De Jaren 15
Esschene Lombeek.
DE SLAG VAN WATERLOO.
'RIJVfl.
DE MOORD.
MARK TPRIJ
Veemarkten.
W
OF
111. IIET WEEZEKIND.
Sedert dat de wereld waait en draait, zouden er op den Belgi
schen bodem zooveel Krijgslieden geweest zijn, als in de maand
Juni van 't jaar 1815?
Napoleon Bonaparte uit Elba ontsnapt! in Frankrijk ontvangen
als een Erfdeelwederom heer en meester, heerscher en regeer
der te Parijs; die tijding was als een donderslag opEuropa geval
len en de g'AIlieerden te Weenen nog vergaderd, hadden beslist
1" Geen akkoord te maken met Napoleon, al wilde hij al zijn ver
overingen afstaan; 2e Een leger van 800,000 mannen naar Frank
rijk te sturen.
800,000 man! gelijk de muggen naar de koelte, zoo zwermden
de legers naar Frankrijk, langs drij verschillige kanten. Nog een
14 dagen en de 800,000 man zouden er geweest zijn;
Napoleon wist dit en met zijn arendsoogden toestand aanschou
wende, ging hij er rap en gezwind door; in Frankrijk waren de
Legers tot 130,000 man versmolten; in't al en 't geheel; aanstonds
riep hij 50,000 soldaten binnen,die in congé waren; hij deed ee-
nen oproep lot 70,000 oude militairen; uit de Loting of Bloedwet
van 1815 die 112,000 mannen ging leveren, deed hij er aanstonds
46,000 inkomen en den wapenhandel leeren.Zoo had hij een Le
ger van 288,000 mannen, waaronder 40,000 ruiters met 350
stuks kanon, 240,000 man voor de sterke plaatsen, om de gren
zen te bewaken en den slag te leveren. 240,000 man tegen de
800,000 die gingen afkomen en waarvan er reeds 250,000 in
België gelegerd waren...
Wat doet Napoleon? Hij verdeelt zijn leger in tweeën; 110,000
man zendt hij naar 't zuiden en naar 't westen, en met d'ander
430,000 soldaten vliegt hij als de bliksem door Ryssel, Metzen
Parijs; en op 5 dagen staat hij ermee lusschen de legers van Wel
lington en van Blücher; Wellington had zijn hoofdkwartier te-
Brussel; Blücher te Luik; met zijn 130,000 man kan de Keizer te
gen die twee legerkorpsen van oude geoefende soldaten niet kam
pen; als de bliksem zal hij dus eerst op de Pruisische vallen en
hun leger in de Maas werpen, dan zal hij tegen Wellington en zijn
Engelschmans optrekken. Om den vijand te bedriegen, had hij
door nationale garden valsche wapenoefeningen doen maken langs
den kant der zee; en Wellington van zijnen kant, had aan Blücher
geschreven van geenen aanval te beginuen, tot de Russen,Oosten
rijkers, Beyersche en Wurtembergers aangekomen waren.
Napoleon, een der beste generaals die er ooit geweest zijn, had
zijn 130,000 mannen op geheime wijze binnen ons Land gebracht;
langs bosschen en diepe wegen had hij zijn Volk doen gaan; al
de reizigers en boeren die men op de steenwegen tegenkwamen,
waren aangehouden en achteruit gestuurd; de bivakvuren had
men verdoken; en alles was zoo wel gelukt dat Napoleon daar voor
Charleroi stond met zijn 130,000 mannen, zonder dat Bliicher of
Wellington er iets van wisten. Heden, in den nacht van 14 tot 15
Juni zou men Charleroi, die slecht versterkte stad, innemen, dan
zonder te rusten over de Samber komen, op den steenweg van
Namen naar Brussel vallen en aanstonds het Pruisische leger aan
pakken. Napoleon had er goeden moed op en nooit was een plan
fijner besteken en met meer behend.gheid uitgevoerd.
Morgen, had Napoleon gezegd tot zijn generaals, morgen is 't
de groote beslissende dag.
Keeren wij terug naar ons Hekelgem, waar een tiental soldaten
aan de deur klopten bij den wrek Brutus en waar zijn knecht in
alleruiterste verbazing riep: Meester, Maurus is erbij!
Maurus is erbij!... Maurus, zijn neef! 't Weezekinddat hij over
•17 jaren heeft doen vermoorden, om gansch alleen meester te
blijven van al zijn geld en goed!... door de geldzucht, die zooveel
laffe bedriegerijen en zooveel schelmstukken doet bedrijven!...
Welke schrikkelijke tijding! Zou dat toch waar kunnen zijn? Had
Tist zijn knecht hem niet bedrogen? of speelde hij geen komedie,
om nog meer geld te krijgen?
't Is onmogelijk, zegde Brutus, in zijn eigen, Maurus is dood!
en ware hij niet dood, sedert 17 jaar hier weg, hoe zou hij kun
nen terugkeeren!... Onmogelijk, Tist is eenen dronkaard en ee-
en gezien, maar door nevels en wolken..
In Oorlogstijd bijzonder, de Soldaten willen beleefd aange
sproken worden, zelfs door hun Officiers en Kapiteins; en Tist
Van Scharre, zijn muts aHangende, gaat tot de krijgslieden en
zegt met bevende stem Vrienden, wat zal er u believen
De kaporaal antwoordt niet, maar d'ander verhaasten zich te
roepen Essen und trinken. Kom binnen, vrienden, en zetu
neêr; alles zal vliegens gereed zijn. Wilt gij hier ook vernachten
Ja woll, essen, trinken, schlafuDg, schnellund geschwind..
Tist bracht zijn Volk in de groote huiskamer waar zij aanstonds
ransel en geweer neerlegden en plaats namen aan de breede tafel;
geen vijf minuten nadien of die tafel stond gegarnierd met tel-
looren, lepels, glazen en messen, en terwijl de andere knecht
hesp aanhaalde en kannen bier, Tist sneed van de groote Bra-
bantsche brooden, terwijl hij zijlings opkeek naar 't kaporaalken
Mijn lieve ziele Gods, dacht TistZou 'De mensch daarvan niet
doodvallen 'tls hij 't is hij Zoo groot geworden en zoo
schoon Toe, joDgeus, eet maar, men zal altijd aanbrengen, ge
zijt hier goed geleverd... Wie weet waar gij morgen zit, want
't zal er spannen, zeggen ze, boven Brussel.. En dat kaporaalken,
zou Mauruske weten waar hij zit?. Welk pak van mijn hert Ik
ben geen moordenaar Prij die ik was 17 jaar in angst ge
leefd, en ik ben geen moordenaar Maar wat nu gedaan wat nu
gedaan Hem alles zeggen of hem laten voortreizen
Er zijn dweeze ijsbeèren in de wereld; zoo vertelt men van
Pruisische en Russische Soldaten die in Belgische huizen 't beste
eten deden uitgieten; ze moesten soep hebben van pekelharing en
tegen heug en meug.de Vlamingen moesten ervan proeven; doch
zoo verhaalt men ook dat de Belgische Soldaten, met de Legers
van Keizer Napoleon naar Duitschland getrokken, er Diet min
schandelijk huis hielden en de grove baldadigaards vertoonden,
ja, na smakelijk geëeten te hebben van *t beste dat er op d'Hoi-
stede was, dat zij er 't vuur aan stoken of ander wreedheden uit
rechten. Maar doorgaans een goede behandeling maakt de Sol
daten goed en zacht, gelijk hier't geval was. Nasmakelijk geëeten
te hebben ontstaken de Soldaten hun pijp en gingen op den steen
weg bij hun medegezellen, in hun Duitsche taal pratende over
d'omstaodigheden van den tijd. G'heel den steenweg was gelijk
aan een kamp; geen huis, geen hofstee die geen Soldaten had;
overal zag men wagens, peerden, kanons, ruiters, voetvolk; man
nen die op march gingen en mannen die eenige uren hadden om
te eten en te rusten; gedurig reden er vliegende Posten van
't eene regiment Daar het andere. Die geen verblijf had kunnen
vinden in een hofsteê, vernachtten onder den blooten hemel, tus-
schen de peerden en de kanons..
Terwijl de manschappen naar buiten waren, ging Tist dekneeht
eens uitzien naar zijn meester en vond hem boven, op de kamer
waar de koffer stond met zijn geld
Tist. Meester? Zijn ze weg?Vooreen uurken,
Meester. Ze blijven hier Ja om te vernachten, tot morgen
vroeg; 't zal er wreed gaan, zeggen ze, boven Brussel, daar kan
men'op de koppen der soldaten gaan. Tist, 't is hij toch, 't is
hij Heb ik het niet gezegd Van den eersten oogenblik heb
ik hem herkend, Tist, hoort Ja Meester, ik hoor Zijn
leven of ons leven Zijn leven of ons leven Ja, wees zeker,
hij komt hier met opgezetten zin. Wat kunnen wij er aan doen?
Alles, wilt gij op 't Schavot sterven Brrr, neen, Meester,
neen neen leven, leven en... Tist, luistert, als die gasten
daar slapen zijn, kom bij mij, ik heb u noodig; ik zal u mijn plan
doen kennen. ('t Vervolgt.)
00,OO
17,00
i5,oo
00,00
24,00
00,00
25,00
09,5o
00,00
5,58
1,80
2,80
20,00
00,00
17.25
17,00
00, or
o®.o«
00,0c
00,00
io,5s
00,do
7,38
1.98
3,20
Ezel, meinde hij te zeggen, doch nu waren de Soldaten binnen
gebracht op den koer, ze gingen in huis komen; hij slaat d oogen
op,en zijn ziel en zijn overtuiging zeggen hem dat waarlijk en we
zenlijk de kaporaal der Duilschers zijn neef Maurus is!... Dat we
zen, die oogen, die hairen, die gebaren, g'heel dat opzicht!....
Daarbij, d'ontsteltenis van dien jongeling.... Men zag het duide
lijk, er ging ietsom, in', de ziel van dien schoonen en kloeken
jongeling... Zijn manschappen verstonden cr zich niet aan... In
oorlogstijd, rnon maakt niet veel complimenten.... Men is soldaat!
Alles wijkt voor de wetten der Soldaterij; pachthoven, bezaaide
eD beploegde landen; hop, oogst, vlas, tarwe, t wordt al omver
gestormd... Men is Soldaat!... men trekt naar't slachveld... Ge
vindt er die weemoedig en treurig zitten te denken op Vaderland
eD op leven, maar 't grootste getal is wild en woest, en wee den
burger en landbouwer die tegenspreekt of niet aanstonds loopt
als ér gesproken wordt!
Daar staat de kaporaal;en na verbaasd rondgekeken te hebben,
slaat hij zijn handen op zijn voorhoofd. Is 't de stem van 't bloed
die in hem spreektIn dit huis is hij geboren en opgekweekt
Vader en Moeder hebben daar gewoond en hem zoö teer bemind.
Nauwelijks eenige dagen oud, zijne Moeder is daar gestorven,
haar lief jong wichtje omhelzende en zegenende... Daar weet
hij niets van.... Doch, vier jaar oud zijnde, wierd hij nogmaals
op eeu ziekebed gebracht;., nogmaals omhelsd en gezegend, her
haalde malen, terwijl een stervende Vaderlijke mond zegde Kind!
Kind nog zoo jong wat zal er van u geworden Ileere, Uw
wille geschiede, maar wees toch de Vader van dit arm kind
Van4 jaartot 22,'tis een lange afstand Dat wordt bewaard
(1) Eigendom; verboden nadruk.
De grouwelijke moord Gelijk wij reeds schreven onder
't Nieuws van Moord en Brand, 't is maandag achternoen
dat de misdaad gepleegd is... Ten 6 ure was de Burgemeester
aan de Statie om 't Parket te verwittigen en reeds zaten de Gen-
darms van Assche achter den Moordenaar, die in 't graan ver
scholen zat, dood van schrik, na zijn blinden en wilden drift ge
volgd te hebben. In plaats van zijn hert te openen en goeden
raad te vragen, hij zal genever gedronken hebben; en nu, wat
zal zijn lot zijn In 't Rasphuis voor zijn leven Ware de Galge
tien niet afgeschaft, zijn Familie zou hem zien 'thoofd afhouwen.
Oog voor oog, tand voor tand Zijn naam is Amand Camermans,
o5 jaar, boerenzoon aan de Moortel. Angelika De Valck,
Dienstmeid bij de weduwe Wambacq, sedert 18 maand, vroeger
nog gediend hebbende te St-Catharina Lombeek, te Ternath;
Angelica De Valck wilde van hem niet weten; Amand liep rade
loos, wanhopig en sprak van een engeluk te doen. Maandag
achternoen vraagt Angelica om te mogen gaan wandelen.. De
meestersse zegt van ja;.. Angelica, 21 jaar oud, gaat langs den
kant van Teralphene met Odila De Smetlij Amand volgde van
verre, doch kreeg geen woord spraak; aan de St-Gertruyde-Kapel
haalt hij een groot mes uit, grijpt Angelika van achter vast en
brengt haar wreedaaidiglijk om't leven... G heel de baan was
vol bloed.. En toen de Gendarms kwamen, was de mooi denaar
de koorn-vclden ingevlucht. Dijnsdag morgend zegde men t'Aalst
dat hij in den Dender gesprongen was Welke smart en welk
verdriet voor die twee Huishoudens Maandag nacht is 't Par
ket tot Esschene geweest; dijnsdag zijn de Rechteis weergekeerd
met de Wets-Docteurs voor de lijkschouwing.
vella: t'Aarschot
zijn 7 kinderen van een Protestantsch huishouden gedoopt... Er
is maar éen Roomsch Katholieke Kerk en er zijn met honderde
protestantschc sekten ofte doolwegen. T'Herdersem in de
Kapel van 't H. Hert, Boschkant, ze zouden mogen zeggen
Eschkant, daar zijn te bekomen de Briefkes der Devotie: Akt
van Opdracht met de Beloften. BOTTELARE, de Beganke
nis tot de H. Moeder Anna; immer meer toeloop; Bottelare heeft
een der schoonste kerken van de Nederlanden; de H. Anna wordt
o. a. aanroepen voor de goede opvoeding der Kinderen, hetgene
hedendaags bijzonder, de kapitale zaak is.In Sept. van dees
jaar komt Bisschop Stillemans de ï5 Kapellekes van den Roo-
zenkrans wijden te Meire; 't is d'eenigste plaats waar een Began
kenis is voor den Roozenkrans. De vereenigde Bedevaarders
van Haaltert zijn in groot getal naar Scherpenheuvel geweest.
ALST zaterdag. Rer 1 heet. 23lit. 5o cent.
Tarwefr. 21,5o 22,5„
Masteluin 0 19,00
Geerst
Roggea
Haver per 100 kil.
Koolzaad
Lijnzaad
Koolzaadolie
Lijnzaadolie a
Aardap. (roode de 100 kil.
Aardap. (geele) nieuwe
Boter, de 3 kilogram.
Eiers de 25
Vlas per 3 kilos
Vigg" per stuk, i® soort 3o .00 a® soort 25,00
Aalstersche Hop van 1891 fr. 00,00 a 00,ofc
Markt van KORTRYK. Maandag.
Tarwe 18 00; rogge 12 25; ha ver 1425; kool.
zaadolie 53 00; lijnzaadolie 42 o® aardapp. 12 So
boter p. 1/2 kilo 1 3o; eiers de 25, 1 80.
ZELE Trwe 00,00; rogge 13,00; t arst 00 ,oo;haver,
Sl,oo;aardappels 00 aoo; boter per kilo 2,3C eieren 1,90.
ROUSSELARE, dijnsdag.
Zaaitarwe 00 00; nienwe 00 00; oude 21 5oj
roode 20 5o; rogge 1800; haver ii'5o; boonen
21 00; aardapp. 100 k. 07 00; bote;'dek. 2 70;
eiers de 25, 1 90; suikerijboonen oude 17 00;
nieuwe 16 01; groeitei892, i5 5o; vigj'ens 26,00;
koolzaadolie 53 5o; lijnzaadolie 41 5o.
EECLÜO, donderdag.
Witte tarwe i5 5o; roode 0000; rogge i5 00
boekweit 16 5o; haver 07 5o; garst 00 ï>o; aard
appels 08 25; boter per kilo 2,25; eieren de al
1 60; kleine varkens 21 00; loopers 36 00: hoorn
vee 100.
GEERAARDSBERGEN, maandag.
Tarwe 22 00; masteluin 20 00; rogge 18 00; ha»
ver 14 00; boonen 19 00; aardappels 10 00; kool'
zaad 00 00; lijnzaad 28 00, ruw vlas per kil. 0,91
boter per k. 2 so, eiers de26, 1 90: viggens 16 00
tabak ie kwal. 75 00, 2e kwal. 60 00.
HAMME. Aardappelen lo,00; kemp 11 V" - 9,«o;
boter per kilo 2,60; eieren de 282,9o; lijnzsaa 00.
NINOVE, dijnsdag.
Tarwe 100 kil. 24 5o; rogge 20 5o; haver 1? no
garst 18 5o; boonen 18 oo;aardappcls xo oo;K®ót»
zaad 34 5o; lijnzaad 33 5o; boter per kil. 2,9'jj
eieren de 26 2 ,70; hoppe 000.
NEDERBRAKEL.
Witte tarwe 24 5o, roode tarwe 24 5o, maste
luin 22 00, rogge 20 00, haver 14 5o, aardappelèn
12 00, boonen 19 00, erwten 00 00, boter per kilo
2,5o eieren de 26 3 36, konijnen per stuk 200,
kiekens perstuk 2 00, jonge viggens i5 oo, vlas
de kilo o 70
ANTWERPEN, maandag.
Tarwebloem inl. n° o, 26 00; n° 00, 26 2 5; ro&
gebloem 27 00; lijnzaad zwarte zee 26 5o: iijoz^sd
van bombay 26 00.
MARKT VAN LOKEREN.
Tarwe 21,00; rogge 14,5o; Haver I2,5o;
boterperkilo 2,55; eieren per 25 1,70,
aardappelen 100 kilos 8,5o.
DENDERMONDE, maandag.
Lijnolie 42 5o; koolzaadolie 54 00; id. gezui
verde 68 00; lijnzaad (azoff) 26 co; koolzaad (ml.
35 00; ravidsonzaad 12 00; lijnkoeken 20 00; kool
zaadkoeken i3 5o; raapkoeken i5 00; taxwv
a3 00; rogge 17 00; haver 16 00; botera 5o; eie
en 1,71.
AUD EN AARDE, donderdag.
Witte tarwe 22 5o; roode 22 00; masteluin 19 5o
rogge 18 00; boonen 00 00; aardapp. 10 00 a 11 ar
boter per kilo 2 5o; eieren de 25, 1 60; viggeni,
20 00; hespen per kilo 1 60.
MECHELEN, zaterdag.
Tarwe 20 00, rogge 18 00, boekweit 20 00, ha
ver i5 00, aardappels 08 5o, boter per kil. 2,34,
strooi per 100 kil. 5 00, hooi 8 25, garst 1600
koolzaad 27 00, lijnzaad 24 5o, koolzaadolie 66*-
1 id. gezuiv. 70 00, lijnzaadolie 5o 00, koolzaad
koeken i5 00, lijnzaadk. 1800, vlas 3 kil. 4
St NIKOLAAS, donderdag.
Roode tarwe 21 00; witte tarwe 20 00; polder-
tarwe 18 5o; rogge 16 00; klaverzaad 2 00; dui-
venbooncn 19 5o; paardeboonen 19 5o; aardap
pels 9 5o; kiekens 't stuk 2 3o; hooi 100 buss.
40 00; boter per kilo 2 45; eieren per 26 2 5o|
boekweit 17 00; haver xi 5o.
LEUVEN. Tarwe 20,00; rogge 17,50; haver 13,7o; garst
15,oo; hooi 7,oo; strooi 5,oo; boter 2,60; eieren <,80; kool
zaadolie 69,00; meel 29,5o; aardappelen 10,00.
LEBBEKE. Roode tarwe 26,5o; masteluin 21,5o; rogge
2o,5o; garst 17,00; haver 16,00; roode aardap pelen 00,00;
witte 00,00; boter 3 kil. 8,00; eiers de 26 2,80.
GENT. Tarwe 24,00; rogge 21,00; geerst 1850; boekweit
00,00; haver 16,00; peerdeboonen 21,00: koolzaad 00,00; lijn
zaad 00,00; boter per kilo 2,80; eiers de 26 2,3o.
BRUSSELrKalvermarkt: 1100, perkilo levenv
gewogen 070 a 1 i5. Ter veemarktwarefi
o36o beesten, prijs per kilo levend gewogenO»
sen 0 68 a 1 00; stieren o 63 a o S3; koeien ex»
vaarzen o 63 a o 83. Er waren 0820 varken»
te koop; men bet. per kil. op voet o 870a 0 97.
600 Schapen aan 17 a 25 fr.
ANTWERPEN: Verkocht vee: 027 ossen,
0 92, 2* o 82, 3® o 72; o 34 koeien, 0 82, 0 72, o 62
014 vaarzen, 0 88, 0 78, 0 68; 006 stieren, 0 83
073, o 63; 291 kalveren x 09, o 99, 089; 00S
schapen o 00 a o 00.
GENT: 0898 Koeibeesten, goed stalbceste
gingen 1 40tot 1 60; de varkens golden 0 goto
1 00 per kil» levend gewogen.