Konings-Kind,
'Jfe
BOE K HANDEL.
EEN
waarachtige en treffende gebeurtenis. 8
VIII. MOORDERIJEN EN EERSTE BIJEENKOMST.
2fcn en 3den Seprember 1792
Op recite Bloeddagen 1
Van 's morgends vroeg gingen ce trommels rond in de wijken
en de klokken bromden en klepten, niet om 't Volk naar de kerken
te roepen, ze waren gesloten, maar om de tooneelen van brand en
moord aan te kondigen.
Wat zegt de geschiedenis ons over die dagen
Op 't gelui en t gebrom kwamen de Jacobijnen en de Sanscu
lotten, mannen, vrouwen, ja zelf kinderen, uit hun huizen geloo-
pen; z'hadden wraak in hun hert en bloed in hun oogen; de kop
stukken hadden alles geschikt zij zouden do razige menigte
geleiden; de gevangenissen z-.ten vol;dt slachting ging aanvangen.
D'een bende trok naar de G&rmelieten. alwaar met honderde
Priesters opgesloten waien; men vermootdde er alles wat een
Geestelijk bleed droeg;'t was als een slachthuis; men sleepte de
stervenden en de lijken meè naar den koer, naar buiten; men had
wellust in de moorderij; daar viel als Martelaar de Aartsbisschop
van Arles en een ooggetuige verhaalt dat een Jacobijn zich op dit
lijk neerzette om zijnen boterham te eten en dat hij zijn brood en
vleesch sneed met bat mes dat hij pas uit de wonden van den
Kerkvoogd had getrokken.
En op onze dagen zijn er die deze wreedaardigheden binnen 5
jaren luisterüjk willen vieren I
In 't Seminarie van St Firminus wierder duizend gevangenen
omgebiacbtin 't klooster der Bernardijnen, 73; ia de Salpétrièrë
vermoordde men een duizendtal vrouwen; reiigieusen, baronnes
sen, edele dochters, brave huismoeders, die op de aanklacht van
Jacobijnen; M. Gobar, een wijnkoopman, ook in den schijn voor
de Republiek, maar inderdaad baron de Batzy,een vurig Konings
gezinde; vier gendarras, zes eêlmans die vermomd als werklie
den de plaats hadden bekomen van wakers van d n Tempel; einde-
lijk eene vrouw, de dochter der weduwe Jeanne, die daar het
j vrouwengeslacht vertegenwoordigde.
Baron de Batzy was het opperhoofd der samenzweering.
n Vrienden, zoo sprak bij, de tijd is kostelijk, men vreest eene
uitbersting der volkswoede, die ons Frankrijk met een eeuwige
schande zou b daden; die misdaad moeten en zullen wij beletten;
onze macht is grooter dan gij deükt; onze mannen zijn overal ver
spreid, van de 10 die de poorten des Tempels bewaken, zijn er 6
aan onsjmorgen zal ik de namen hebben der 8 Municipalen die dea
nacht moeten overbrengen nevens de slaapkamer des Konings; ten
half tien zullen er 3 1o van ons mannen, sterk gewapend rond den
Tempel staan; dan komen wij, 8 in getal, toe, verkleed als Munici
palen; ik heb de stukken bij mij, dat wij de 8 andere vervangeD,
dat deze aanstonds voor de Commune moeten verschijnen; de Ko
ning is verwittigd; zoohaast wij binnen zijn, de Koning trekt ods
kleederen aan; men gebaart buiten eenen Volksopstand ik geel
bevel dat een steike patrouilje moet uitgaan en we maken van
de wanorde gebruik om de Koninklijke Familie buiten te krijgen;
wij zullen zorgen dat de lanteerns uitgedraaid zijn; eens buittn, de
rijtuigen staan gereed; wij brengen onze Koninklijk Familie naar
een g heime schuilplaats. 4 dagen nadien, wij doen uit Coblentz
de lijding melden dat de Vluchtelingen daar zijn; en dan, met be
hulp van reispassen die gereed liggen, de redding wordt volbracht.»
Dit plan wierd lang en ernstig besproken, elk kreeg zijn rol en
zijn aandeel; het gevaar wikte men niet; de goede uitslag was de
eenigste bekommernis; Julien de Hovenier moest de Koninklijke
Familie verwittigen; had hij de gelegenheid niet, Toulan zou als
Municipaal dien dag in den Tempel zijn; aan 't hoof l der 8 val-
sche Municipalen die moesten aankomen en om zoo te zeggen de
ware Municipalen gevangen nemen, aan 't hoofd dier moedige
herten zou baron de Batzy zijn.
En wat zal er van u ge worden, vroeg Balfour, als de Ko-
schurken gevangen waren; in 't groot Caatelet wierden 400 mans- niüklijke Familie gered is?... Gij blijft in den Tempel
IMrcnn.n A r*1-.7 T„ on.nl. A
personen omgebracht; in de Conciergerie 1600; te Bicêtre, dat
groet gevang, terwijl 't goddeloos geboefte de Marseillaise zong,
vielen er 6000 slachtoffers 1
't Schijnt ongeloufelijk; maar de cijffers en de namen zijn aan-
geteekend; en die stoet van moordenaars trok de straten van Parijs
door en hoort daar een der kopstukken roepen
Naar den Tempel!
't Is Bouchart, de moordenaar en dief, die dat uitroept
En duizende heesche stemmen herhalen Naar den Tempel
naar den iempell Ze moeten er ook aan Dood aan den Dwinge
land Dood aan d'Oostenrijksche
Eenijae jaren te voren had Voltaire geschreven: Om een gehucht
te benure;:, er moet Godsdienst zijn En nogtans den schurk had
Ja, sprak baron de Batzy.
En men zal u daar vinden
Zekerlijk I
Maar weet ge niet dat de wreedste dood uw lot zal zijn
Wat geeft dit, Vrienden? wat geeft het dat wij sterven, als
Frankrijk, als de Koning gered is!.. Bekommert u niet met ons
lot. Ons voornemen staat vast: Sterven willen wij, maar leve de
Koning
Citoyeu Gobar of beter baron d" Batzy, die zuJken heldenmoed
betoogde, was een kloeke struische krijgsman van roud de 5o ja
ren; lang van gestalte, bruin van wezen en met oogen als kogels.
Het was 'ne krijgsman die zijnen God getrouw was gebleven, want
vooraleer te scheiden, om mo gen avond hun plan uit te voeren,
g*heel ;.ijn leven tegen den Godsdienst geschreven; en nu zag men I sprak hij tot den ouden Pastoor van Velizy
wat men een groote stad is, van ongeloovige en goddelooze men- j 0 Mijnneer de Pastoor Eerweerde Man, 't is in uw schuilplaats
schen. dat wij de redding vaa ons Vaderland beramen I Gelief ons en
Naar den Tempel 1 1 onze onderneming te zegenen; elk doe wat hij wil, maar ik zal u
Inderdaad, ze stroomen er heèn; «an alle hoeken van groote straks verzoeken mijne biecht te willen hooren. Broeders en Vrien-
straten komen er moordenaars bij: men ziet niets dan pieken en den, vergeten wij het niet: Wij gaan allen morgen op ons leven
sabels, kleeren en hoeden, handen en wezens met bloed bedekt, i
't En zijn geen menschen meer, 't zijn duivels geworden 1 Men i En allen kaielden en de oude Geestelijke, de Pastoor van die
ziet er velen die op hun lansen en pieken, koppen van menschen Buitenparochie stond recht, verhief zijn stramme handen, sloeg
gesteken hebben. d'handen ten hemel, bad eenige oogenblikken in stilte en zegende
Men staat en men krioelt rond den Tempel; eenige der kopstuk- j dan met innige ontroering die manhaftige Franschmans en in
ken trekken binnen; de menigte staat daar hijgend, d'achterste de bunnen persoon, de honderden en honderden,die aan deverlossing
voorste aandrummende, om allegelijk in te stormen;... wat gaat er der Koninklijke Familie gingen meêwerken. ('t Verv.)
gebeuren!,., de geroepen gaan: De Koning is er niet meer I hij is
gevlucht! Zeker is hij er, roept een kopstuk zijt gerust de 1 LOOPENDE NIEUWS. De gazetten van Antwerpen spre-
Dwingeland zal xijn straf niet ontgaan! De Koning, d'Oosten- ken met den grootsten lof van de Gilde uit St Nikoiaas, die in de
rijksch 1 do kleine wolfwij willen ze zien I we gaan hier niet hoofdstad der Schelde een Feest heeft gegeven voor de 12,000
weg! leerlingskes der Parochiale Scholen. De Nachte-
En de lafaards van binnen dwingen den Koning en zijn Familie gaal is aangekomen; de voor wac't der Zwaluwen is
zich aan een venster te vortoonen; en nauwelijks zijn ze daar, o hier, de zwartkopjes, de beefstaartjes en de wipsteer-
helsch gedacht! een moordenaars-
groep drumt vooruit, men steekt een
piek omhoog en op die piek is het
hoofd der prinses de Lamballe, die
de Koningin beminde alshare zuster.
De Koningin deinst van schrik ach
teruit; de razige menigte ziet dat zij
bare Staatsdame herkent en er gaat
een afgrijselijk gehuil op.
De Geschiedenis verhaalt dat Ko
ning Lodewijk XVI alsdan uitriep
O God! ik wist niet, dat er zulke
booze menschen in de wereld wa
ren!
En zijn zoontje beziende, riep hij
uit met tranen in d'oogen Wat zal
tjes gaan komen; vroeger waren hier veel destelvin-
ken en goudvinken; maar de uitroeing der bosschen.
j heeft die scboonc vogelen doen achterblijven..,. Nu
onderwsge Affltghem aan den Potaarden-berg worden
nieuwe bosschen gezaaid; de sparrekens staan al'ne voet boogjelke
j stagie van de sparren is een jaar... Bij de peerden, als een peerd
9 jaar oud is, krijgt het ooglid eenen rimpel, welke vervolgens elk
I jaar met eenen rimpel vermeerderd wordt. T'Yperen op het
exaara, drij gazetverkoopers dongen naar 't Kiezersschapde Ka-
tl oliek had zijn Diploom, de liberaal en de Socialist mogen te
I naaste jaar weêrkomen Dat zijn de gevallen en ge ziet hier
weèral dat ce Katholieken toch overal in de domheid verslonden
i liggen De Bevolking van Yper heeft met spijt gezien, dat de
Btyaard binst de Goeie Week niet stil wsrd gelegd... Die kleine
hulde weigeren aan den God Mensch, 't is schanda voor een Stad,
j uit een Christelijke Natie. Nordenskiold, de vermaarde reiziger
naar den Noordpool, gaat nu de stoute reis doen naar den Zuid
er, achter ons, van dat kind geworden!...
Den 4 September ipas Julien d'Harmel als Hovenier van den j P°°l*
SSEihü dienst gelreden en wierd 's avond* met kloppend hert I "Dat »ieï
atgewaent, den Koning had hij met gezien, maar de Koningin was Geld en goed kan men verliezen, die een ambacht kent,is altijd
een.ge oogenblikken tn den Tempel geweest en had hem herkend zjjn brood wcerd... Dat de Jonkheid haren tijd toch wel bestede
en zeg t dat t Prinsken ziekelijk was. De bewaking was uiterst pe fij^e snuivers loven in dezen tijd den snuif van Eecioo.
streng; niemand mocht m of uit, dan na een streng onderzoek; er Te Gent is er een bijzondere plaats voor de Margerir.e-Boter en die
was nem aangekondigd dat bij voortaan maar alle 8 dagen den i plaats blijft zoo ijl als een spelonk van Sumatra Te Hofstads,
lempel zou mogen veriaten... Hij bad gehoord dat de Koning j bij Mechelen, hebben d'echtgenoten Van der, Auwera-Verschueren
scnriK nad van vermoord te worden, in eenen aanval van volks- i G«*r, na,r;ar^
woede.
We zullen dat beletten, zei Frans, de schoenmaker.
En hoe dat, vriend
Wij zullen dat beletten, zeg ik u; Julien, uw hert kennende,
hebben wij van uw buis beschikt om er dezen nacht dc eerste
Vergadering der Samenzweerders ie houden.
O, ik dank u I
Daar zult gij ons aanvoerders leeren kennen, en de plaats
onzer bijeenkomsten, ge zult ze wel raden
In de onderaardsche plaats wapr de Pastor van Velizy
verblijft?
Ja» daar prijken 't Christusbeeld en het beeld der Moeder
Gods; daar. in de schuilplaats van dien Belijder des Geloofs zullen
onze pogingen gezegend worden... Julien, tot straks; ik heb nog
veel te doen...
Dien nacht kon de Hovenier zijn oogen niet gelooven Daar in
die geheime bergplaats, wie zag hij vergaderd M. Toulan, de
boekverkooper, een kopstuk der Municipalen, een opperhoofd der
j hun Gulden Jubelfeest gevierd, de jaarschriften en dichten waren
er mënigvul'dig en a. de Grafmaker liet hooren alsvolgt
Ik JaCobUs grafMsker hier, VerLeen Deze eChteLIngen
Vrij Wat UltsteL.
Te Mechelen, ai de Kandidaten Kiezers dip bij de Broeders
les genomen hadden, hebben hun Diploma behaald;
Nogtans, ze roepen uit, de gazetten liberaal,
Bij 't Katholiek, 't is dom, onwetend altemaal.
Liegen gelijk kreemeis, niet waar, Kozijn? liegen gelijk kree-
mersl 'tIsop3o Aprilde Kiezing tot A-udenaarde, voor een
Volksvertegenwoordiger. Z. M. Leopold II is uit Engeland te
ruggekeerd; hij had zeer slecht weêrop zee. De Belgische Ta
bak-handelaars gaan bijeenkomen, om maatregels te nemen voor
hunne Nijverheid; die Nijverheid lijdt geweldig en 't Werkvolk,
meteenen. Een vreedzaam mensch is nuttiger dan een groot
geleerde. Wilt gij verdragen worden, verdraag een ander. Zou
het waar zijn? Ze zeggen dat er te Gent in 't Gevang 'ne Prisonnier
is die Jubilé gaat vieren van 5o jaar deftig in 't kot te zitten 1 De
Vergadering der Katholieken t'Yperen is zeer schoon en krachtig
Ter Drukkerij Van der Schelden, ODder-
straat,. Gent. is verschenen een fraai boekje
van 324 bladzijden j De schoonste M«and
mijner Moeder of keus van 31 lezingen voor
de Maand van Maria; een allerschoonste
boekje, waarin de Devote Zielen veel kracht
en zoetigheid zullen tonden. E:ke dag is er
een overweging over de Koningin des He
mels ei een zedelijke toepassing op het
Menschdoca. De prijs is 75 c.; gebonden met
roode siifê, 1,2 Word'dringend aanbevo
len voor de Maand Mei die aanstaande is.
MARIA erkenj. gediend, bemind, gevolgd
en aanroepen binnen de Maand Mei, met
toegevoegde voorbeelden en zedelessen door
E. li. Heymans oud Pastor van S'. Pieters-
•Jette, een boekdeel?van 293 bladzijden, te
koop in onze burei-len aan 1,50 franco 1,65.
Een allerschoonste boekdeel.
Uitgekozene Gebeden van St Alphonsius,
een allerschoonste Kerkboek, met een Mis
voor elkea dag der week, veel troostende
gebeden en overwegingen.. Gebonden in
ieér,met vergulde mee p ijs 1,50 franc* I.60.
Of er schoener kerkboeken zijn weten wij
niet.
8 Bloemen of 8 boekjes van S'- Alphonsius
bijeengebonden, met. roode smê. elk van die
boekjes afzonderlijk aan .15 c 't beekje der
Mis, '1 Golden Boekje genoemd, 't boekje van
den Hemel, 'tbo-ikjo van do Gelijkvormigheid,
van de Geloovign zielen, van 't <>ebovan het
H. Hert Jesu van 't Allerheiligste, de Namen
mijner Moede.- en de Christelijke gebeden, dit
alles nettekes bijeeng-bonden aan 1,50 franco
I.60, Wij hebbea lang moeten zoeken ©m
zalke «choone boeken te kunnen aanbieden.
Daarom zijn ze straf gerecommandeerd.
HAASDONCK Die sclioone gemeente
Haasdonckin 't Waas! 't is de inoeile woord
er een reisken te doen, al ware liet maar om de
prachtige geschilderde kerk te zien.'l Is het
juweel van ons Vlaanderen. En wat zeggen wij
van deschoone standbeelden die de pilaren ver
sieren, cn 'I werk zijn van eenen Haasdonke
naar die sedert vele jaren te Roermonde woont.
Zelden of nooit hebben wij zulke levendige
beelden gezien. De H.Nikolaus van Tolenlyn is
een echt meesterstuk van beeldhouwkunst-
Een bezoek iu die kerk is het krachtigste ser
moen der wereld.
Io het w nderpaleis van 4en Czar te Sint
Petersburg branden 12,000 lampei) van elektrisch
licht; de binnen plaats-n en hot plein dat aan het
paleis grenst, zijn verlicht door 56 booglampen.
De machienen voor deze verlichting hebben eene
kracht van 2'00 peerden. De hoofistad heeft ook
een prachtig verlic'iting-stelsel spijtig dat die
sombers wolk van Nihilisten over al dien glans
hangt.
Op 19 Augusti zal er eene volle zon-eklips
plaats grijpen gansch Azia zal in den nacht
gedompela zijn.
Aprilsche grillen. Op Paschen wordent
Parijs al de overjassen weggesmeten en des vrij
dags daarna lag de sneeuw drie duim dik op de
daken- In Dui'.schland is 't nog slunmer. en te
Berlijn rekent men op eenen witten Sinxen. In
Oostenrijk is de winter ook teruggekeerd en te
Hamburg on in den Tyrol heeft men weèrom De
cember. Da KoriiDgin Viktoria, uie naar het Zui
den van Frankrijk is gegaan, om de zach e lucht
te genieten, moet in haar casemat blijven zitten
om den sneeuw en den bijtenden Noorderwiad.
In Dui'schland is er een Eerste Communi-
kant van 13 jaar. Dit reusken weegt 176 pond en
meet 5 voet en 8 dnim. Zijne kracht en sterkte
zijn zonder weerga, en Bismarck vraagt hom
re8is voor zijD Grenadiers.
Markt der Varkens te
Brussel: dijnsdag waren er
,te koop 506; men betaalde
84 a 95 cent. per kil ,gr-
Sottegem, dijnsdag.
Roode tarwe, per 100 kilos 19,50 a 20,50
Masteluin 16,a 17,50
Rögge 14,- a lö£—
Haver 16,— a 17, ÓQ
Aardappelen per loo kilos 6,a 6,50
Eieren per 25 1.45 a 1.60
Boter per kilo 2,50 a 3,ï—
Lokeren 's Woensdag.
Tarwe 106 1. 15,75 a 16,75
Rogge 106 - 10,75a 11,25
Garst 106 12,25 —,00
Boekw 106
Haver 150 10,CO - 11,00
Klaverzaad
Roesselare, dijnsdag.
Tarwe per 100 kilos 19,50 a 20,
Rogge 14,50 a 15
Haver 14,— a 14 50
Aardappelen 5,50 a 6,-
VEEMARKT VAN ANTWERPEN.
Verkocht vee. Betaalde prijzen per kilo
166 ossen l°k. f. 0,82 29 k. 0,70 3ek. 0,60
1—0,70 0,60 0,50
- 0,75 ^,65 o,55
- 0,65 - 0,55 0 50
- 1,00 0,80 «0,70
Zele Dijnsdag.
17,50 a
11,—a 00 -
Haver 15 h 09,50 a 10
Boter per kil. 2,09 a 02 27
Eieren per 26 1 45 a 01 31
Antwerpen, vrigdag.
171 koeien
054 veerzen
30 stieren
7C kalveren
Tarwe 1061.
Tarwebl. inl. n°00 fr.
0 fr.
Roggebl. inl.
Lijnz. van de Zw.zee fr.
van Azoff
26,50 27,00
Ï6 a 26 50
22,50 a
24,50 a
25,00 a