te Brussel, gebruikte alle middelen van gezag en van tee-
derheid, doch niets hielp; en bier moeten wij weèral herinneren
het Vierde Gebod
EERT VADER EN MOEDER,
met de belofteOpdat gij lang en gelukkig zoudt leven op de aarde.
De zotte liefde was erin en de jongelieden gingen trouwen naar
Engeland. Ze keerden weder; het Ouderlijk Huis was gesloten
later mocht de man terugkeeren, maar nooit werd de vrouw aan-
veerd; daaruit ziet, men welk werk men zelfs in de wereld maakt
van een Zangster of Speelster op Theater.
- En wat gebeurde er verder
M. Van der Smissen, een groot talent en een felle werker,
't is door 't werk dat zijn Vader-zaliger aan 't hoefd van die groote
fabriek was gekomen, en hij had 't zelfde karakter M. Van der
Smissen ging naar Brussel wonen, had er weldra een hooge naam
van advokaat, speelde een groote merkweerdige rol in d'opkomst
der Inoependenten en wierd in 1884 met een sterke Meerderheid-
in de Kamers gekozen.
Ja, wij weten dat, maar daar hebben wij niet veel van hem
gehoord!
't Is waar, en dat is te wijten aan zijn huishoudelijke lasten
en moeielijkheden; hun huwelijk wierd gezegend door de gehorte
van een kind, een dochterken; maar de v ouw comporteerde haar
niet goed; och, ze was door den Theater aan een lichtzinnig leven
gewoon, en eens getrouwd zijnde, ze gebruikte de middelen niet,
de kerkelijke middelen, om de plichten van haren staat te volbren
gen en om niet af te wijken Een fransche losbol, een burggraaf
geraakte in haar huis; en haar gedrag wierd zoo ergerlijk, dat de
belcedigde Echtgenoot een Vraag tot Echtscheiding indiende.
Ei, scheiden, als men voor 't leven verbonden is, hoe wreed 1
Ja, maar 't was gelijk wij u zeggen: Een vraag van Echtschei
ding; de fransche losbol was daarbij nog bedrieger en escrok hij
wierd veroordeetd tot gevang; en de liberale gazetten maakten van
dit alles gebruik om Ni. Van der Smissen aan te randen.
- Dat is laf het tig 1
Zekerlijk, in den hoogsten graad; M Van der Smissen, onze
Stadsgenoot, had geen schuld
Echtscheiding volherden, maar zijn Vrouw heeft tie brieven van
verzoening; hij vertrekt naar Brussel ten half negen, men heeft hem
hier in de Pontstraat zien passeeren hij komt te Brussel, koopt
een liberale gazet aan de Statie, leest daarin de schandelijkste aan
tijging®* °P hem, gaat naar huis 'ne revolver halen valt in een
zware wanhoop, begeeft zich naar de woning zijner vrouw, vraagt
de brieven om toch te kunnen scheiden, ze weigert, zij is koppig,
bitsig, hij wordt razig en schiet haar 4 kogels in 't lichaam, 't Was
half een's nachts, als die misdaad plaats had. Aanstonds was er-
een gardevil ter plaats; de vrouw wierd verzorgd, er kwamen Doe-
teurs, maar terzelvertijde wierd de jonge Volksvertegenwoordiger
naar 't gevang van St Gillis gedaan, alwaar hij nu nog vast zit.
In 't begin dacht men dat zijn vrouw aanstonds ging sterven; 2
kogels waren dcor baar lijf gevlogen en 1 kogel hadden longerdoor-
boord; z'is schrikkelijk gesteld en lijdt veel, maar maandag avond
leefde zij nog, en men had een kleine hoop haar te zullen redden.
M. Van der Smissen, in 't begin had hij wanhopig en driftig ge
zegd': 't Is gedaan! ik heb genoeg geleden! ik geef mij gevangen I
Dan is hij in een verlamming gevallen en sedert zondag weent hij
bitterlijk. Reeds heeft hij veel schaamte afgezien; vast zitten, in
het karreken van't celgevang gevoerd worden; tusschen gendarms
voor de Jugen moeten verschijnen, hij die over 8 dagen in de Ka
mer nog met eere als Wetgever zetelde, och welke verandering
IZe geven in de groote steden zoo eeuwig veel geld aan
de Theaters en ge ziet hoe gevaarlijk en verderfelijk ze
zijn. Hier hebben wij weêr twee jonkheden die er hun
Ongeluk hebben gebaald.... Menschen, let er op: al wat
de Geestelijke Overheid voorschrijft en gebiedt, strekt
voor uw tijdelijke en eeuwige welvaart.
Het eerste ongeluk van M. Van der Smissen is geweest,
zijn drift voor den Theater; zijn tweede ongeluk is een
slechte gazet geweest.... Ge ziet hier, hoe wreedaardig en
valsch die geuzengazetten zijn; 'ne Mensch in zijn ongeluk
vervolgen dat hij disparaat wordt, ijlzinnig en een
moorderij pleegtM. Van der Smissen wilde alles
weten wat er tegen hem geschreven wierd ach, indien
hij, in zijnen tegenspoed,een goed Christelijk boek gelezen
had, in plaats van die slechte gazet, hij zou nu in 't ge
vang niet zitten.
Bijzonderlijk in 't Ongeluk, komt de Godsdienst ons
troost en sterkte geven; ik zie veel af, gelijk op welke
manier; langs welken kant ik mij wende, ik zie niets dan
rotsen en klippen van Ramp en Tegenspoed; ik bid met
ootmoedigheid; ik ben getroost en verduldig ik begin
te denken: 't Leven is toch van korren duur; 't zal mijn
Vagevuur op de wereld zijn!... M. Van der Smissen heeft
veelgeleden, alhoewel hij zoo jong was en 200 hoog ge
plaatst en zoo rijk Groote huizen, groote kruisen
l Verdriet gelijk het zijne, dat is 't schrikkelijkste van de
wereld; uit Aalst komende, hij was zonder uitkomst, hij
ging bespot worden; door zijn goed hert gejaagd, had
hij brieven geschreven die hem belachelijk gingen maken.
Ach, indien hii op 't convoi gebeden had en de macht
van zi|n Geloof ingeroepen, indien hij te Brussel 'ne Wees
Gegroet was gaan biuden in 't Madcleintje of in de kapel
van Lourdes der St Gudulakerk, zi,n wanhoop zou ver
dwenen zijn en hij ware gansch verauderd en herschapen
geworden... Nu is hij 't slachtoffer van den Theater, van
de slechte gazetten en van de verslapping der zeden in dat
ongcloovig Brussel. Diinsdag leefde zijn Vrouw nog. God
geve dat ze betere, dat de Justicie hem genadig moge
wezen en dat alles lot sterke les en blijvende voordeel
moge dienen.. Zelfs in 't g.evang, de geest van Godsdienst
kan sterken troost verschaffen; er zijn er wel zooveel die
ziek te bedde liggen, jaren en jaren er zijn er, die zich
vrijwillig opsluiten, o. a. de Trappisten; en als 't hert in
vrede is en gerust, 't hert is toch altijd de zetel van ons
geluk of van ons ongeluk... Onder 't Laatste Nieuws
zullen wij de verdere Berichten meèdeeleu.
Ze nadert; er moeten herkozen worden 20 Katholieken en 49 libe
ralen; al de Katholieken staan vast; bij de Liberalen zijn veel waggclaars
- te Gent is de strijd geopend; men begint met te .liegen en te lasteren
tegen Paters en NonnenZal die schurkerij pakken?... AI de millioenen
die van 1879 tot 1884 verkwist zijn, die Uitputting van ons Landeken,ccn
groote oorzaak der Crisis welke wij beleven, van al dit geld, is er 'ne eens
gegaan naar dc Kloosters Neen, maar
juist de geuzen-muskadyns, die nu tegen
de Kloosters hun leugens vertellen, zij
zeiven hebben al dit geld helpen verkwis
ten... 't Is Crisis in Aalst, in Ninove,cn in
veel ander plaatsen; en wat doen de Gees
telijken en de Religieusen? 't Volk hel-
pen, de Rijken opwekken tot Broederlijk- <,-'
heid en Liefdadigheid... Men klaagt over
Volksbederf, en wat is er dat de wereld
recht houdt? De goei scholen en o. a. de
scholen door Religieusen gehouden
Hetgcne de Geuzen'verrichten, is Onrecht
en Ondankbaarheid in den hoogsten
graad. Wij zullen in volgende artikels
eens ophalen, wat er gebeurt is van 1879
tot 1884, en moest ons Land in dezelfde
handen vallen, dezelfde Gcldverkwistin-
gen, Vrijheidskrenkingen en Dwingelandijen zouden wederom gebeuren.
Wij vernemen dat de heer Burgemeester van
Ninove in deze moeielijke omstandigheden,
een lofweerdige houding heeft genomen, de
klachten van 't Werkvolk aanhoord, hunne belangen verdedigd,
maar dorde gehandhaafd en allen opstand afgeraden De Werklie
den zijn toch Belgen en Christenen gelijk wij; ze vragen niet, om
PARLOIR. Cap.br.
ontf. 't ander nog niet.
Uit Autw. van M. D. B.
2,65. Onze Vr. groetenis.
Uit R. van M. D. V.
5,00 voor 2 ab. Uit
Thisselt 2 ab. voor 86.
Uit H...., van M. J. 5,00
voor 2 ab. Uit Luik van
M. A. W. 2,50 voor 85.
Uit Einigh. van M.
Rad. 4,50 tot April 87.
Boekwerken
Te koop in onze Buree-
len.
De Kroon des Hemels
een oprecht meesterstuk,
vertaald uit het Duiisch;
in Duitschland, geen Ka
tholiek Huisgezin, of dit
boek is er;dc prijs is 2,00
Nota. Om de boe
ken franko te ontfangen
10 meer voor 't port.
Dus de Kroon des Hemels
2,20
't Manna, een aller
schoonste Kerk- en Medi-
tatiebock
in lijnwaad 2,15
in leêr,roo sneè 2,50
in leer .verguld 2,60
De Sleutels des He
mels of de goede biecht
0,40
Naar den Hemel!
voor zieken an lijdenden
0,16
Het gulden boekje def
Mis 0,15
Jan Clerker, of de laatste
j Binders van Vlaanderen
2,25
't Kasteel der Verdoe-
men is 2,00
I 8 bloemen iu band 1,50
1 Uitgezochte gebeden van
1 den H. Alphonsius dc Li-
1 guori in band, goude sneê
l USo
j Gebeden van troost voor
zieken cn lijdenden, aller-
schoonste overwegingen
- en gebeden, per honderd
0,85
Nieuw Rekenboek in
franks en centiemen 1,00
j Opkomst der Stoomtui-
gen, door E. H. Martens
1,00
De nieuwe Likeurstoker
1 een boek van allergrootste
S nut voor deskundigen 2,00
De Markten.
I Tarwe, vast, Rogge,
1 Graan cn Haver onveran-
derd. Hop, zwak, 30 A
j 32. Te Nuremberg zijn de
prijzen iets levendiger ge-
weest en in Amerika wor-
J den de puike soorten veel
I gevraagd aan verhoogde
prijzen; cr wordt daar h»p
geleverd van 30 tot 55 fr.
Tc New-York was de
Tarwe-markt iets vaster;
de Bloem, lusteloos, 't is
te zeggen, zonder trok,
't katoen stil. -— De Vlas
handel was in Holland iets
verbeterd; hier zijn de prij
zen alsvolgtAalst fr. 3,00
a 2,80; Tnielt 4,00 4 4,05;
Mechelen 4,05 a 4581;
Deinze 2,81 a 3,75; St Ni-
kolaas 3,81; Brugge 4,41;
Werk 2,00 a 2,54; kalot
ten 1* klas fr. 1,50, 2® klas
1,15, 3e klas 0,42 a 0,75;
Garen fr. 7,50 d 8,50.
Ze mogen toch in de Ka
mera de Landbouw niet ver
geten; dit ware beter als de
Soldaterij willen vermeer
derer.. gelijk de XVI van
Brussei voorstellen. De Vrij
metselarij werkt gedurig
tegen 't Volk en oei de Mi
nisters iD last cn ernhras te
brengen. Doch de Kr.jgslas
ten zijn al veel te zwaar.
De Liefdadigheid.
De gele rde Bisschop Bos-
suet riep ie zijn sermoenen
over oe Rijkdommen uit
Da Au tien zijn dn ge*
liefde Kitid-iren van Onzen
Heer en Zaligmaker, daarom
moeten d< rijke en wel heb
bende uierise.hen door hun
Liefdadigheid en Teêrhartig-
béid voor den Armen, in de
gunst van God geraken.