De Kamer
ONZE KANTEN
Priester üaens
DE RECHTBANKEN
UIT RONSEL
Het millloen aan 't Vrij Onderwijs.
Ik hoorde Vrijdag den Minister van'Onderwijs zeggen:
Het moet bijzonder dienen om de Jaarwedden der Vrije
Onderwijzers te verhoogen. De Regeering zal onderzoe
ken of dit gebeuren zal.
Men ziet't Is het Programma der Democraten
HET VRIJ ONDERWIJS: 1° Deftig ingericht;
2° Jaarwedde als in 't officieel3° Verbod, handel te
drijven of winkel te houden op die 3 artikels toezicht
van Gemeente en Staat... Die hulpgeld geeft, mag weten
waartoe dit geld dient. Wie deze 3 voorwaarden niet
aannemen, dat ze 't geld weigeren.
Wanneer
van Neerhasselt
Wanneer komt Neêrhasselt, de wreede dubbele Moord
komt
Neêrhasselt,
Met begin Mei komt voor d'Assisen van West-VI. een
wreede zaak, een ,droef schandaal het toont ons dat
GELD niet altijd GELUK is
Een jong huwelijk, welstellend Volk, Hector Van de
Voorde en Pharaïlde Lampaert, onlangs getrouwd, een
maand geleden thuis gekomen van speelreis in Zwit
serland, den 2 October de man komt thuis uit staminé en
vindt zijn Vrouw dood den kop ingeslagen, bed en meu
bels waren vol bloed een som van 6500 fr. was gesto
len
De jonge Echtgenoot gebaarde zich zeer droefdoch
er werd nogal op geklapt.
In zulke gevallen, de nevels gaan weg het kwam uit,
dat Van de Voorde niet te vrede was in zijn huwelijk, en
aan een ander Vrouw geschreven had, dat hij zijne be
trekkingen met haar begeerde te hernemen, zoodra hij
zou teruggekeerd zijn in Wijnshene, wan! het is te
Wijnghene dat het bloedig drama plaats had.
Van de Voorde zit vast en gaat voor d'Assisen -ver
schijnen te Brugge. Er zijn 5o getuigen men spreekt
van 14 dagen 25 Gendarms zijn gevraagd voor de orde.
Redevoering van Pijeter Daens
tijdens de bespreking over het Budjet van IJzerenwegen
in Zitting van Dijnsdag 19 April.
(Vervolg.)
En dan zijn nog de dagen van ziekte en werkeloosheid
niet gerekend.
Heer Minister, wij mogen en moeten luidruchtig uit
roepen 3 frank daags blijft een hongerloon, 4 frank als
minimum zoodra mogelijk.
Dan ook zal de nijverheid beter vooruitgaan. Wanneer
de nijverheid slechte dagen beleeft en zoo Frankrijk
klaagt dat ons werkvolk, voor hongerloonen, de plaats
der Fransche werklieden gaat innemen, dan is het omdat
ons Volk niet genoeg wint om te koopen wat het noodig
heeft. Indien ons werkvolk, hier te lande, een voldoend
loon kon winnen, om zich alles aan te schaffen, meubels,
haren man op te beuren, die soms moedeloos
het vlas vergat te zwingelen.
Eilaas het was alsof zij door God zelfver-
laten werd.
Nieuwjaar was aanstaande. Haar man had
zijne baal gezwingeld vlas bij den handelaar
gevoerd, voor wien hij zwingelde. Deze had
em het verdiende loon betaald en hem gezegd
dat hij voor hen geen werk 'meer had. Van de
Velde had hem met kroppende stem er de oor
zaak van gevraagd, de handelaar had slechts
ontwijkend geantwoord.
Wanhopig had de bedrukte zwingelaar hem
gesmeekt medelijden te hebben met zijn gezin,
dat met den winter zou gebrek lijden, het be
sluit was onveranderlijk gebleven.
Wat nu gedaan
De arme man ijlde overstelpt van de smart
naar huis en maakte zijne vrouw met dit akelig
nieuws bekend. Al hare wilskracht begaf haar.
O zij besefte de rede waarom haar man van
zijn werk was beroofd. De vlashandelaar had
vernomen dat zij eene dievegge was.
Geen werk, geen brood.
Waar zou de zwingelaar nog werk viaden,
zou men hem het vlas durven toevertrouwen
Wanneer de vrouw gestolen had, kan het
huisgezin dan nog eerlijk zijn
Men zou een boterham minder eten man en
vrouw zouden een deel van hun dagelijksch
voedsel uit den mond voor de kleinen sparen.
Men bezat nog wat geld, dat de man in de
spaarkas gestort had. Men zou de kleine som
opleven en dan Een groot vraagteeken, dat de
arme lieden met schrik vervulde.
Fiel ging het verdord hout rapen in het Hel
lebosch, en het overschot dat meu kon missen,
verkoopen.
Het geluk was uit het vreedzaam hutje ge
vloden. De kindere.i van uitgelaten dat zij wa
ren, waren ingetogen en zagen soms bevreesd
en peinzend naar hunne ouders op en vestigden
hunnen ernstigen en verwonderden blik op het
gelaat van moeder, die alsdan hare tranen liet
en hare lievelingen in hare armen prangde.
huisraad enz., dan zouden de nijverheden die deze voort
brengsels maken, ook meer zaken doen en dan zou ook
ons werkvolk niet naar den vreemde arbeid moeten gaan
zoeken
Ik hoop dus dat wij tot het minimum van 4 frank zul-
len komen aan ons, heer Minister, zal het niet liegen.
I Wij, Democraten bijzonderlijk, zullen gedurig vragen en
pramen zonder rust zullen wij bij u aandringen. Och,
waarom zoudt gij daarkwaad inzien als wij het goede
willen Het broodgewin van uwe bedienden verzekeren,
welke edele taak voor u, welk goddelijk werk
Onze Zaligmaker, heer Minister, weende als hij zich
omringd zag van eene arme uitgehongerde menigte be
bedienden.
Ons Heer weende en hij deed een mirakel om die arme
menschen te spijzigen. Gij «oet geen mirakel doen
(Gelach), gij moet enkel willen en krachtig willen, het
geld is er. Gij moogtdus die hongerloonen niet laten be-
staan, zooveel te meer wij zien wat millioenen besteed
j worden aan allerhande prachtwerken en wij gedurig hoo-
ren boffen met den rijkdom en de welvaart van ons land.
Gaat naar de Tentoonstelling zien door alle middelen en
I op alle toonen zingt men er de grootheid en de weelde
ran België. Indien dit waar is, laat ons dus ook goed
zorgen voor een goed joon aan onze werklieden, die deze
grootheid en dezen rijkdom helpen bewerken.
De achtbare heer Minister Van den Peereboom heeft
j zijnen naam gehecht aan eene schoone verbetering de
Zondagrust. Deze zal er blijven en meer en meer uitge
breid worden.
Op uwe beurt, heer Minister, luistert naar onze stem,
echt ook uwen naam aan een schoon en edel v.erk het
Famiüeloon. Dat al uwe kleine bedienden zich niet meer
moeten tevreden houden met het mager dagelijksch
brood dat ze ook wat welzijn kennen en uw naam zal
gezegend worden
Ziet in de natuur wat overvloed van bloemen door Gods
oneindige goedheid welnu, die arme lieden, in wiens
naam wij hier de stem verheffen, kennen van het leven
niets dan de doornen 1
Hecht dus uwen naam aan het famiüeloon en dan zult
gij er mogen op roemen een deftig en groot werk verricht
te hebben, dat u zal veredelen.
Gij moogt uwe borst vol kruisen hangen en eeretee-
kens men mag ter uwer eer standbeelden oprichten de
schoonste belooning die gij zult bekomen, het eerlijkste
standbeeld dat gij ooit zult kennen, zal in uw eigen hert
bestaan de verzekering van een algemeen goed werk
verricht re hebben.
Paus Leo zegde met veel waarheid Om de deugd te
oefenen, is een zeker welzijn noodig I De armoede maakt
moedeloos; het is door de armoede dat zooveel jonkheden
de zoete vreugde van het huisgezin niet ken ende, al te
lang uitloopen, misloopen, in zielsbederf en verderf.
Verzekert dus aan al uwe werklieden een voldoend fa
miüeloon en gij zult medegeholpen hebben tot de deugd
en de vreugd van de Huisgezinnen. (Zeer welop som
mige banken.)
HUNNE GROOTSTE MACHT.
Welk is de grootste macht der Katholieke Bewaarders
Is het hun geld, hunne geleerdheid, hunnen persoonlij
ken invloed Neen vrienden, dit alles is het niet. De
oorzaak hunner groote macht, waardoor zij nog zoovele
Werklieden onder hunnen dwang houden, ligt vooral
hierin dat zij op eene kunstmatige wijze het Volk weten
voortdurend in onwetendheid en onverschilligheid te
houden. Zie maar eens in de gazetten en schriften die zij i
hier in Ronse gelijk overal elders onder het Volk ver- 1
spreiden, daarin zal men nooit een woord vinden over de
schnndaüge wijze op dewelke zij omspringen met de
centen der Staatskas, over al de millioenen nutteloos ver-
kwist' Neen, daarover reppen zij nooit geen woord. An- i
ders zou men niet kunnen uitleggen de onverschilligheid
van ons Volk, dit dit maar altijd voort blijft gedoogen.
Dan op vele andere manieren nog trachten zij het Volk 1
in dwaling te brengen zoo bijv. wanneer er eenige ver-
beteringen tot stand gebracht worden, waarvoor wij,
Democraten, met andere Volksmannen, jaren strijden en j
offeren, dan doen zij dit doorgaan voor hun eigen werk,
als door hen uitsluitend tot stand gebracht.
En welk is nu het middel daartegen om ons Volk meer
te ontwikkelen en van dit alles beter op de hoogte te
brengen Het geschikste middel daartoe is het versprei-
i den onzer Democratische Bladen en Schriften. leveren
wij dus zooveel het in onze macht is om nieuwe lezers
i bij te winnen.
Nu in kiezingstijd is het juist den geschiksten oogenblik
daarvoor'; nu immers zijn onze bladen dubbel belangrijk.
Aan 't werk dus, Vrienden en Propagandisten, en gij
zult verwonderd zijn over den uitslag. A. B
Te bekomen op ons Bureel
Het spaarzame Keukenboek
door Cauderüer. Wie mij zal lezen zal koksbaas wezen.
i 4,00
GEB A KKEN EN CONF1 TUREN door Couderlier 2,00
DE BELGISCHE KEUKENBOEK 1 00
BEPROEFDE VOORSCHRIFTEN
voor het vervaardigen van warme en koude Bowl's en
van eenige warme en koude Dranken. i 00
'T BOEK VAN PASTOOR KNEIPP, 70 c., franco
thuis. N.U.
De Lente is best geschikt voor aanvang te maken met
de wateraanwendingen tot verharding, verfriesching en
genezing.
ROZA VAN TANNENBURG
voorbeeld van kinderliefde. Nieuwe verbeterde uitgave.
0,75
Onpartijdige levensbeschrijving van
3ST APOLEONT
Met zijne wonderbare en talrijke overwinningen in alle
gewesten der wereld. 00
De lotgevallen van ROBINSON
Nieuwe verbeterde druk met platen.
Goud en B lo c d
gevolgd van verzoening en zegen, door F. Mannheim
prijs 2,00
DE GESCHIEDENIS VAN
Robrecht den Duivel
Hertog van Normandie, 0,70
Geheimzinnige Verdwijning of helsche Wraak
naar het Engelsch door Miss Braddon. 2,50
l De Kunst om tot het Volk te spreken. 0,fl0
Aan dezen die zich met de Kantnijverheid
bezig houden.
't Is een groote dwaling te denken dat het
verstand onzer dorpmeisjes niet even goed kan
uitgebreid en ontwikkeld woi den als de geest
der meisjes van de stad.
Het zal volstaan met aan de eersten metho
dische en goed begrepen lessen te geven welke
hen zullen toelaten zooveel en zelfs meet vooruit
gang te doen in het kantwerken als de leerlin
gen gekweekt in de groote steden.
Men verwijt soms aan onze landelijke kant
werkster dat ze werkt met slenter, volgens er-
varingsregelen en zonder methode dit komt
hieruit omdat nooit iets gedaan werd voor de
kanten.
Nooit kregen onze buitenmeisjes steun, noch
verlichte geleider, om de vaardigheid die ze
bezitten,even als de stadmeisjes, uit te breiden.
Wanneer onze zusters van den buiten zullen
opgeleid worden door redelijk en rationneel
leergang, zou het niet twijfelachtig zijn dat een
tijdstip van bloei en vooruitgang zou beginnen
voor de Kantnijverheid.
Nog grooter dwaling is het zijne beste krach
ten onnuttig te verspelen tot het inrichten,in het
omliggende van Brussel, van het middenpunt
der kantnijverheid.
Dit gedacht werd algemeen afgekeurd door
de politieke pers zoowel van de Hoofdstad als
van de verschillige provinciën.
Het verbond Les Amis de la Dentelle
gesticht door Koningin Elisabeth en welke
onder hare bescherming staat, komt ook dit
gedacht af te keuren met het inrichten van
scholen, voor aanleeren en verbetering, alleenlijk
in de streken waar de kanten gemaakt worden.
Waarom dan blijven sommige personen, met
de beste gedachten bezield en die waarlijk het
goede betrachten, op dien verkeerden weg, en
geven hunne beste krachten tot het bekomen
van een onuitvoerbaar einde.
Willen ze de Kantnijverheid herschapen
Zij vergeten zeker dat het onze nederige
dorpmeisjes zijn, die sedert eeuwen en eeuwen,
de wereldberoemdheid onzer Kantkunst behou
den hebben
Die dames verliezen uit het oog dat het Bel
gisch handwerk op den eersten rang staat, niet
tegenstaande de leemten en gebreken welke in
het aanleeren voorkomen.
Is het in onze Vlaanderen niet dat de groote
fransche, engelsche en amerikaansche Koop-
mans hun voorraad komen opdoen
Derhalve, het zijn de kunstteekeningen of de
kunstkanten niet welke in Jonze streken ontbre
ken, 't zijn de bestellingen.
m
In plaats van op vreemden bodem, knappe
kantwerksters, teekenaarsters, patroonmaak
sters enz. te vormen, bij middel van Weeze-
meisjes die nooit zouden mogen dienen tot het
uitoefenen van zulke wisselvallige proeven, dat
die dames hunne macht en kracht geven om de
kantnijverheid te beschermen en te ondersteu
nen, daar waar ze sterke en diepe wortels heeft
't is te zeggen, in onze landelijke streken.
Dat die dames ook ophouden hunne kanten
te koopen bij de fabriekanten van kanten, ge
maakt door onze zusters van den buiten, welke
ze zou gauw onwetend noemen, en wiens loon
nooit stijgt.
Zouden die personen niet redelijker hande
len met alleen kanten te verkoopen welke recht-
streeksch zouden worden geleverd door de uit-
gelezene werksters welke ze droomen te vormen
te Brussel Dit middel zou een onmiddelijk
goed gevolg hebben eene medediging, zonder
voordeel voor de kantwerksters, afschaffen tegen
de brusselsche kleinhandelaars, die geene groo
te fortuinen bezitten, tegen eene schrikkelijke
medediging moeten strijden, zich groote kosten
moeten getroosten en veel moeielijkheden ont
moeten om hun budjet te regelen.
De waarheid zeggen is soms lastig, maar we
zouden onrechtvaardig zijn jegens die dames,
met hunne inzichten te doen mistrouwen ons
doel is .- hunne aandacht op te wekken.
We zijn overtuigd van hunne goede inzichten
en dat het gedacht van goed te doen bij hen
niet in twijfel te trekken is.
Ook is het dan tot die gevoelens dat we ons
wenden met de hoop dat ons nederig gedacht
zal aanhoord worden.
Een groep Vlaamsche Buitenmeisjes.
LEVEN VAN
door Pieter Daens, een groot schoon boekdeel met
rortret, en fac-simile, aan 1,60 franco 1,76.
