lie Dochter
Leerplicht
Samenspraak
IV 1975 29 Juli 1910
GENEESHEER
Heldenmoed en Opoflering
Het Congres der Postboden
CanöboutD,
IHatkten en
ABONNEMENTSPRIJS
Voor België 2,50; de vreemde Landen 4,50
Men schrijft in cp alle tijdstippen des jaars.
JP. 3DA.E3STS,
Volksvertegenwoordiger, AALST
38,te JAARGANG.
Ik zou moeten voortgaan met de G0DL00CHE-
NING,~(die schromelijke plaag vroeger onbekend:
Voltaire schreefGe moet meer dan zinneloos zyn om
't bestaan van een Opperwezen te loochenen... Een an
der kopstuk schreefIndien 't gedacht van God in
d'herten niet gegrift ware, men zou het moeten uitvin
den voor de goede orde in de wereld...
En nu 't is al van Godloochening dat men hoort in
Liberalismus en Socialismus.. D'Annalen der Kamer
toonen het, ongelukkiglijk... Een rede te meer om
voor een Kristene Volksmacht te werken, vrij van
d'ander Partijen. Aan 't hoofd van dees artikel staat
de LEERPLICHT. Geen dwang, o nieuwe VOLKS
STEM maar PLICHTvolgens M. Verhaegen zijn in
ons Land 60,000 Kinderen volstrekt zonder Onder
wijs volgens anderen 100,000ten minste 60,000 die
wild en boos opgroeien,tot aas der Ondeugd. Vermits
de Scholen kosteloos zijn, mag de Staat aan de Ouders
niet opwekken, ja niet verplichten hun Kinderen naar
tm School te zenden Gebeurt dit niet, later z al de
Staat verplicht zijn die Kinderen met Policie en Gen-
darms naar ander plaatsen te sturen.
Met honderden duizenden kinderen kunnen met
moeite lezen m schrijven; na eenige jaren alles is verge
ten; LEERPLICHT wil zeggenUit de lagere Scholen
komen,met een goed Onderwijs... Mag, moet de Staat
daarvoor niet zorgen Is 't niet een nuttig werk als
Plicht op te leggenOp de lagere School blijven tot
13 jaar.
Maandag op de Avondfeest van den VI. Tak, Vlaam-
sche Muziek en Zang,en Voordracht over den nieuwen
Stryd, de heer Advokaat Van Dieren betoogde wel
sprekend en hertroerend dat die strijd moet zijn
EEN VLAAMSCHE HOOGESCHOOL, tot verbroede
ring tusschen de standen, bijz. o m de werkende me
nigte, heden zoo arm en zoo onwetend, op te leiden
tot allerhande Wotenschappen. Maar zonder de Leer
plicht is 't pompen in een mande zonder boom.
De LEERPLICHT zal er komen, als de Liberalen
en de Socialisten meevarig zijn maar als ze Sektaris
blijven, de Leerplicht willen met onzijdig Onderwijs,
zonder hulpgelden aan de vrije Scholen, dan is de
Leerplicht onmogelijk, omdat de allerschrikkelijkste
Schooloorlog er zou opvolgen.
OF
II. ARM WEEZEK1ND.
Gerraaine, die jonge Dochter, wonende op
dit rijk Kasteel, van waar kwam hare ontroe
ring, als zij 's nachts dit geweerschot hoorde
Waarom had zij haar oogen vol tranen, als de
oude dienstknecht Simon sprak van Pieter
Longiet, de iachtwaker van den Kasteelheer
Philip Lelong? Waarom kreeg Simon een
knokkeling, omdat hij droeve herinneringen
verwekte Welke herinneringen waren dit
De volgende Ruim 20 jaar geleden woonde
op een Parochie nabij dtes Kasteel de Genees
heer Durmon, bij de 40 jaar deftig, zeer erva
ren, daarbij de goedhertigheid zelve al zijn
Zieken pastte hij neerstig op dag en nacht
was hij ten dienste van elk altijd met dezelfde
zachtmoedigheid en teederheid voor de kleine
menschen was hij als een Vader konden ze
niet betalen, hij meesterde kosteloos daarbij
kwam het, dat Doktor Durmon zonder fortuin
bleef, alhoewel dag en nacht op de been; maar
hij had de dankbare liefde der Bevolking.
Zekeren dag had de Kasteelheer Philip Le
noir den Doktor gevraagd op een Jachtpartij
in het woud van Larinelle, Bois de Monette,
Pieter Longiet was hun Gardechasse hij stond
bekend als een behendige schutter dikwijls
als zijn Meester er nevens geschoten had, Lon
giet legde aan, zijn schot trof altijd juist en
M. Lenoir had er de eer van.
Nu de jacht ging eindigen men had veel
veel wild eensklaps Pieter Longiet legt aan
Dat de Liberalen en de Socialisten zeggen Leer
plicht met vrijen keus der Vaders en Moeders, gelijk
bijna al de Vlaamsche Liberale Volksvertegenwoordi
gers het zegden tot over 5 jaar, dan zal de Leerplicht
nog dees jaar gestemd worden. Maar ongelukkiglijk
de Vlaamsche Gekozenen volgen te gedwee de Walen
bij welke het Ongeloof over zijn hout gaat.
D'ander week, in mi|n Hoofdartikel over Onderwijzers,
Postboden, Gendarms, Policie-agenten, ik sprak over
hun klachten, die zeer gegrond en redelijk zijn. De Re-
geering moest als haar eerste Plicht aanzien Famme-
loon, het Dagelijksch Brood, gelijk de Catechismus het
beschrijft; en geen overdreven Arbeid, bijzonder nu met
de Mekanieken.
Zondag hadden de Postboden of Briefdragers hun
Congres te Brussel; gelijk overjaar ik ging er naartoe
met Trein van 2 ure, ten 2 ure 45 te Brussel reeds was
het Congres in gang maar heb ik van mijn leven een
Volk bijeengezien g'heel den Vlaamschen Schouwburg
opgevuld van Postboden
Het was mij niet onbekend, dat de Drukpers niet bin
nen mocht l!I De Drukpers niet binnen??? Het is op
recht zonderling Doch dat de Volksvertegenwoordi
gers ook buiten de deur moesten blijven, daar had ik niets
van gehoord.. Ik ga dus binnen, ik hoor een Redenaar
in 't Vlaamsch, een tweede in 't Fransch vele Vrienden
groeten mij na de tweede Voorlezing ga ik bij t Bureel
en verneme met groote verwondering van den Voorzitter
het verbod van ingang. Hadde ik het geweten, ik zou
niet gekomen zijn, maar nu kon ik niet weggaan zonder
eenige woorden te zeggen, Jietgene ik deed in de twee
talen, alsvolgt:
Geliefde Vrienden, gelijk verleden jaar was ik. naar
uw Congres gekomen op hetwelk gij met zooveel deftig
heid als kracht uwe ambtsbelangen bespreekt.
Ik had gehoord dat de Drukpers hier uitgesloten is,
zonder eenige, ja tegen alle rede maar nooit kon ik den
ken dat men den ingang van uw Congres zou verbieden
aan de Volksvertegenwoordigers die de Begrooting van
Post moeten onderzoeken en namens de Natie, de han
delwijze van den heer Minister beoordeelen..
Dit verbod is onbegrijpelijk, onredelijk en echt Rus-
Geliefde Vrienden, gij moogthier enkel uwe Ambtsbe
langen bespreken, doet het steeds met eerbiedige kracht
den Familieloon betrachten is een verheven heilig werk,
van algemeen nut; volherdt daarin want de man die niet
ieverig strijdt voor hem en voor de zijnen, is een lafaard.
Niets zonder arbeid en zonder strijd, blijft sterk, broeder
lijk, onpartijdig vereenigd, en volle recht zal u geschieden.
Indien de eerbied voor uw Overheden u niet zou toela
ten protest aan te teekenen tegen dit verbod zoo smadig
voor de Wetgeving en de Drukpers van ons Land, ik zal
het doen in uwen naam, bij de opening der Kamers, door
een Ondervraging in welke ook uw belangen zullen be
sproken worden; en wees zeker dat vele Leden der Kamer
zich daarbij zullen aansluiten.
Geliefde Vrienden, ik achtte het mijne plicht deze woor
den toe te sturen, nu verhaastte ik mij deze schoone Ver
gadering te verlaten, met den wensch van goed heil aan
u allen en den besten uitslag voor uw edelmoedige wer-
kingen. ,r
(Maandag heb ik de Ondervraging naar den Voorzitter
der Kamer gestuurd).
Voor Postboden en alle andere Bedienden die reden
van klagen hebben, voor alle kleine menschen te zwaar
belast, met kamank Broodgewin, is maar éen redding
Belasting- op den grooten Overvloed
En daar willen de Bewaarders niet van weten ze noe
men het DIEFSTAL.. Maar Paus Leo in zijnen Wereld-
brief, noemde het een strikte Rechtveerdigheid.
De Landbouw lijdt schromelijk
door dien ongelukkigen Regen...
't Wordt een algemeene Ramp
aan al de vruchten is groote
schade veel Hooi ligt rotd'Aardappels zijn bijna ver
loren aan den Oogst is groot verlies d'Hop die zoo
schoon stond in 't Land van Aalst, ziet er deerlijk en ver
slagen uit... De arme Boer ziet zijn zweet en zijnen ar
beid verloren gaan. 't Werk roept hem naar zijn Veld
en hij kan niet werken de Regen houdt hem tegen.
En geen beternis. 't Is nu Woensdag morgend als ik
deze regels schrijfde Wind blijft west, de Lucht nat,
kilÜÉT men zou zeggen einde October.
MARKTEN: DE HOP. Aalst 1909 aan 95 fr., 1910
65 Poperinge 5 fr. min.
NUREMBERG en SAAZ schreven d'ander week Met
de warme drooge dagen is de Hop verbeterd en belooft
zeer veel. Er is weinig zwart te ontwaren.
GRANEN EN BLOEM New York en Chicago mei
den Vaste markt met opslag, door slechte berichten uit
Rusland. Antwerpen gaf ook vaste markt, Leuven
schreefBloem 50 centiemen opslag... Alle koopmans
hadden nochtans afslag verwacht; men spreekt van
groote fallieten.
VARKENS, zeer duur... Zaterdag een Landsman nnj
zegde Voor 90 fr. hebt ge maar een koppel Hondekens.
HOP. Nuremberg, 25 JuliZaterdag moesten volgens
den Almanak de Hondsdagen beginnen en 'l was een
weêr gelijk in 't najaar; de Barometer daalde onder 11 gr-
en de lucht is gedurig bewolkt. De Hop kan tot geen ont.
wikkeling komen, daarbij heeft een geweldig onweêr vrij
dag veel staken doen vallen. Markt rustig.
LONDEN, 23 Juli. De Hop staat in 't algemeen zeer
goed, weinig zwart. Markt stil, er wordt weinig gekocht.
HÉIRBRUCK, gebergte, 24 Juli. Een zwaar onweder
heeft groote schade aangerichtontelbare staken liggen
neörhet mag als een kattastrof aanzien worden.
Bavo. Lnkas Lukas
Lukas. Bavo, wat is er
Wa blieft
Bavo. Hos Wa blieft
Dat eeuwig aanhoudend re*
genen Lukas ge moet ge
van mijn jaren zijn.
Lukas. Daaromtrent, Bavo.
Bavo. Lukas, hebt gij het
van uw grondig leven alzoo
'n zomer geweten.
Lukas. Inderdaad, réel.
Bavo. We zijn nu den....
den...
Lukas. Den 26 Juli. Zondag was 't den 24sten.
Bavo. - De dagen korten al.
Lukas. 'ne Goeien bot
Bavo. We vallen in Augusti, d'Oogstmaand Lu-
kas.en alzoo regenen en blijven regenen, zonder raiseri-
corde gaat het worden ge
rlijk in de jaren 40 als de
koeien van erremoei stier-
ven in hun stallen en de
menschen zoo mager wer
den als priemkes.
Lukas. Bavo, 't is wreed,
Bavo. Ja wreed, Lukas den Boer, den Boei ziet
iets af hij heeft werk, Lukas, meer dan 'n kleermaker
de week voor kermis... Hij kan aan niets beginnen.
Lukas. 't Moet triestig zijn, Bavo, op de Boeren
hofsteden 't is waarlijk om levendig in zijn graf te
kruipen
Bavo. Voor eenigen tijd toch, Lukas, want het
Leven is eêl maar zeg 'ne keer, wat is dat alzoo met
onzen Volksvertegenwoordiger
Lukas. Ik vraag dat ook, Bavo doet hij zijn
uiterste best niet voor elk
Bavo. Lukas, wie kan hier NEEN zeggen?
Lukas. --- En nu, het zijn niet alleen de Kattelieke
Bewaarders, die hem aanvallen en bespotten, die hem
kleinéeren
Bavo. En och erremen, Lukas, wilde hij een
halve stap doen, ze staken hem bovenarms omhoog.
Lukas. En vereerden hem. Maar nu zijn 't ook
de Liberalen en de Sossialisten, die hem aanvallen,
met haat en boosaardigheid.
Bavo. Sa, sa, ge zoudt toch zeggen.
Lukas. tiet gazetteken der Socialisten, Bavo, is
zoo grof en zoo ongemanierd, dat op 10 Socialisten,
ten minste 4 zullen afkeuren, ten minste in hun hert.
Bavo. En wat willen de Liberalen, Bavo
Lukas. Bavo, in hun Gazet staan ze keersrecht
van verontweerdiging, omdat onze Volksvertegenwoor
diger dat Millioen gestemd heeft voor de Vrij Scholen,
Bavo. Maar, Bavo, was dat zijn Plicht niet
Hebben de Liberalen niet 2 a 3 Honderd Millioen hel
pen stemmen voor de Forten Moeten ze varen gelijk
te Gent Ze weigerden daar een telloorken Soep aan
de arme Kinderkes van de Vrije Scholen En is On
derwijs niet veel hooger dan een telloorkc Soep
Lukas Bavo, de menschen willen van die Pikan-
tigheid niet meer; maar om voort te gaan: Een enkel
woord over de Gazet der Sossialisten
Bavo. Waarom valt ze zoo grof uit
Lukas. Er rijn geen reden, Bavo, 't zijn gemaakte
mennekes van Kreemerïj, 'klaat elk oordeelen.
Bavo. Dat zal best zijn, Lukas.
Lukas. Ik heb de zaken goed opgevolgd, Bavo, in
een Samenspraak doet Daens uitschijnen het dwaas
gedacht van eenige Sossialisten die willen hebben dat
ELK zou MOETEN bij hun roode Partij komen; daar
op bemerkt hij Ware het zoo Elke Arbeider bij de
Socialisten, alles daar moeten koopen, wat zou er ge
beuren met al de klein Winkelkes En die redelijke
woorden vervalschen de Sossialisten in hun Gazetze
maken hun Lezers wijs dat onze Volksvertegenwoordi
ger hunne Kopperatieven bekampt. Is dat EERLIJK
handelen, Bavo Ik vraag het aan alleman
Bavo. Lukas, mij dunkt, elk hier antwoorden
NEEN, het is oneerlijke Polemiek.
