V
MERCIA
De Kamer
Pourparlé
SCHOLEN en ONDERWIJS
1951 25 Feb. 1910
ergaderingen en Congressen
HEIDEN EN KRISTEN
Vrije Kristeu Demokratisehe
Partij.
e Werkman
ABONNEMENTSPRIJS
Voor België 2,50; dt vreemde Landen 4,30
Men schrijft in cpalla tijdstippen dea jaar».
XXAJEOSTS,
Volksvertegenwoordiger, AALST
Krieuze zaken in 't Paleis der Natie
De Kamer had haar Dagorde vastgesteld Een of twee
Budjetten dan de Wet-Coremans dan de andere Bud-
jetten en een reeks kleine Wetsontwerpen.
Vergunningsrecht en eenmaking der Kieswetten waren
uitgesteld tot eersten Dijnsdag van November 1910.
En eensklaps is de Kamer op het brandende vraagpunt
geworpen van het
VOLKSONDERWIJS.
Sedert 8 dagen wordt het besproken in lange driftige
redevoeringen, en nog 8 10 of meer zittingen kan de
Kamer erin verslonden zijn.
Elk dacht dat de Interpellatie van Socialist Bertrand en
van Liberaal Masson over den onwil en de nalatigheid
der Regeering, over het Officieel Onderwijs, elk dacht
dat zij enkel 2 a 3 zittingen zou ingenomen hebben.
Bertrand de fijnste uitpluizer der Kamer, haalde tal
rijke feiten van kwaden wil aan in het opbouwen en
herstellen van Scholen.
De oude Woeste zat daar te slapen als een muis in
't meeldoor bijtende onderbrekingen lokte hij aanvailan
uit tegen alle vrij Onderwijs, ook schimpernijen op Gods
dienst en Kristelijke LeeringLiberalen en Socialisten
lieten zich meêlokken en weldra waren de messen getrok
ken voor eenen Schooloorlog.
Verscheide Liberalen zagen de fout in ran nu met de
Kiezing op dien zwenkelgrond te komen doch het was
te laat... Woeste verhief meer dan hoog het vrij Onder
wijs, verwierp de Leerplicht, haalde oude koeien uit den
grachten op 't einde zijner lange redevoering, hij die
gisteren nog alleen stond, werd wederom de Leider der
oude Katholieke Partij en'tscholt niet veel of hij, die
over eenige weken den neus van Minister Schollaert
I wilde afbijten, vloog hem nu aan den hals.
Hoe staan eigenlijk de zaken De Katholieken willen
de klachten der Katholieke wereldlijke Onderwijzers en
Onderwijzeressen niet aanhoorenze volgen tot heden
M. Woeste die veel te verre gaat; maar de bijzonderste
kopstukken van Liberaal en Socialist jagen ook naar den
Schooloorlog. Dat is onbetwistbaarze willen Leerplicht,
onzijdige School, en geen hulpgelden aan de vrije Scho
len... Van de Velde heeft het duidelijk verklaard.
P. Daens.
38,,e JAARGANG.
Zondag
raocraten
BANT. -
Douaniers
de Zwaan
te Gent in
Zuidstatie
voornoen Vergadering der Vrije Kristene De-
te Ninove. Dagorde DE STRIJD IN BRA-
- Zondag voornoen, groote Vergadering der
en Aksisiens, te BRUSSEL, Groote Markt, in
belangrijke Dagorde. Zondag ten 2 en half
de Zaal Willem-Teil, Bagattenstraat, nabij de
OF
naar het groot Drama
HET TEEKEN DES KBUISES
en het vermaard Boek Quo V adia
door Pieter Daens, Volksvertegenwoordiger.
IX. - Bij KEIZER NERO.
Keizer Nero stak zijn uitgeleefd wreed ge
zicht nijdig op.
De Hovelingen stonden pat geslagen over de
stoutmoedigheid van den Prefekt.
Keizerin Poppea en hare Vrouwen zaten daar
met wezens, grijnzende van valsche vreugd.
Marcus Superbus stond daar, brandende van
ongeduld, maar het hoofd recht.
Miju Prefekt,... door mij gelast de Kris
tenen uit te roeieu... komt dus genade vragen
voor eene Kristinne
Ja, Keizerlijke godheid. (Die vleierij was
was het gewoon ceremonial die afschuwelijke
schurk, vuilaard, dronkaard, die zijn eigene
moeder dood geschupt had, moest Godheid ge
noemd worden
En om welke rede Is die dochter familie
met u
Neen, Keizerlijke Godheid
He... he... Prefekt, het is eene buitenge
wone schoonheid Gij wilt...
Keizerlijke Godheid, ik wil ze tot mijne
huisvrouw nemen.
Tot... uwe... huisvrouw., he, he, de edele
Vrouwen van Rome behagen u niet meer
Keizerlijke Godheid, ik kom u eerbiedig
toelating vragen de stem van mijn hart te vol
gen. Heb ik uwe Goddelijke Hoogheid niet ge
trouw gediend
PROVINCIALE VERGADERING
der Briefdrager» van Oost-Vlaanderen.
Ik lees in de Uitnoodiging
Geachte Strijdmakker, wij voelen ons onwillekeurig
gedwongen te strijden om verbetering te bekomen. Door
de levensduurte is onze toestand onuithoudbaar gewor
den. Wij lijden, omdat wij moeten te kort komen aan
onze plichten als man omdat wij niet in staat zijn met
ons karig loon te voorzien in het onderhoud van 't Huis
gezin.
Vrijdag heeft Volksvertegenwoordiger DAENS bij den
aanvang der zitting, nogmaals sterk aangedrongen voor
Hulp aan de Overstroomden van Calcken, Wetteren,
Schellebelle, Overmeire en Uitbergen-Weimeersche. De
Scheldemeerschen, Zaailanden en zelfs Huizen zijn er
overstroomd de schade bedraagt duizenden franken. De
dijk is te Schellebelle Aardeken op twee plaatsen tegelijk
doorgespoeld. Eene ramp bedreigt de streek in den aard
van Moerzeke in 1906. Volksv. Daens vroeg de drin
gende herstelling van den dijk Ook de werken aan de
Vaart van Calcken-Schellebelie.
M. DUCATILLON, Plaatsvervangend Lid der Kamer
voor Dendermonde, had zich de zaak aangetrokken
door zijn toedoen teekenden Landbouwers en Aange
landden, slachtoffers der Overstrooming, EEN VER
ZOEKSCHRIFT dat ik aanstonds den heer Minister van
Openbare Werken behandigde.
Minister Schollaert gaf ten antwoorde dat hij de zaak
in goede aandacht nam, waarop M. Thibaut den heer
Minister dankte en aandrong op spoedige reddingswer
ken waarop Daens zegde Laat ons danken als de hulp
gegeven is aanston ls gegeven is dubbel gegeven gij
hebt de overstroomden van Italië en van Parijs mild ge
holpen. En ge deedt heel wel, maar hier zijn het Land
genoten in grooten nood de Walen zijn veel rapper in
die zaak moest zulke zaak in de Walen gebeuren, al de
Députés der streek stonden keersrecht.
In zelfde zitting van Vrijdag heeft Van de Velde ander
half gesproken over ONDERWIJS en SCHOLEN; te
4 ure begon Masson, Schepene van Bergen, en sprak
ook voor verplichtend wereldlijk Onderwijs, tot 5 ure
Woensdag 23 Februari moest hij voortgaandan was
het mijne beurt.
Zitting van Dijnsdag 22 FebruariDe Ondervraging
gaat voort over ZEEVAART EN VISSCHERIJ
I
Om onze vrijheid, onze onafhankelijkheid hebben we
een harden strijd moeten doorstaan en veel moeten ver
duren.
Eindelijk zijn w'er in gelukt ons vrij en onafhankelijk
van alle andere partijen te houde i. En daarin juist onz-
macht.
We zijn zoo ver gekomen dat we aan al de Partije
mogen zeggen Nog gij, nog een ander hebt ons iets te
bevelen. We gaan onzen gang, gelijk het ons belieft.
We zeggen vlakweg aan de Geestelijkheid Eerwaar
dige heeren, wanneer ge spreekt in naam der Kerk, op
godsdienstig gebied, we zijn uwe overtuigde en getrouwe
dienaren.
Wanneer ge ons wetten oplegt in naam der kerk en op
het terrein der Kerk, wij buigen ootmoedig als Kristen
Demokraten dat wij zijn.
Als gij ons zegtGe zult geen vleesch eten 's vrijdags
en binst den Vasten, ge zult boetvaardigheid doen. Eer
waardige heeren, we gehoorzamen u.
Als ge ons zegtNaar de mis zult ge 's Zondags gaan
en uwe plichten kwijten, en leven als mensch en goede
Kristen. Eerwaardige Heeren, w'onderwerpen ons gaarne
en we zullen ónzen plicht kwijten.
Als ge ooit onze hulp moestet inroepen,om ute verdedi
gen tegen de Godsdienstvijanden eerwaardige heeren,
onzen steun zij u verzekerd.
Maar als g'ons zegt, eerwaardige heeren, ge zult bij de
katholieke partij gaan en er voor strijden en werken ge
zult die wet of zulke wet ondersteunen en stemmen. Ge
zult dien man uit uwe partij jagen en daar dien andere
in de plaats nemen ge zult u, in een woord, naar onze
bevelen schikken en gedragen, dan eerwaardige heeren,
wij zullen zeggen We zijn vrij op die punten en we zul
len handelen in die zaken als Kristen Demokraten dat we
zijn.
En als g'ons zult zeggen, uwen Godsdienst zult ge met
uw politiek versmelten, dan zullen we u ootmoedig zeg
gen Eerwaardige heeren, onzen Godsdienst voor Rome
onze politiek voor Belgie I
Mocht die taal iemand kwetsen, z'is nochtans die van
een vrij kristen mensch, gehoorzaam aan zijn Godsdienst
vrij en onafhankelijk op politiek gebied.
Hewel, 't is immer de taal van de Vrije Kristene Demo
kraten, en 't is daarom dat wij vooruitgegaan zijn, 't is
daarom dat onzen strijd - vrij en kristen - ontzag inboe
zemt en geestdrift verwekt.
Andere partijen liggen vastgekluisterd, 't zij door Io-
giën, 't zij en hier spijt het ons pijnlijke waarheden te
moeten zeggen 't zij dooi de geestelijkheid.
Van't oogenblik af dat ze vastgekneed liggen, verlie
zen ze hunne vrijheid en onafhankelijkheid en doen, niet
den wil hunner partijgenoten, maar wel deze van een of
meer mannen om het even onder welken naam ze zich
duiken die hunnen wil doordrijven en dezen van hun
volk onder de voet leggen.
En dan zien we zooals w'het nog zagen een heele
partij geleid en bestuurd tegen den wil en de overtuiging
van dé meerderheid der partij.
Dan zien we dat allen buigen en knielen, hunne ge
dachten verloochenen, wanneer loge of kapelleken al
tijd samengesteld uit mannen die geen deel nemen aan
den strijd en die er nooit deel aan aamen gesproken
en bevolen heeft.
Met fierheid mogen de Demokraten zeggen dat ze nooit
onder 't bevel gestaan heeft van dergerlijke drukking, dat
loge, kapelleken bij haar onbekend zijn. Maar dat alleen
de wil en de welvaart van 't Volk haar opperste wet is I
Dat zij vrij en onafhankelijk is 1
Dat is onze macht en dat moeten we blijven behouden
en bewaren, in onze harten en in onze partij, als 't koste
lijkste goed, als de schoonsteen duurzaamste pand dat
onze afgestorvene helden en strijdgenoten ons achterge
laten hebben. F. D.
Dries. Stant, hoe ia 't
Stant. Hoe zou het zijn, Dries?
Alle dagen 't zelfde liêkenRegenen
en blijven regenen.
Driks. Wat is er aan te doen,
Stantklagen en zagen helpt niet
weet ge wat ze te Parijs doen, Dries,
in zulke gevallen
Stant. Wat doen ae
Dries. Ze laten het regenen,
Stanten als het waait, ze laten het
waaien..
Stant. En de Parisiens, ie
waaien meê, Dries maar op Zee, daar moet het iets zjjn...
Dries. Ge ziet dat van hier, Stant..
Stant. De Schepen, zoolang als een
kaatsplein, wippelen zoo hoog als
een Huis, en aikwyls, dikwyls
Drus. Wat zijn er malheuren op Zee geweest, Stant
groote Schepen vergaan in de diepe Zee.
Oude Zeekapiteins, verdronken en ge
zonken met al hun Volk Passagiers en
MatroozenBrrr.. 't moet weed zyn
Stelt u in de positie, Stant...
Stant. Dries, 't is alzoo, zei Soö,
maar op Mijlbeek, op Aalst-Mijlbeek
hebben ae menschen spijt.
Driks. Spijt, en waarom
Stant. Voor hunnen Onderpastoor
Mijnheer De Graene, die weggaat; gee-
nen mensch of hij heeft er spijt in.
Dries. Hij was daar geerne gezien,
Stant
Stant. Geerne gezien, Dries Ze
zouden hem door een vuur gedragen hebben.. En ge moet
moet niet zeggen, Dries, van si of van lk, elk zag hem geerne.
Drieb. Zoodat het 'ne Volksvriend was, Stant
Stant. effenaf, Dries, 'ne Volksvriend; hij preekte
schoon, en gee woord politiek 't Evangelie van Ons Heer.
Dribs. Gelijk het moet zijn, 't is daarom dat 't Kruisbeeld
op de Preekstoelen staat.
Stant. -'tEn was geenen moeial, Dries, die zijnen neus in
alles wil steken; hij sprak gemeenzaam met elk, en liefst nog
met werken de menschen...
Dries. Stant, dat Ons Heer moest terug keeren, zienlijk
op de wereld me wie zou hij staan klappen Met de ryke
Bewaarders Met de rijke wrekken
Stant. Dries, ik heb dikwijls hooren zeggen dat ons
Heer goed was voor elk, maar gemeenzaam omging met de
arme geringe lieden.
Dries. Och, Stant, als alle Priesters zou bestonden, de
Kerken moesten vergroot worden... En die Onderpastoor zoo
geerne gezien
Stant. Door elk, Dries, elk is bedroefd omdat hij weg
gaat.
Dries. Ik wilde vragen, Stanthij was geen geldbeest.
Stant. Verre van daar hy gaf alles weg, Dries, alles gaf
hij weg.
Driev Gelijk er nog Pastoors en Onderpastoors zijn op
den buiten.
Stant. En 't Volk is hem dankbarig
Dries. Dankbarig, Stantlaat hem Yerugkeeren, de mut
sen zullen tot op den grond gaan... Maar uit Haaltert, Stant
weet ge 'tnieuws uit Haaltert?
Stant. Wat is daar, Dries?
Dries. Stant, ik weet het van 'ne grooten Donsj, reizende
Werkman.
Stant. 't Zijn daar al Donsjen.
Dries. Ja 't, Stant, dat g'op den Trein een woord kwaad
moest zeggen van Paster Donsj-zaliger of van Broêr Pieter
Donsj, ge vloogt lossen door de vensterkes.
Stant. Ik wil 't gelooven.
Dries. Stant, 't is alzoo zei Soö; maar in korte woorden
Z'hebben op die Prochie alzoo gekabast en geterreest en ge-
doeiveld op de nieuwe militaire Wetde 20 Kattelieken die
ze gestemd hadden, moesten weg, Zoolleer den eersten;
Stant. Maar die Wet is een Volkswet, Dries.
Dries. Zekerlijk, Stant; maar willen ze van Volkswetten..
Doch nu zijn 't ander kadasters In 't Klooster worden Boek
jes uitgedeeld, brochuurkes voor de militaire Wet
Stant. Maar, Dries, ge liegt.
Dries. Voor de Militaire Wet, zeg ik u en Denjerboki
met Volksstemmekbn hebben 't advies ontvangen dat ze zich
wel kunnen wachten nog tegen de Militaire Wet te schrijven
of dat hun gazetten zullen uit de Prochiën gebannen worden.
Wat zegt ge daarvan, Dries
Stant. Dat het 'ne schoonen troep valschaarde is, Drie®
en dormeè zyn ze geprezen.,