De Vrouw vao èm Dronkaard.
BRUSSEL
GEW
1
I. Ze trouwen.
't Is een schoone, groote plaats, de Vrijdagmarkt te Gent; g'hebt
kennis met'ne Gentenaarhij laat u die oude hoofdstad van
Vlaanderen zien; hij toont u daar, al die bruggen en eilanden, den
Kouter,'t Paleis van Justicie, de Veldstraat, de Koornmarkt, het
Belfort, St Baafs, van ouds gekend als een der schoonste Kathe
dralen van de wereld, men ziet nu aan d'herstelling hoe rijkelijken
kunstrijk die kerk is opgebouwd en herbouwd in de i3e en i5«
eeuw; St Baafs, zeggen wij, hij toont u al die gedenkstukken, en
dan zal hij u brengen op een ruime plaats, aan de vier kanten be
zet van winkels en herbergen, en hij zal u zeggen Dat is hier de
Vrijdagmarkt! daar ir 't groot kanon en ge ziet daar 't Standbeeld
van Artevelde, die in de jaren i3oo 't Volk van Gent uit de verne
dering en den hongersnood redde!
En indien uw Gentem.ar 'ne man is, die iets van d'oudc Geschie
denis weet, hij zal u zeggen dat vroeger op die Vrijdagmerkt een
kolom stond, van 5o meters hoogte, waarop 't standbeeld van den
Gentenaar Keizer Karei praalde en dat die kolom in 1793 door de
revolutionnairen wierd omgeworpen.
't Volk houdt aan zijn oude gewoonten te Brussel, ze mogen
bouwen wat ze willen, d'oude kwartieren blijven hun leven en be
weging behouden; en de Vrijdagmerkt van Gent, 't Volk van de
Stad en van den Buiten, 't wilt daar zijn, om er zijn aankoopen te
doen.
Wij gaan een Verhaal mededeelen van een huishouden dat ge
woond heeft in de nabijheid der Vrijdagmerkt; straat en nummer
kan desnoods genoemd worden; uit ons Verhaal zijn kostelijke les
sen op te vangen; en dees eerste kapittel gelezen hebbende, zullen
de teêrge'.iefde Lezeressen en Lezers van De Werkman reeds we
ten, van wie er gehandeld woidt.
Kom, 't is al een tijdje geleden, in de maand Mei 1862, 't j ar na
dien feilen wihter, er rijden daarop de Vrijdagmerkt tr. Gent twee
voiture-n naar de oude St Jacobskerk en twee Gentsche huismoe
ders zetten zich in postuur, om over dat evenement te klappen.
Nelle, zegt d'een.
Anne-Mie, antwoordt d'aadere en 't Parlement begint.
Nelle.
Anne-Mie, g'hebt toch gezien wie in de voituren zat
Anne Mie.
Och, 'k en doen, Nelle, metal dat nieuws en gaat 'ne mensch
niê naar de morkt, ik en bakommere mij daar niet veel meè.
Nelle.
Maar, Anna-Mie, 't is Tonen Puybroek die trouwt met Baerbara
Wyters; ge weet wel, Tonen, den steenkapper, z'hebben vroeger
nog in uw geburen gewoond.
Anne Mie
Zekerlijk ken ik die menschen, en is dat Toontje I maar ik zie
hem daar nog op de straat spelen; hoe dat de jaren toch vliegen!
Nelle, nu zie ik dat ik een oude slcore worde; Tonen Puybroeck,
of ik hem ken, hij heeft menigen keer in mijnen winkel geweest
om petaeters.
Nelle.
Ja, Anne Mie, en 't is 'ne groote felle manskerel
geworden; hij wint een goei daghuur en als 't zeo
voortgaat, hij riskeert meestergast te worden.
Anne Mie.
Alia, zooveel te beter
Nelle.
En ge kent immers wel, Anselm Wyters, een der
meestergasten uit de fabriek
Anne Mie,
En is dat zijn dochter Baerbara, dat profetebe-
zeken?
Nelle.
Dezelfste; ze kan 24 jaar zijn; hij is er 28; Baer
«»bera is eem eerste strijksteresse, ze zijn alle twee
>frisch en gezond.
Anne Mie.
Hoort, de jaren zijn er; hebben ze 't konsent van
hun Ouders, want dat moet er zijn, anders, 't is bernik! en kunnen
ze den kost winnen voor hun Huisgezin, dat ze dan maar en trou
wen; k wensche hun uitterharte Proficiat; en dat ze daar bij mij
stonden,'k zou't zelfste zeggen; wen mogen niet jaloersch zijn,
Nelle; als een Huisgezin wel aan zijn brood komt en z'akkordee-
ren te samen, dat is 't geluk op de wereld; en er zijn al maljonnige
schapen genoeg; dag Nelle, 'k wensch het u
Nelle.
Maar Anne-Mie, 'k moet u neg iets zeggen; ai, wij scheppen hier
toch de goei zuivere lucht van de frissche Meimaand; dat doet 'ne
mensch herleven; ze vervalschen alles, Anne Mie, maar dat komt
ons toch zuiver en kosteloos toe,zonder 'ne Perdeo van 't Stadhuis.
Anne Mie.
Nelle, ge zijt altijd dezelfste; ge lacht geerne 1
Nelle.
En waarom niet? Zouden wij 't ons laten verdrieten in mijn bo
ter en is geen hair, ge weet dat, Anne-Mie, en ge moet 'ne Leer
komen café drinken; we zullen eens lachen dat ons huizeken da
vert; hoe zouden wij geen leute maken, als't pas geeft! zelden komt
er iemand in ons huizeken of er wordt toch eens gelachen... Dat
was de fillesofie van mijn greotmoedere, Anne-Mie braaf' zijn,
zegde ze, wel werken; maar geerne leute maken, Ons Heer is best
gediend met 'ne blijmoedigen geest, en mijn grootmoeder, 't was
een gezet mensch, Anne-Mie, ze ging krak alle maanden te biech
ten in d'Augustijnen.
Anne Mie.
Ja, 'k heb haar gekend, dat oud mcéken 1
NeUe.
Hoort nuy! ze zijn daar in de kerk, getrouwd voor hun leven
maar in 'ne zekeren zin, 'k beklage die Baerbera
En waarom dadde
Anne Mie.
NeUe.
Haren vent is gezond., werkzamig, 't en zal geenen kniezer of
geenen looper zijn, hij en zal de greintjes zout niet tellen of de
boontjes kaffé; maar, maar...
Anne Mie.
Wat is er, Nelle
Nelle.
Och, Anne-Mie, 't en is geenen achterklap, zijn moeder heeft
er veel meè afgezien; degene die nu zijn vrouw is, weet het ook
Anne-Mie, de Bruidegom van Baerbera Wyters, hij drinkt
Anne Mie.
Doet hij!... hij drinkt!... dan beklaag ik 't schaap, als hij die
leelijke fijte heeft... En is t al lang dat hij daaraan onderworpen is?
Nelle.
'k Heb dat hooren vertellen d'ander week, Anne-Mie; och, hoe
geraakt '11e mensch in een slechte gewoonte dikwijls zoHder dat
men het weet, met niet voorzichtig te zijn; zeg mij met wie gij ver
keert, dan heb ik uwen aard geleerd. Dien Tonen was een plesante
jonkheid, zegt men; hij kon schoon lièkes zingen; een g'heel com
pagnie amuseerde hij;dat is wel,zoolang het in fraaiheid geschiedt.
Allengskes begon hij laat uit te zitten, men bofte op zijn veel-
kunnen-drinken 1
Anne Mie.
De wreedaards
NeUe.
Hij begost maandag te vieren, zelfs is hij al op 'ne winkel bui-
tengedaan en ze zeggen dat hij van over een jaar, weinige zondagen
kon passeeren, zonder dronken naar huis te komen.
Anne Mie.
Nelle, dat keert de kaart; iemand die drinkt is de rewien van
vrouw en van kinderen; op den duur,hij verliest zijn werk, geraakt
in slaraeur en dompeling; Nelle, de Vrijdagmarkt is groot, maar
moesten al degenen die uit Gent alleen in d' Ellende gekomen zijn,
door dronkenschap, moesten zij hier r-.cht staan, wij moesten loo-
pen om niet verstikt te worden, kind; en weten d'Ouders van Baer
bera dat niet
Nelle.
Och Anne Mie is de liefde niet blind en is t daarvoor niet, dat
de vrijende passanten nrar hun Ouders moeten luisteren?.. Daarbij
sedert een goed jaar is Tonen op zijn respekt en elk zegt: 't is ge
daan 1
Anne Mig.
God geve't Nelle! voor alle zonden is er vergiffenis, wordt er
gepreêkt; men is nog nooit te oud om zich te beteren; maar mijn
dochter zal toch nooit voor gaenen jongman zijn,die drinktjal grees
zer dat wij dagelijks ons huis met haar tranen konden uitdioogen,
'k zou zeggen neen en 't zou aaeatea neen wezen
Nelle. Anne-Mie ze zijn daar 1... Zie, ze stappen in de
voituur... Ze zien er blij en kontent uit.
Anne Mie. Des te beter, de menschen mogen wel 'ne plezie-
rigen dag hebben en God geeft dat alles wel ga ft Vervolgt.)
Vrienden uit Brabant, den
11 Mei is er Kiezing voor 1 of 2
Representanten... De G:uzen
die 5 jaar lang zoo wreedelijk ons België mishandeld hebben en
gepluimd, bijzoo verre dat in Juni 1884, ten dage der verlossing.de
Markt van Brussel daverde van 't vreugdegeroep, wij waren daar
wij hebben het met eigene oogen gezien, terwijl zij op den Boule'
vard aan de Geuzen Sociëteit vloekten om de duivels uit d'helle
verschrikt te maken, dezelfde Geuzen durven zich komen voorstel
len. Dat elk toch op zijnen post weze!... 't Gaat slecht te Brus
sel; ze vreezen voorden i3 Juni; verre van vreemdelingen naar
Brussel te komen,veel rijk Volk gaat wegj't Anarchismusisimmers
de Plundering en de Vernieling; Buis durft die gevreesde Betoo
ging niet opzeggen; na den 7 September, hij moest afgezet zijn ge
weest als Burgemeester. Madame Van der Smissen is beter, ze
geneest; haar Echtgenoot, die in 't gevang zit, hij is schuldig,'ze
kerlijk; niemand mag zijn eigen rechten; moesten al de slechte
wijven en de boosaardige mans doodgeschoten,worden, wel heere!
de lucht ratelde gedurig vande pistoolscheuten; 't is een wild Land]
waar elk zijn 'igen recht; de Wet, de Justicie is daar; M. Van der-
Smissen heeft slecht gedaan, maar er zijn verzachtende omstandig
heden: ic Al't verdriet dat hij afgezien had ach, die jonge heer
heeft hertpijn geleden; 2* die laffe aanvallender geuzen geschriften;
ze lieten hem geen rust; staande nevens den slechten Franschmani
die zijn huis kapot gemaakt had, schreeuwden en huilden zij tegen
't slachtoffer. Men zegt dat veel heeren, Collegas van M. Van der
Smissen, hem in 't gevang zijn gaan bezoeken en troosten.
We zijn daar geweest, in dat Arrondisse
ment; de zaken staan goed; de Volkeren zijn
kwaad en verbitterd op de liberalen, die van
1879 tot 1884 ons Land opgeëeten hebben, opgeëeten en getiran
niseerd. Was er nog ievers Vrijheid? Ach, hoe wreed werkte die
Volksbeulderij niet! Menschen, spreekt, is het de Waarheid niet?..
Op veel plaatsen zijn er alsdan moedige mannen opgestaan, die
voor d'Inkwisitie de Waarheid zegden. In Juni 1884 is't eerste
schof der Inkwisitie-Mannen afgedankt; te Brussel lag*nzei3é
1400 stemmen onderjd'Achterwacht der Landopeterij staat te Gent
en 't vonnis zal in Juni uitgesproken worden... Menschen, Vrien
den. opgepast! met zachtheid, maar met zekerheid Is er éea
mensch op de wereld, éen mensch dieuit de Landopeterij niet pro
fiteerde, of hij moet zeggen 't Ging aartsslecht onder Fiére,
Bara, Van Humbeeck en Rollin, zelfs de dooden wierden niet ge
spaard; zoo menig arrest wierd door Minister Rolin gegeven, len
gevolge van 't welk de gendarms naar de Sleden en Prochiën re
den, om de Kerkhoven te schenden. En de millioenen wierden ver
kwist niet dozijnen ;'t en kon niet blijven duren En ze zouden dat
zelfde Drama van Schandaal en Geldverkwisting willen herbegin
nen!.. Gent. stad van Gent, Arrondissement van Gent, wij rekenen
en tellen op U.
PARLOIR. -UitHam.
16,38; Vr. dank voor uwe
goede wenschen en 't
zelfde van onzentwege.
Uit Ad. bij Ree. 5,00
tot einde 86. M. B. te
P. DEerste Binders zullen
dees jaar gedrukt zijn, als
't God blieft voor den
Winter. In 't kort zullen
wij een katologus van
boeken opmaken. De
Prijskamp uit Meenen,
te naaste week, zonder
fout Uit Holl. van M.
Cl, 440 vo r86. Van
Van Mr V. H. T. H. Zee
land 12,24 °f5 g- 89 voor
ab. tot einde 86 en boe
ken.Uit Z. bij Oost.
van M, D. J. 2,30 voor
1886. Gr. ja, voor de
maand Juni. Zijn er
heeren Verspreiders en
Medewerkers die nog Li-
taniën van't H. Aanschijn
begecren Ze gelieven ons
te schrijven.
Boekwerken
Te koop in onze Buree-
len.
De Kroon des Hemels
een oprecht meesterstuk,
vertaald uit het Duitsch;
in Duitschland, geen Ka
tholiek. Huisgezin, of dit
boek is er; dc prijs is 2,00
Nota. Om de boe
ken franko te ontfangen
10 °/o meer voor 't port.
Dus de Kroon des Hemels
2,20
't Manna, een aller
schoonste Kerk- cn Medi-
tatiebock
in lijnwaad 2,15
in leêr,roo sneê 2,30
in leer,verguld 2,60
De Sleutels des He
mels of de goede biecht
040
Naar den Hemel!
voor ziekeu on lijdenden
0,16
Het gulden boekje der
Mis 0,15
Tan Clerker, of de laatste
Binders van Vlaanderen
245
t Kasteel der Verdoe»
men is 2,00
8 bloemen in band 1,50
Uitgezochte gebeden van
den H. Alphousius de Li-
guori iR band, goude sneê
1,50
Gebeden van troost voor
ziekenen lijdenden, aller
schoonste overwegingen
en gebeden, per honderd
0,85
Opkomst der Stoomtui
gen, door E. H. Martens
1,00
Dc nicuweLikeurstoker
een boek van allergrootste
nut voor deskundigen 2,00
Een goed geheugen.
»Ge beweert dus» vroeg
een Amerikaansch advo-
kaataan een getuige, dat
gij mij alles kondt naver
tellen, wal die man tien
jaar geleden tegen u ge
zegd heeft? Ja, Als
ik mij goed herinner, heb
ik u 'vijf jaar geleden in
Saratoga ontmoet; nu zou
ik wel eens willen weten
of ge u nog herinnert wat
ik toen, dus vijf jaar la
ter, tot u gezegd lieb.
Ja dat kan ik u ook vertel-
ten. Denk na voor ge
spreekt, mijnheer, ge
zijt beëedigd en u beweert
dus onder eede, alles te
kunnen navertellen fwat
ik toen in Saratoga tot u
2ei? Zeker Nu, wat
zei ik dan? Gij kwaamt
mij tegen in den gang
van het Union Hótcl!
Dat is waar! Wij druk
ten elkaar de hand. Dat
is ook waar. En toen
zeidet ge tegen mij: Laten
wij eens een borreltje ne
men Dc president had
vijf minuten noodig, om
de rust in de gerechtszaal
weder te herstellen.
