Tazida Spinael
Boekwerken,
Karkxken.
DE OUDSTE DOCHTER DES DUIVELS
een verhaal uit deze eeuw
door S. VAN DER GUCHT, Kunstschilder te Aalst.
—o— 16
XVI. PIETER DAELMANS, ZIJN GESCHIEDENIS.
Op dit zeeschip zittende in een kalme zee, van Zanzibar
naar Nederland, aanhoorde Josef met aandoening 't lang
verhaal van den Hollandschen koopman, 't welk wij in korte
woorden samenvatten
Zijn Ouders had hij schiers niet gekend; al wat hij zich
erinnerde.was dat zij een schoon huis bewoonden, met groo-
ten hof, en dat hij met liefkozingen was omringd geweest.
Ruim vier jaren oud zijnde, hij ging alle dagen eten dra
gen aan de kiekskes op 't einde van den hof en had veel ver
maak in 't gepikpik der kleine diertjes.
Zekeren dag, terwijl hij't voedsel toewierp, zag het
kind een akelig, afschuwelijk en wreed wezen;'t wilde vluch
ten, maar het wanschepsel sprong d'haag over, nam 't kind
op, geen schreeuwen of roepen hielp, en als een pak lijnwaad
wierd 't kind opgenomen, naar 'ne kermiswagen gebracht en
op een vuil bed geworpen. Och,zegde de Hollandsche koop
man, al leefde ik honderd jaren, nooit zal ik vergeten het
slordig wijf dat ik daar zag en de woorden van den man
Hier is 't kindBreken wij nu dadelijk op
Het rijtuig rolde en bleef nu rollen, lang zonder stil
staan. Eindelijk bleef het stil: Het kind'vroeg al kermende
naar zijn Ouders, doch wierd wreed geslagen en mishandeld
door den man en zijn wijf, welke beiden riepen dat het moest
gehoorzamen en zwijgen of de ijselijkste dood zou sterven.
Buiten die twee wanschepsels was er in de barak nog
een struische hansworst,met een schalksch doch niet onaan
genaam voorkomen, gekleed in groen laken, omzet met pas
sementen van allerhande kleuren, die vroeger geblonken
hadden.
Het was met diepe aandoening dat de Koopman sprak
van zijn lijden en van 't verdriet dat zijn Ouders ongetwijfeld
onderstaan hadden... Hunkind, ontstolen worden door de
dood, men weet waar het is; maar ontstolen worden door
wreedaards, om verstampt en versmeten te worden, is dat
niet duizendmaal erger
Bamboe, zoo was de naam van den kinderdief,deed zich
doorgaan als een herkule,hij hief met gespannen arm gewich
ten op,die, volgens zijn zeggen, iooo kilos wogen en slechts
gemaakt waren van hout; ook overgroote steenen blokken,
langs binnen uitgehold. Zijn vrouw, de schele Trien, las het
geluk der jonkheden in eenen wonderspiegel; Polin, de
hansworst, spuwde vuur, danstte op de koorde, tuimelde
over zijn hoofd, deed vele gevaarlijke sprongen en kreeg
daarbij op de parade voor de barak veel slagen en stampen,
om de aanschouwers te vermaken. Het gestolen kind wierd
Gibon genaamd en gedresseerd tot allerhande kunsten en
roeren, gelijk het op de barakken gaat.
Twaalf jaren, zoo vertelde de Koopman, twaalf jaren
>y: ei k order 't bedwang van dien afgrijselijken man; zoo
veel s. agen en stampen kreeg ik, dat het mij verwonderde er
niet onder oezweken te zijn; was d'ontfangst slecht, of had
Bamboe te veel gedronken, of lag hij in twist met zijn Trien
of met Polin, ik was het die alles moest bezuren en uitstaan.
Den overschot van 't eten wierd mij toegeworpen, en 't is
als bij mirakel dat ik niet gansch verdierlijkt ben in die helle
waarin ik moest leven.
En uw Ouders? vroeg Josef; hebt gij er niets van ver
nomen
Mijn arme Oudersin 't begin was ik er dag en nacht
meê bezig; doch nu zag ik hun beeld maar door een dikke
zware nevel; daarbij, Bamboe hield zich nu op, in ander
streken; ik wierd bewaakt, met de dood bedreigd en nooit
zag ik een mensch die, van verre of van bij, aan iemand mij
ner kennis geleek.
Na aldus twaalf jaren gedoold te hebben, van d'een
kermis naar d'ander, op zekeren' dag, als Bamboe en zijn
vrouw dronken lagen,stelt de hansworst Polin mij voor, met
hem te vluchten en ons getweeën het land af te loopen om
•p een tapijt kunsttoeren te verrichten. Al te lang, zegt hij,
zijn wij slaaf geweest van dat wreedaardig monster... Mijn
schrik was groot, doch eindelijk liét ik mij overhalen de
toebereidselen wierden gémaakt en toen zekeren nacht Bam
boe weêr in dikke dronkenschap lag, maakten wij een klein
paksken gereed en vertrokken te voet, stapten g'heel den
nacht door, den volgenden dag eveneens.
■Ik was uit mijn eerste slavernij verlost en wij begonnen nu
als kunstenaars voor ons eigen te werken. Mijn toestand,zoo
verhaalde de koopman, was veel verbeterd. Wij dronken
niet, maar spaarden en drie jaren nadien hadden wij reeds
meer dan -oo franken in ons bezit.
Ons gedacht en onze hóóp bestond hierin, van tot iooo
fr. te geraken, om ons spel in 't groot te kunnen vertoonen.
öoch t noodlot vervolgde mij, opdat ik door ramp en
tegenspoed tot een betere toestand zou geraken.
Eens, dat wij op Antwerpen kermis waren, na g'heel
den dag op ons tapijt gewerkt te hebben, 's avonds mijn ge
zel kloeg bitter van hoofdpijn en scheen door een kwade
koorts aangedaan te zijn. Ik bracht hem naar ons logisthuis,
bij brave, maar arme lieden, waar men hem te bed legde;
's anderdaags was de kwaal verergerd,men riep een Genees
heer; de man der Kunst trok zijn schouders op en verklaar
de dat mijn gezel aangedaan was door een besmettelijke ty-
phuskoorts en aanstonds naar 't Gasthuis moest, in een
afzonderlijke zaal, bij zieken van zijn slach. Dien dag mocht
ik hem niet bezoeken, den volgenden dag evenmin, de Zus
ter zegde mij dat hij raaskalde en niemand herkende; *s an
derdaags wierd mij gezegd dat Polin tot zijn zelve was ge
komen en d'Heilige Sacramenten had ontvangen hij had
naar mij gevraagd en ik wierd aanstonds bij hem gebracht.
Zoohaast ik bij zijn bed was, zoo ging de Koopman
voort, zag ik dat hij van de dood besneden was. Mijn arme
medegezel! Hij vaagde een traan uit zijn oog, toen ik hem
naderde, en dan poogde hij te grimlachen Gibon, zegde
ga sterven en alles rondom mij begint zich duister te
vertoonen; wil u daar echter niet te zeer over ontstellen,
vroeg of laat moeten wij allen de wet der Natuur ondergaan,
om eens, indien wij zulks waardig zijn, met malkaar veree-
mgd te worden in den Hemel... Wees dan gelukkig; tracht
eene goede broodwinning aan te vangen... en laat het kunst
maken staan;., al ons geld is het uwe... Al wat ik verzoek,
is een christelijke begrafenis en dat gij vpor mij zoudet bid
den...
Dit waren de laatste woorden van den armen sukkelaar.
Ik volbracht zijnen wensch en doolde eenige dagen in de
stad Antwerpen, niet wetende wat aanvangen of niet wetende
waar hulp of raad vragen.
Meermaals stond ik aan de Schelde naar de schepen te
zien en eensklaps komt mij 't gedacht binnen van matroos te
worden; matroos! ik was klingsch en fel en zou beter dan
iemand de masten beklimmen... Dit gedacht verliet mij niet
meer en ik zocht en vroeg, totdat ik aanveerd wierd op een
koopvaardijschip dat de Reis naar Zanzibar ging doen. Mijn
5oo franken stelde ik ter hand aan de bazinne van ons logist
huis en trok met blijden moed naar dit verafgelegen land.
Van dan afhad ik't gedacht alles wel na te speuren en
koopman te worden.
Ik deed die eerste reis als matroos en vond veel beha
gen in dit zeeleven. Dit zult gij gemakkelijk begrijpen, als
gij overweegt welk leven tot dan toe het mijne was geweest.
Alles lachtte ons toe op de reis en de terugreis, doch ver
beeldt u mijne teleurstelling als ik in Antwerpen terugkee-
rende en naar 't Logisthuis gaande, er ander menschen
vond. De bazinne was reeds 10 maanden dood alles had
den d'erfgenamen verdeeld,en toen ik naar den Notaris ging
en mijn 5oo fr. vroeg en zegde geen bewijsschrift te hebben,
wierd ik als dief en aftruchèlaar uitgemaakt, en met de Po
litie bedreigd.
Verbeeldt u mijne teleurstelling en hoor nu hoe won
derbaar ik verlost wierd: Daar in Antwerpen ronddolende,
half weenende, een heer, deftig gekleed, spreekt mij aan,
vraagt de rede mijner droefheid, aanhoort mijn gevarendhe-
den; hoe ik, arme doolaard, uit Afrika komende, al mijn
hoop verzwolgen zie. Vriend, zegde hij mij, gij zijt wreed
door 't noodlot beproefd; echter ziet gij er een wakkere jon
geling uit en uw wezen gelijkt zoowel op iemand, dien ik
teêrbeminde en welken mij is ontrukt; daarom wil ik u hel
pen; ziehier mijn kaartje; kom morgen naar mijn huis.
Op dit kaartje stond te lezen
Hendrik Van Steenhuflel,
Pinxceralraat, 42. Antwerpen
lk kon bijna mijn geluk niet gelooven en ging 's ander
daags al aarzelende naar dit huis; 't was een groote deftige
woning; al bevende belde ik; aanstonds wierd ik binnenge
bracht en kon er mijn geluk bestatigen; de liefdadige heer
gaf mij een beurs met 2000 fr.
2000 fr.! galmde Josef.
Ja> Vriend, £000 fr. en hij zegde mij de woorden die ik
u ook toestuur: Daarmeê, zegde hij, kunt gij beginnen; doet
gij goede zaken, geef dit geld terug; doch indien, hetgene
Ons Heer verhoede, indien uw handel moest mislukken, be
kommer u niet over mij... Zoo, Pieter Daelmans, tot we-
derziens en wees gelukkig
Ik viel op mijn kniën van aandoening en dankbaarheid.
Maar de brave heer deed mij opstaan en zegde: Verlies geen
tijd; tijd is geld; keop u snuisterijen en begeef u zoohaast
mogelijk op reis naar Zanzibar; als gij twee of drie reizen
gedaan hebt, kom mij bezoeken; ik ben maar weinig in Ant
werpen, gewonelijk woon ik te Laken, bij Brussel.
Ik heb den raa4 van den braven heer gevolgd, alles is
mij meêgeslagen; van mijn tweede reis kon ik reeds gemak
kelijk den koopman betalen; doch ik moest aanstonds terug
vertrekken; zoo ook de derde, vierde en vijfde maal maar
nu, nadat deze lading verkocht is, ga ik er den tijd afdoen
om mijnen Weldoener te Laken te gaan vinden en hem mijne
vurige dankbaarheid uit te drukken.
Beste vriend, sprak de Koopman verder, gij zijt zoo on
gelukkig als ik geweest ben; het goede aan mij gedaan, wil
ik voor u ook verrichten... Binnen eenige dagen zijn wij in
de have van Inkhuizen. Wat schikt gij te doen? ('t Vervolgt.)
ti'OmpIhnla Alsgij in.een stad komt enge ziet er
MM rrryviuuis. veel onbeschaamde Dochters rondloopen,
veel slonsachtige moeders, veel bedrukte werkende Onderlingen die
moeten bedelen voor hun brood,zegt maar vlakaf dat gij in een stad zijt,
overgeleverd aan d'Orgelbala, die Plaag en die Pest van onzen tijd...
Voorbeeld. Schrikkelijk. Ouders, schrikt en beeft
Overheden, zijt toch streng en waakzaam I
In Aalst, een Huis van Vader en twee dochters; de dochters winnen lo,*
12, lj fr. in de week elk; o welk gelukkig floraotig huishouden!... Maar
die Orgelbals komen er alles bederven; de Dochters zijn, 0 tamp en wee 1
in die Pest gevallen; ze geven 5, 6 fr. af; al 't ander is voor de kleeren
en voor de nachtdretserij: 't is een gezucht en gekijf 1 Als die dochters
ten i2, 1 ure thuis komen en Vader durlt iets zeggen, 't is verwijten
kijven, uitvallen, bespotten, dat hij 'ne kwezelaar is, tegen hun ver'
maak, dat er niets kwaad is in die Orgelbals (juist gelijk de liberale gazet^
schrijft) en die Vader moet zwijgen of ze «iaden hem laten zitten..
Menschen, menschen, meet de malledikse van den Heer op zulke kinde
ren niet vallen?,.. Indien in Aalst en elders de Kindcrs eerbaar waren,
braaf, behulpzaam voor bun Ouders gelijk het moet2ijn, de armoede 20U
op den helft vallen... En wat volgt er op? De Rijke menschen,de Burgers
hooren dat nachtlawijt, dat stehelsverkersleven en de Compassie gaat
LE CONGO BELGE ILLUSTRE
hisloire de sa Fondalieu. geographie, ethiogra-
ph}?, traite des négres, moeurs et coutumes des
indigenes, commerce et objets d'échange, par
Alexis M. G.
Een boek in 8° 360 bl. met veel platen, kaartea
en portretten.... 'tlsde getrouwe afschildering
van den Congo en broeder Alexis heeft aanstonds
na q eerste uitgave van zijn werk de gelukwen
schen onlfangen van Z. M. Koning Leopold II. vta
den Aartsbisschop van Mechelen en ander groots
Mannen.
Prijs van dit schoon Boekdeel:
Gebrooheerd «ka
In Prachtband 3 (0
In prachtband vergulde sneè 4^00
D'EEUWIGE AARHEDEN
door St-Alphonsius, in band,roode sneê,
1,90. Met krachtige lessen, opwekkin-
fen, verzuchtingen en honderde en hon»
erde treffende voorbeelden. Een boek
van 692 bladzijden. Het heeft ten allen
tijde, en onder personen van allen stand,
de heilrijkste vruchten voortgebracht.
WEG DER GODDELIJKE LIEFDE
door Kerkleeraar St-Alphonsius de Li-
guori, met Mis, oefening voor Biecht en
i Communie, Kruisweg enz -ijs 1,25 in
band, roode sneê.
DE SLEUTELS VA N" DEN
HEMEL
s door den H.Alphonsus eu eenig, - nd,- v
schrijvers, prijs 0,40 c. franko
j HOE HEILZAAM HET IS DIK-
WIJLS TE BIECHTEN.
Prijs 0,07 centiemen. Een boekske van
j propagande.
DE PATERS TRAPPISTEN,
I hun streng en wonderbaar leven, de beschrijving
aa hun Klooster enz. prijs 0,50 c. franko thuis.
I JAN DE LICHTE
Dat schoon, diklijvig welgeschreven
j boekdeel aan 2,00 per beneficie 2,00 fr.
franko *,50.
JAN CLERKER,
dnor.s. Van der Gucht, Jan Clerker reeds gekend
de wereld door; er kunnen geen fraaier boekei
bestaan; er is lezing aan voor 'n e g'heele winter
prijs 2,35 franko 25o.
GASTON BLANKAERT,
of d'eerste Binders, ook ailermerkweerdigst,
prijs 1,75 franko l,9o.
't KASTEEL der VERDOEM 7S
prijs S'oo fr.
Ie koop in ons Bureelen
DE KROON DES HEM 1
een prachtwerk, elke bladzijde is gou i war:c",
elke bladzijde; de Kroon des Hemels, een ooek
allerbest geschikt voor geschenk op Hoogdagen
- 1 franko
DE KABINET-SEKRETARIS
brieven, aktén enz. Pnjs 1,00
'T MASKER VAN DE WERELD
dit boek van over honderde jaren gelezen en ge
prezen, met veel houtplaten. Prijs 2,5o
De allerheiligste Roozenkra ns,
0,16 centiefflèn.
Gelijkvormigheid aan den wil Goda.
o,15 c. Waarin men leert gerust blijven ei
kalm, in vreugd en in leed, in voorspoed en ia
voordeele der Liefdadige Ge.
de H. Elisabeth en van Sint
Te MEERDONCÏ, wijk Kouter genaamd, is er
hij de Weduwe Danssaert, op Koningen avond
esne solo slim gespeeld door den heer Th. Lo-
dewijk Danssaert, zijne medespelers waren Ma
thijs Schoonvliet, Joanna Danssaert en Euphrasia
Danssaert, er werd eens lustig hoera gezongen-
GREMBERGEN. Zondag waren aan het kaar
ten Philemena ne Vylder, Marie Troch, Coleta
Scherreweg en Clara Vinkhout. Philomena
speelde een solo slim, zij heeft het gezelschap
ferm getrakteerd en daar wierd eens hartelijk
gelachen Proficiat aan zulke speeldersl
Veemarkt van Antwerpen van 7 jan.
Verkocht vee. Betaalde prijzen per kilo
181 ossen iefr. 0,85 28 0,75 3*0,65
168 koeien 0,75 0.65 0,55
92 vaarzen 0,80 0,70 0,60
21 stieren 0,70 o,6o 0,50
43 kalveren 1,0,90 0,80
Hamme, zaterdag.
Aardappelen 10,00 11,00
Kemp 9,50 10,80
Boter per kilo 2,09 a 2,71
Eieren per 26 2,81 3.36
Lijnzaad 00,00 00,00
Warbgem, zaterdag.
Op onze vlasmarkt waren omtrent 300
balen te koop gesteld die verkocht wer
den aan de volgende prijzen
Vlas, i° kw. per kilo
2'
Werk
Aardappelen per 100 kilo
Boter per
TarweDl too kil
1,85 a 1,95
1,55 d 1.65
1,20 a 1,30
0,69 0,00
7,00 d 9,00
2,00 it 2,40
28,50 29*50
