De Dochter
De Volksmacht.
j IV» 8981 23 Sept. 1910
GENEESHEER
Heldenmoed en Opoflering
Uit Waerschoot.
D) oeven Vooruitgang.
Vragen en Antwoorden
Goedbeste Nieuws a ,Eg' k°mm>
DE VISCOSE.
Arbeid-ten-Huize. Congres.
Zele-ISamme.
DE HOP Moesland en Handel
ABONNEMENTSPRIJS
Voor Belgiè 2,50; de vreemde Landen 4,50
Men schrijft in cp alle tijdstippen des jaars.
ID-A-EISTS,
Volksvertegenwoordiger, AALST
I 38"= JAARGANG.
Opgewekt en aangemoedigd door Mgr. Mercier.
Kardinaal-Aartsbisschop van Mechelen, in zijne Aan
spraak te Nijvel
Er warén vroeger een tal van brave lieden, volks
vertegenwoordigers, bazen en andere overheden, die
dien werkman zegden «Weest maar niet al te veel
met uwe toekomst bekommerdgij moet maar ver
trouwen in ons stellen. Ik ben immers hier, ik uw ver
tegenwoordiger in de Kamer ik uw baas, misschien
ook, ik uw pastoor. Uw lot is in goede handen. Wij
zullen ons met uwe belangen belasten, en ontmoet gij
soms ontgoochelingen, weet dan dat gij hiernamaals
zult beloond worden.» En in uw binnenste dacht gij,
niet waar, mijne vrienden de werklieden, anders. Zeg-
det gij niet, of zegt gy thans nietEr was een tijd dat
ik onmondig was, dat ik sprak en handelde als een
kindmaar dat is voorbij ik ben thans man gewor
den en wil als man handelen en spreken, ik ben bur
ger en wil als burger mijne stem laten hooren ik ben
fehuwd en wensen, al was het maar om den aarts-
Isschop van Mechelen genoegen te doen, een talrijk
kroost hebben maar ik wil mijne kinderen goed en
weerdig opbrengen en mijn huishouden het noodige
bezorgen om het toe te laten voorspoed te kennen
En gij zult ook zeggen Voorzeker verlang en hoop
ik het eeuwig leven, doch Onze Lieve Heer heeft ge
zegd dat hij aan zijne trouwe dienaars den Hemel ge
ven zal en,'als toemaat, op de aarde reeds wat van net
Paradijs. (Toej.)
Bij onze tegenstrevers hoort gij klassenstrijd en
haat aanspreken. Daar zult gij niet naar luisteren,
daar gij weet dat kapitaal en arbeid moeten samen-
faan om voorspoed te verwekken, omdat gij weet dat
e spieren zonder het verstand niets zijn, dat het ver
nuft en de kennis de spieren, de armen van den werk
man leiden moeten. (Toej.)
De huidige samenleving moet heringericht worden
Luister niet naar degenen die u als kleine kinderen
willen behandelen. Gij hebt het recht uwe rechten en
belangen te verdedigen en behartigen, even goed als
de kapitalisten. Dat is meer dan een rechtdat is
plicht. (Ovatie.)
Bij mijne wijding heb ik beloofd bijzonder de be
langen te behartigen van degenen die in nood, in el
lende verkeeren. Met woord te houden volg ik de in
spraak van mijn geweten.
..^^^Snoeck-Almanak is verschenen. t
yyys yyyyyvyyvyyyyyv-<vyyvvyvyyyyvyy
VAN DEN
OF
XI. DROEFHEID en WANHOOP.
De dochter van den Geneesheer was dus vast
besloten haar leven toe te wijden aan dit ge
brekkelijk kind, rijk van goederen, maar arm
van geluk en toekomst moederloos en ook va
derloos. Want de kasteelheer Levaillant zat ge
vangen en kon heel moeielijk aan eene terdood
veroordeeling ontsnappen... Zijn beste
Vrienden begonnen te twijfelen aan zijn on
schuld de bewijzen waren zoo verpletterend
hij alleen was door het Woud der Meeuwen
gegaan, juist op het uur der moord; vol onrust
was gij op zijn Kasteel teruggekeerd die on
rust werd gedeeld door zijn Huisgenoten zijne
geweldige woorden tegen den Jachtwachter, die
zijn vijand was en 't ergste van alzijn zak
doek gevonden nabij het bebloedde lijk.
Wie kon twijfelen aan zijn plichtigheid De
beste mensch der wereld kan, in oogenblikken
van gramschap, tot een slechte daad overgaan.
IV- Misschien hadden zij twist gekregen in
't Woud; misschien had de grammoedige Jacht
wachter den Kasteelheer bedreigd levendige
getuigen waren er niet de Jachtwachter Pieter
Longiet was dood op het woord van den Be
schuldigden mocht men niet voortgaan hij
had twee vermaarde Advokaten maar zij ook
lagen als verpletterd onder de zwaarwichtige
stukken van bewijs der plichtigheid.
Het is alsof onze Partij hier Jslaapt. Weinig wordt er
van ons gesproken en nochtans is het noodig de oogen
open te rukken, om het gevaar te doen inzien die op ons
loert. Oude partijgenoten steekt de handen uit de mou
wen en doet wat gij kunt om onze partij hier te doen her
ieven
Volgens de handelwijze van sommige werklieden, is het
alsof cr onder het werkvolk niet te klagen viel. Noch-
thans zijn de toestanden hier zoo slecht dat de armoede
in vele huisgezinnen ten top gestegen is.
Na een onderzoek, onlangs gedaan, bevonden wij het
volgende
Een fabriekwerker, vader van 4 kinderen, had 5 achter
volgende weken 7,'35 gewonnen, voor 5 dagen werkens
per week den 6den dag werkt men niet in dit fabriek. i
Wij vragen het in alle rechtzinnigheid, wat kan men
daarmede verrichten Waar gaat men naartoe indien dat
zoo voortduurt
De werklieden die per week, in het zweet huns aan- j
schijns, slechts 9 fr. verdienen, zijn zeer talrijk. Is dat
geen schande roept dat niet om wraak i
En nochtans wat doen ze om hun lot te verbeteren
Sommigen, doch het kleinste getal, jvereenigen zich de J
meerderheid zou zich wel ook vereenigen, maar dat kost j
geld 20 Centiemen per week mogen er niet af, zeggen
ze I
Welhoe, het blijft bij hen steken op eenige centiemen
per week welke ze storten voor hun bestaan, voor hun
loon en voor hun leven te verdedigen en te verbeteren
En als de heeren afkomen en van het karig loon nog af- j
trekken, dan staan ze, machteloos en zonder wapens, te
morren en te klagen
Werklieden, staakt die handelwijze 1 Sluit u aan bij de
vereeniging, want door vereeniging tot macht, van macht
tot heil en redding 1 1
Leest alle weken ons' blad «De Werkman» wij zullen J
h zooveel mogelijk over de slechte toestanden inlichten
welken hier heerschen.
Partijgenoten, helpt ons uit alle kracht om ons blad te j
verspreiden, want het is daarin dat onze macht gelegen is.
Vergeet ook ons Maandblad «De Volkswil» niet, en
helpt mede tot het aanwinnen van jonge propagandisten j
Dan zal onze partij worden wat ze moet zijn eene partij
van overmoeibare mannen, die nooit het hoofd laten han-
gen en die bereid zijn zooVeel het in hunne macht is het
lot van den werkman te verzachten en te verbeteren.
Twee Waerschootenaren.
Het ontstaan en het immer verbeteren van de mekanie-
ken heeft tot hiertoe dit te weeg gebracht niet de ONT- j
LASTING van den werkman, maar wel de AFSCHAF
FING van den arbeider, en dit op vele plaatsen en in ver-
schillige nijverheden. I
Dit was een somber en bang vooruitzicht voor onze
I wroeters.
Hier in Aalst ziet men een nieuw verschijnsel in som
mige fabrieken het vervangen van het mansvolk door
vrouwen en jonge dochters.
De vrouw, de dochters aan 't werk (meestal voor hon
gerloonen) de man, t'huis zitten zonder werk
De verkeerde wereld in den slechtsten verderfelijksten
zin.
Moest dit voorbeeld in de verschillige nijverheden ge
volgd worden, 't i3de dood van het huishouden.
Ik geloof dat eene voorzegging ons veropenbaart dat
de toekomende Paus als spreuk zal voeren De ont
volkte Kerk, evenzoo indien de beweging de vrouw
in 't fabriek, de man t'huis voortgaat, zal de 21 eeuw
op haar schild mogen schrijven Den ontvolkten wereld!
F. D.
AAI H°e is 't hier in Aalsl Eerste klas
AnLal gelijk de statie van Hofstade. En
wat goed nieuws Ge gaat hooren,
zonder stooren, kort en klaar, openbaarOns Kaatsers
hebben verloren te Zele tegen Sint Gillis, 't kampte nijg,
9 tegen 9 en 10 spelen was uit. Met hartelijken luister
en wonderbare eenparigheid is het Gulden Priesterlijk Ju
belfeest van Pastoor Willems gevierd onder d'Hoogmis
deed Deken Roelandts een prachtige Aanspraak en over
de Verlichting der Esplanadeplaats werd gesproken met
volle monden. Spijtig voor Aalst dat de Gaz afgestaan
werd nu is 't vooralle groote werken Ja, maar ni-.uwe
lasten. De nieuwe kerk op St-Job wordt geopend door
eene Zending van 8 dagen Zondag de sluiting men
zegt dat daar een wonderbare Volks-Predikant is... Het
orde der Capucienen en Recolletten ontstond in de jaren
1300 ten tijde zooals dichter De Koninck schrijft als
De Weelde steeg ten top
En 't zielsbederf was groot.
Franciscus van Assisen stichtte een arm Volksorde en
de Kristene Geest herleefde. Zondag om 3 uren Arron
dissementsbond bij de Democraten en te 5 ure het ver
maard BEIAARDFEEST. Festival op den Toren door
Aalst en Oudenaarde en Concert van 't Liberaal Muziek
en 't Muziek der Pompiers een volgend maal zullen de
twee Volks-Muzieken spelen. Zoo krijgt't Sektarismus
zijnen kassaari in Aalst.
werking voor den Familieloon.
Vraag. Is dat waar van de
Viscose. Is daar 400,000 fr. zuiver
winst geweest op 6 maand.
Antwoord. Ja en een Fransch Beurzenblad schat voor 1910
op 1 millioeji zuivere winst.
Vraag. Wat zijn de besluiten
Antwoord. Dat de Loonen knnnen verhoogen en de Werk
uren verminderen10 uren is te veel, 's nachts van 7 ure 's avonds
tot 7 ure 's morgc-nds is al tejveel ongezond veel arbeiders kla
gen van zwaarte ir. 't hoofd en lomheid in de maaghun eten
smaakt niet.
Vraag. Is alles goed afgeloopen op 't Congres van den Ar-
beid-ten-huize
Antwoord. Ja heel wel, twee dagen van ernstig en eerlijk
onderzoek onpartijdig over den Arbeid ten-Huize slecht betaald
en voor veel vakken zeer ongezond. Algemeene Vergaderingen
daarover.
Vraag. Waren daar veel Leden
Antwoord. Verscheide honderden, Belgen, Franschmans,
Duitschers, I aljanen. Elk sprak er in zijn taal en ik heb er ver
scheide malen gesproken in 't Vlaamsen, er waren Taalmannen
om over te zetten.
Vraag. In welken zin is daar gesproken
Antwoord. In echten krachtigen Volkszin Pater Rutten,
Socialist Huysmans, M. Pieter Verhagen, Anti-Socialist, Pieter
Daens, Kristen Democraat, ailen zegden 't zelfde woord De
toestand is slecht, er moet spoedige hulp komen met medehulp
van den Staat. Het Huiswerk, gelijk allen arbeid, moet het dage-
lijksch Brood geven, het Dagelijksch Brood Van den Vadrons
de Staat moet het Huiswerk beschermen voor Dagloon, Gezond
heid en Onderwijs der Kinderen. Hier kwam mijn ondervinding
zeer goed te pas: Talrijke Leden wilden alle Huiswerk verbieden.
Ik vroeg Waarom Is er iets beter dan thuis zijn Brood verdie
nen, bijv. de KANTWERKSTERS, verdeeld in honderde Dorpen
en duizende Wijken, hoe gelukkig en hoe gerust als ze thuis hu«
werk kunnen verrichten, de Moeders bij hun Kinderkes, de Doch
ters bij hun Ouders vuile werken, gelijk wij er zagen te Zele bij
kemp spinnen en vellen aftrekkers, dat MOET verboden worden
maar Kantwerk is en moet Huiswerk blijven doch alle Honger-
loonen moeten weg. Het is daarvoor dat het Congres de tusschen-
komst der Wetgeving zal vragen eerst en vooral zou elke werk
gever die thuis laat werken, een register moeten houden met aan
duiding van werk en loon. Pater Rutten sprak hier zoo krachtig
als Priester Daens zaliger
De Dagloon is eerst en vooral noodig, zegde hij, een goed
dagloon brengt goede gezonde woning, kloek voedsel, goede
kleeding en goed onderhoud in alles. Bijgevolg de Familieloon
ZELE EN HAMME.
Vraag. Het Congres is naar Zele en Hamme geweest
Antwoord. Ja, een honderdtal Leden o. w. Pater Rutten,
Socialist Huysmans, een Liberale Senateur uit Sint Nikolaas,
Volksv. Daens enz. enz,
Vraaq. Wat is daar bestatigd
Antwoord. Te Zele op de groote Volkswijk 't Eindeke:
afgrijselijke Volksarmoede en VolksellendeHuishoudens van
Vader, Moeder, 5 6 Kinderen, in huizekes, vuil, arm, afzichte
lijk geen kleêren, geen beddegoed in die woningen jongens
die konijnenvellen bewerkten, Vrouwen die kemp sponnen de
lucht verpest door 't stof. Daghuurkes van 50 centiemen voor de
Vrouwen, 80 c. voorde kinderen-vdlenbewerksters, 1,50 k 2,00
voor den Huisvader-wever. Hongerloonen en ten gevolge daarvan
smerige Ellende. T'Hammede woningen beter, maar ook Honger
loonen in zeeldraaierij en bijna niemand die er kan lezen of schrij
ven. Ik vroeg aan een jongske van 12 jaarKunt ge lezen
Aan hun VaderVriend, kunt ge lezen of schrijven? O
neen, Mijnheer, ik werk hier van mijn 6 jaar!?
is 't niet vreeslijk V
De Congressisten hun gemoed kwant vol, hun hert deed zeer
van zulke grouwelijkheden en a'len zegden
Daar moet een einde aan konten I
Pieter DAENS.
Als ge dat ziet van op den Trein tusschen Aalst en
Brussel, zooveel Hopplanterijen bijna verwoest door
't Schimmel, grauw, zwart, als geraamten. Een Hop-
planters zoon van Erembodegem mij woensdag zegae:
Bij ons is niets 500 staken en bijna niets te pluk
ken 1 Alles moeten wegsmijten..» De Landsman heeft
vele maanden moeten zorgen en arbeiden, heeft moe
ten vet kootten, mest, staken op Kerstmis moet de
Pacht betaald worden., 't Is meer dan droefEn dan
komt de gemeine Duitsche Hop onze beste soorten
verdringen door de schelmerij der onrechtvaardige
Douaanrechten. Woorden zijn' genoeg gegeven aan
de Hopplanters maar de werken volgen niet
BERICHTEN UIT DUITSCHLAND
Uit bijna alle HopdistriktenDe pluk is geëindigd,
en op veel plaatsen verkocht; opbrengst middelmatig;
hoedanigheid schoon.
NEUSLADTZaterdag waren aan Stadswaag 300
balen en zijn verkocht 56 tot 65 marken.
LONDEN Geringe opbrengstNEW-YORKEr is
min Hop dan men dachtde Handel blijft zeer kalm.
AALST. 21 Sept. HOP. Markt vaster en pi ijzen
in opslag gewas 1909, 78,00 fr. gewas 1910, 69,00 a
86,00 fr.
