■m
DAR
het Ocmbardemerstvan Brussel.
Dó Gezondheid.
MARKTPRIJZEN
OF
Dramatische Geschiedenis uit de voorgaande eeuw, door S. Van der Gucht.
«o/ )o=»
XV. IN 'T SPEELHUIS.
Er waren te dien tijde veel speelhuizen in Brussel, doch het
meest gekende en voornaamste was gelegen omtrent St-Gudula-
kerk, in een der smalle donkere straatjes die de kerk omringden;
destijds de Steden waren ingesloten binnen sterke muren en er
bleef niet veel plaats voor breede straten; te Keulen had men tot
over eenige jaren nóg rond de Pomkerk van die smalle straatjes
met huizen van vier, vijf stagiün.
't Was naar dit groot Speelhuis dat Medar zich begaf en hij
stapte er binnen alsof hij een dagelijksche bezoeker had geweest;
stout gesproken is immers half gevochten. Weldra bevond hij zich
in de. groote zaal,rijkelijk gemeubleerd en schitterend verlicht door
twaalf kostelijke lusterset Blonk en 't tonkelde alles wat hij zag.
Aan de speeltafels, uit eiken hout en gedekt met groen tapijten za
ten reeds talrijke spelers, ja zelfs vrouwspersonen die daar róeke-
loos hun geld kwamen wagen.
IIcl was 't gebruik in die soort van huizen den drank kosteloos j
toe te dienen en dadelijk kwam een bediende, deftig aangekleed,
aan Medar vragen met welke soort van wijn of likeur Mijnheer zich j
wilde ververschen.
Medar vroeg een glas spaanschen wijn en nam plaats aan een
tafel, waar nog niemand gezeten was. Vliegens kwam de bediende 's
terug met den drank en terwijl hij inschonk, vroeg Medar of een
.zekere heer van Diependaal in de zaal aanwezig was. Ja, heer,
luidde het antwoord; hij zit daar aan gindsche tafel; den derden
heer; zie, hij kijkt juist langs hier
Medar bleef nog een oogenblik zitten; toen ledigde hij zijnen
roomer en begaf zich naar de aangeduidde plaats
De speelpartij ging juist eindigen en een der jonkheers stond 5
recht, een kroonstuk^ op de tafel werpendeDaar, zegde hij,
dat is mijn laatste zilverling; nu staak ik't spel, maar morgen
avond neem ik revanche.
Het wordt ook onzen tijd, zei de andere speler; wacht, ik zal
u vergezellen... En hij ook stond recht.
Mijriheers, sprak van Diependael, indien gij nog lust hebt
om te spelen, bchoefl. gij dit uit geldgebrek niet te staken. Uw
borg is goed; ik wil u 50 kroonen leenen.
Gij hebt al te veel beleefdheid,mijnheer,antwoordde de spe
ler die eerst opgestaan was, wij zijn niet gewoon die waaghalzerij -
zoo ver te drijvenTot morgen!
En door een lichte hoofdbuiging groetende, verlieten zij de zaal,
wijl van Diependael schokschouderende eens rechts en links opzag
of er nergens een ander gansje te pluimen viel.
Medar was op dit oogenblik reeds aan de tafel gezeten, leunende
op den elleboog, als 'ne man die niets te doen heeft en zich ver
veelt.
De i'dc-1 man, zijn hoofd naar hem keerende: Heeft mijnheer gce-
non lust om eenige zilverlingskes te wagen? vroeg hij met de vrij
postigheid die men in de speelhuizen ontmoet.
Voor alle antwoord raadpleegde Medar zijn uurwerk en guwde
nog eens zoo sterk dan te voren. De andere herhaalde zijne vraag.
Bah! vooreen uurtje, zegde Medar, zou ik de kans willen wa
gen, dan moet ik naar huis.
Hetzij dan zoo, meende van Diependael, met een triomfee
renden lach, en hij begon de kaarten te mengen.
Men ging aan den gang, zonder dat in het begin het lot een van
beiden scheen te begunstigen. Eindelijk keerde de kaart en Medar
won bij eiken slag, tot de som van dertig kronen. Toen, nog eens
zijn uurwerk raadplegende, stond hij recht: Mijnheer, zegde hij
het uurtje dat ik mij heb gesteld is voorbijik staak het spel; in
dien gij wilt, zullen wij morgen om hetzelve uur herbeginnen.
Dit neem ik gretig aan, want mijnheer is een ervaren speel-
der. Die echter niet speelt om zich te verrijken Mijnheer, want
ik ben gewoon al hetgeen ik win, aan de noodlijdende menschcn
uit te doelen. Aan den Armen, meende van Diependael diézich
niet kon wederhouden van lachen, bij mijner trouw, dat moeten
meermaals koninklijke aalinoesen zijn Dit is zoo mijn gebruik,
hervatte - Medar, maar daar ik slechts weinige dagen geleden hier
ter stede aangekomen ben, en ik niet begeer mij te laten foppen
door valschc arme lieden, verzoek ik u vriendelijk, gij die voorze
ker een deftig Edelman zijt, deze deeling in mijnen naam te ver
richten.
Zoo sprekende, legde hij het geld dat hij van zijnen medespeler
kwam te winnen, voor hem op de tafel neervan Diependael
meinde niet beter of hij had met eenen zinneloozen te doen; hij
maakte echter van de omstandigheid gebruik om de dertig kroo
nen naar zijnen zak te doen wederkeeren. Zeer wel, Mijnheer,
antwoordde hij, indien gij zulks begeert, zal ik de verdeeling, in
uwen naam, volgens geweten verrichten.
De nacht was reeds verre gevorderd, toen Medar naar zijn huis
logisthuis terugkeerde. Morus, zijn achtbare Vader, was reeds te
bed, doch sliep met zorg en alhoewel Medar zachtjes op zijn tce-
nen gingen zich begon te ontkleeden, wierd hij aanstonds aange
sproken.
Welnu, Medar? Allerbest gelukt, Vader. Ik kom uit het
grootste spelhuis der Stad. En van Diependael! g'hebt hom ge
vonden? Aanstonds, Vader, in 't. eerste Speelhuis aan d'ecrste
tafel. Er is nog meer; ik heb met hem gespeeld; reeds heb ik zijn
vertrouwen en de stoelen slaan al gereed om morgen avond en
nacht weer te spelen
En hoe ziet die Eèlman er nil? Een bedrieger van eerste
klas. Vader Rond de 50 jaar, doch versleten en afgesloofd... 'ne
vent die zich met behulp van perrukiers tracht te verjongen. -
Welke oogen heeft hij? Zwarte, diepe, valsche oogen, Vader...
En hoe is geheel zijn uiterlijk Terugstootend, Vader, al
hoewel hij zich door vleierij en schoonsprekerij tracht aangenaam
te maken.
Morus schudde spijtig het hoofd.
Medar, zegde hij, 't is laat; tracht eens wel te slapen; morgen
hebt gij al den tijd; wij moeten immers g'heel den dag op ons lo-
gist blijven; niemand mag weten te Brussel dat wij hier zijn laat
in den avond ge gaat naar 't Speelhuis, en ik zal daar ook komen,
echter zonder te gebaren dat ik u ken.... Goede Rust Vande-
gelijken, Vader.... Slaap wel... Tot morgen.... En Medar, een
kort gebed gedaan hebbende, legde zich te rusten.
Onze twee Vrienden hadden een lange dag om hun plan te over
leggen; ze zaten in hun Gasthof als gevangenen in hun cel en
brachtten hunnen dag over met rooken, klappen, overleggen en
rusten.
's Avonds was Medar in 't speelhuis aan de St-Gudula-kerk, doch
hij had wel rond te kijken: van Diependael was er niet; zou hij
nu achterblijven? heeft hij misschien eenig vermoeden?... Nog in
deze gedachten verslonden, zag Medar een heerschap tot hem na
deren, vriendelijk zijn hand drukken, naar zijn gezondheid vragen
en tevens of het hem niet lusten zou eert kaartje te slaan.
Dit zal ik aan heer van Diependael niet weigeren, zegde Me
dar, daar ik binnen korte dagen gansch wil afbreken met het
kaartspel.
Ilo! ho! dat is zeker nietgemeind
Zeer wel gemeind, Mr en ik geloof dat men mij voor de laat
ste maal in een speelhuis ziet.
- Mr heeft dan daartoe bezondere redens
Ja, ik ga trouwen en wil mij voortaan wat betamelijker ge
dragen.
Indien uw fortuin toereikende is, is er in 't spel niets onbe
tamelijk gelegen, zei de fiel, bijzonderlijk voor u die uwe winst
zoo milddadig weet te gebruiken.
Laat het dan zoo wezen, echter zal ik bij mijn voornemen
blijven. Mijn toekomende schoonvader is een hevige vijand van
alle waagspelen; derhalve zou ik niet geerne in zijn ongenade ge
raken.
ANTWERPEN, 13 feb
Tarwebloem inlandsche o
oo
Roggebloem
Lijnzaad Zwarte Zee
n Azoff
Bombai
Petrol besch !-1 aar
Januari
Aalst, zaterdag xS feb.
Hop
bell.-een 89, 00,00 a.00
gew. pluk c 0.00 a 00.00
18,00 a 20.00
Tarwe
Mastelum
Rogge
Garst
Haver
Lijnzaad
16,So a i-,5o
i3,< o a i3,£o
00,00 a oo
ie,óo a 16 5o
25,-
tober.25,oo a 25,5c
26,co a 26,50
22,5o a 00.00
26,00 a 26,co
00,00 a 00,00
28,25 a 28,75
17 1/8 a 17 1,4
17 3/8 a 00 0/0
L EB B E k e
Roode tarwt 18.7: a 19.50
Masteluin x5,oo a i5,25
Rogge 96 kil. i4,co A 14,.'o
Garst 100 kil.,00 a 16,00
Haver lookil.o a i6,5o
Roode aard.a
Witte a
Boter, 3 kil. 6,93 a 7.89
Eiers de 26 2.00 a :,5o
Lijnzaadolie 53,So aEekloo, r3 feb.
Lijnzaadk. 17,50 aWitte tarwe 14,66 a
Aardappels 5,So a 6 So Roode id. 12,a
Boter per 3 k. 6,82 a 8 45 Rogge 12.a
Eieren de 25 1,82 a 2 00 i Boekweit /3,co a
Vlas de 3 kil. 2,5oa3i Haver 7,35 a
Viggens kopp .60,a 70Garst 13,20 a
Nincve, Dinsdag Aardappelen 4,25 a Oi-—
Tarwe 100 k. a 20 5 Boter, per k 1.8S a
Eieren, de 2S 2,60 a
Kleine varkens 2"a 3 9
Loopers 36,a 61,
Hoornvee i3o,a 1.' o
Haiivb. i5 feb.
Aardappels o5 a o5 -
Kemp 11 k. 8,5"o a 09,So
14,Sc a iS 00
ij,5'j a i65o
i5,oo a 17
ij.oo a 16,co
Aardappels
Koolzaad
Lijnzaad
Boter, per kil. 2,00 a 2,60 j Boter per kil. 2,09 a 2,36
Eieren, de 26 2,00 a 2,So Tr:--r
Hoppe 3o.
Eieren per 26 1,72 a 2,27
Lijnzaada
En wie is dan toch dezen lastigen toekomenden schoonva
der, welken gij reeds schijnt te vreezen? Waarlijk gij zijt te bekla
gen.
Deze heer, antwoordde Medar, het hoofd met fierheid op
ziende en van Diependael in 't wit zijner oogen bekijkende, deze
heer is Doktor Gillaer, in echt met de edele vrouw Polfrida Van
Zeulen.
Van Diependael verschrikte en verschoot.
Doch als een doortrapte flel wist hij zich aanstonds te bedwin
gen.
Mr zegde hij, Doktor Gillaer is een mijner beste vrienden, ik
wensch u geluk met Bertha, zijne dochter.... Doch al is uw hu
welijk aanstaande en uw voornemen vast van't spel te verlaten,
dit moet óns niet beletten heden een kaartje te leggen; wpllicht
zie ik u nimmer weêr. Daarin stem ik gaarne toe, laat ons be
ginnen.
Een oogenbliksken, ik heb daar een woordje met een kennis
te wisselen. Neem ondertusschen plaats.
Dadelijk was van Diependael terug en Medar begon de kaart te
mengen.
Er was buitengewoon veel Volk in 't speelhuis en groot gewoel.
Ileeren en juffers die aan de groen tafels speelden, Volk dat rond
liep, ander volk dat achter de tafels stond, alles af te zien, kwink
slagen slaande,den koers van't spel opvolgende en weddingen ma
kende.
Medar bemerkte niet dat een bediende meer dan ooit over en
weêr liep aan hun tafel; hij had zijn oogen gericht in die van zij
nen tegenkamper £n volgde aandachtig het spel.
Zoo waren zij reeds een half uur aan gang; het spel ging en
keerde, zonder groot verlies of winst, toen Eensklaps van Diepen
dael een gelukkigen slag kwam te doen en een luide blijde gil
uitte. Elk keek op, terwijl van Diependael iets scheen te zoeken
en uitriep: Mijn zilveren snuifdoos en mijne geldbeursWaar
zijn zevervaren Ik had ze nevens mij op tafel gelegd.. Mr M',
riep hij tot Medar, hebt gij ze misschien uit spotternij in uwen zak
gesteken, om mij een klacht te bakken? Mr van Diependael weet
wel, dat ik een eerlijk man ben en alsdies mij zulke kluchten niet
toelaat... l'w snuifdoos en beurs met geld lagen daar straks ne-»
vens uWaar zijn ze
Waar ze zijn Mren riep van Diependael, we zullen niet
lang moeten zoeken. Die heer daar wilde gisteren al zijn winst aan
den armen geven; heden beweerde hij dat het spelen niet eerlijk
of betamelijk is...
Welnu, riep Medar
Welnu, ik twijfel er grootelijks aan, of gij zijt de dief van
mijn horlogie en van mijn geldbeurs.
liet is niemand geoorloofd zijn
gezondheid te krenken. De ge
zondheid van andere menschen
krenken door overtolligen arbeid, door te weinig voedsel te geven of
slecht voedsel, dat is zonde en misdaad. De Kinde en en Jonkheden
die hun Ouders verdriet aandoen, die de gezondheid hunner Ouders
kreuken, die hun Ouders doen kropsalade eten,dat die menschen er dik
wijls van sterven, die kinderen cn jonkheden bedrijven eene wraakroe
per.de misdaad, die zelfs in deze wereld wordt gestraft. De Vasten is
een kerkelijk gebod; de Vasten die de gezondheid krenkt, is verboden;
beterde gehoorzaamheid dan de ofTerande;omdat de Kerk als een Moe-
deijgoed is voor ons,zouden wij daarom boos zijn' 't Is omdat die Influ
enza veel menschcn verzwakt heeft, 't is omdat men in Italië en in 't
Zuiden van Frankrijk schudt en heelt in de vrees van erge ziektens die
in den zomer kunnen volgen (God beware er ons van), 't is daarom dat
dc Paus van Roomen dees jaar aan de Bisschoppen de macht heeft
gegeven van den Vasten te verzachten of op te schorsen. Dc boetveer-
digheid is er noodig in de wereld; uitboeting, die ziek liggen en lijden,
zijn slachtoffers van uitboeting; de Boeting is er noodig; cn het is aan
de Kerk van voor te schrijven op welke wijze de lichamelijke Vasten
zal geschieden.
fl9 Dc moord op die Markiezinne van Chasteleer,
ïvffHlIn^lX 'n Juni- die rijke mevrouw doodgeschoten
iSiUUtUUl A wierd.'s avonds laat als ze zat te schrijven,
brieven te schrijven... Paf, door de venster en de Mevrouw was dood..
Ten gevolge van dies wierd Monnier, een wachter van hevig gemoed,
St-Nieolaas
Roode tarwe i6,£o a 17,5o
■Witte tarwe 15,00 a 16,So
Poldertarwe 14,00 a i5,5c
Rogge 10,00 a n,5o
Klaverzaad a - -
Duivenboonen 17,40a! 8,00
Paardcboonen x4.ooa1S.oo
Aardappels 4.So a 5,5o
Kiekens 't stuk 2,a 2,So
Hooi 100 b. 32,a34,oo
Boter per kilo 1,82 a 2,00
Eieren per 26 2.83 a 3,co
Boekweit i3,co a 14,5o
Haver 10.00 a 11.So
Wintergarst 11.So a 12,00
Gent, 14 feb
Tarwe 17,5o a 19,00
Rogge u.5o a i5,—
Geerst 16,00 a 18,00
Boekweit 17,00 a 17,00
Haver i5,5o a 16,
Peerdeboon. 19,00 a 19,00
Duiveboonen a
Koolzaad 37,00 a
Lijnzaad 25,00 a 26,So
Boter per kilo 2,25 a 2,So
Eiers de 26 2,45 a 2,60
W a r e o e u zaterdag.
Op onze vlasmarkt wa
ren omtrent i5o balen te
koop gesteld, die verkocht
werden aan de volgende Boter p. kilo 1 90 a 2 09
Eieren 2 o a 2 18
Dendermonde, 7 feb.
Lijnolie 4e,5o a 5t
Koolzaadolie 72,50 a 00 00
ld. gezuiv. 76 So a 00 00
Lijnz. (Azoff) 26 So
Koolz.(Inl.) 36oo
Ravisonzaad 16
Lijnkoeken 17 5o
Koolzaadk. 17 00 a 17 co
Raapkoeken i3 5o a 14 00
Tarwe 19 00 a 19 Sc
Rogge 14 00 a 14 co
Haver 17 00 a 17 00
Boter 2 a 2 55
Eieren 2 00 a 2 So
Zottegem.
Roode tarwe 18 oc a 19 00
Masteluin 16 00 a 17 00
Rogge i3 00 a 14 00
Haver iS 00 a 16 00
Paardeboon. 17 00 a 18 00
Aardappels 5 So a 6 5o
Boter p. kil. 1 80 a 2 3o
Eieren de 26 2 70 a 3 00
Gr. konijn, stuk 2 00 a 3 oo
Kiekens'tkopp. 3 a 3 5o
Z E l e
Tarwe 17 25 a 00 00
Rogge 11 25 a 11 25
Garst 00 00 a 00 00
Haver il So a 00 co
Aardappels o 00 a o 00
prijzen
i® kw. p. k. I,i5 a i,2S
2* id. id. 1,00 a 1.1
3® id. id. o,85 a o.g5
Werk o,55 a o.—
Aardap. 100 k. 4,00 a 5.75
Boter p. k. 2,00 a 2,80
Eieren de 36 2,20 a 2.40
Konijnen't stuki,5oa 3,5o
Kleine varkens 36 a 40
Brugge, zaterd. iS feb.
Tarwe i5 a 16.—
Rogge 9.a 10.Q
Boekweit 6.a 10 5o
Haver a 00.
Garst a
Boonena
Aardapp. 100k 5,00 a6,5o
Boter per kilo 2.16 a 3,77
Eieren de 26 2,16 a 2,344
Vlasde 3 kil. 3,5i a 5,6
Geeraabcsbbroek
Tarwe 19.00 a 00,co
Masteluin 17,00 a 00,00
Rogge 15,00 a -
Haver 17,00 a
Boonen 20.00 a
Aardappcler 0,00 a
Koolzaad 35,— a 00,00
Lijnzaad 3i,oo a -
Ruw vlas k. 0,90 a 00 00
Eieren 26 2,5o a 00 00
VEEMARKTEN.
Brussel Kalvermarkt; er waren €60 kalvers, prijs per
kilo levend gewogen 82 1 32. Ter veemarkt waren
ia o beesten, prijs per kilo,levend gewogen; Ossen 63
o 9S; Stieren 52a 71; Koeienea vaarze n Se a 78.
Gent, Er waren 0824 koeibeesten,goed stalbeesten
gingen van i,35toti,6ode varkens golden va o 90 toti c5
cent. per kilo. levend gewogen.
Veemarkt van Antwerpen Verkocht vee; oio ossen
I® 0,96 2® 0,8 3® 0.75-, 009 koeien o,8a 0,76 o,65; 053
vaarzen 0,2 o.83 0.75-, 021 stieren 0.82. 0.08 o.§p
56o kalveren i° kw. i,i5 2®kw. 1,00 3" kw. 0,90
ROUSSELARE. Zaai tarwe fr.nieuwe
oude 19 a 20; roode 18 a 19; rogge 14,50 a 15; Ha
ver 15,50 a 16; Boonen 18 a 18,50; Aardap. 4,50
;i 5,50; Boter 2,90 a 3,10 de kil. Eiers per 25 2.01
a 2,10; Viggens 29 a 31; koolzaadolie 75 a 75,50;
Lijnzaadolie 49,50 a 50.
Kemp li kil. o oo a o oo
A v r> F n a r o a, 6 feb
WitteTa-we per beet. i5, o
Idem roode i5 25
Masteluin 14,
Rogge 10,—
Boekweit
Boonen
Aardappelen 5.a 6,So
Boter per kilo 2,13 a 2,90
25 2,09 a 2 36
Strooi 5,ooa 0,—
Hoci 7.00 a
Mechelbn.
Tarwe 18 So
Rogge
Boekwet
Ma vei
Aardappelen
Boter per kilogi
Strooi per 100 kil.
Hooi
Garst
Koolzaad
L-jnxaad
Koolzaadolieiookil. 76 00
id. gezuiverde 8c 00
Lijnzaadolie
Koolzaadkoeken
Lijnzaadkoeken
16 00
17,00
5,00
2 36
3 5o
4 80
18 00
00 00
24 00
55 00
17 00
17 5o
