Het laatste Avondmaal
MARKTPRIJZEN.
Veemarkten.
VAN LEONARD DA VINCI.
V. HET MEESTERSTUK.
Witten Donderdag van 't jaar 1451,
Aan 't Hot van Hertog Ludovico da Sforza, een ongewone luis
tervolle beweging.
Aankomst van veel Vreemdelingen, in kostelijke rijtuigen en
prachtig aangekleed.
Dehooge Geestelijkheid, Bisschoppen, Abten en Prelaten, voor
name Edellieden, Staatsmannen, Meesters der Kunst, de Opper
hoofden der Burgerij 't was er al vertegenwoordigd.
Rond den middag, welke schitterende uitgelezen stoet, met
honderde en honderde roorname lieden vergezelden den Hertog
naar d'Abdij van Sancta Maria, alwaar ook veel leven en beweging
heerschte.
Witten Donderdag, in die tijden met buitengewone plechtig
heid omgeven, ging hier den luister van alle vorige jaren over
treffen.
Het Laatste Avondmaal
Van Leonardo da Vinei,
Die groote Meester
Die er sedert een jaar aan werkte en beloofd had, ter uitboe
ting zijner nalatigheid, een groot meesterwerk te leveren.
Sedert ettelijke maanden men sprak van niets anders meer in
het rijke en prachtige Milanen, alsdan ten top van bloei en kunst
roem.
Men wist dat Leonardo schilderde volgens eene verschijning,
dat hij sedert een jaar aan niets anders had gewerkt de Monnik
ken onBroeders der Abdij spraken van het hemelschoon gewrocht,
achter de gordijn zorgvuldig verborgen.
De gordijn ging weggeschoven worden en eenige bevoorrech-
tigden zouden 't geluk hebben van de eerste maal het tafereel
van den Meester temogen aanschouwen
Ziet, de Hertog Ludovico, die goede maar gestrenge Heer
wordt door den Abt naar den Refter geleid in den langen fon
kelenden vorstenmantel is de Hertog gekleed hem volgen al die
voorname Heeren nevens den Hertog gaat zijn hoveling Teofilo,
met lachende gelaat hij weet immers dat de Meester, zijn vij
and, gaat in beschaming vallen, dat zijn ongenade nabij is.
De ruime refter is opgevuld met groot Volk.
Ziet, daar treedt de Meester binnen en gaat staan aan den rech
ten kant van zijn Muurschildering, aan een venster op welke hij
rust met den arm. Met neêrgeslagen oogen en bedrukt hert wacht
hij zijn vonnis af, dat gaat uitgesproken worden. Zijn Christus
beeld heeft hij niet kunnen afwerken
Meester, zoo spreekt de Hertog, laat ons niet langer wachten;
we zijn gejaagd om uw gewrocht te aanschouwen onthul uw
tafereel voor deze edele kreits van kunstzielen,die zullen gelukkig
zijn u te mogen loven en bewonderen.
Zwijgend en treurmoedig boog Leonardo diep zijn hoofd naar
den Hertog en bleef in deze nederige houding volharden, den
moed niet hebbende naar de Vergadering op te zien of zijn werk
ten aanschouwete geven. Zoo stond en bleef hij daar, toen op een
teeken der Hertog3 de breede en lange gordijn werd weggescho
ven en dat na eenige oogenblikken van stilte een gemompel van
verrukking en van bewondering in verwarde uitroepingskreten
opsteeg Heere God hoe schoon hoe treffend hoe
verrukkelijk Ja, ja, 't Is hemelsch Welk voor een leven
in die Apostelen Allen, in verschillende aandoening Hoe
is een menschenhand bekwaam geweest dit te schilderen
De Meester stond daar met neergeslagen oogen en begreep niet
wat die uitroepen mochten bedieden dan sloeg hij half ter
sluiks zijn oogec naar het Tafereeldaar valt zijn blik op dat
Christusbeeld.'.. O Heer Almachtig Wat is dit!... Bedrogen
zijn oogen hem Is 't weêr een visioen gelijk over éen jaar of
heeft hij wel goed gezien Dit Beeld van den Verlosser tus-
schen zijn Twaalf Apostelen is gansch afgewerkt!?... Andermaal
kijkt hij op, gebruikt aide kracht zij Der oogen Wonder! zijn
visioen staat daar gansch en geheeleen tranenvloed dringt naar
zijn oogen een vurige aandoening overmeestert zijn hert, de
band zijner tong gaat los, het bloed stormt hem door d'adereD,
hij dringt door de menigte tot bet midden der Schilderij, hij valt
neêr op zijn twee knieën en de twee handen vooruitstekende roept
hij in de overmaat van ontroering herhaaldelijk uit O Andrea
O Andrea
Doch een ander stem klonk weldra luid en wild door de zaal
Meester Leonardo da Vinei, sprak de Hertog in tegenwoor
digheid van uw Gewrocht heb ik niets te zeggen dan de hoog
ste bewondering uw weergalooze en verrukkende schepping
spreekt te krachtig tot ons aller hert, dat ik een oogenblik zou
vertoeven u lof en dank toe te roepen mijne stem blijft hier te
zwak doch als teeken mijner gunst, ziehier mijne gouden ke-
ting Niet waar, Teofilo, de meester heeft het verdiend
Te vergeefs zocht de Hertog zijnen vertrouweling deze had
het eerste oogenblik der algemeene vervoering te baat genomen
om ongemerkt weg te slibberen, en voor altijd 'tHof te verlaten;
want na het voltrokken Beeld van den Verlosser had hij aan de
zelfde tafel gezien zijn eigen portret in den persoon van Judas....
Teofilo! sprak de Hertog rondziende... Waarzijt gij?
Daar! daar is hij, wierd er geroepen; en dit zeggende, men
wees naar Judas!
Elk had er aanstonds d'oogen op en een schallende gelach
weerklonk in den Refter.
Ja, dat is de Verrader onzes Meesters, zegde grimlachende
den Hertog tot den Prior der Abdij. Ge zijt toch ook van mijn
gedacht dat er aan dit Beeld geen verandering moet komen?
Gansch verlegen sloot de Prior zijn oogen en zegde met ontroerde
halfluide stem: Met oorlof, genadige Hertog, als u het beveelt,
zoo mag het er blijven, edoch....
Dit woord edoch sneed Leonardo in de ziel; nu zag hij des
te meer zijn zwaar onrechtbenevens Teofilo had hij ook dezes
broeder, die wonderwel op hem geleek, in Judas afgemaald en
hem aan bespotting en schande in zijn eigen klooster overgele
verd.
Vergeef mij, heer, bad hij; mijne kortzichtigheid, ja mijne
verblindheid is de schuld dat ik u....
Wat mij betreft, sprak de Prior, ik wil het geerne verdra
gen, dat die Judas op mij trekt; want zoo dikwerf verried ik mij
nen Goddelijken Meester door mijne zonden; daarom zal dit Beeld
mij heden en altijd tot vermaning dienen, dat ik voortaan de We
gen der Boetveerdigheid neerstiger bewandele; doch dat mijn
broeder zoo ten schande wordt gesteld, dit smert mij zeer en der
halve zag ik geerne dat het anders ware.
Nimmermeer, viel de Hertog hem in de rede; ik wil dat
het zoo blijve; uw Broeder heeft het verdiend en zijn wezen kan
u dienen om voor hem te bidden, dat hij tot inkeer kome... Mees
ter Leonardo, heb dank voor uw meesterwerk en gelief mij te
volgen
o
Of er een beweging kwam rond dit Laatste Avondmaal! 't was
een Processie die niet stil hield, van geestelijk en van wereldlijk,
van rijk en van arm, van Jltaljaan en van Vreemdeling; iedereen
wilde dit meesterstuk zien, dien wonderbaren Christus, dien Ju
das, terzelvertijde wierd er verteld van Teofilo en van den Prior.
Waar Leonardo ging of verbleef, hij wierd opgezocht en aan
geduid; nog talrijke meesterstukken leverde hij; veel boetveer-
dige Zondaars maalde hij in de hemelsche trekken hunner tweede
onschuld; maar nooit kon hij zijn Laatste Avondmaal overtreffen.
De Refter der Abdij Santa Maria della Grazia kon als dusdanig
niet meer dienen, teDzij op de groote plechtige dagen... Ten hui-
digen dage is dit Tafereel nog te zien; de tand van den onverbid-
delijken Tijd heeft eraan geknaagd; de frischheid en de kracht
der keieuren zijn verdwenen; zelfs hebben onkundige handen er
rampzalige herstellingen aan gedaan; meer en meer verdwijnt dit
Tafereel reeds 450 jaren oud, maar nog altijd en immer blijft het
Laatste Avondmaal in eer en :n. roem; hoe dikwerf is het niet na
geschilderd, afgeprent in hou. en in staal, door groote Kunste
naars!.... Hoeveel millioenen afdruksels zijn er niet van geleverd
in alle Landen der wereld!Tegenwoordig dat het een algemeene
gewoonte wordt Eerste Communie-Gedachtenissen te geven, het
Laatste Avondmaal van Leonard da Vinei wordt door ontelbare
Eerste Communikanten naar huis gebracht, om g'enkadreerd en
bewaard te worden... Dit verheven meesterstuk der Christene
Kunstmen kan het zonder ontroering niet aanschouwen... Leo
nardo da Vinei leefde nog vele jaren; hij stichtte eene Akademie,
verzamelde er de Schilders om zich heên, schreef zelfs boeken
van schilderkonst en op zijn sterfbed mocht hij, gelijk zijn Mees
ter Andrea, uitroepen, als het Allerheiligste hem wierd toegediend:
c. O Heere God, ik, alhoewel arme zondaar, heb in U geloofd, ik
heb U neerstig gediend; ik heb voor Uwe glorie gearbeid, ont
vang nu mijne arme ziel in Uwe oneindige genade. EINDE.
Sl. AIKOLAAS. Den heil.
wensch en
het huldebeluichIn d'Hoofdstad van 't Land
van Waas, waar dees jaar verschenen is het
schoonste Boekje, ooit over d'Eerste Commu-
nie in 't Vlaamsch geschreven, daar schikt men te vieren, deftig
en luisxerlijk, den 15^ Mei, dag op welken in 1891 in de wereld
witrd gezonden de Pauzelijke Encycliek over den toestand der
Werklieden, in welken Brief de Paus Leo XIII, 82 jaar oud, zoo
vurig en zoo krachtig spreekt tot de Christene wereld om den
toestand der Werklieden te verbeteren, dat zij aan hun brood
kome, niet gekrenkt worden in ziel of lichaam; in welken de Paus
ook uitroept Niets zal baten, indien de Christene Zedenniet
in eere hersteld wierden Niets zal baten... Zaterdag hoorden
wij op 't Convoiken van Erpe-Meire Burst-Herzele enz. zeggen
door een achtbaren Vriend uit St-Nikolaas, dat men er den i5
Mei gaat vieren... Een schoon en treffelijk gedacht Den 15 Mei
christelijk en burgerlijk gevierd, vrolijk en voordeelig, met kalm
onderzoek en kloeke besluiten, de groote gevaren van den Tijd
ingezien, sterk vereenigd, malka£r opgewekt om op d'hoogte te
zijn van d'Omstandigheden... Nooit, sedert dat de Kerk gesticht l
is, was de strijd zoo geweldig tegen al wat Godsdienst en Zede- j
lijkheid is De Aartsbisschop van Aix schreef het nog d'ander
week aan zijn Volk Ge zijt, schreef hij, van de strijdende
Kerk; welnu zonder overdrijving mag ik u verklaren dat nog
nooit de Kerk op een sluwe e, hevigere en meer Satanische wijze
wierd aangerand.. Men heeft haren ondergang gezworen in de
gansche wereld, wegens haren invloed op al de Standen der Sa
menleving, maar bijzonder op de arme en werkende klas. Op 5
en 6 September algemeene Feesten van Davidsfonds, teSt-Niko-
laas.
Hnfdhflp Mcu sch"jfl uit Hofstade t Mr Daens, in uw ar-
tikels over Hofstade houdt gij goed slae-gij
schrijft over de Statiestraat, die wij zullen krijgen; ik laat U weten
alsdat er reeds een Statiestraat bestaat, waar zelfs elk jaar Kermis
wordt gevierd; anders zijn de mededeelingen zeer juist; maar de kal-
seide der Statiestraat zal spoedig in de beckzakken.dat weet gij zeker
niet Mr Daens, anders zijn uw mededeelingen hael juist, het is zelf
kaat; ons Magistraat, die van Babbelare, van Eeckhout, van Euve-
rsnbosch en Dorp bovenal weten wel dat St-Anna-Kapel het midden
punt van de Parochie is en zullen onzen Burgemeester wel overhalen
naar den algemeenen wensch; als ons Magistraat de Statievraagt door
elkeen zoo vuriglijk begeert, ze zal er komen, dan zal Hofstade een
favorabele gemakkelijke Statiestraat hebben en later nog, wie weet
hoe een Boer in den Hemel k®mt, later misschien eletriek licht aan
Gittens gevgl. Een van uw standvastige Lezers uit Hofstade.
Te Baerdegem bij Aalst is
overleden Mejuffer Anna
JL -P Delphiua Adela DHont
Fr dekte der Congregatie en een buitengewone Weldoenster der Ar
men. Al wat wij voor den Evenmensch doen, wordt ons duizendvou
dig terug gegeven door God-Almachug die gewild heeft, dat zelfs de
armste rnenseh hem noemde Onze Vader wat wij den noodlijden
den geven, is dus gegeven aan de kinderen van God; de Overledene
had dit groot gedacht bijzonder goed begrepen, en haar graf heef- de
kroon verworven, de Kroon hooger in waarde dan d* grootste keizers
kroon, de Kroon der dankbaarheid van 't Volk. T'Antwerpen is
overleden de Pater Redemptorist Kcckerols; veel gewerkt, lang ziek
geweest, met vrolijk en kalm geduld. Te Roomen is overleden de
AALST zaterdag. Per 1 heet. 23lit. 5o cent»
Tarwe fr, 22,5o 23
Masteluin20,00 2i,5o
Geerst00,00 00,00
Rogge16,5o 17,5o
Haver per 100 kil. i5,oo 16,00
Koolzaad 00,00 00*9?
Lijnzaad 24,00 00,00
Koolzaadolie 0 00,00 00,0c
Lijnzaadolie 2 5,00 00,00
Aardap. (roode de 100 kil. 09,00 io,5o
Aardap. (geele) nieuwe 00,00 00,0a
Boter, de 3 kilogram. a 8,10 8 55
Eiers de 25 0 i,63 ijx
Vlas per 3 kilos2,70 3,40
Viggésen per stuk, ie soort3o,00 2® soort 25,00
A&mersche Hop van 1891 fr. 00,00 00,0c
GKERAARDSBERGEN, maandag.
Tarwe a3 00; masteluin 2t 00; rogge 19 00; h»«
ver 14 00; boonen 19 00; aardappels 10 00; kool'
zaad 00 00; lijnzaad 28 00, ruw vlas per kil.
boter per k. 2 90, eiers de 26, 1 5o: viggens
tabak i« kwal. 75 00, 2® kwal. 60 00.
MARKT VAN LOKEREN.
Tarwe 20,5o; rogge 14,50; Haver ii,5o;
boter per kilo 2,55; eieren per 25 0,00;
aardappelen 100 kilos 8,5o.
EECLOO, donderdag.
Witte tarwe i5 5o; roode 00 00; rogge i5 00
boekweit 16 5o; haver 07 5o; garst 10 00; aatrd
appels 08 5o; boter per kilo 2,45; eieren de a5
1 5o; kleine varkens 24 00; loopers 36 00; hoorn
vee 000.
Markt van KORTRYK. Maandag.
Tarwe 18 oc; r ogge 12 25; haver 14 25; kool»
zaadolie 5a 00; lijnzaadolie 42 00; aardapp, 12 5o|
boter p. 1/2 kilo 1 40; eiers de 25, x 70.
Z E L E Trwe oo,oo; rogge 13,00; garst 00 ,oo;tetver,
31,oo;aardapp«ls 00 aoo; boter per kilo 2,80; eieren 1,90.
ROUSSELARE, dijnsdag.
Zaaitarwe 0000; nienwe 0000; oude 2200;
roode 21 5o; rogge 18 5o; haver i5 75; boonen
21 00; aardapp, 100 k. 08 5o; boter dek. 2 80;
eiers de 25, 1 5o; suikerijboonen oxide i5 00;
nieuwe 14 y5; groeitei8g2, i5 00; viggens 20,00;
koolzaadolie 53 5o; lijnzaadolie 41 5o.
DENDERMONDE, maandag.
Lijnolie 42 00; koolzaadolie 53 5o; id. gezuï
verde 68 00; lijnzaad(azoff) 26 75; koplzaad (inl,
35 00; ravidsonzaad 12 00; lijnkoeken 20 00; kaol
zaadkoeken i3 5o; raapkoeken i5 00; tarwt
33 5o; rogge 18 00; haver i5 00; boter 2 60; eie
en 1,71.
NINOVE, dijnsdag.
Tarwe 100 kil. 24 5o; rogge 20 5o; haver 17 00
garst 18 5o; boonen 18 oojaardappels 10 oojkopl»
zaad;34 5o; lijnzaad 33 5o; boter per kil. 2,901
eieren de 26 2 ,70; hoppe 000.
St NIKOLAAS, donderdag.
Roode tarwe 21 00; witte tarwe 20 co; polder-
tarwe 18 5o; rogge 16 00; klaverzaad 2 00; dul
venboonen 19 5o; paardeboonen 19 5o; aardap
pels 9 5o; kiekens 't stuk 2 3o; hooi 100 bués.
40 00; boter per kilo 2 45; eieren per 26 2 5®{
boekweit 17 00; haver 11 5o.
LBUVEN. Tai wa 80,00; rogge 18,50; haver 13,7o; garst
15,00; hooi 7,oo: strooi 5,00; boter 2,60; eieren 1,80; kool
zaadolie 69,00; meel 29,5o; aardappelen 10,00.
LEBBEJKE. Roode tarwe 26,5o; masteluin 21,So; rogge
2o,5o; garst 17,00; haver 16,00; roode aardap pelen 00,00;
witte 00,00; boter 3 kil. 8,00; eiers de 26 2,80.
AUDENAARDE, donderdag.
Witte tarwe 22 5o; roode 22 00; masteluin 19 5o
rogge x8 00; boonen 00 00;aardapp. 10 00 aiioc
boter per kilo 2 5o; eieren de 25, 1 60; viggenS
20 00; hespen per kilo 1 60.
MECHELEN, zaterdag.
Tarwe 20 00, rogge 18 00, boekweit 20 oo, ha
ver 14 5o, aardappels 08 5o, boter per kil. 2,7a,
strooi per 100 kil. 5 00, hooi 825, garst 1600
koolzaad 27 00, lijnzaad 24 5o, koolzaadolie 664-
id. gezuiv. 70 00, Hjuzaadolie 5o 00, koolzaad
koeken i5 00, lijnzaadk. 2000, vlas 3 kil. 4
NEDERBRAKEL.
Witte tarwe 24 5o, roode tarwe 24 5o, maste
luin 22 00, rogge 20 00, haver 14 5o, aardappelêü
12 00, boonen 19 00, erwten 00 00, boter per kilo
2,5o eieren de 26 3 36, konijnen per stuk 200,
kiekens perstuk 2 00, jonge viggens i5 00, via3
de kilo 0 70
ANTWERPEN, maandag.
Tarwebloem inl. n° o, 27 75; n° 00, 28 75; ro<,
gebloem 3o 00; lijnzaad zwarte zee 26 5o; lijnzaad
van bombay 26 00.
SENT. Tarwe 24,00; rogge 21,00; geerst 18,50; boekwpit
00,00; haver 16,00; peerdeboonen 21,00; koolzaad 00,00-; lijn
zaad 00,00' boter per kilo 2,80; eiers de 26 2,3o.
I1AMME. Aardappelen lo,oo; kemp por 11 kilos 9,oo;
boter per kilo 2,60; eieren de 262,9o; lijnzaad 00,00.
BRUSSEL: Kalvermarkt: 85o, perkilo levenv
gewogen 090 a 1 35. Ter veemarkt waren
0916 beesten, prijs per kilo levend gewogenO-,
sen o 75 1 o5; stieren o 64 a o 84; koeien ek
vaarzen 0 64 a o 84. Er waren 0820 varkens
te koop; men bet. per kil. op voet o 870a o 97.
600 Schapen aan 17 a 25 fr.
ANTWERPEN: Verkocht vee: 017 ossen,
o 88, 2® 0 78, 3® 0 68; o 24 koeien, o 82, 0 72, o Ca
006 vaarzen, o 86, 0 76, 0 66; oo3 stieren, 0 75
0 65, o 55; 255 kalveren 1 i5, 1 o5, o g5; 008
schapen o 00 a o 00.
GENT: io3o Koeibeesten, goed stalbeeste
gingen 1 3otot x 55; de varkens golden 0 goto
1 00 per kilv levend gewogen,
