Jaren 15
DE SLAG VAN WATERLOO.
- Kerkelijk Nieuws.
MARKTPRIJZEN.
Veemarkten.
4**
OF
v. uw PLICHT! DAT IS UW PLICHT!
Den 45 Juni 1815.
Wij bevinden ons in Aalst;
Alwaar, gelijk in gansch Vlaanderen,
Een onbeschrijfbare ontroering was;
Napoleon terug gekeerd uit 't Eiland Elba
Meester van Frankrijk!
Wederom aan 't hoofd van zijne Legers;
En die Legers in Belgenland, rond Brussel, alwaar de groote
slag aanstaande was.
In elke stad, in elk dorp van Frankrijk, schrijft Thiers, was
strijd en woeling tusschen de Napoleons-gezinden en de Vrienden
der g'Allieerden. De Napoleonisten, sedert eeo jaar onderliggende,
verhieven nu stoutmoedig hun hoofd, in de zekerheid dat hun
Keizer ging zegepralen; het was overal twist en verscheuring; op
verscheide plaatsen hadden gevechten plaats.
Gelijk t'Aalst; de Kronijkeu vermelden er niets van, maar de
Traditie heeft het bewaard en voortgezet, dat in d'herbergen rond
de Kerk, Markt en aan den Dender, hevig gesproken wierd over
Napoleon; d'eene noemden hem Bloedhond en vervloekten zijnen
naam; d'oudgediende soldaten vereerden hem als eenen held en
gedoogden geen oneerbiedig woord in hunne tegenwoordigheid.
Onder de heetste koppen in Aalst was de champetter en toren
wachter Luyckx; in zijn opgewondenheid en op 't Stadhuis zit
tende, schoot hij van uit den toren op de Russische soldaten als
zij voorbij de Groote Markt reden; de woedende Russen dreigden
de Stad te vuur en te zweerde te verdelgen; de Bevolking broeb-
belde samen; men tierde en men dronk; men zag reeds de Stad
aan haar vier hoeken in brand; zulke voorbeelden waren er nog
geweest in oorlogetijden; de vrouwen spraken reeds van tc vluch
ten met hun kinderen, om toch in leven te blijven; Luyckx had de
poort van 't Stadhuis gesloten; men liep ze in met eenen boom; er
moest een slachtoffer zijn; Luyckx zou sterven! zoo riep de stem
van 't Volk; te vergeefs kwam den Deken van St-Martens Mr Van
Voorde toegesneld, te vergeefs smeekte en bad hij voor 't leven
van den onvoorzichtigen Stadsbewaker; zeggende dat fhij tot de
Russische Generaals zou gaan; de stem van den Herder wierd niet
aanhoord; de schuldige zat daar gekropen in eenen hoekvan 't Ge-
biêbuiseken en nadat Mr den Deken zijne Biecht had gehoord en
hem tot de dood versterkt, wierd champetter Luyckx daar ver
pletterd... Zoo verhaalt de Traditie.
Den 15 Juni 48-15,'t was nog geen 6 ure van den morgend,
reeds stond er Volk op de Markt; ér wierd niet gewerkt; de Stad
liep over van Soldaten; de eene vliegende Post verwachtte de an
dere niet; in d'Hotels der Stad, de Vetzak op de Groote Markt, de
Drij Koningen en 't Hotel der Nederlanden op de Veemarkt, in
het Hotel van Oostenrijk op de Kastanje Vesten, in d'Hotels van
Clercq en Heli achter de Kerk, op de Vlasmarkt, waar nu de De
kenij is, nergens was het nacht geweest; gedurig moest er eten
opgediend worden aan de hooge Militairen; op de koeren en op
straat hoorde men bijna niet van't getrappel der peerden; bijna
geen Rijk- of geen Burgershuis dat geen soldaten had; dag en
nacht marcheerden de troepen.. Op de Markten en Pleinen,
't krielde van Volk; die iets kon afluisteren van de Koeriers of de
Postiljons, liep ermeê naar d'Huizeo en naar d'Herbergen't Was
iets en 't ging iets zijn.. Napoleon kwam met zijn jjLeger. tegen de
g'Allieerden; de grootste slag, die ooit geleverd was, ging plaats
hebben... Waar Men wist het niet Hoe zou 't Volk van Aalst
het geweten hebben Zelfs Lord Wellington wist niet dat Napo-
leotTmet zijn 430,000 man op eenige dagen 100 mijlen bad afge
legd en nu den steenweg van Namen op Brussel ging bezetten
Doch, gelijk het op zulke tijden gaat, alle nieuws wierd voor
gangbaar geld aangenomen en men ging over, van d'een ver-
baasdheid'naar d'andere.
Den 45 Juni 4815 't was 6 ure geslagen; de Koster en Kerk
bedienden van St-Martenskerk, als zij een oogenblikske tijd had
den, slaken hunnen kop uit hun kerk en gingen op straat of in
d'herbergen hooren wat de Tijdingen waren, of't waar was dat
de slag g'ing geleverd worden rond Aalst,'t was 6 ure geslagen,
zeggen wij toen er geklopt wierd aan 't Gasthuis bij Mr den Pas
toor, er waren dan nog geen bellen, maar ijzeren hamers aan de
deuren; de meid kwam de deur met een groebbeken opendoen en
zag voor haar staan 'nen Boerenmensch van in de 50 jaren.
Mijnen Vriend, 't is zeker voor Mr den Pastoor dat gij komt?
Hij is niet thuis, hij is bezig met Mis-lezen.
En de meid, misschien haastig of verschrikt, in die beroerde
tijden, ging de deure weêr toe doen, toen de Landsman ze vast
hield en zegde Uffra, 't is Pater Colombanus (1) die ik moet heb
ben; bij is hier; ik ben in zijnen thuis geweest.
Maar Vriend, hij zal hij ook in de Kapelle zijn of in 't Gast.
(i) Pater Colombanus, in de wereld M. Ignatius DE CRAE-
KEK, geboren t'Aalst in 175r, uit eene der aanzienlijkste Fami-
liën. Religieus geworden en Priester ter Abdij van Affhgem, in
1792 aldaar Novicie Meester genoemd, in November 96 met d'an-
der Paters verjaagd, na een kort verblijf op Overhan: terug naar
zijn Ouderlijke woning gekeerd in Aalst, aldaar gevangen den 2
Januari 1799 door de Franschmans, met nog 11 ander Priesters
gevangen gezet te Gent. daarna te Brussel; door het toedoen zij
ner Familie, die zeer rijk was, in vrijheid gesteld: na d'herope-
ning der Kerk in Aalst aangesteld als Biechtvader in 't Gasthuis,
Prefect der Congregatie van de PI Catharina en Kerkmeester
van St Martens; t'Aalst overleden den 21 Meert 1825. Een Man
van groote geleerdheid en diepe godsvrucht; |een Eer voor Affli-
gem en voor zijn Familie. Een andere Pater DeCraeker, ook van
Aalst, is Abt geweest t'Affligem in 1696, na ook Novicen Meester
geweest te zijn.
(1) Eigendom; verboden nadruk.
huis, bezig met deziekeu te biechteD; komt eensj weêr, op 'nen
anderen keer.
Uffra, 't is onmogelijk; ik ga niet weg.
En 't is zoo vroeg
Ik kom ik hier vóór pressante zaken, juffra, om Pater Co
lombanus te spreken; en zijt niet verveerd; zegt hem maar, dat
Jan Baptist Van Scharre hier is, van Bouchout, Ilekelgem; ik ben
ik zoo dikwijls in d'Abdij bij hem geweest.
Maar mijnen vriend, op dees uur d'Heeren en zijn niet
geerne gestoord.
Juffra, om de liefde Gods, roept den Pater, als hij eeoigzins
kan komen en hij zal u zeggen dat gij wel gedaan hebt.
Als 't alzoo is, mijnen vriend, ik zal gaan zien..
Tien minuten later zat de Landsman in de spreekplaats met den
Affligemheer, 'ne Religieus van bejaarden ouderdom en deftig,
ja statig voorkomen...
Wat wilt gij, mijn Vriend had de Monnik gevraagd..
Och, Mijnheer, och Pater, ik kom tot u, niet wetende waar
gaan, en gelijk ik vroeger naar d'Abdij zou gekomen zijn gelief
mij toch te aanhoören.. Ge kent mij toch wel
Mij dunkt mij u nog gezien te hebben... Uw wezen staat
mij voor.. En waarin kan ik u van dienste zijD, mijn vriend
Pater Colombanus, ik ben eenen armen droeven dompelaar
die u vraagt van zijn biecht te willen hooren; er zijn twee men-
schen te redden, Pater; herinnert gij u nog Maurusken, 't Weeze-
kind, over 48 jaar schielijk verdwenen
Waarschijnlijk door Rohemers of ander gevaarlijke zwervers
gestolen, mijn Vriend. Maurusken, zijn Ouders waren goede vrien
den van d'Abdij en 't was ter eere van Vader Benedictus dat zij
hun eenig kind den naam van Maurus gaven.
Pater, dat kind was niet gestolen, maar ge ziet hier voor
u eenen rampzaligen zondaar, die zijn ziel aan den duivel had ver
pand om te konnen drinken, die beloofd had Maurus te vermoor
den, maar 't kind leeft nog, Pater, het is tegenwoordig op Bou
chout; nu zijn die twee uiteinden u bekendde ';oogenblikken zijn
kostbaarik moet aanstonds terug... Pater, ik gevoel een groote
genade in mij komen... Mag ik u mijn Biecht spreken 't Is 18
jaar leen dat ik met een zwaar pak op mijn consciencie lig.. Och.
laat mij toch aan U biechten
Wordt zulke vraag ooit geweigerd Elke Priester zal de be
langrijkste zaken uitstellen, om een ziel te. reddenNu be
gon de ongelukkige ia het zaligen verzekerd Geheim zijn ziel te
ontlasten.... Namate hij vervoorderde, zag men zijn wezen ver
helderen en opruimen.. De belijdenis duurde lang... Het deed
deugd aan dit afgeknaagd hert van eens rechtzinnig tc konnen
spreken.. Op't gelaat van Pater Colombanus was niets te lezen
dan goedheid, vriendschap, teêrderheid en genade.. Wees goed
en genadig, gelijk ik goed en genadig was, heeft de Meester ge
zegd... Ontvang geerne de Zondaars
't Was half 8, toen de Bouchoutenaar de Pastorij van 't Gast
huis verliet eu zonder om te zien naar 't gewoel en 't geloop in
de Stad, trok hij haastig de Pontstraatdoor, de Zeebergbrug over,
naar Bouchoutberg.. Nu, sprak hij, heb ik moed voor duizend
man; ik beu als een jonkheid.. Engelen van troost zijn 't.a1 moest
het mijn leven kosten, ik zal den raad van Pater Colombanus vol
gen men zal er weten van te spreken.. Ik zal aan Maurus zeggen
wie hij is, en wat hij op Ilekelgem te vreezen en te verwachten
heeft.. Ik zal hem verwittigen, dag en nacht op hem waken, en
't is gelijk wie er meester wordt in ons Land, jden Keizer of den
Koning, al moest ik tot voor hunnen Throon gaan, Maurus zal
hebben wat hem toekomt!.
Moedig stapt de knecht op, nevens de wagens en de karren, de
peerden en de kanons, eu de soldaten. Doch op Bouchout ko
mende, hoort hij met ontzetting en schrik dat de Pruisische solda
ten 0. w. Maurus was, ten 4 ure 's morgens schielijk op marsch
zijn gezet en vervangen door andere ('t Vervol gt)
L Z. H. Bisschop Stillemans bezocht deze
week de Parochiën Asper, Lozer, Huysse,
p=:r~r Mullem, Wannegcm, Lede, Cruishautem,
Nokere, Oycke, Bevere, Wortegem, Eine,
:;'jSyngem, Heurne, of ten minste hij bediende
aan de Kinderen dier Parochiën het Vormsel.
Overal een eerbiedige en hartelijke Ontvangst;
de eerbied voor 't verhevenste Gezag is de Rust, de Sterkte en
de Zegening der Volkeren.. Al d'ongelukken, waaronder Fran
krijk zucht, zijr: er op gevallen door de miskenningen de verach
ting van den Priester.. Die den Dienaar schendt, raakt ook den
Meester... Ik stuur iemand uit, men misprijst, men|vcracht hem,
men ontvangt hem met. Ik zal het nog erger aanzien, als aan
mij zelve gedaan., 't VORMSEL. In zijn verklaring van den
Catechismus schrijft Bisschop Lambrecht op bl. 943; dit werk
in 3 boekd. telt :5o2 bl. Danken v. ij God uit ter herte over de
instelling van dit H. Sacrament des Vormsels, door hetwelk Hij
ons het middel in de hand geeft, van het geestelijkleven in eenen
volmaakten graad te ontvangen. De minste graad der heiligma-
kende gratie gaat oneindig alle aardsche goederen te boven.
Vlaanderen heeft in dezen tijd vele Bisschoppen in Amerika...
't isjeen deftige eer Tot Elversele is onlangs gekomen een
groote Congregatie uit Belcele, 70 a 80 jonge Dochters, den Pa
ternoster in d'hand, al lezende, 't kruisken op de borst; onder
't blij klokgelui trokken zij binnen, alwaar schoon gezongen
wierd, een treffende aanspraak gedaan door M. den Onderpas
toor van Belcele en daarna den omgang gedaan. Het was aan
doenlijk om zien. Die Kapel, wijd en zijd vermaard, ontfangt
eerlang't bezoek der Chipkalingskes; 't h al lang beloofd.
Oostakker,die gezegende plaats,verfraait van jaar tot jaar ;'t wordt
daar opre -ht een voorportaal van den Hemel. Men schrijft
ons uit LONDEN, dat men zich niet kan verbeelden met welken
luister en toeloop der Kerkelijke Diensten aldaar geschieden en
hoeveel troost en sterkte de Christenen in die zalige oogenblikken
putten... Eere dan, lieve menschen, eere en dank T'EX-
AARDE in'die prachtige en kunstrijke kerk, het deed ons aan,
als wij die kerk instapten, waarlijk, d'herten worden daar ten
hemel opgerukt, t'Exaarde is maandag ten 9 ure eene Eerste Mis
geweest van E. H. De Wilde, bijgestaan door 6 priesters Onder
't bestuur van den terecht vermaarden heer Van Durme (Vader
zaterdag. Per 1 heet. 23lit. 5o cent.
21,00
18,00
00,oo
16,00
18,00
AALST
Tarwe fr,
Masteluin
Geerst
Roggea
Haver per xoo kil.
23,0»
20,00
00,0c-
17,00
OO.OÖ
00,Of
00.0c
GO,Ot
OO,0C
i5,oo
00,00
7.83
Koolzaad 00,00
Lijnzaad 24,00
Koolzaadolie 00,00
Lijnzaadolie a 25,00
Aardap. (roode de 100 kil. 14,00
Aardap. (geele) nieuwe 00,00
Boter, de 3 kilogram. 7,29
Eiers de 251,80
Vlas per 3 kilos 2,60 3,10
Vigge-'^en per stuk, ie soort 3o,00 2« soort 25,00
Aalstersche Hop van 1891 fr. 00,00 oo,oc
MARKT VAN LOKEREN.
Tarwe 21,00; rogge 14,50; Haver i2,5o;
boterperkilo 2,25; eieren per 25 1,80;
aardappelen 100 kilos 9,5o.
Markt van KORTRYK. Maandag.
Tarwe 17 00; rogge 11 75; haver 14 00; kool
zaadolie 53 5o; lijnzaadolie 42 00; aardapp.12 5a
boter p. 1/2 kilo 1 3o; eiers de 25, 2 20.
ZELE. Trwe 00,00; rogge 13,00; garst o© ,oo;hav«r,
81,oo;aardappels oo aoo; beter per kilo 2,30: eieren 1,90.
RÖUSSELARE, dijnsdag.
Zaaitarwe oo oo; nienwe oo oo; oude 20 5o>
roode 20 00; rogge 17 5o; haver 16 5o; beonen
ai 00; aardapp. xoo k. 09 00; boter de k. 2 40;
eiers de 25, 1 90; suikerijboonen oude 16 005
nieuwe 16 oo; groeite 1892, 00 00; viggens 23,oo;
koolzaadolie 52 5o; lijnzaadolie 41 75.
EECLOO, donderdag.
Witte tarwe i5 5o; roode 00 00; rogge x5 00
boekweit 16 5o; haver 07 5o; garst 00 oo; aard
appels 08 25; boter per kilo 2,25; eieren de 23
1 60; kleine varkens 21 00; loopers 36 00; hoorn
vee 100.
AUDENAARDE, donderdag.
Witte tarwe 22 5o; roode 22 00; masteluin 19 5o
rogge 18 eojboonen 00 00; aardapp. 1000 k 11 of
boter per kilo 2 5o; eieren de 25, 1 60; viggeni
30 00; hespen per kilo 1 60.
NEDERBRAKEL.
Witte tarwe 24 5o, roode tarwe 24 5o, maste
luin 22 00, rogge 20 00, haver 14 5o, aardappelèn
12 00, boonen 19 00, erwten 00 00, boter per kilo
2,5o eieren de 26 3 36, konijnen per stuk 2 00,
kiekens perstuk 2 00, jonge viggens i5 00, vl*3
de kilo o 70
ANTWERPEN, maandag.
Tarwebloem inl. n° 0, 26 co; n° 00, 26 25; ro&
gebloem 27 00; lijnzaad zwarte zee 26 5o; lijnzaad
van bombay 26 00.
MECHELEN, zaterdag.
Tarwe 20 00, rogge 17 5o, boekweit 19 5o, ha
ver i5 5o, aardappels i3 5o, boter per kil. 2,34,
strooi per 100 kil. 5 00, hooi 8 25, garst 1600
koolzaad 27 00, lijnzaad 24 5o, koolzaadolie 66«J-
id. gezuiv. 70 00, lijnzaadolie 5o 00, koolzaad
koeken x5 00, lijnzaadk. 1800, vlas 3 kil. 4
St NIKOLAAS, donderdag.
Roode tarwe 21 00; witte tarwe 20 co; polder-
tarwe 18 5o; rogge 16 00; klaverzaad 2 00; dui-
venbooncn 19 5o; paardeboonen 19 5o; aardap
pels 9 5o; kiekens 't stuk 2 3o; hooi 100 buss.
40 oo; boter per kilo 2 45; eieren per 26 2 5c
boekweit 17 00; haver 11 5o.
LEUVEN. Tarwe 20,00; rogge 17,50; haver 13,7o; garst
15,oo; hooi 7,oo; strooi 5,oo; boter 2,60; eieren 1,80; kool
zaadolie 69,00; meel 29,5o; aardappelen 10,00.
LEBBEKE. Roode tarwe 26,5o; masteluin 21,5o; rogge
2o,5o; garst 17,00; haver 16,00; roode aardappelen 00,oo;
witte 00,00; boter 3 kil. 8,00; eiers de 26 2,80.
GENT. Tarwe 24,00; rogge 21,00; geerst 1850; boekweit
00,00; haver 16,00; peerdeboonon 21,00; koolzaad 00,00; lijn
zaad 00,00; boter per kilo 2,80; eiers de 26 2,3o.
GEERAARDSBERGEN, maandag.
Tarwe 21 00; masteluin 20 00; rogge 19 00; hat
ver 14 00; boonen 19 00; aardappels 10 00; kool-
zaad 00 00; lijnzaad 28.00, ruw vlas per kil. 0,91
boter per k. 2:0, eiers de 26, 2 09: viggens 21 00
tabak i« kwal. j5 00, ae kwal. 60 00.
HAMME. Aardappelenlo,00; kemp peril kilos9,00;
boter por kilo 2,60; eieren de 26 2,9o; lijnzaad 00,00.
NINOVE, dijnsdag.
Tarwe 100 kil. 24 5o; rogge 20 5o; haver 17 cg
garst 18 5o; boonen 18 oo;aardappels 10 oojkool-
zaad 34 5o; lijnzaad 33 5o; boter per kil. 2,gc|
eieren de 26 2 ,70; hoppe 000.
DENDERMONDE, maandag.
Lijnolie 42 5o; koolzaadolie 54 00; id. gezui
verde 68 00; lijnzaad (azoff) 26 00; koolzaad (inl.,
35 00; ravidsonzaad 12 00; lijnkoeken 20 00; kool
zaadkoeken i3 5o; raapkoeken i5 00; larwt
22 5o; rogge 17 00; haver 16 00; botera 60; eis
en 2,60.
BRUSSEL:Kalvermarkt: 1107, perkilo levem.
gewogen 070 a 1 i5. Ter veemarkt warea
0245 beesten, prijs per kilo levend gewogenO»
sen o 72 a 1 02; stieren o 65 a 0 85; koeien es.
vaarzen o 64 a o 84. Er waren 0820 varkens
te koop; men bet. per kil. op voet o 870a 0 97. -«
600 Schapen aan 17 a 25 fr.
ANTWERPEN: Verkocht vee: o36 ossen,
1 3o, ae o 93, 3« o 83; o 40 koeien, o 82, o 72, 0 6a
oio vaarzen, o 97, 087,077; oi5 stieren, 088
078, 000; 3oi kalveren 1 07, 097, 087; 003
schapen o 00 a o 00.
GENT: 0900 Koeibeesten, goed stalbeeste
ingen 1 3otot x 60; de varkens golden o gota
o3 per kil» levend gewogen.
