De Jaren 15
s&sw- via~ v^zimA ■r^sissssi
DE SLAG VAN WATERLOO.
Wellington
Napoleon
marktprijzen.
Mnïïïï"TT o^oSSE"'-
g°«e
Veemarkten.
(i)
ur
XII. 18 JUNI 1815.
De dag van de groote battalje
Die beslistte over 't lot van Europa;
De twee grootste Generaals die tegenover malkaér stonden:
NAPOLEON die van 55 geregelde veldslagen overwinnaar was
gebleven en Wellington die in Portugaal en Spanje de Generaals
van Napoleon had doen vluchten, Wellington de groote krijgs
kundige van Engeland.
- Menschen, ziehier de bijzonderste punten van 't slagveld vol-
geDS 't kadaster der streek;
BRUSSEL
Etterbeek
LEUVEN
Watermaal
Groendael
Soniënbosch
Waterloo Waver
MONT-St-JEAN
JENEPPE
NIJVEL
Goumont
Haie-Sainte
Papellotte
Haye
Ligny
NAMEN
CHARLEROI
We zijn dien 18 Juni 1815,
Ten 5 uren 's morgens
Daar in die hofsteê Caillou zit Napoleon op eenen stoel, voor
een tafel met landkaarten, zijn oogen half gesloten, raediteerende
als eenen Eremijt, gelijk wij hem op St-Josefsplein over twee ja
ren gezien hebben in een barak van wassen beelden.
Nu weet hij juist waar Wellington is met zijn leger, hij heeft
de verschansingen van Haye Sainte, Goumont, Haye en Papelotte
gezien hij weet dat Wellington achter Mont Sant Jean verscholen
zit en hij maakt zijn krijgsplan op:
Aanvallen zoohaast mogelijk, maar eerst moet de grond ver
hard zyn, want Napoleon rekent sterk op zijn artiljerie of schut
terij waaraan hij geen kosten had gespaard; zoohaast mogelijk
zijn leger ontplooien aan den voet van de heuvelvlakte, de drii
verschansingen't Kasteel Goumont, 't Pachthof La Haye en de
Pachthoeven Ia Haye en Papelotte doen innemen; dan met den
rechten vleugel van zijn leger valle ~p den linken vleugel der
Engelschmans, die hunnen fllauwen kant was door de ligeioe en
door t getal soldaten; dien linkervleugel achteruitdriiven, de
steenweg van Brussel overmeesteren en Wellington met zijn Volk
tegen Somenbosch in wanorde en op de vlucht stooteD zulks
te°k2me™S Mmogeliik aa" Blücher van Wellington ter hulp
Ja, ja, zoo denkt den Bonapartus, geen beter plan kan er zijn
en zoo wordt het uitgevoerd.
Onderlusschen hadden zijn Soldaten hunnen nooddrift genomen
en stonden gereed, onder de wapens.
Ten 8 ure hield Naj oleon krijgsraad met zijn generaals, aan de
groote boerentafel, waar hij een stuk op d'hand nam; hij legde
zijn krijgsplan uit en verdedigde het; elk mocht daar vrijmoedig
sprekenGeneraal Drouot, die de Schutterij bestuurde, zegde dat
men wachten moest tot 10 ure voor de vervoering der kanons.
Generaal Reille, die lang gevochten had tegen d'Engeischmans
opperde zijn vaste overtuiging dat men d'Engeischmans moest
overwinnen door manoeuversjom een sterkte te verdedigen,zegde
hij, zijn er geen beter soldaten in de wereld dan d'Engelschen
Napoleon luisterde met aandacht en verdedigde zijn plad Tegen
den grond kuDnen wij niets, zegde hij, wij zullen wachten tot de
kanons kumien vervoerd wordenik weet het, d'Engelschen be
zitten sterke verschansingen, maar mogen wij wachten 2 De Rus
sen en d Oostenrijkers komen af met 250,000 man; Blücher zal
SeereametZljnJLTr;kuDBen' mo£en wij wachten Ons
Soldaten zijn nog onder den geestdrift van hunnen zegepraal te
Ligny; ik zal de Engelschmans aanvallen en terzei ver iiicle man-
TvTS rjwe,1?',<!n 90 ka"sen "*eo "O van d'Engeischmans
1 Is Wlirgw intdei neg, wij hebben Brussel, wij
verpletteren Blucher, wij krijgen eenen eervollen vrede; (want
Napoleon, wetende dat Frankrijk uitgeput was, zou geerne eenen
a ,eu?^en, Nu v'0°gFen™l Ney binnen
met de tijding dat d Engelschmans gevlucht waren, maar Napo
leon zet hem snabsafWareD ze dat van zin geweest, ze zouden
den nacnt te baat genomen hebben,Napoleon ging voort met uit
leggen en aanhooren, hij bracht eenige veranderingen aao ziic
krijgsplan, dit krijgsplan wierd dadelijk uilgeschreven en gezon
den bij al de Oversten der Legerkorpsen.
Dan deed Napoleon zijn Troepen schikken volgens 't aangeno
men plan, en daar de grond al verhard was, ging alles met een
schoone rapheid; rechtover 't kasteel van Goumont, tusschen de
steenwegen van Nyvel en Charleroi, wierd geplaatst Generaal
Reille met de lichte ruiterij van Picé. Aan den anderen kant lanes
roDnnnMWTg Van Brüs?,el kwam Sraa< Erltm P°sl ™"en met
19,000 voetgangers, allen versche mannen die te Lignv in
t vuur met geweest waren. Generaal Jacijuinot moest met zijn
lichte ruiterij dezen vleugel steunen.
Achter die eerste linie was het korps van generaal Lobau als
reservedan stonden op zij, om bij te vliegen als 'tnoodig was,
(l) Eigendom; verboden nadruk.
de Kurassiers van Keilerman van den eenen kant, en de Kuras-
sters van Milhaud van den anderen kant. En achter al die troepen
Ini°LT rtf we u06,. Keizerl'ike Wacht, dit uitgelezen
korps de Keizerlijke Wacht die op hare beurt als helpers had de
Grenadiers te peerd, de Jagers en de Laneierszoodat 't Franscb
Leger aan eenen breeden waaier mocht vergeleken worden, Od
éen uur tijdsstonden al die Troepen gerankschikt en wierden door
den Keizer gemousteerd.
Men mag het zot en dwaas noemen maar zeker is het dat Na
poleon door eenen oogslag, door eenige korte woorden zijn Sol-
t™01! be!0?vereD vffg™0"g<le bij zich niet met (oor de
Troepen te rijden, maar hij bleef meermaals slaan, deed korte
aanspraakskes, en vuurde den moed zoodanig in, dat deze onge
lukkige jongens, na eenen nacht in 't slijk overgebracht en de
dood voor hun oogen ziende, riepen en kreten Leve de Keizer I
Napoleon was rond halt 10 terug op zijn Pachthof: daags te
voren had hij Grouchy gesproken, tea 3 ure 's morgends had hij
hem eenen bode gezonden, en om zeker te zijn van zijn stuk
stuurde hij nogmaals eenen officier, de polak Zenowitz naar
■■em Z0glo"ooodathij' wel °Pde Pruisische moest let-
it It 7ntm man kon bedwingen en hem bijgevolg
aanstonds 7000 man moest zenden; dat htj bijzonder altijd den
Mont-Saint-Jean moest in d oog houden en langs dien kant bij
hem geraken. Napoleon ging met dien officier naar buiten ga
zegde hj blijf bij Grouchy en breng hem dddr dtór verwacht ik
Gtouchy En hij toonde hem Waver en die linje
■t pmJ" °nCiet 'e vier™et wegreed, ging Napoleon terug in
in Broeder, zegde hij, aan zijn broêr Rommus, 't is
nu 10 ure ik ga voor een uur slapen, maar ten 11 ure moet ge
i wakker maken, Een oogenblik nadien was hij vastin slaap,
.erwijl de Troepen van weerskanten een kort spijsteringskededen.
Schrikkelijke oogeDbbkken 1 onmenschelijk wreed Men gaat
i?=ri,iVUUri,m0et.e? f' 10g eOTi&e «ogenblikken en de wilde
slachting begintHoe de driften den menseh kunnen ontaarden
en vervoeren
Op klokslag van 11 ure is Napoleon wakker; hij geeft nog
eenige bevelen aan de aanwezige Generaals; hij verlaa't de Hof
stee Caillou en gaat met verre van daar aan d'Hofsteê Belle Al-
liancie op een heuvelken staan.. Van daar zag hij 't gansch
slagveld. Volgens zijn gewoonte had hij daar de landkaarten voor
hem opengespretd, zijn officiers rond hem, en nevens den heuvel
naarst eerfof tmder Regimenfvliegen! g6Va' dat hii
Ten half 12 steekt Napoleon zijn zweerd in d'boogte en de
aanval begint120 stukken kanon geven vuur tegen den linker
vleugel van Wellingtons Leger; 120 stukken kanon! Napoleon
wilde dien vleugel tegen 't middenpunt werpen, om meester te
zijn van den steenweg op Brussel. (Zie ons plaD), 120 stukken
kanon 80 van Reille en 40 van Kellerman. De grond daverde-
men hoorde of zag niet van 't gerucht; vele bommen gingen iev-
oren, maar anderen brachten de dood in 't Leger van Welling
ton men zag beweging in die troepen 'twas dat de bommen
openingen maakten in de rijen, die aanstonds door versche man-
nen angevuld wierden. Na een half nur van kanonneering deed
Napoleon het kasteel van Goumont aanranden langs den réchten
df Engelschmans om hun aandacht af te trekken van den
n - j jen J met meer geweld wilde aanvallen.
Drij dtvisien die een half ronde uilmaakten, gingen in de vallei
voor t kasteel, en nu was het aan de Franschmans van het vuur I
te doorstaan met alleen uit 't kasteel maar uit den bosch ervoren
kwam eeu regen van kogels; in dit bosch had Wellington een
baltaljon van Nassau gezet en verschelde compagniën van Hano-
versche Veel Fransche Soldaten vielen daar ten gronde ze zagen
memand en schieten kon daar niet baten a la bajonnetle 1 wilrd
er geroepen. De Fransche Soldaten, naar vuur of naar dood
ziende, stormden bet bosch in en waren er weldra meester In
fn eersten aanval stierf Generaal Bauduin. Nu hadden de Fran-
schen met veel moeite dit boseh veroverd, als zij voor iels an
ders stonden Een groote boomgaard met levende sterke haag
gebarrakadeerd met hoornen en waaruit een aanhoudend geveef'
vuur. D eerste Fransche Soldaten, die uit het bosch kwamen vie
len gelijk de koornairen op 't veld. De grond lag daar hezaakl
met ijken... Met de bajonnet viel er niets le doen tegen deze bar-
rtkaden, met viel ze dus aan met bijlen en terwijl 'er van den
eene kant gekapt wierd met bijlen, de soldaten springen in d op™
mng en na een hardnekkig gevecht bleven zij daar o'ok meester
Maar nu stond voor hun het kasteel van Goumont versterkt als
een toemat, met schietgaten en borstweeren5 al een
t Kas teel maar ook het Neërhof en de Schuren en Stallen ware™
n !Si m2niS-0n BeIgea IQ een sterke vesting veran-
derd. Om dit kasteel m te nemen, moeslen er honderden en dui
zenden ^ldaten geslachtofferd worden; was dit wel noodig?
m> n had nu toch in t bosch en in den boomgaard een borstweer
hefwT aaDyait°,P den Imker vleugel. Generaal Reille gaf dus
bet betel van dit Kasteel met aan te vallen; maar ziin'-trornen
waren reeds in stormpas naar dit KasteelWellington, den 'toe
stand mende zond er eeu baltaljon Brunswijkers Jaartoe, alsmede
5 sr?u lfmenten Tau d'Engelsche Wachtzoodat d et
daar gedurig heviger woerdpt Vervolgt)
AALST zaterdag. Per i heet. z31it. Jo can
19,5o
17,00
00,00
14,00
16.00
24,00
00,00
00,00
25,oo
5,5o
00,00
6,75
1,80
2,70
20,5o
00,00
i5 oo
i5.oo
18,00
25,er
00 08
00,OC
00,00
6,5o
00,00
7,65
1,98
3,70
AA LSTJZS,m0T^ S'Jo'«f«el>ool. De Plechtige Pri,s
gramma: Les VendstgtSI^
HERDERSEM. »MsterderJoseSeneil, P,jjsdee.
Progr. Koor, Vao Marvilie, Btijspd tógKolpaihaeï^'Üe'haami1^
fenmgen met zang Heilige God.lieve, Toon eetstuk De' Vié?- ™*M
MOORSE L. Feest geweest aldaar, plichtmatig en deftie
vr j v ees' v°°rM' FRANCIES DE WIT bekroéS
door Z. M. dea Koning met de Medalie vac Eer voor (0 iaéen de w
Mu.?ekmaalschappij en 5f jaren hoogzaalzinier 55 fal!
l'J?- ™"ere ?uzika'e stem behouden hebbefde Oem^
gelijkte beschrijven hoe hertelijk en luisterliik de Feestvier- VBnio-
weest op Kruisabeet voor dec Ételd van SagtSec^ tSFSJI g
gelukkige jaren wenschen. J noS lange
Tarwe
Masfeluin
Geerst
Haver per 100 kil.
Koolzaad
Lijnzaad 3
Koolzaadolie a
Lijnzaadolie s
Aardap. (roode de 100 kil. u
Aardap. (gcele) nieuwe
Boter, de 3 kilogram.
Eiers de 25
Vlas per 3 kilos a 70
Ante-1SfUk' I* SOO. t 30,00 Z- SOOrt jS',00
Aats.ersche Hop va* 1891 ir. 00,00 i 00 oe
o getal klonten 905, te samen 7236 kilos
MARKT VAN LOKESEN
Tarwe 00,00; rogge 13,00; Haver i3,5o-
boter per kilo 2,65; eieren per 3 5 i,8o-'
aardappelen roo kilos 0,00.
DENDEKMONDE, maandag.
Lijnolie 43 5o; koolzaadolie 55 5o; id. gezui
verde 68 00; lijnzaad (azoff) 36 00; koolzaad (ml.
35 00; ravidsonzaad 13 00;lijnkoeken 19 5o; kool
zaadkoeken 14 5o; raapkoeken i5 00; tarwt
zo 00; rogge 13 5o; haver 16 00; bot.rz 5o; eio
«na .00. NEDERBRAKEL.
Witte tarwe rg 5o, roode tarwe 24 5o, maate-
kun 22 00, rogge iL 00, haver 17 00, aardappelen
07 5o, boonen 19 00, erwten 00 00, boter per Mlc
2,5o eieren de 26 3 36, konijnen per stuk 200,
kiekens perstuk 2 00, jonge viggens i5 00, vfas
ae jqIo 0 70
MECHELEN, zaterdag.
Tarwe 20 00, rogge 16 00, boekweit 19 00, ha
ver X7 00, aardappels 06 00, boter per kil. 2,36.
stroot per zoo kil. 4 5o, hooi 8 5o, garst réoo
koolzaad z5 oo,lijnzaad 24 5o, koolzaadolie 6o<.
ld. gezuiv. 70 00, lijnzaadolie 5o 00, koolzaad
koeken i5 00, lijazaadk. 1800, vlas 3 kil. 4
Markt van KORTRYK. Maandag.
Tarwe 16 oc; rogge 1 5o; haver 14 00; kool-
zaadolie 5, 5o; lijnzaadolie 42 00; aardapp.ro 00
boter p. 1/2 kilo i 3o; eiers de 25, 2 o>.
qiZJÜLEr Trwa 00'0°; rpgg« 13,oo; garst 00 ,oo;hav«r,
31,o0jaardapp«Is 00 aoo; boter per kilo 2,30; eieren 1,90.
NINO\ E, dijnsdag.
Tarwe ioo kil. 24 5o; rogge 20 5o; haver 17 00
garst 18 5o; boonen 18 oo;aardappels 10 oojkooi-
zaad 34 5o; lijnzaad 33 5o; boter per kil. 2,qcs
eieren de 26 2 ,70; hoppe 000.
EECLOO, donderdag.
Witte tarwe i5 5o; roode 00 00; rogge i3 00
boekweit 16 5o; haver 08 5o; garst ir 00; aard
appels 07 25; boter per kilo 2,i5; eieren de 2?
1 60; kleine varkens 21 00; loopers 36 00; hoorn
vee 100.
AUDENAARDE, donderdag.
Witte tarwe 19 5o; roode 19 00; masteluin 17 5o
rogge 16 00; boonen 00 oojaardapp. 08 00 d 09 oc
boter per kilo 2 5o; eieren de 25, 1 70; viggens
1 20 00; hespen per kilo 1 60.
ROUSSELARE, dijnsdag.
j Zaai tarwe 00 00; nienwe 00 00; oude 20 oo-
j roode 17 50; rogge i5 o; haver i5 5o; boonen
00 oo; aardapp. 100 k. 04 5o; boter de k. 2 5o:
eiers de 25, 1 90; suikerijboonen oude 17 00
nieuwe 16 5o; groeite 1892, 00 00; viggens 26,03;
e Rjozaadolie 42 00.
on no-wli LarWe 24,0<1; f0gg9 21'°°i 86arSt 1850i boekwtff
l k ,oo; peerd«boonen 21,00; koolzaad 00,00; lijn
I r"dT,oa>°°; b.ot«rP« kdo 2,8o; eiers de 26 2,3o. 1
GEERAARDSBERGEN. maandag.
Tarwe 32 00; masteluin 20 00; rogge 18 00; ha«
1 ver 14 00; boonen 18 00; aardappels 07 00; kool
zaad 26 00; lijnzaad 28 00, ruw vlas per kil. 0.01
boter per k. a 40.. eiers de 26, 1 68: viggens 23 00
taoak ie kwal. 00 oo, 2e kwal. 00 00.
HAMME. Aardappelen 10,00; kemp peril kilos9oo-
boter per_kilo 2,60; eieren de 262,9o; lijnzaad 00,00
St NIKOLAAS, doAdêi;dag.
Roode tarwe 21 00; witte tarwe 17 00; polder
t tarwe i5 5o; rogge i\ 00; klaverzaad 2 00; dui-
j vetiboonen 17 5o; paardeboonen 16 5o; aardap-
pels 6 5o; kiekens 't stuk 1 3o; hooi 100 busa.
j 40 00; boter per kilo 2 45; eieren per 26 2 oo{
boekweit 17 00; haver 12 5o.
f ANTWERPEN, maandag.
Tarwebloem inl. n-o, 20 00; n° 00, 20 5o; roa.
gebloem x8 00; lijnzaad zwarte zee 26 5o; lijnzaad
van bombay 26 00.
15LooUhVooiN7 ~Taf we.2?>Ó°; rogge 17,50; haver 13,7o; gar.l
10,00, hooi 7,00; Strooi 5,00; boter 2.6o- eierpn I L. t..,t
zaadolie 69,00; meel 29,5o; aardappelen 10 00
2oÏÏ?SEi7~ Rt0je 26-5°; «»te«i« 21,5o; ngg.
20,00, garat 17,oo- haver 16,00; roode aardappelen oog
witte 00,00; boter 3 kil. 8,00; eiers de 26 2,80.
BRÜSSELiKalvcrmaritiogzo, perkilo leveni
gewogen o 60 a t o5. Ter veemarkt waren
oa53 beesten, prijs per kilo levend gewogenO-
sen 0 70 a 1 oo; stieren o 64 a 0 84; koeien ek.
vaarzen o 64 a 0 84. Er waren 0820 varkeng
te koop; men bet. per kil. op voet 0 870a 0 07
600 Schapen aan 17 a 25 fr.
ANTWERPEN: Verkocht vee: 046 ossen,
0 94, 2« 0 84, 3« 0 74; 0 5i koeien, o 82, 0 7a, 0 6»
009 vaarzen, o 90, 080,070; 011 stieren, o 85
075, o 65; 275 kalveren 090, o 8c, 070; oo*
schapen o 00 a o 00.
GENT: 084S Koeibeesten, goed stalbeesttn
gingen I 3otot I 55; de varkens golden i 03 lot
1 i?per kilv levend gewogen.
