e zoon van den Smid
it Aalst.
Noeveren-Boom.
VALLEN EN OPSTAAN.
Boer Kriek.
menschen van Herenthals aan te houden en op karren
naar Frankrijk te vervoeren. Het is schrikkelijk wat die
menschen daar afgezien hebben.
De Franschen hadden zware verliezen gedaan«Op
veertien dubbel karren werden hun gekwetsten vervoerd.
Corbeels was op Lichtaert getrokken daar vulde de
moedige Boekdrukker zijn kaders in, want veel van zijn
overheden werden gedood.. Om te toonen hoe het ging,
diene het volgende Een jongeling, daags te voren in
dienst gekomen, werd als sergeant aangesteld.
OVERWEGING Wat is er toch over 100 jaar gele
den en afgezien voor God en Volk Als die menschen te
wapen liepen, wat moet er gebeurd zijn met hunne Fami-
liën Vrouwen en Kinderen van over 100 jaren, 't zijn
voor u jaren van droefheid en van tranen geweest.. In alle
woelige tijden, bij 't lijden is de waarheid.. Er waren er
ook, over ioo jaar, die geen lijden kenden, die blonken
van glorie, die leefden in roem en in vermaak, die schoon
gekleed gingen, 't waren de vleiers, de schoenkuisschers
der Dwingelanden, de sleepdragers der Meesters van den
Dag.. De Kronijk zegt dat er zelfs Vlamingen waren die
als Spions dienden aan de Volksverdrukkers. Terwijl God
en Volk de namen der Martelaars zegenen en gebenedijden,
een algemeene verachting kleeft op de gedachtenis dier
lage en valsche gelukzoekers. ('t Vervolgt)
E. is daar een groo'e tegen»
sprelrelijke Meeting geweest,
tusschen Caristen Demokraten
van Antwerpen en Socialisten... Langs onzen kant spraken M. Schoe*
pen en advokaat Lebon... Onze Vrienden hebben manhaftig en recht
zinnig ons Programma uitgelegd Eerbied aan den Godsdienst, maar
spoedige en krachtige middelen voor verbetering van 't lot der arbei>
dende klas... De socialisten meinden de bovenhand te behalen mat de
misbruiken der Samenleving op te halen en zo zelfs te verzwaren.
Maar M. Lebon gaf tot antwoord a Die misbruiken zijn ons ook be
kend; wij zoeken ze zoo neerstig op als gij; en 't is juist om die mis
bruiken weg te krijgen dat de Chiistene Volkspartij is ingericht. Doch
er moet nadien nog geleefd worden; men moet iets opbouwen dat kan
blijven staan... Van den eenen kant misbruiken uitroeien, en van den
anderen kant deitige zaken in puin werpen, dat is ONZIN en ONGEi
LUK. Na de Meeting, een troepke Socialisten van 20 man zat in een
herberg en een hunner zegde Ja, ja, zegt niets van de Christen
Demokraten, z'hebben het goed voor; en waren zij hier vroeger ont.
staan, nooit hadden de socialisten hier wortel geschoten; want zij, de
Socialisten hebben ons opgeruid en niets hebben wij hier bekomen.
Zondag 14 Oogst, luisterlij ke Feest
viering, de Christene Demokraten,
die 3 Vlaggen inhalen voor hun So
ciale Inrichtingen. 's Voornoen8, het
eerste Congres der Demokraten.
Aalst trekt er naartoe, met het Muziek Tot Heil des Volks.
Ziehier het Reglement der Reis Eerst eu vooral Mis hooren, het
kwaart voor 7 ure bijeenkomst in d'Herhergen der Houtmarkt, te
7 ure, optocht naar de Statie, onze Trein vertrekt ten 7 ure 26,
en niet ten 7 ure 4o, te Brugge optocht naar de Groote Markt, al
waar Hulde aan Breydel en De Conine, daarna elk naar 't Congres
of ad libitum, ten 2 ure bijeenkomst in 't Recht, in den Stoet, de
orde die zal aangemeld worden, daarna vrije tijd vot 7 ure, alsw.
men wederom vergadert in 't Recht, om samen Statiewaarts op te
trekken, Onze Trein vertrekt ten 8 ure 41 minuten en is t'Aalst
korts na lo ure. Goede en gelukkige Reis. Als 't God blieft.
NIEUWE KABINET-SEKRETARIS of voorbeelden van alle
siach van brieven Onderrichting over de wisselbrieven, eigen
handig testament, voorschriften en opstellen vau petitiën, voor
beelden van akten, huurcejlen, borgtochten, voogdijschap, vra
gen van bediening, enz. 1,00
HET NIEUW TOOVERBOEK of de kunst otn het gezelschap
met allerhande toovertoeren te vermaken. Achtste druk, bevat
tende meer dan 140 schoone goocheltoeren. 0,50
D
Echt verhaal uit den tijd van Keizer Napoleon I.
I. ANGST EN VREUGD.
Op 't einde der nieuwjaarsmaand van 't jaar 1807, trok
Napoleon Bonaparte met een sterk Leger ten strijde te
gen Rusland, los door Pruisen.
Rusland had 160 duizend mannen te wapen gebracht.
Napoleon verkreeg van zijn slaven-Senateurs nieuwe
lichtingen van Volk, de Bloedwet klom immer hooger, tot
30, tot 35 jaar.
Napoleon was weldra met zijn leger te Warschou,
d'oude hoofdstad van Polen; op 8 Februari had de veld
slag plaats van Eynau; in modderige morrassen en holle
wegen met sneeuw overdekt; 12 uren lang werd er ge
vochten met 300 stukken grof kanon; hoe kan de mensch
zoo woedend worden door die helsche Militairderij men
vocht tot in den donkeren, toen het begon te sneeuwen en
de sneeuw vjr' .zoo dik dat de twee legers moesten stil
blijven, 's Nachts hield Napoleon raad zijn verliezen
waren te groot; men besloot achteruit te wijken; maar als
de dag aanbrak, zag men dat de Russen het slachveld
hadden verlaten, hun gekwetsten en dooden daarlatende.
Het-was een victorie, doch de tijding dier schrikkelijke
slachterij veryulde alle herten met droefheid.
Den Rus dieper vervplgen, was onmogelijk't Fransch
Leger nam zijn winterkwartieren in Russisch Polen en
zoodra de Lente daar was, herbegonnen de gevechten.Op
13 Juni werd de vermaarde veldslag van Friedland gele
verd; Napoleon voerde aan, met al zijn maarschalken
Mirat, Spuit, Lannes, Mortier en Ney.Van 's morgends
vroeg begon 't gevecht met ongehoorde woede. Napoleon
gebood aan Ney de stat! Friedland in te nemen; Ney drong
erin; de Rus zond zijn reserveleger; die groote stad werd
een bloedbad; ten n ure 's nachts vocht men nog., o
Wreedaards! Monsters! Moordenaars! Hoogmoed en
Alleenheersching, oorzaken van twist en oorlog ten 11
ure vocht men nog; maar 't Russisch Leger moest vluch
ten; op 10 dagen had het 60^00 mannen verloren; op een
linie van 40 uren zijn artillerie en zijn magazijnen ver
loren.. Het Fransch Leger was aan de grenzen van 't ei
genlijke Rusland, de stad Koeningsberg was ingenomen.
H is de hoofdstad der Belgische provin-
DPUQQ8 c'e West-Vlaanderen. Zij ligt in eene
vruchtbare vlakte, een paar geogr.
mijl van de kust en is door middel van kanalen met Gent,
Sluys en Ostende verbonden. Zij telt bijna 45000 inwo
ners (1882) en onderscheidene merkwaardige gebouwen.
Tot deze behooren een beroemde klokkentoren uit del6d*
eeuw ter hoogte van ruim 110 Ned. el en voorzien van 48
klokken, het gerestaureerde raadhuis uit de 14do eeuw,
in spitsboogstijl opgetrokken, het paleis van Justitie,
voorheen de residentie der Graven van Vlaanderen, met
een aantal belangrijke oudheden, de Lieve Vrouwenkerk
met een toren ter hoogte van 140 Ned. el, onderscheidene
kostbare schilderijen en de praalgraven van Karei de
Stoute en van Maria van Bourgondië, dei hoofdkerk aan
St. Salvator gewijd, desgelijks met voortreffelijke schilde
rijen van J. Van Oost, van Hoek, E. Quellyn, Memling
en anderen, het bisschoppelijk seminarium enz. Brugge
is de zetel van een bisschop,van een gerechtshof en van
een provinciaal gouvernement; men heeftier een gymna
sium, eene zeevaartschool, een athenaeum, eene kunst
académie, een museum, een bontaniscben tuin, eene
openbare boekerij met een groot aantal handschriften,
een schouwburg en vele instellingen van weldadigheid.
Tot de voornaamste bronnen van bestaan behooren er de
linnen-, katoen- en lakenweverijen, de bierbrouwerijen,
de brandewijnstokerijen en de scheepsbouw. Ook geeft de
aanvoer der voortbrengselen van het omliggende land er
aanleiding tot een druk handelsverkeer. De stad is het
middenpunt van een aantal spoorwegen, die haar over
Gent met Antwerpen, met Kortrijk (en verder met Rijssel)
met Blankenburg, met Ostende enz. verbinden.
Men verhaalt, dat reeds in de 3de eeuw de heilige
Chrysolus aldaar het Evangelie verkondigd heeft en dat
zij ten tijde der Fransche Koningen uit het Merovingische
Huis Bruzzia en later Brudge heette en reeds in 865 door
muren omgeven was. Karei de Goede, graat van Vlaande
ren, verloor er in 1127 het leven en is er in de hoofdkerk
bygezet. Toen Boudewijn, graaf van Vlaanderen, in 1204
keizer werd van het Byzantijnsche Rijk, bracht hij Brugge
in betrekking met al de koopsteden der Middellandsche
Zee, en daar ook de Hansesteden er een magazijn had
den,'breidde de algemeene welvaart er zich verbazend
uit. Nadat Brugge in den aanvang der 14de eeuw door de
Franschen veroverd was, ontving zij binnen hare muren
eene Fransche bezetting, die een schandelijk huis hield;
de mannen van vrijheid moesten de stad verlaten en'als
bannelingen gaan leven; zoo ging het in dien tijd... Jan
Breydel, beenhouwer, en Pieter De Coninck wever, waren
aan 't hoofd, ze maakten een samenzweering; zekeren
nacht drongen zij in hun stad Brugge, vermoordden er al
de Franschmans die niet konden vluchten, plaatsten de
Vlag van den Leeuw op 't Gemeentehuis en Brugge was
aan 't hoofd der Vlamingen die korts nadien in den slag.
der Gulden Sporen aan de vreemde Dwingelandij den kop'
insloegen. Thans praalt het standbeeld van Breydel en
De Coninck op de Groote Markt van Brugge, waar allo
Vlaamschgezinde mannen het gaan groeten. In 1391 be
haalde Philips van Artevelde nabij Brugge do overwinning
op Graaf van Vlaanderen. Ook onder de hertogen van
Bourgondië bleef de handel er bloeien, doch deze vermin
derde onder het Oostenrijksche Huis bij de opkomst van
Antwerpen. Ook begonnen de havens van Sluys cc Dammo
te verzanden, en de burgers van Brugge, door velerlei
verdeeldheid ingehouden, vergaten het, voor die kanalen
van hunnen rijkdom zorg te dragen. Philips de Goede,
hertog van Bourgondië, stichtte er in 1430 de orde van
het Gulden Vlies. In 1488 namen de Bruggenaars koning
Maximiliaan gevangen, deden zijne raadslieden onthoof
den en dwongen hem om afstand te doen van het bestuur
van Vlaanderen. Vruchteloos rukte het bondsleger uit
Schwaben derwaarts, vruchteloos bracht keizer Fre-
derik Hl zijne troepen in de Nederlanden; Brugge en
Gent bodeu hun het hoofd. Eerst hertog Albrecht van
Saksen, de stadhouder van Maximiliaan, onderwierp en
tuchtigde er de fiere burgerij. Ten tijde der bloedige ge
loofsvervolgingen on dór Philips H van Spanje namen
vele burgers van Brugge de wijk naar elders, en dit
werkte er zeer nadeelig op de algemeene welvaart. Ia
1582 werd de stad door de Franschen ingenomen, maar
in 1584 door de Spanjaarden heroverd. Gedurende den
Spaanscüen Successie-oorlog belegerden de Hollanders
in 1704 haar te vergeefs; na den slag bij Ramillies werd zij
door de Bondgenooten (1706), 2 jaar later door de Fran
schen en in 1709 wederom door de Bondgenooten bezet.
Bij het woeden van den Oostenrijkschen Snccessie-ooolog
werd zij in 1645 door de Franschen onder den maarschalk
van Saksen, en in 1794 onder Pichegru ingenomen.
Daarna deelde zij inde lotgevallen der Neder landen.Zij is
de gebooorteplaats van den schilder van Oost en van den
wiskunstenaar Simon Stevin.
Boer Kriek, een wees uit brabant, was 35 jaar,sinds 15
jaar in Amerika, en ging terugkeeren.
Zijn Oom en Voogd zou hem aan de statie, wat zeggen
wij, aan 't Schip afhalen..
Juist kwam de Oom als 't Schip pas aangeland was en
liep naar de Have... Kriek, van zijnen kant, liep in eenen
asem naar d'eerste straat de beste van 't Vasteland.
Nou, zou onze Hollander zeggen, Boer Kriek liep tegen
oom Kriek, 't is holderdebolder...
0 gi stompert.
Wel gi lompe prij!
Moet ge mij omverloopen!
Kunt ge niet gerust uwen weg voortgaan.
Lapl op de kaakl
StoempI op de borst...
De policie kwam en alle twee wer
den naar de Bureau geleid.
Daar werd 't geval uitgeleid. Hoe is
uw naam? vroeg de champetter aan
den jongste.
Mijn naam! ik ben Bser Kriek,
en ik kom uit Amerika.
Wie I wie 1 wie zijt ge vroeg de
Oom...
Boer Kriek ben ik 1
Gij Ja ik.
Eu ik, riep do Oom, naar zijnen
hals vliegende; ik ben Oom Kriek, uw
echte Oom die u aan 't Schip kwam
afhalen... Champetter, M de Commis
saris, 't was een verabusatie...
Waar zijn de droeve
zinnen op 't Stadhuis!.
In de Walen is 'ne Se-
nateur veroordeeld om op kiezing eenige pot
ten Bier ten besten gegeven te hebben; hier in
1895 voor die kiezing zijn ten minste voor
40,000 fr. bier ten beste gegevenEn de Man
nen, aldus gekozen, wat doen ze Kozijntjes
winkel houden op 't Stadhuis; onbekommerd
blijven met de werkende klas; veel Wetten en
Reglementen laten overtreden door hun Vrienden.. De eerste Paus
zijn woord was Geen twee maten en twee gewichfen.. INDIEN
de Wet op 't zwemmen uitgevoerd ware geweest, de zoon der we
duwe De Pauw zou nog leven.. Er is nu een schoon zwemplaats
ik zou ze 2 ot 3 maal per week kosteloos laten aan 't Publiek.. En
de Wet op d'Orgelbals Vischmarkt-Kermis heeft 2 k 3 dagen en
nachten gehad.. Aan den Osbroek vraagt men nu ook twee dagen,
omdat het Begankenis is t'Erembodegem.. Op zulke wijze zal men
nog de Begankenis moeten afschaffen.. En hoe gaat het op zulke
dagen?. Den zondag Orgelbal geweest tot laat in den nacht een
schoon nachtrust, een schoon opleiding voor de kinderen!. Wat ge
beurt er 's Maandags, er zijn jonkheden en jonge dochters die hun
werk daarlaten, of ze komen 's avonds ten 7 ure, ten 8 ure van hun
werk, niet naar huis, maar naar d'Orgelbals.. Zijn dat de Christene
Zeden en kan iemandjons afkeuren, als wij zulk Gemeentebestuur
willen verbeteren door het Evenredig Stelsel? Dat het Evenredig
Stelsel op 't Stadhuis ware, men zou in 't openbaar doen zien, dat
er veel te veel kermisdagen zijn,dat die maandag-slemperijen, voor
al de werkende klas verlagen, il'Huishoudens krenken, de kinderen
ontstichten, de jonkheden bederven. Nergens is een soort van
Cathclieken gelijk t'Aalst. In de kiezingen wordt de Dronkenschap
opgehitst, en nu, weeral voor de kiezing, laat men een losbandige
Vrijheid aan d'Orgelbals... Verders is 't al haat en wraakzucht. Al
wie Demokraat is, wordt ter dood veroordeeld.. Wij, als Aanvoer
ders, hebben geen recht van leven of van bestaan. Alle middelen
zijn goed om ons in den grond te booren.. D'ander week,, wij heb
ben een affisj te drukken, hetgene een zeldzaamheid is.. Nauwe
lijks hangt zij uit, of ze wordt verscheurd, men schrabt onzen naam
uit, men schrijft er op JUDAS.. Judas, tegen ons die gebroodroofd
worden, omdat wij voor't Volk strijden.. Overal staat Judas afge
beeld met de geldbeurs.. Is de geldbeurs bij ons Hoe verblind
zijn die mannen toch door hun Alleenheersching. Het kwaad
moet gestraft worden, zonder opzicht van personen of van partijen,
't kwaad moet gestiatt worden.. De misdaad tegen Ouderlingen en
Kinderen is LAFHEID en MONSTERDERIJ.T'Aalst wordt ie
mand vervolgd voor een schelmstuk tegen 't menschdom.. Eerst
wordt er gewerkt voor straffeloosheid, dan schrijft Denderbode dat
het'ne liberaal is, eenige dagen later dat het 'ne Socialist is.. Men
bewijst dat de verdachte deel maakt van d'oude Partij.. En aan-
stonds roept Denderbode 't Is waar, hij kwam bij ons, doch als
spion der Demokraten.. In zijn huis hangt een almanak der Demo
kraten.. Sedert wanneer Zal een spion in zijn huis zulken alma
nak hangen Daarbij, de Christen Demokraten willen van geen
spions weten.. In alle Volksbewegingen, men ziet de spions langst
den kant der Verdrukkers en der Alleenheerschers.DeFabriek der
Werklieden gaat goed voorwaarts. .'Thans is 't Bestuur ingericht op
zijn Amerikaansch alle jaren den helft aftreden en niet herkies
baar.. Onder de 7 Bestuurleden zijn 3 werklieden der Fabriek. Een
Bibliotheek is ingericht; men gaat zorgen voor een Spaarkas.. De
wijze Spaarzaamheid is de moeder van 't Geluk.. De Lijfrentenkas y
heeft dees groot voordeel dat zij leert zorgen en sparen. Wij zijn
voor die Lijfrentenkas.. Doch wij voegen er bij Er zijn krachtiger
Hulpmiddels noodig; door die kas zijn d'oudste, d'armste en d'el-
lendigste Werklieden niet geholpen; wij houden aan
De Pensioenkas, uitgeroepen in 't groot Congres van
Charleroi en verklaard in een boekje
der Waalsche Catholieke Volksmannen Onmiddelijk zou de Staat
een Pensioenkas inrichten voor alle oude Werklieden, Landbou
wers en andere, 60 of 65 jaar; aan 1 fr. daags zou het 65 millioen fr.
kosten.. Hoe aan dit geld geraken Door stortingen van Staat, Ge
meente, Hospiciën, Meesters en Werklieden, ook de Klimmende
Belasting, door gespaarzaamheden.. Wanneer zou 't Pensioen be
ginnen Onmiddelijk;. d'oude Werklieden kunnen niet wachten;
doch men zou vaststellen AL WIE later van dit Pensioen wil ge
nieten, moet beginnen te storten.. Door dit Pensioen zou er meer
geld komen in den Kleinhandel, meer geluk in d'Huishoudens, de
werkeloosheid, die groote plaag zou sterk verminderen; neem eens
dat 150,000 Wctklieden een pensioen trekken;'t is toch 150,000
jonge werkmenschen die hun brood zullen kunnen verdienen in
hun land..
EEN VADERLAND moet zorgen dat alle menschen van goe
den wil hun brood kunnen verdienen.. Nu moeten 60^70,000
Landbouwers jaarlijks in ballingschap naar Frankrijk.. Veel Pas
toors waren vroeger regelrecht tegen die landverhuizing; niet zon
der rede; doch de nood dwingt... Door deze Pensioenkas zou het
getal Fransmans merkelijk verminderen.. In 1897 stond de Pen
sioenkas op goeden voet; na de pleitrede van Priester Daen3
stemde de Kamer dat haar eerste werk in 1898 zou zijn DE PEN
SIOENKAS; Minister De Smet riep uit Wij zullen moeten gaan
geld zoeken voor de Pensioenkas, ('t is te zeggen voor ons stelsel)
er kwam zelfs geestdrift in de Kamers; en eensklaps zijn de kaar
ten gekeerd.. Waarom Omdat de Volksmacht nog zoo gering is..
Van den anderen kant, vroeger was elk tegen den Congo; de aan
neming van den Congo scheen ONMOGELIJK En nu zijn de
kaarten daar ook gekeerd De karavaan uit den Congo wordt ont
vangen als een Erfdeel... Men roept luidop dat Koning Leopold
den eersten Prijs heeft met zijnen Congo.. Ze spreken van t'Ant-
werpen een Gedenkteeken op te rechten voor den Congo. In 't jaar
igoo zal de Congo al zingende op den rug van ons Land gelegd
worden...
Een goede gelukkige Tijding Charelke van Ressegem
gaat zijn huizeken hebben, dank aan Sint-Antonius, aireede is men
aan 't metsen, God zegene en beware dit Huizeken, al die er zullen
inwonen, al die er zullen aan werken, allen die een Gift gezonden
hebben en die ons verder zullen helpen, want er is nog veel te kort,
maar wij hebben doen beginnen met een vast betrouwen op onzen
Heiligen Beschermer; op den hoek van 't huizeken zal een Kapel
zijn van St-Antonius k Padua, wij hebben groote verwachtingen
voor die Kapel, Ressegem en d'ander Parochiën van dit schoone
Land van Herzele zullen daar Troost en Zegen vinden, een wel
stellende Heer uit de Gebuurte laat ons een Beeld koopen, op z ijn
rekening, den eeuwigen dank Elk helpe meê, voor Kapei en HH