De Moedermoord
VAN GYSEGEM.
Ï0 November 189(3 19* Jair. N' 998.
VentkijaMd* alle Vrijdagen.
Prjjs in Bureel of Winkele 5 eentiemen. Voor g'heel
Belgenland fr. 2,50's jaari. oor Holland fr. 3,50. Voor al
d'ander Lauden ran Boropa, voor Amerika, Asia, China,
d'Indièn en zoo wijd er mensche» wonen 4,50 franko theês.
P. DAENS-MAYART, Werf, AALST.
Die afgrijselijke zaak! Tot
diep in Frankrijk zijn die
wreede tafenelen per schrift
en per prent meegedeeld....
Kinderen die hun Moeder ver
moorden met voorbedacht
heid!... De liberale gazetten
zijn beginnen uitvallen tegen
't Katholiek Onderwijs, omdat
ze den slag vreesden voor
HUN Onderwijs, vermits het
zeker en patent is, dat die
twee rampzalige jongens de
slachtoffers zijn van een onzij
dig en anti-katholiek Onder
wijs. Een Moeder mag nog misdoen zooveel als ze wil,
een braaf kind zal doen gelijk de goede zoons van Noê,
verre van zijn Ouders te mishandelen, en kan hij het in
huis niet meer uithouden, een braaf kind zal elders gaan
wonen... Maar ihier, die jongens van Gysegem waren
opgekweekt in dén haat tegen Kerk en Geestelijk, onder
de wet van 1879, als't Geestelijk moest zeggen: Liever
sterven, als de kinders te zien verdervenDie
jongens, verre van te luisteren naar de Christelijke Lee
ring, die ?oo uitdrukkelijk voorhoudt en in d'herten
pr.ent de liefde der Kinderen tot hun Ouders, die jongens
hebben gehandeld als heidensche en onchristelijke kin
deren, en zekerlijk zouden ze nooit zoovel gekomen zijn,
hadden zij in hun huis en in hun hert de goede gedachten
der brave Vlamingen behouden
GENT, 16 November 1891...
In de zaal van 't Assisenhof.
Recht voor u een groet Christusbeeld.
Aan den anderen kant een schildering: Caïn, die zijn
broeder Abel heeft vermoord: daar ligt zijn slachtoffer;
nauwelijks heeft Caïn zijn schelmstuk volbracht, als
schrik en knaging in zijn hert komen; hij vlucht, niet
wetende waarin of waarheên; het minste gerucht, een
bladerken dat ritselt, een vogelken dat springt doet hem
sidderen; er waren noch Prisons, noch Schavotten; en
evenwel Caïn heeft na zijn misdaad de tortuur in zijn
ziel... Is dat geen klaar teeken van de stelligheid der
Eeuwige Waarheden? dat er een God Almachtig is en dat
een rechtveerdig Oordeel ons allen verwacht?
9 ure; 8 a 10 Gendarms.
De twee beschuldigden worden uit 't ijzeren koetske
gehaald en ingebracht; ze gaan voorbij ons: felle kloeke
jonkheden, den eenen zwart, den anderen vos hair; ze
zien er opgezwollen uit, bolster en rood.. Rampzalige
jonkheden; gezondheid, kloekte, geld, alles is aan u; met
een goede opvoeding, ge waart de vreugd uwer Ouders,
de verheffing uwer Parochie; en nu!.. De armste, ziekste,
flauwste, verlatcndste jonkheid, een lepeldegiet, vodde-
man, bedelaar, zelfs een dief zou met u niet willen ver
mangelen... Daar zit gij, in uw donker kamerken; wat
moet er omgaan in uw hert, als gij op Vader en Moeder
denkt!. Hoe moet gij uw slechte opvoeding verwenschen!
welke verachting en vervloeking moet gij sturen, naar
degeen die u slechten raad gegeven hebben!..
Men verwacht veel Volk; de Brigadier der Gendarms
komt zeggen dat er op d'eerste Banken niemand mag
zitten dan Advokaten; die heeren zijn thuis in de Tribu
nalen.
10 ure. D'HeerenRechters treden binnen; M. Angelet,
Voorzitter, M. Penneman, openbaar Ministerie; de Be
schuldigden worden aangebracht door Gendarms en ge
plaatst op de bank recht6 voor hun twee advokaten de
heeren Vermeersch cn Perier en achter 2 gendarms, de
bajonnet op hun geweer en die daar blijven rechtstaan.
Louis, 18 jaar, kijkt stuur rond met toegeperste lippen;
Adolf, 16 jaar en half, houdt zijn hoofd naar den grond
gericht en blijft alzoo zitten.
Van de 24 Gezwoornen worden er 12 aangeduid, ne
men plaats en leggen den eed af van alles nauwkeurig te
anhooren en onpartijdig en rechtveerdig te oordeclen.
Dan wordt de Akt van Beschuldiging voorgelezen:
Louis en Adolf VAN HAUWERMEIREN, zoons
van P. F. en Amelia Cooreman, beticht in den nacht van
27 tot 28 Juli hun wettige Moeder vermoord te hebben,
om haar te beletten van te hertrouwen. In Sept. 1890
was de Vader óverleden; sedert lang was Van Landuyt
op die Hofstede als Vriend, op zijn sterfbed had de Va
der gevraagd dat de Hofsteê onder 't bestier van Van
Landuyt zou gebleven zijn en zelfs gezegd dat zijn we
duwe met hem mocht trouwen, als 't haai begeerte was.
In 't begin ging alles wel; toen er spraak was van dit Hu
welijk, zijn de Zoons, opgemaakt door Leden der Fami
lie, tegen hun Moeder opgestaan; er was gedurig twist;
's zondags voor de moord was er hevigen twist geweest;
de Zoons hadden gedreigd hu» Moeder in den mestpoel
te werpen; dan heeft Louis zijn broeder Adolf opgemaakt
om samen den volgenden nacht hun schelmstuk te vol
brengen. Ze zijn naar de slaapkamer gegaan; hunne Moe
der wierd wakker en riepWat gaat gij doen Louis
heeft geantwoordGIJ zult ons de dood niet aandoen,
maar WIJ zullen u dood doen!.Dan heeft Louis haar bij
de keel gegrepen, haren mond toegestopt, terwijl Adolf
de beenen vasthield.. Zoo hebben zij de vrouw ver
smacht en nadien geluisterd of zij wel dood was. Dan
zijn zij terug gaan slapen. In,'t begin heeft Louis alles
willen loochenen, doch als Adolf hun schelmstuk be
kende, heeft hij ook volledige bekentenis gedaan, zoodat
het klaarblijkend is dat zij de moord hebben bedreven,
om hun goed te behouden en aangehitst zijnde door Le
den der Familie..
D[e Voorzitter. Louis Van Hauwermeiren,
Louis staat recht. Wat hebt gij daarop te zeggen?
Gij bekent dus dat gij uw eigen Moeder vermoord hebt
Ja Mr. Waarom hebt gij dit gedaan Mr wij
hadden onzen kop verloren. Leg eens uit, hoe dit ge
beurd is Gij had uw Moeder bedreigd van haar in den
mestpoel te werpen; gij hebt haar zelfs buiten d'hofsteê
willen zetten. Den zondag voor de moord was er hevigen
twist Och Mr, er was gedurig twist. Gij hebt uw
broeder, twee jaar jonger dan gij, in de misdaad gesleept;
gij hebt hem gezegd VVij zullen haar gaan vragen van
met Landuyt niet te trouwen en weigert ze, dan' zal ik ze
de keel toenijpen. -. Och Mr, wij hadden het zoo erg
niet op. Na 24 uren er op gepeisd te hebben, zijt gij
dien maandag avond gaan slapen en in den nacht zijt gij
opgestaan met uw broeder en hebt gij aan uwe Moeder'"
den tijd gegeven Hebt gij haar gevraagd van dit Hu
welijk af te zien Ja Mr. We zullen eens zien; voor
den Onderzoeksrechter hebt gij dit niet verklaard; gij
zijt ingekomen, uw Mbeder wierd wakker en g'hebt haar
aanstonds vermoord. Mr wij hadden het zoo niet ge-
meind. Gij had nogtans 24 uren gehad om u te be-
raSn; terwijl Adolf de beenen vasthield, hebt gij uw
Moeder bij de keel gepakt en met uw slaapmuts haren
mond gestopt, daar uw Moeder haar verweerde, is Adolf
ook op haar hoofd gosprongen, om de Vrouw te helpen
versmachten; danhèbtgij willen weten of zij weldoadwas;
danzijt gij terug gaan slapen, hebt 'sanderdaags klaveren
gaan halen; verscheide menschen hebben u gezien, er is
gesproken over de dood uwer Moeder en geen traan hebt
gij gestortDe Moeder die u had opgevoed en opge
kweekt, uw eigen Moeder vermoorden Mr had zij
100 jaar geleefd, wij zouden ze bijgestaan hebben, had
zij willen doen gelijk ze moest doen. Wat kunt gij zeg
gen tot uw verdediging "t roept wraak en zoo koel
bloedig dit schelmstuk bedrijven Waarom hebt gij dit
gedaan Om dit huwelijk te beletten. Mocht zij
niet hertrouwen als zij wilde Mr had het een vrouw-
mensch geweest, gelijk ze zijn moest. De vrouw is
voor u een goede Moeder geweest; ge zijt struisch, ge
zond en wel bezorgd. Waar staat het geschreven, in
welke Catechismus, in welke Wetboek in welk boek
•der Natuur dat een kind zijne Moeder mag vermoorden
als ze wilt hertrouwen
Zoo gaat d'ondervraging voort
Louis moet bekennen dat zij Van Landuyt veel dienst
hadden ontvangen, als hun Vader ziek was; hij steekt
bijzonderlijk de schuld op zijne Moeder dat vrouw-
mensch, zegt hij. Hij voegt erbij dat Van Landuyt ge
zegd had dat zij de knechten zouden geweest zijn van
't Hof, en onder zijn voeten gerekeld.
Adolf, op zijn beurt moetende rechtstaan, antwoordt
met ja en neen; dc Voorzitter moet de woorden uit zijnen
mond halen, maar hij verklaart toch dat zij den nacht
der moord aan hun Moeder niet g. vraagd hebben, om
van haar huwelijk af te zien.
iste Getuige Van Landuyt 56 j. e^n felle Vlaamsche
Landsman verklaart dat hij op eb 1 besten voet met den
Vader leefde; als Vriend van den buizv.. \r.- hielp ten
tijde van ziekte, dat hij, ronder hot g-;. n
vraagd wierd om daart :en, d-Vader hem
zijn sterfbed had aangeduid als Bestierder van 't Hof,
dat Louis ook bij zijn 1 'apa moest gaan om di: t nooren;
dat, als Van Hauw ei en ge 01 ven was, hij daar bleef
en de kinders geernc eg; t ij ook goed voor hem wa
ren en voor hur Moede ^.nige maanden voor't hu
welijk; dat alsdan Loms aan zijn Moeder de grofste en
smadelijkste v - wij ringen deed, haar zelfs buiten stak;
dat hij nooit de kind- l zou te kort gedaan hebben, maar
zijn beste gedaan on. dit Hof te doen floreeren; dat de
Schoolmeester de meeste oorzaak was van de rusie; dat
hij de kinderen erg opmaakte tegen hun Moeder; dat
nooit de kinderen alzoo zouden gehandeld hebben, zon
der de opstokerijen van den Schoolmeester.
Ondervraagd door Meester Vermeersch, bekent ge
tuige dat dc vrouw eens op 't Vredegerecht van Aalst
kwam klagen van slagen en dat de Schoolmeester gezegd
had Hadden zij u doodgeslagen, ge waart uit uwen weg
niet! Cooreman heeft gezegd Indien ik van de 2 kinders
was, ik sloeg u alle 2 dood en ik stak het Hof in brand!
Getuige weet dit van de vermoordde weduwe. Ze waren
geschikt te trouwen den woensdag na de moord.
2^ Getuige. De Wolf Virginie, dienstmeid in
dit Hof, heeft niets van de moord gehoord; er was erge
rusie voor dit huwelijk. Zij weet niets van die weduwe te
3d® G. Vrouw Kloptejopis bij 't lijk geweest en
getuigt over den toestaml.
4de G. Dokt oor Poirier heeft het lijk 2 dagen
na de moord onderzocht en beschrijft den toestand. De
weduwe moet zich erg geweerd hebben; er waren tanden
uit haren mond.
S^G. Seraf. De Troch 37 j. herbergier, weet te
zeggen dat de weduwe kloeg over haar zoons en zelfs
sprak van gendarms te doen komen om haar te bescher
men. Gedroeg zij haar slecht Hij weet het niet,
doch zij had geen goeden naam, 't was een verwerrelde
tuit. Ondervraagd door Mr Perier, zegt hij dat de kin
deren bij dm Schoolmeester opgemaakt waren, volgens
d'openbare geruchten
6d= G. D'Haese, een bejaarde landbouwer, vriend
van Van Hauwermeiren,was op Sint Pietersdag volgens
gewoonte achter d'Hoogmisin d'herberg den Uil gegaan;
de Schoolmeester was daar en hij hoorde daar door den
Schoolmeester zeggen dat hun Moeder een slecht vrouw-
mensch was, dat de zoons d'armste jongens der Ge
meente zouden geworden zijn.
Meester Perier roept d'aandacht der Gezwooren op die
Getuigenisse; ons inzicht is niet, zegt hij, de Moeder te
beladen, maar te doen uitschijnen dat die zoons tot hun
euveldaad zijn gekomen door geweldige eb, aanhoudende
aanhitserijen.
Getuige D'Haese zegt dat Van Hau neiren een
brave man was; nooit heeft hij hem gek 'er zijn
vrouw.
7e G. Pie ter s brouwer te Gijsege-
Serenade zijnde en veel Volk bijeen,
was erg opgewonden tegen dit huwe1'
dat de Burgemeester het zou moete'
Burgemeester antwoordde dat b^
van zijn Ambt zou handelen en
Meester, ge zoudt beter doen
raad te geven dan slechten;
d'oudste kunnen weggaan. Dr
ter de jongste zullen nog 1
Het Openbaar Ministerie
voor zijn wijze woorder
d'heeren Vermeersch e
bijvragen "oo-
spreke
twijfel,
hebben
Mr P
SchoolD
Het
School;
zóó ni'
8*lc
heeft
houde
ze wee
dood g
ter is g
(Ten
zitting
groote
digdei.
Elk sp.
behend
bewond
ken; ve
en ver1
zr.
't Ver,
Veree
dat de n.
klagen ov
deld had
deren, vr
nu moeste
zal en beg
Ondervra?
weduwe h
hij dat deto
vende als ee,
gebeuren, ik t
smadelijkste
Dat na dit hi.