Arme Moeder
De goede Herder
Nieuwe Wegen.
Üe Kamer, 't Parieirent
M° 1958 15 April 1910
Onschuldig, Martelares
ABONNEMENTSPRIJS
Voor BelgiÈ 2,50; de vreemde Landen 4,50
Men schrijft in opalle tijdstippen des jaars.
-EP- D-A.E3STS,
Volksvertegenwoordiger, AALST
38"» JAARGANG.
De goede Herder die zorgt en waakt voor zijn Schapen
als een Moeder voor hare Kinderen.
Te KOEKELBERG, bij Brussel, op de hoogte, waar
de Basiliek van 't H. Hert wordt opgebouwd, daar was
een goede Herder, de Vlaamsche Priester De Vriendt,
20 jaar Missionnaris geweest in Canada, Amerika, en
van daar teruggekeerd met den breeden vrijheidsgeest der
Nieuwe Wereld.
Rond de naam van Pastoor De Vriendt is buitengewone
beweging gekomen in de groote Fransche Gazetten van
Brussel.
Zondag met dat prachtig Lenteweer, op BOUCHOUT-
BERG zijnde, van waar men ziet liggen in een groene
vallei de Stad Aalst met hare torens, hooge schouwen en
huizen, het oude statige Moorsel, Meldert, Baardegem,
Afflighem schoone zachte Landschappen, hoe aange
naam de wandeling aldaar; en nu met den Tram, men is
terug op korten tijd, ik was daar met een Vriend-Demo
craat en we spraken over Pastoor| De VriendtPater
Oblaat, te KOEKELBERG Pastoor benoemd in dit
Fransche Kloosterrond hetwelk veel Vlamingen wonen;
aldaar geacht en bemind door iedereen, omdat hij oot
moedig is en zachtmoedig, niemand aanvalt, uitsluitend
de Leering Christi preekt en volgt; de armen lief heeft en
met de verdoolde schapen teederlijk handelt; niets sterker
dan Liefde en Goedhertigheid. Nu moest hij daar
eensklaps wegl geheel Koekelberg, de Gemeenteraad aan
't hoofd, vroeg hem te mogen houden, vruchteloos toen
hij wegging had er een losbersting plaats van Volksliefde
tot hem en van Volkswoede tegen de Fransche Paters.
Ach, zegde mijn vriend,als al de Pastoors handelden
gelijk dien Pastoor De Vriendt, wie zou er kunnen tegen
zijn De KristeUjke Leering i6 toch het schoonste dat
men kan uitdenken
Die Volks-Priester te Koekelberg trok veel Volk terug
naar de Kerk, gelijk Doktor Lueger, van Weenen.
In zulke gedachten trokken wij den Bouchout op, naar
de wijk GOUDBERG den berg-weg in, naar fcEsschene
toe... 't Moest daar Meeting zijn ons Muziek was voor
op gegaan, te voet, ons braaf en goed Muziek Pastoor
Fonteyne hadden wij op den Tram ontmoet... Heere-Do-
mlnus I Welke massa Volk rond der Goiidherg En ge
durig komt erbij 't is een strooming er wordt gespro
ken van op eenen berg... 't ls onlzachlijk schoon Eerst
Is het woord aan mijdan sprak Priester Fonteyne het
woord was vrij verklaard, vrij vopr elk, in de vrije opene
luchtna mij spreekt Priester FONTEYNE; even als ik
LANDELIJK VERHAAL
door LEONCE DU CATILLON.
OO
Tieste Paelinck zag er vrij norsch uit. Zijn
struivelig grijs haar verborg bijna zijn voor
hoofd. Zijne bruine oogen hield hij naar den
grond gericht en zijn hoekig aangezicht, waarop
een ongeschoren grijzen baard stekelig groeide,
gaf hem;,een stuur uitzicht. Met de handen op
den rug kwam hij naar huis om te versprijen.
Aan de deur schudde hij zijn lompe holleblok
ken uit en trad binnen.
Hier is Fiel Van de Velde, broeder, zegde
Melia aan den binnengekomene. Zijn Vader
heett zijne toestemming gegeven.
Ha 1 was het eenigste woord dat Tieste
uitriep. Hij bezag navorschend den jongen,
niet om te zien of een vlug begrijp of verstand
op zijn wezen was geprent, maar om te zien of
hij kloek genoeg was om zijnen dienst te ver
richten. De jongen sloeg de oogen neder onder
den ijskouden blik van den boer.
Deze scheen voldaan over zijn nauwkeurig
onderzoek.
Gij zijt toch bekwaam de paarden te ge
leiden, niet waar
Ja ik,iboer, was het antwoord.
Welnu, hernam de boer, overmorgen ten
5 ure moet gij op de hofstede zijn. Ik verwacht
u. De eerste maand ontvangt gij wat drinkgeld,
dan zullen wij zien hoeveel gij dagelijks waard
zijt.
De slimme boer had met Nijs Plancke weg
te zenden nog iets bespaard en in zijnen zak
gehouden.
verkondigt hij het vrije verhevene woord der Kristene
Democratie
Eerbied aan den Godsdienst
Meer Rechtveerdigheid en broe-
derlijke Liefde niemand gekrenkt
in zijn Rechten maar bijzondere
Hulp en Zorg aan alle werkende
Menschen, om meer Vrede en Wel
vaart te hebben in d'Huisgezinnen.
Dit Democratisch woord maakte diepen indruk met
ons was meêgekomen Baron Karei de Bethune ik vroeg
hem Begeert gij ook te spreken?—Ja, was zijn ant
woord daarop stond hij recht en sprak in zuiver
Vlaamsch zijne hartelijke warme toetreding tot het Pro
gramma der Kristene Volkspartij
zuiver- Algemeen Stemrecht,
Evenredigheid in alles,
Klimmende Bttlasting
Afschafling van 'tVereunnings-
recht
Hulp en I^ielde aan 't arbeiden
de Volk..
Wees niet verwonderd, Menschen van
in 1892 trad Mr Karei de Bethune op, als Hoofdman der
Vlaamsche Volksmacht te Kortrijk en gaf er Meetingen
met Du Catillon.. Ik heb het te Hekelgem gezegd: Het
werk der DemokratenVerlossing en verheffing van
't Werkende Volk, is een goddelijk Werk de Personen
van beteren stand, die er hunnen naam aan hechten, zul
len Vreugd en Zegen vinden in overvloed.
Na de Meeting volgde een iange stoet ons ieverig Mu
ziek naar den Grooten Steenweg Aalst trok de Lange-
straat door, alwaar nog Meeting door D'Haeseleir, Ma-
charis en Coppens. Baude gaf aanhoudend vliegende
Meetingskes. Zoo is die Dag geweest, roemrijken goed
voor ons Kristene Volkspartij. p. D.
Vast en zeker is het dat langs om meer een wind
van Demokratie over onze hoofden waait, welke het
Volk bewust maakt van zijn plichten en rechten.
Deze week nog hoorden we een bevoegd man zeg
gen 't Is schier ongelooflijk hoe de oude gedachten
van dag tot dag veld verliezen; zelfs Grijsaards begin
nen aan een nieuw maatschappelijk leven te gelooven
en zijn er toe genegen. Wat moet het bij de opkomen
de geslachten zijn
Dat de oude slenter doodelijk getroffen is, dat hij
verkwijnt en alle dagen levenskrachten verliest, dat
hij weldra zal plaats maken voor iets nieuwer, edeler
en rechtvaardiger, is geene voorzegging.
't Is als een uitgeleefd Ouderling die langzaam weg
sterft 't is ne lamp zonder olie die al pmkend uit
gaat.
De menschen vermoeid, afkeerig, walgend van dit
oude stelsel staan op, wrijven zich de oogen, als kwa
men ze uit een diepen-dommen slaap rekken hunne
ledematen uit en geeuwend wordt er langs alle kan
ten geroepen«Ooef W'hebben er genoeg van
En dien kreet, even als 't gekraai van den haan op
een mistigen morgend, breidt zich uit en wordt langs
om meer duidelijker van alle kanten 't is als een loo
pend vuur die rond het oude katholieke kamp slingert
altijd dichter naar het midden dringt, op zijn door
tocht d© harten doet branden van begeerte naar be
ter, menschelijker leven.
Ja, nieuwe tijden zijn in aantocht.
Het Volk keert zich met walg van het katholiek Be
houdersregiem af, wilt meer vrijheid, meer brood,
meer gelijkheid, meer rechtvaardigheid.
Het volk wil beter, hooger leven.
Lang heeft het gesluimerd, denkende dat ook de
Behouderspartij hen d&t zou hebben gegeven.
Het Volk werd teleurgesteld in zijne verwachtin
gen. En 't is moede-bedrogen.
Wel is waar, in den schoot der oude partij is eene
beweging ontstaan met zoogezegde democratische
strekking, om de oude pruiken te «demokratiseeren»
om op hun frak wat Demokratie te strijken inder
daad om het weggevluchte Volk langs 'n anderen ver
doken weg onder de oude, versletene vlag terug te
brangen.
Het Volk, zooals Priester Daens het in zijn laatste
artikel schreef, mistrouwt en weigert zyn vertrouwen
aan mannen die dagelijks met- de Behouders om-
gaan en hen dan komen spréken van Demokratie.
Wat rnjjbetreft, vervolgde hij, myne overtuiging
is met de jaren aangegroeid, niettegenstaande al de
vervolgingen en nederlagen, dat, om het kristen Volk
te redden, eene Demokratische party van noode is,
KRISTEN, VRIJ, zelfstandig en gescheiden van
de katholieke Bewaarders.
Indien dat eene misdaad is in de oogen der katlio-
lieke behouders, God die goed en rechtvaardig is zal
het me vergeven.
Maar nu komt een belangrijk vraagstuk Wat zal
de Godsdienst zijn bij verandering van regiem
Innig versmolten zoo hg is met de katholieke B#
houderspartij, zal hy diens lot niet deelen
Zal hij niet varen zooals in Frankrijk Zooals in
Oostenrijk en bezonder te Weenen 1 (Gelukkig dat
daar een kristen Demokraat was als Lueger, anders
volgde den Godsdienst de oude pruiken in het graf.)
En wat zal 't hier zijn V j
Katholieke bewaarclers, hebt g'er al op nagedacht
Hebt ge uwe verantwoordelijkheid al gemeten
Heeren Geestelijken, boezemt die vraag u geen
angst in
Als 't Volk zich tegen u zal keeren en tegen uwe
ongerechtigheden opstaan, zal het zich dan ook niet
willen wreken op uwen bondgenoot en schijn-mede-
plicntige
Luistert wat Montalembert, groote fransche katho
liek schrijver, zegt in zijn boek Des interets catho-
liques au dix-neuvième siècle. (De katholieke belan
gen in de negentiende eeuw.)
Van al ae dwingelandijen, de onverdragelijkste
voor ons hedendaagsch Volk is deze die zich uitoefent
of schünt uit te oefenen met de medewerking der
Kerk. Ze brengt de beste gevoelens onzer (ziel in op
stand, omdat men de uitbuiting voelt van eene hei
lige zaak ten voordeele van een stoffelijken intrest.
De Kerk verliest stilaan hare macht op de zielen zy
begint met bedrogen te worden ze neemt stilaan den
schijn van medeplichtigezij eindigt altijd met er het
slachtoffer van te worden.
Hoort ge het, Bewaarders, heeren Geestelijken 1
En wat zal er geworden van de Kerk, als daar geen
Kristen vrije demokratische party bestaat op het kri- J
tiek oogenblik dat het Volk u zal verlaten
-|v
Wat ons betreft, Kristen Demokraten, met het oog
op die vermoedelijke en zekere gebeurtenis, we zullen
stevig werken en stryden om den DOORSLAG uit te
maken in de groote balance waar klerikaal en anti
klerikaal pogen elkander le overwegenom de be
slissende macht te zijn voor 't bekomen van 't goede,
en 't beletten en 't uitroeien van 't slechte, tot verde
diging (van God en Vaderland, tot Goed-Heil des
Volks
Dat is het doel van ons streven.
{£Wie kan dat afkeuren en tegenwerken V
Arbeiders,
Burgers,
Landbouwers.
Weldenkende Leden der katholieke Partij, denkt er
aan en overweegt
Werkt met ons tot dit einde.
Priesters, heeren Geestelijken, houd toch op ons te
bekampen en tegen den wil van 't Volk op te komen.
In 't voordeel der Kerk is 't uw plicht en 't is in uw
voordeel
Ad laboreAan 't werk, Kristen demokraten F. DJ J
Hoe is 't in de Kamer
Goed, we zijn bijna in ons 14 dagen er
gaat geparlement worden tot 8 Mei dan porta
clausa voorde Kiezing van 22 Mei.
Hoe was het Dijnsdag
Heel stillekes 't waren juridieke zaken
we waren met 30 man.
Op 166 I
Ja, doch is 't niet beter met een klein ge
tal dat luistert, dan met velen die babbelen als
in een herberg; dijnsdag ik zat daar verschrikt;
't waren bijna al Advokaten en Juriskonsulten.
Minister De Lantsheere sprak, heel welkalm,
juist hij haalde ook 't woord aan van M. Hy-
mans (die nog altijd krank ligt) 't woord dat er
veel te veel gepraat wordt in de Kamer waarop
ik uitriep
Om min te hooren praten
Zet hier min advocaten.
Minister De Lantsheere heeft aangekondigd
een nieuwe inrichting van openbare Liefdadig
heiden van Policie.
DIJNSDAG NANOEN had de groote Inter
pellatie plaats over 't verbod der Betooging
aan 't Statievolk. Spreken Bertrand, Daens,
Lemonnier, Carton de Wiart, Minister Helle-
putte van 2 tot 5 en half dijnsdag gaat het
voort, zijn ingeschreven Anseele en Debunne.
Kan Minister Helleputte zich uit den slag
trekken
Moeielijk, zeer moeielijk. Op 3 April had
hij immers eene Betooging toegelaten van man
nen die kontent zijn ze waren met geen 1000
man nu zouden er 30 a 40 duizend geweest
zijn en hij verbiedt Twee maten en twee ge
wichten. Hij sloeg zich op de Meeting van zon
dag TEGEN DE REGEERING gericht... Ik
heb gevraagd De Bedienden VRIJ gelijk alle
Belgen. Vrij om te vragen en te klagen. En die
niet bevreesd is, laat spreken.
(Zie vervolg 4 bl. 1 kol.)