De Jaren 15
EENE SCHULD
Sara en Clara,
DE SLAG VAN WATERLOO.
RIJK BETAALD,
MARKTPRIJZEN.
Veemarkten.
OF
XVIII. SLOT.
T'Hekelgem op Bouchoutberg,.. terwijl Napoleon de zee uit
vaart naar St Helena, terwijl Lodewijk XVIII to Parijs hervestigd
is, terwijl de Krijgsraad vergadert en dat Maarschalk Ney gaat
veroordeeld worden tot den kogel, terwijl rond de 20 fransche
aAte-steden door de troepen der g'Allieerdon bezet worden voor
verscheide jaren, op de kosten en tot de schande van Frankrijk,
want Oostenrijk, Pruisen, Rusland en Engeland willen niet meer
genoodzaakt zijn met hun Legers naar Frankrijk te komen,., ter
wijl Europa geschokt wordt door die groote gebeurtenissen,
t'Hekelgem op Bouchoutbeag heeft iets plaats dat ons bijzonder
aanbelangt.
In 'thuis van den wrek Briftus;
de vervaarlijke geldprij, die zijn ziel
door, een moord aün den Duivel had
verkocht, om een rijk man te zijn
dié onrechtveerdig veel geld had
verkregen, maar met dit geld, veel
smart en veel ongeluk Het is vier
ure van den namiddag, de Zonne,
dat eeuwig wonder, daar hangende
20,030,700 geopraphische mijlen
van ons, 11,800 maal de opper
vlakte hebbende der aarde, de Zonne
prachtig en machtig, geeft aan
Bouchoutberg een overheerlijk schouwspel Die hooge boomen,
die rijke landijen, die boscbjes van hopplantiugen, aan uw voeten
de Torens der Stad Aalsten de roode en witte wemeling^der hui
zen...
Maar ons hier niet op te houden in 't huis van Brutus moeten
wij zijn daar vinden wij de Personen met welke ons Verhaal aan
vang neemt; in de kamer die als kantoor dient, zijn ze vergaderd:
daar hebt gij Brutus, vastgeklemd aan zijnen stoel en de twee
handen voor zijn oogeu, roepende als een verdoemde zielBer
gen verplettert mijDaar zien wij Tist Van Scharre, zijn
knecht; nevens hem, een bleeke en ziekelijke jongeling; en wie
staat daaf recht, wie heeft daar 't woord Een Geestelijk Man,
die niemand anders is dan Pater Colombanus, uit d'Abdij van
Affligem, een Aalstenaar, M. Ignatius De Craecker, thans Pastoor
in 't Gasthuis van zijn gebortestad en Bestierder der Congregatie
van de H. Catharina; (voorde Fransche Revolutie had elke Pa
rochiekerk verscheide Congregatiën), 't Is 'ne man van diep in de
60 jaren, met een krachtig maar tevens goedaardig wezen, nu
spreekt hij met mannelijke verontweerdiging
Ja, ja, roept hij, de rechterband uitgestrekt naar Brutus; uw
schelmstukken zijn ijselijk uit geldzucht de (Jood beramen van
uw neef, dat weezekind Maurus!... Voogd zijn en moordenaar
worden!!. Gij meindetdatuw schelmstuk onbekend zou gebleven
zijn;.... uw slachtoffer was gered door menschen die hun Land
moesten ontvluchten... Uw slachtoffer wordt opgevoed aan den
Rhyn;.... over eenige maanden het komt terug ais soldaat;.... uw
knecht, hier aanwezig, die uw medeplichtige was,
Eilaas! roept Tist Van Scharre, eilaas ja
Vooralle zonden is vergiffenis, Vriend, daarbij, g'hebt uw
misdaad hersteld; uw knecht erkent in den jongen Duitschen sol
daat uw slachtoffer Maurus; uw knecht komt tot inkeer!... maar
gij, gij, Brutus, gij vervoordert in boosheid!... gij gaat eenen
moordenaar opzoeken! gij belooft 10,000 fr. als het weezekind
Maurus van kant wordt gemaakt!... die arme jongen wordt ge
kwetst te Waterloo; men verzorgt hem in een boerenhuis;... twee
meDschen zoeken hem op uw knecht om hem te redden; uw be
taalde moordenaar om hem te vermoorden... Op het oogenblik dat
uw betaalde moordenaar zijn slachtoffer wil treffen, Tist Van
Scharre is daar om Maurus te redden en eenige oogenblikken na
dien uw bandiet wordt op bevel der Pruisische Overheid door den
kop geschoten... Brutt'is, Brutus, uw euveldaden zijn gekend!...
Wij hebben maar ëen woord te spreken, de hand der Justicie ligt
op u; en uw hoofd valt op de Markt van Asschel.
De rampzaligaard trok zijn handen op en dan zag men zijn we
zen, doodsbleek en getrokken, zijn oogyn vol schrik en angst,
terwijl het hem onmogelijk was eenige woorden te stamelen.
Moeten wij, vroeg de gewezen Afïïighem-heer, moeten wij
u overleveren aan de Justicie?
Och, gilde de wrek, zijn oogen van Maurus afkeerende,
och... ik ben in uw handen.... doch spaar mijspaar mij!... Op
't schavot sterven!... ik heb het verdiend; maar sterven! sterven!
Ja, ja, man, sterven en in d'banden vallen van den recht-
veerdigen God.... Na de Dood, d'eincleloozeEeuwigheid, destraf-
fen der Hel, vergeet het toch niet!... Gij wilt dus dat wij hier over
uw lot beslissen?...
Och, ik ben bereid tot alle herstelling....
Wij zullen dan na eeDige oogenblikken terugkeeren; kom,
Maurus, gij zijt het slachtoffer geweest; u wilde men bestelen en
vermoorden; gij zult hier de Rechter zijn
En de Man Gods verlaat de kamer, gevolgd van den jongeling.
Bleek was hij en diep ontroerd, door al de schokkende gebeurte
nissen In Belgenlaud komen met de soldaten van den Rhyn; daar
de levendige herinnering terugvinden zijner eerste kinderjaren;
ja, dien Bouchoutberg herkende hij aanstonds; dat huis!... die
Vlaamsche taal had hij nog gehpord!... 't Was als.een doek die van
voor zijn oogen schoof!... Naar Waterloo getrokken; gekwetst op
den Mont-Saint-Jean, een kogel in zijnen arm; gelukkiglijk opge
nomen, verzorgd en gered; een tweede maal de dood voor oogen
zien; nogmaals gered; na verscheide maanden goede verzorging
door den knecht Van Scharren naar Aalst gebiecht bij den Pastoor
van 't Gasthuis en aldaar ingelicht oyer alles... Nu, terug in zijn
(i) Eigendom; veiboden nadruk.
Oudershuis, bij zijnen Oom en Voogd door de geldzucht, die hel-
sche geldzucht
Daar zijn ze terug
Brutus, zegt Pater Colombanus, uw leven zal gespaard wor
den;... wij willen genadig en berrahertig zijn;... de Wet kent uw
schelmstukken niet; door ons zal ze niet ingelicht worden; wij
sparen uw leven; maar denk toch dat het maar is voor eenige ja
ren... Straks komt de Dood voor u zoowel als voor mij, en aan
den Oppersten Rechter is niets onbekend.... Dat huis en deze Pe-
rochie zult gij verlaten voor altijd en al uw titels van eigendom
aan den wettigen Eigenaar overlaten.... Voor uw bestaan zal ge
zorgd worden; wij willen u tot den bedelzak niet brengen... Nog
een laatste woord: Zijt gij ooit gerust geweest in uw misdadig le
ven? Neen, nooit! Daarom stel uw bekeering niet uit;.... denk dat
de Dood u schielijk kan treffen;... uw leven is mij bekend; en
mijn huis staat altijd voor u open om u den pijnlijken last af te
nemen.... Wij zijn goed geweest voor u, Brutus; maar God-Al
machtig heelt nog honderdduizend maal meer goedheid voor den
rouwhebbenden Zondaar.... Verstoot toch die goedheid niet; want
na het graf volgt de onverbiddelijke Rechtveerdigheid.
Dienzelfden avond, rond 7 ure reed een rijtuig [Bouchoutberg
af naar de stad Aalst... In dit rijtuig zaten Pastoor de Craecker en
den jongen Maurus.... Vooraleer de Brabantsche Gemeente te
verlaten had de Pastoor van 't Aalstersche Gasthuis twee bezoeken
willen doen: een aan 't Graf van den laatsten abt, Beda Regans, te
Hekelgem overleden in april 1808 en aldaar begraven nevens den
Calvarieberg, en dan, naar de droevepuinen zijner geliefde Abdij.
Dit laatste bezoek had zijn ziel met weemoed geslagen en het
deed zijn hert deugd in gezelschap te zijn van eene jonge jeugdige
ziel, die troost en sterkte van hem moest ontvangen.... Brutus
had met drift al de voorwaarden aanveerd en wierd tot aan zijne
dood mildelijk bijgestaan.EINDE
—o
De naaste week beginnen wij een nieuw Mengelwerk, getiteld:
of de twee Studenten uit Londen.
(naar het Engelsch, van Walter Sargent.)
Sara. Clara, mijn goeie maat
Clara. W& blieft er u Iwat is er toch?
Sara. Clara, wat zijn er toch heden
daags wilde, afgrijselijke scorpioenen in
de wereld, met een hert gelijk een krok-
kedilje
Clava. Maar Sara toch
Sara. Ja, ja, Clara, en ge zult wel
paart en deel nemen in mijn indignatie!
Hetgeen ik daar hooren zeggen heb, gaat
alle palen van de perken te buiten en het
toont ons wat ons te wachten staat. Nu
.verwonderd het mij niet meer, Clara, dat
de Paus van Roomen, alhoewel stokouden
man, die formeel heilige ziel, dat hij uit
roept Christene menschen. leest en bidt,
schikt uw leven naar de Leering, want
de boosheid is groot en de straffen zijn
aanstaande
Clara. Maar Sara wat is er
Sara. Ge gaat het hooren Clara, en dat komt van die vuil ser
pentacbtige slechte gazetjes en door
die verderfelijke compagnién.. Ik zie
Clara, ge staat op heete kolen, maar ik
koen dadelijk au fait, Clara; ik heb het
hooren zeggen van iemand die het in de
Katholieke gazet van Audenaarde gele
zen hefft, en 't moet waar ziju, want
niemand durft het afstrijden.
Clara. Maar Sara, nu weet ik nog niets..
Sara. Glara, kan ik klappen zooder spreken? Hoort en 't zal u
droef maken gelijk mij; d'ander week op 't Convoi tus
schen Ntêrbrakel en Ronsse zaten eenige Znsterkes
der Armen.
Clara. Die gaan schooien voor d'arme Ouderlin
gen. die zij oppassen alsof hun eigen Vader ware.
Sara. Clara, ze zaten daar in derde klas;en waren
daar geen liberale dcugenicten. schroebers en schavuiten, kale men
heeren met een slechte gazet in hun hand en beginnen ze daar die
Nosnekens niet te beschimpen
Clara Beschimpen
Sara. Ja, ja, en vloeken en vuilen klap vertellen, dat de Zuster-
kes het niet meer konden hooren en aan d'eerste Statie in een anderen
wagon gingen.
Clara. Zoo waren ze verlost van dat rattevergif
Sara. Jamaar, luistert eens verder, Clara, hoe eerloos die godde
looze rekels zijn; zij ook slappen af, alsilegers die ze zijn, ze volgen
de Nonnekens.
Clara Maar zijn ze dan door al d'helsche geesten opgelicht
Sara. Ze volgen de NonDckens en gaan voort met meerdere
boosheid allerhande vreede vloeken en ontuchtigen klap uit te
braken (i).
Clara. Wel bonédcus bonédeus heiligen Rocbus toch 't is om
in léhargie te va.len
Sar«. —Clara, ge staat nu ookpaf van verontweerdiging, niet waar?
Clara. Sara, zulke stomme, lafhertige, krirainéele boosheid
Maar 't is duivelachtig Ge moet eer. hert van slijk en vau duivelsdrek
hebben om alzoo t'banaelen En dit Pgebeuit in ons Belgenland
Sara. Sara, wat gaat er vau ons geworden
Sara. Dat vraag ik mij alledagen, Clara
(i) Dat gebeurt bijna dagelijks op de Convois; er zijn er tegenwoor
dig die van de treins een hclich verderf makeD. M. den Minister zou
dat moeien weten, om aan al zijn gardes streng order te geven; en de
zatlappen cp de Treir.s niet te laten. Als er iemand van ods Lezers
Minister Van den Pccreboom ziet, dat hij tocb zijn aandacht daarop
roepe
i9i«o
16,00
OO,OQ
14,00
14,00
00,0*
00,0a
00,06
00,00
5,oo
00,00
9*45
o,5a
3,6o
AALST zaterdag. Per 1 heet. a3 lit. 5o cent.
Tarwefr. 17,00
Masteluini5,oo
Geersti5,oo
Roggei3,5o
Haver per 100 kil. c i5,5o
Koolzaad 00,00
Lijnzaad 00,00
Koolzaadolie 00,00
Lijnzaadolie 00,00
Aardap. (roode de 100 kil. 4,50
Aafdap. (geele) nieuwe 00,00
Boter, de 3 kilogram. 8,55
Eiers de a5a,i5
Vlas per 3 kilos3,70
Vigg en per stuk, i«soort 27,50 2» soort aa,5o
Aalstersche Hop van 1892 fr. 092,0 A 097,0
Boter, —getal klonten 821, te samen S"75o kilos'
MARKT VAN LOKEREN.
Tarwe 16,00; rogge 11,00; Haver n,5o;
boterperkilo 2,75; eieren per 25 2,55;
aardappelen 100 kilos 5,25.
DENDERMONDE, maandag.
Lijnolie 42 00; koolzaadolie 53 00; id. gezui
verdeoo 00; lijnzaad (azoff) 00 co; koolzaad (inl.
26 00; ravidsonZaad 00 00; lijnkoeken 20 00; kool
zaadkoeken 14 5o; raapkoeken i5 00; tarwv
17 00; rogge 14 00; haver i5 5o; botera 90; eio
ren 2/40. NEDERBRAKEL.
Witte tarwe 19 00, roode tarwe 18 00, maste
luin 16 00, rogge 14 00, haver 14 00, aardappelen
04 5o, boonen 19 00, erwten 18 oo, boter per kilo
2,5o eieren de 26 2 36, konijnen per stuk 2 00,
kiekens perstuk 2 00, jonge viggens i5 00, vlal
de kilo 0 70
Markt van KORTRYK. Maandag.
Tarwe i5 00; rogge 10 00; haver 14 00; kool*
zaadolie 5o 00; lijnzaadolie 41 00; aardapp.o5 5o
boter p. 1/2 kilo 1 90; eiers de a5, 2 53.
Z E L E Trwe 00,00; rogge 13,00; garst 00 ,oo;hav«r,
31,oo;aardappels 00 aoo; boter per kilo 2,30; eieren 1,90.
AUDENAARDE, donderdag.
Witte tarwe 19 5o; roode 18 00; masteluin 17 5o
rogge 14 00; boonenoo oojaardapp. 06 5o 4 06 oc
boter per kilo 2 75; eieren de 25, i 90; viggen»
25 00; hespen per kilo 1 60.
GEERAARDSBERGEN, maandag.
Tarwe 20 00; masteluin 18 00; rogge i5 00; ha»
ver i3 00; boonen 17 00; aardappels o5 00; kool
zaad 00 00; lijnzaad 28 00, ruw vlas per kil. 0,91
boter per k. 3 ro, eiers de 26, 2 5o: viggens 20 00
tabak i# kwal. 00 00, 2e kwal. 00 00.
EECLOO, donderdag.
Witte tarwe 14 5o; roode 00 00; rogge 10 00
boekweit 16 5o; haver 08 5o; garst 11 00; aard
appels 07 25; boter per kilo a,45; eieren de aS
1 90; kleine varkens 24 00; loopers 36 00; hoorn
vee 000.
ANTWERPEN, maandag.
Tarwebloem inl. n° o, 23 00; n° 00, 24 5o; ro^
gebloem 24 5o; lijnzaad zwarte zee a5 5o; lijnzaad
van bombay 26 5o.
ROUSSELARE, dijnsdag.
Zaai tarwe 22 00; nienwe 19 00; oude 00 oo;
roode 18 00; rogge 14 00; haver 14 5o; boonen
30 00; aardapp. 100 k. 0450; boter de k. 3 3o{
eiers de a5, 2 40; suikerijboonen oude 17 oo;
nieuwe 17 00; groeite 1892, 00 00; viggens 22,00;
koolzaadolie 5o 00; lijnzaadolie 42 00.
LEUVEN. Tarwe 17,OU; rogge 14,00; haver 15,5o; garst
16,00; hooi 7,oo; strooi 5,oo; boter 2,80; eieren 2,4o; kool*
zaadolie 60,00; meel 23,5o; aardappelen 00,00.
LEBBEKE. Roode tarwe 26,5o; masteluin 21,5o; rogge
2o,5o; garst 17,00; haver 16,00; roode aardap pelen 00,00;
witte 00,00; boter 3 kil. 8,00; eiers de 26 2,80.
OENT. Tarwe 18,00; rogge 13,75; geerst 16 00 boekweit
00,00; haver 16,00; peerdeboonen 22,00; koolzaad 00,00; lijn.
zaad 00,00; boter per kilo 3,0o; eiers de 26 2,3o.
HAMME. Aardappelen lo,00; kemp peril kilos 9,00;
boter per kilo 2,60; eieren do 262,9o; lijnzaad 00,00.
St NI KOL AAS, donderdag.
Roode tarwe 00 00; witte tarwe 17 00; polder,
tarwe i5 5o; rogge ix 00; klaverzaad 2 00; dui-
venbooncn 17 5o; paardeboonen 16 00; aardap»
pels 4 5o; kiekens :t stuk 1 5o; hooi 100 buss,
40 00; boter per kilo 3 00; eieren per 26 2 oa;
boekweit 17 00; haver 12 5o„
NINOVE, dijnsdag.
Tarwe 100 kil. 24 5o; rogge 20 5o; haver 17 cc
garst 18 5o; boonen. 18 co;aardappeis 10 oo;koo:*
zaad 34 5o; lijnzaad 33 5o; boter per kil. 2,90.1
eieren de 26 2 ,70; hoppe 000.
MECHELEN, zaterdag.
Tarwe 16 5o, rogge i3 5o, boekweit 16 00, ha
ver 16 a5, aardappels o5 5o, boter per kil. 2,90
strooi per 100 kil. 4 5o, hooi 9 5o, garst 1600
koolzaad a5 00, lijnzaad 24 00, koolzaadolie 644
id. gezuiv. 68 oo, lijnzaadolie 55 00, koolzaad
koeken i5 oo, lijnzaadk. 1900, vlas 3 kil. 4
BRUSSEL:KaIvermarkt:o858, perkilo leven»
gewogen o 70 a 1 12. Ter veemarkt waren
1558 beesten, prijs per kilo levend gewogen: O
sen o 66 a o 96; stieren o 62 a 0 82; koeien ek
vaarzen 062 a 082. Er waren 0820 varkens
te koop; men bet. per kil. op voet o 870a 0 97, -
600 Schapen aan 17 a 25 fr.
ANTWERPEN: Verkocht vee: 07a ossen,
0 88, 2* 0 78, 3® 0 68; o 97 koeien, o 82, 0 72, c
021 vaarzen, o 85, 076,066; 017 stieren, 080
070, 06c; 263 kalveren 050, 080, 073; oo*
schapen o 00 a o 00.
GENT: 0711 Koeibeestcn, goed stalbeesten
gingen 1 aotot x 45; de varkens golden 1 00 ;ot
1 o5per kilrlevend gewogeu.