EE! VLAAMSCH WONDERKIND
Te koop op Chipka:
Te Klciu-Sinay,
Bevere.
erkelijk Nieuws. z°"jj.ag
Ontzagwekkend en beklagensweerdig is het wonder-
kind. In zijn zwak lichaamken huist een forsche geest
en zijn breede hoogverheven schedel, zijne diepe oogen,
bleek gelaat, ernstig ja treurig voorkomen boezemen een
vreesachtigen eerbied in, zelfs aan zijne moeder, die het
fnijmerend aanblikt en mei zekere terughouding eenen
kus op de wangen drukt. Debroêrkens en gebuurjongens
gaan wat ruwer met den droomcr om, welken zij
nooit te voren tot medespelenkonden overhalen. Het rijk
begaafde wicht bemint bovenal de stille eenzaamheid en
benijdt de springende en schreeuwende knapen niet die
huis en straat doen dreunen. Gelijk de vogels om te vlie
gen, zoo leeft het wonderkind om te denken maar hoe
afmattend, ja, doodend is dat onverpoosd denken niet
De ontwikkeling dei tengere ledematen blijft ervan onder-
wege, de lichaamskrachten nemen dagelijks af, de im
mer werkende geest overheerscht en verwint de stof, en
van de medecijn der kinderspelen wil de oude jonge
man niet proeven Hij ontluikt en vergaat als de
bloem onder eene en dezelfde zon, te vroegtijdig om ..in
den schoot eener Academie te worden opgenomen De
Vlaamsche jongen, aan wien wij dit schrift toewijden,
doorworstelde wel de jongelingsjaren, maar overschreed
de 33 niet, zoodat hij stierf twee jaar ouder dan Pic de
la Mirandole, en zes jaar jonger dan Pascal.
De volgende intervieuw preep plaats in Julij 1889.
Ilc heb getracht hem mede te deelen, zoo getrouw en zoo
eenvoudig mogelijk, de uitdrukking des vertellers bewa
rende. De brave ouderling, Frans Van Lui, lag ziekte
bed en zuchtte dat zijne tuit verre was afgeloopen.
Zoo sprak Frans, gewonnen en geboren te Kerkxken
(Land van Aalst), beroemd de wereld door om zijne laken-
jaquardt- en zijdeweverijen. Gretig luisterde de Pastoor
der Parochie naar al wat de zieke verhaalde van wijlen
zijnen broeder Constant, den wonderen horlogiemaker.
Ja, 't ware de moeite waard eenige trekken uit zijn le
ven bekend le maken. Frans' oogen schitterden van
fierheid als hij den opgetogenHerder die woorden hoorde
uitspieken et 't was met klimmenden toon dat hij zijne
vertelling voortzette.
Mijn broêr Constant was een wonder, Mr de Pas
toor.
Op wat ouderdom begon zijn verstand te blijken
Hij was nog bitter jong, vier of vijf jaar. Van spe
len hield hij niethij was liefst alleen. Snijden en ker
ven, losmaken en aaneentijferen was zijn grootste plezier.
Wanneer begon hij horlogen te maken
Op zijn zevende jaar. Het was een hanghorloge,
Natuurlijk. Eene nagemaakte.
Uit zijn hoofd, mijnheer, met een gewicht, eenen
soldaat die over en weer wandelde op eene balustrade,
de gedaanteverwisselingen der maan, eenen week-, dag-,
uren- er. minutenwijzer.
Constant had toch eene hanghorloge gezien
Dat peis ik ook wel. k Weet niet meer wat gazet in
dien tijd schreef dat hij alles met een mes had uitgesne
den dat is niet juist. Hij had zelf een draaibanksken
gemaakt om de wielkens te maken.
En niemand had hem les gegeven in 't horlogiema-
ken
Niemand, Mr. Frans De Winter, ik zie hem daar
nog eenen olm zagen, vöor ons huis, in de Pennestraat,
hij had op den bed, te Haeltert, eene zakhorloge gescho
ten met de karabijn, maar z'en ging niet. Constantje,
zeid hij, kunt ge mijn horloge niet maken Constant
nam de horloge en trok er meê naar zijn kamerken. Hij
bleef er eenen dag en half, zonder eten en drinken en bij
na zonder slapen. Al de wielekens had hij losgemaakt en
op de tafel nevens elkander gelegd. Tegen den avor.d vai
den tweeden dag begon hij te schuifelen. Constantje
zal nog zot worden, zei mijne moeder. Opeens de deur
vliegt open en Constant komt binnengeloopen, al roe
pende Ze gaat. ze gaat En ze ging ook, Mr, en z'is
blijven gaan.
Hij was toen zeven jaar oud
Ja, zeven of wat meer.
Wonder.
Hij had nooit eene zakhorloge gezien, Mr.
Maar dat was een tooveraar?
't En doet, Mr, hij sliep bij mij. (sic 1't Was rond
denzelfden tijd dat hij een wagenken maakte met terre-
stokskens van weerskanten hij liep er mede straat op
straat af, met erop te trappen.
Een soort van sneliooper of vélocipede.
Ja, een pélocipède, gelijk ze tegenwoordig zeggen.
Zeelendraaien kon hij ook, maar zijn wiel en zijn gewich
ten dede i dat alléén, hóe, kan ik niet uitleggen, toch
maak e hij goede er, sterke koorden.
Hoe oud was hij dan
Wij woonden nog in de Pennestraat, misschien acht
of negen jaar.
Grng Constant niet naar school
Ja, bij meester Landuyt. Op éenen winter had hij
zijn volle geleerdheid.
Wat verstaat ge daardoor
Wel, lezen, schrijven en rekenen.
Kwam men naar dat wonderkind niet kijken
De geburen vonden dat alles natuurlijkz'hadden
't manneken alzoovzien opgroeien. Maar Mr de Pastoor
zaliger, Mr Van Hoeymissen kwam ons dikwijls bezoe
ken als hij overkomste had. Op zekeren dag sprak
de brave man, die zoo fier was, en met redenen, op zijn
Kerkxken, van Constants toekomst. Hij wilde hem weg
doen naar groote mekaniekfabneken, maar ik en mijne
broêrs zeiden dat hij moest leeren weven. Ik kan we
ven, antwoordde hij. es Mr de Pastoor, dat g'het gelooft
of niet, 's anderendaags maakt hij een spinnewiel dat van
zelf spint, riet en kam, hij weeft een stuksken goed, snijdt
er hem eene broek, ondervest en frak uit, naait alles zelf
en den zondag nadien zat hij er mede in d'Hoogmis.
Ge lacht ermeê
Die jongen kost alles, Mr, als hij twaalf jaar oud
was en zijn Eerste Kommunie had gedaan, ging hij naar
Ninove, inwonen bij den horlogiemaker Premereur, hij
won er honderd gulden per jaar. In 't eerste zag Pre
mereur er wantrouwig uit, men had hem toch zulke won
derheden verteld van zijnen nieuwen leergast.
Schoonen leergast
't Is bij manier van spreken, Mr. Constant heeft
nooit eenen meester gehad, buiten den Schoolmeester
Landuyt. Gebeurde het dat hij iets niet en verstond, hij
zocht tot dat hij vond. De achterdocht van den baas
ging rap over. Constant was braaf en zou niemand ten
stroo in den weg geleid hebben. Hij had maar éene fout
in plaats van zijns meesters werk af te maken,verspeelde
hij veel tijd met liefhebberijen aaneen te tijfelen gelijk
de fameuse snuifdoos.
Welke snuifdoos?
Daar hebt ge toch van gehoord
Vertel, vertel Drink eerst wat, Frans.
Och, Mr de Pastoor, als ik van dien schoonen tijd
spret k, heb ik noch honger noch dorst. Ja, die snuif
doos Als ze Constant den eersten keer op tafel zette en
dat z begon te loopen en te ronken, Premereur wierd
bleek als de muur en hij sprong wel twee stappen achter
uit.
Wat was dat vooreen ding?
Wel, een koperen snuifdoos, zoo een halven kilo
zwaar, met van voren een leeuwenkop, van boven een
plat scheelken, drij zichtbare wielekens waar ze op liep,
en van binnen wel honderd wielekens. Die snuifdoos
bestaat nog, te Brussel, bij den mekanicien Petrus Frans
Germanes. Ze deed veertien toeren. Allemaal zou ik ze
niet meer kunnen zeggen.
Zeg de bijzonderste, Frans.
Constant, ge kunt het wel peizen, hield van geen
zondagwerken, 't wtrken binnen de week viel hem nog
lastig, 's Zondags deed hij gewoonlijk een uitstapken en
de bazen zagen hem geerne komen, omdat hij altijd een
talrijk gezelschap medebrachtnu, als de tafel volzet
was met Volk, haalde hij de doos uit haar lijnwaden
zaksken. Wie begeert er eenen snuif Hij telde vier,
vijf, zes personen. Dan wendde hij de doos op, zette ze
neêr op tafel en ze liep beurtelings bij de zes snuivers,
voor elkeen stilstaande lang genoeg om eenen snuif te
laten nemen. Ga dien heer voorbij, riep Constant, hij
snuift niet. En de doos ging voorbij. Kom terug, hij
heeft hem bepeisd, hij zal toch een snuifken nemen. En
de doos keerde terug tot voor den genoemden persoon.
Het gebeurde wel eens dat de doos slecht gezind was en
dan viel het scheelken onverwachts neêr en de duim en
de wijsvinger van den Snuiver zaten vast. Vooruit
gebood Constant, en de doos schoot haar vooruit. Op
eens stond zij stil, pruischende als een koppig kind.
Wat blijft ge daar staan pronken Vooruit. En de
doos liep tot 't einde der tafel. Ze ziet er nu welgezind
uit. Zoudt ge niet uw steertjen kwispelen En de doos
kwispelde haar steertjen. Hier 1 En ze kwam de
hand streelen van haren meester. Kruip in uw zaks
ken. E11 ze kroop erin.
Ge kunt peiz :n hoe de menschen hunne oogen uitke
ken. En de kinderen, ja de kinderen, ze waren zot van
Constant en zijne doos. Hoe dikwijls sprong hij niet
binnen, bij geburen en vrienden, om de krijschende
jongens te paaien die pas uit het bed, en nog in hun
nachtgewaad, aan tafel zaten boterhammen te smullen.
Als Constant verscheen werd alles stil, men droogde de
tranen af en aller oogen waren gevestigd op den binnen
zak waar de wonderdoos zou uitkomen. Wat hoor ik
hier moeder, zijn ze niet braaf 't is Jan neen
't is Mieken ze zijn altemaal stout, kijft moeder. Als
't zoo is, zullen ze de doos niet zien. En allen roepen
te gelijki. We zullen braaf zijn We zullen het niet
meer doen 1 En reeds staat de doos op tafel, met
eenen boterham op den rug. Voor wie voor Janue-
ken. En de trein voeitden boterham tot voor Janneken
Dit spel duurde zoo eenige minuten onder het luidruchtig
gejuich der kinderen. En Constant was de blijdste van
allen en al lachende kwam hij te huis. Och 't was zulk
goed herte van 'nen jongen.
('t Vervolgt.)
dat parochieken zoo ver
maard voor zijne lieve
kerk, voor zijnen beèweg van de VII Weeën, en voor de
schoone sermoenen die ei gepreekt worden ja, daar is er iets
gebeurd dat '1 melden weerd is. Chs Van Dorpel een jongen
van i5 jaar, beeft er tegen eenen grooten razenden hond, die
de schrik was van heel 't omliggende, gevochten lijf om lijf.
Hij heeft hem bij de kele gevat, half dood verworgd, dan heel
dood geslagen, eene spade genomen, eenen put gemaakt en
de leelijke beest er in gedolven alles was op vijf minuten
kleer. Verdient dat geen kruis van eer
Zondag heeft de afdceling Bevere voor de
Katholieke Vlaamsche Bond Audenaarde
die reeds uit 80 leden bestaat, eene vergadering gehouden
tot het herkiezen der S uittredende en nog 3 nieuwe leden voor
het bestuur. Daarna heeft de Heer Hendnk Gevaert, voorzit
ter der afdeeling. in korte en wel gepaste woorden het volk
doen verstaan: Dat het dringend noodig is dat wij ons veree
nigen en de hoogere macht ondersteunen, waaronder de Hee
ren Helleputte, Coremans en Raepsaet, als ware Vlaamsge-
zinden den stiijd blijven houden en hun verdedigen om te be
komen dat de Vlaamsche taal zoowel de landtaal is als die
van de Waal. Ook is er gevraagd door het Bestuur dat bestaat
uit de Heeren Hendrik Gevaert, Hendrik Dujardin, Jozef
Van Wegens, Kamiel Vander Schelden, NorbertusVan Nieu-
wénhuyze, Oscar Penninck. Karei Van Hautte en Victor De
Meulemeesjer om maandelijks eene of twee vergaderingen te
houden om te spreken over vlaamsche belangen, enz. Indien
er te Bevere nog katholieke leden zijn die begeeren deel te
nemen van den Bond moeten zich maar wenden tot een der
bestuurleden. Vlaanderen die Leeuw. 'Ne Klauwaert.
f De as van den molen van den genaam-
JjUhclclli jjgQ Verhoeven is. donderdag laatst,
door de kracht van den wind, weggerukt, en op eenige passen
afstand neérgesmakt. In zijnen val heeft h«-t zware voorwerp
de zeilen en ander tuig meógerukt. Die as woog wel i5oo kil.
Gelukkiglijk zijn er geen peisoonlijke ongelukken te betreu
ren.
Werkman, Vriend, wij zijn nog niet uitgeklapt van de
schoone feest die er in de Congregatie der Jongelingen heeft
plaats gehad. De twee blijspelen wierden meesterlijk uitge
voerd; mannen van vreemde steden, waarmee wij er deze
week over klapten, verzekerden ons dat zij die uitmuntende
tooneelspelers van Lokeren eens zouden gevraagd hebben
om bij hun een feest te geven. En volk dat er was Als ge
bedenkt dat al die jonge menschen daar deftig vermaak
kwamen zoeken, in plaats van den Vasten door schandige
braspartijen te onteeren, dat doet deugd aan 't herte. Eere
dus aan die moedige Congreganisten
Vooruit, dat is toch eene prij Nu doet hij niets meer,
als door den mond van zijn venten, alle deftige menschen
van Lokeren verwijten. Men verzekert dat men hem een pro
gaat aandoen voor smaad. Misschien zal dat zijnen bek
wat snoeren.
staande te ZELE, d'Inhaling van Pas
toor Haems; d'hertelijkste wenschen
van 't Eiland Chipka en van g'heel
Aalst volgen hunnen geliefden Gebuur
en gewezen Onderpastoor; zondag
achternoen, 't En is niê zeker, als
t weêr goed is en ware't geenen Vasten, voor de Me
ditatie, dat Sixtus daar niet zou zijn. Zondag zal in St-
Martenskerk, Mr den Onderpastoor De Ridder, zijn ser
moen preêken op Judas den Iskarioot; een Meesterstuk,
dat Sermoen Judas wordt erinSg'arranjeerd naar d'eer-
ste klas, volgens zijn grouwelijk schelmstuk.
Veel hooger dan de sterren in 't Firma
ment zijn de schatten van verdiensten voor
tijdelijken troost en eeuwig geluk ons ver
worven door de Bittere Passie Christi; wij
worden hieraan deelachtig door een overwe
ging dier heil ge smarten, door de Mis, den Kruisweg en
door ons eigen lijden, verduldig verdragen. Daarom
zegt men Een Huis zonder kruis, is een duivels Huis..
Wat helpt het, lang te leven, als wij ons zoo weinig be
teren Wat denkt gij lang te zullen leven, gij die niet
éen dag zeker hebt St-JOSEFS-MAAND. Andere
Heiligen zijn aangesteld om ons te helpen in d'eene of
andere noodwendigheid. Tot den H. Josef mogen wij met
volle betrouwen gaan, apijd. Hij is de Redder, in hope-
looze omstandigheden. (De H. Vaders)
Mijne waterkoor 3,5o;Ma core
d'eau 3,5o; Vive* ainsi 3,5o;
Pastoor Kncipp, rijn leven en
tl0,85: ün Coré alleioandextraordinaire o,75
t kind 2,00; de wasschingen en wateraanwendingen, hoe en
wan'neeTzo mócten gedaan worden t.oo; Portret van Pastoor Kneipp voor album
t,5o; Ken 'doo3 krachtsoep o.65; Maltdrank, in pl. van kaflë o,65 't pak; Staplied,
Boeken aan 1 Jr. ie koop op Chipka
De Terugkomst uit Moskou in 1812, Het Huiselijk Leven
onzer Voorouders, Oud Testament, Nieuw Testament,
Onze Huisdieren Paard en Ezel Koe, Geit en Schaap, door
Pater Van Tricht, Cornelius Pudens en zijne Familie, een
schoon Verhaal uit d'eerste Christene Tijden.
Geriefelijke Keukenboeken
Hnt snaarzamc Keukenboek, door Caudelier. oud-tafelhouder te Gent. Wie mij
zal lezen zal koksbaas wezen; in band 4,54 bi. 5'- uitgave, volledig keukenboek.
Zelfde0boek'im't klein i,oo.g— Dc Belgische Keut
Sturen, door Caudelier,
vaardigd worden.
Boeken ean Landbouw.
R. Waringion F. R. S.
SCHEIKUNDE OP DE HOEVE,
vertaald door P. De Vuyst, doktor in rechten, landbouw-inge-
nieur, Staats-landbouwkundige, enz., en P. Wauters, Land
bouw ingenieur naar de 5<"> Engelsche uitgave. In dit merk-
weerdig Boek wordt beschreven en uitgelegd dc Scheikunde
en levensleer op landbouwviuchten en landhuishoudelijke
dieren toegepast. Prijs 2.75. v- o,-
Handboekje van den Landbouwer door L. Govaert 0,85
Het bestrijden dei Aardappelplaag
door E. Thienpont,
met een diograma in 2 kleuren en 2 platen in den tekst, boek
deel in groot 8C 49 bl. 1,00.
Boeken ooor de Maand Meert:
De Maand van St-Josef, door St-Alphonsius 0,25. De Bezoeken tot
het H. Sacrament door St-Alphonsins, mot veel ander Meditatiën en ge
beden, alsook 31 bezoeken tot den H. Josef, een kerkboek van 362 bl. in
klein letters 1,35; in grooteron druk 1,60. Een beroemd en hooggeprezen
werk.
r Schoon kruiswegbockjc met 14 platen o,:»c. - Bil-
A rtusteeg
ON DEMANDE de suite pr la campagne, bonne d'enf mts wallonne
tranq. de 16 a 20 ans, sachant coudre et remmailler. S adresser boul1*
Lousbergs, 53, Pand.
Amerika, uw boeken zijn enroute Woensdag 6 ure, nube-
gint hel demstcr te zien en er valt gesmolie sneeuw, - m het
Kransten te Rijmenam is eenen Solo Slim gesj eclcl door Fr.
De Winter, zijne medespelers waren J. De Wmte>, J. Opde-
beeck en L. Van den Bosch. De mannekens zullen g trak-
teerd worden. - Ontvangen 't oud Hedekeu Gees elijk kaart
spel blijft voor de naaste week- In de Kamer heeft M.
Graux deze week 't Ministerie van 1879 84 willen wit was-
schen. Onmogelijk 't Volk heeft daarover solemneel zijn
uitspraak gedaan.
v 1 1 Een tweede getu'gc Rosalie
Dendermonae. Veitougen heeft zoo erg ge
tuigd tegen haar eerste verklaring dat de Veorzittter er akt
van genomen heeft. Onder de 16 ander getuigen ten laste zijn
er verschelde die ook hun eerste gezegdens niet, staande hou-
den. Dan zijn 84 getuigen ten ontlaste geboord. Maandag de
P'eVERGEM Een schoone Missie is aldaar g<preêkt door
de Paters Redemptoristen; grooten toeloop van Volk. in de
Processie van 't H. Kruis 3ooo personen. Op t kerkhof deed
Pater Ceustens de plechtige Aanspraak.
