DE VOLKSWIL
De Volkswil
lie Volkswil
Loopende
Nieuws
a I&5
s
0
S 0
I^ss-a r
I^IsSs s
fssjp 1 i
ga
oir 3 1
jj I 2
'Psia
Xojj
las «i*
•SS§.°
Si!
z.~s
l g-
a f
1
0
-a 1 o
1 3
ouderdom. Wat meer is, toen de Wet gestemd was. rie
pen zijGloria 1 dat iseene goede wet I
Indien ons Volk niet verslaafd was, Indien het gelijk
was aan de oude Belgen, dan zou er een algemeene op
stand komen en de kiezers zouden zich niet willen bege
ven naar de stembussen, zij zouden de kiesbureelen om
verwerpen; en zouden zij ongelijk hebben? (Gelachlinks)
En wat zeggen van den ouderdom van 30 jaar om aan
eene Gemeentekiezing te mogen deelnemen. Is het niet
den smaad werpen op al de jongelingen, die nu zich niet
kunnen bemoeien met Staatszaken en hunnen tijd moeten
doorbrengen met drank, vermaak of beuzelarijen
De heer Verheyen. En zeggen dat men Minister
kan zijn op vijf en twintigjarigen ouderdom
De heer Daens Ik geloof dat er geen land in Europa
is waar men aan de ingezetenen zou durven zeggen dat
zij, 25 jaar oud zijnde, voor een wetgever mogen stem
men en dertig jaar moeten zijn om eenen Burgemeester
of een Champetterken te benoemen. (Gelach links).
De heer Buysse. Men kan Minister en Burgemees
ter zijn op vijf en twintig jaar en om G meentekiezer te
zijn, moet men dertig jaar tellen. Zoo gebeurt het dat in
zekere Gemeenten de Burgemeester zelf niet kiezer is.
De heer Daens. Ja, het is zoo. Men kan Priester,
Bisschop, Paus en Kardinaal wor !en o der de dertig jaar,
maar men kan geen Gemeentekiezer zijn vooraleer dien
ouderdom bereikt te hebben.
De jonkheid die edelmoedig en vrij is. zou nochtans
aan de kiezingen moeten kunnen deel nemen zij zouden
een zeker kontrool kunnen voeren. Is het misschien daar
voor dat men ze niet aan de stemming wil toelaten Is
het niet omdat alle kleine Gemeenten fabrieken zijn van
valsche kiezers
In eene Gemeente rond Aalst, hadden wij een zeker
macht gekregen en was er een Schepen van onze Partij.
Welnu, bij de eerste herziening der kiezerslijsten vond
men 55 valsche stemmen op die lijsten ingeschreven.
Maakt eens eene kleine rekenimr. In ons Arrondissement
zijn 72 Gemeenten en indien er in elke dezer 20 <i 30 val
sche stemmen worden ingeschreven, dan ziet gij van hier
tot welken uitslag men zal geraken. Men zou dus de
kieswetten eerlijker moeten maken en er uit verwerpen al
wat den dertigjarigen ouderdom en de 4 stemmen betreft.
Laat ons aan de menschen geven wat zij vragen. De
Belgen zouden het zuiver algemeen stemrecht mogen
eisschen en dat zal er ook van komen. Maar nu vragen
ze niets dan de eenmaking van de kieswetten en alsjnen
in dit doel betoogingen op touw stelt, dan zullen wij er bij
zijn en zullen niet rusten vooraleer het algemeen Stem
recht zal in de Wet geschreven zijn.
Een derde zaak, heeren, die ik met groot spijt niet ge
vonden heb in de Troonrede, het is de verzekering van
het dagelijksch brood aan ons werkvolk.
Langs ale .santen hoort men gedurig de klachten aan
groeien. Dagelijksch vragen onze Werk'ieden aan den
Hemelschen VaderGeef ons heden ons dagelijksch
brood. Dit brood dat hun moet verzekerd zjjn door hun
nen arbeid, dit brood hebben zij uiet.
De heer Verheyen. - En dan nog is het droogen brood.
De heer Daens ETn dit is de schuld niet van den
Schepper, dit is te wijten aan onze slechte wetgeving.
Daarbij de Staat, die zou moeten het goede voorbeeld
Keven en het kan, geeft, integendeel, een heel slecht voor
beeld, wart indien men nog veel Hongerloonen vindt,
dan is het bijzonder in de besturen van den Staat. In den
ijzerenweg, in deaccijsen. in de douanen, overal klagen
de lagere bedienden en met reden. Het meerendeel win
nen maar 3 frank daags. Wat is dit toch, ten onzen dage,
in den tijd die wij beleven Het is te weinig om te leven
en te veel om te sterven.
De heer Buysse. - In vele Gemeenten rond Gent win
nen laltijke Werklieden, niet 3 noch 2 frank maar zelfs
1 frank daags en nog min. Ik ken huisgezinnen met 6 of 7
kinderen en waar de vader slechts 1 frank daags verdient.
Er is eene werkstaking in de omstreken van Gent omdat
Zondag n December, te 5 ure, in
Denderleeuw opvoering van het groot
Blijspel PRIMA DONNA, door de
Muziek- en Tooneel maatschappij De
Verbroedering. Vrijdag hebben
de Soldaatjes verschen visch gekregen:
Scheldevisch.. Bij de CARABINIERS
was de Commandant 's morgends bijna uit de keuken
niet. In Oostende komen sterke ladigen SPROT
aan, 32 fr. de iookilos; de prijs zal spoedig dalen,
want de Sprot is overvloedig dees jaar. Te GENT
ligt de Fransche Theater met zijn beenen omhoog. Er
zijn extravagante gazetten die willen hebben dat de
Koningin de Influwenza en de Slijmkoorts gekregen
heeft door 't lawijt der Socialisten in de Kamer. Dat
is zotteklap dat lawijt was zoo erg niet. Zelfs een
Begijntje zou er niet van ontsteld geweest zijn. Men
moet alle rede plaats geven. Te Groede (Zeeland),
zaten d'ander week vier BRAMS te jassen in de For
tuin en in éenen deel toonden zij elk ne i5d,n. Over
eenige jaren zaten te Brussel bij M. Van Hoolandt
Augustijnstraat 4 LEBONS te kaarten, terwijl mijn
goede Vriend, Vader Lebon er zat op te zien met nog
een zijner Zoons. Elk had er zijn behagen in.
IN CHINA sterven honderde duizenden men
schen van den Honger 't is meer dan wild in
NEW-YORK doet de Compagnie-Woolworth een huis
bouwen van 48 stagiën; 48 Het zal 190 meters hoog
zijn.. Zoo worden de straten diepe afgronden. In
Duitschland is een Goudmijn ontdekt in den Eifel, ge
lijk men hier zou zeggen In de Schelde.. Er zit nog
zoo eeuwig veel in den grond Te Parijs hebben de
Theaters in 1909 ontvangen 51,814,137 franken in
1850 was't maar 5 millioen.. Het zijn de Cinema's
die bijzonder aanwinnen. Hier ook
M
tD
0
3
N O
3. n r sr Cf!
W lm Z S5
$s? M
I O
3. o g S!
38.
3 P
Gij weigert het onder-koningschap'?
Ik ben uwe majesteit dankbaar voor de
eer maar ik weiger, sprak Dierham met eene
vaste stem.
Gij weigert dan de hand mijner Zuster
Ik kan dezelve niel aannemen, Sjre.
En vergeet gij dat naar den vriend den
Koning komtnaar de vraag het bevel
Heb medelijden, smeekte Dierham uwe
yjaag maakte mij ondankbaar; uw bevel zoude
mij wederspannig maken.
Dat zullen wij zien, sprak Hendrik.
Sire, heb medelijden, hernam Dierham,
des Konings hand vattende, ik smeek er u om«
Terug, mylord, sprak Hendrik, hem ruw
yan zich stootende.
Dierham sloeg, ponder vrij willigheid, de hand
^an het gevest van zijnen degen.
Mylord gij hebt uwen degen in mijne
tegenwoordigheid aangeraakt gij zijt schuldig
aan hoogverraad, riep de Koning uit; gij zaagt
glansrijker sterren dan de uwe aan mijn hol
glinsteren, wij bliezen er over en zij w^ren ge-
bluscht.
Ik weet het, sprak Dierham, neerslachtig.
Gij zijt Markies van Derby, zegde Hen
drik, Hertog va,n Dierham en Pair van Enge
land, gij bezit drij honderd dorpen, gij zijt rijk
en machtig maar ik kan u armer doen worden
dan een bedelaar.
Gij kunt het, zeide Dierham.
Ik kan u doen slepen voor het huis der
Lords, in hetwelk gij than:, nog uwen zetel hebt.
Ik ontken het niut, antwoordde Dierham.
Dat is te veel, riep Hendrik uït; wij zuller.
zien, wie van ons zal buigen.. Blijf daar, riep
hij, naar de deur gaande, Dierham toe, dien
hem volgde.
Sire sprak Dierham met waardigheid
ik ben nog markies vau Derby, hertog van
Dierham en Pair van Engeland dit kasteel is
nog het mijne ik ben nog niet door de Lords
veroordeeld... en nog altijd uwe onderdaan en
leenman. Ik moet utot buiten de poort gelei-
Te Parijs onlangs een Juffer zag
een Boerinne gaan met een groen-
selmande op haar hoofd en riep nij
dig Och welken schoonen hoed
Pollare (bli Ninove). De-
Passerelle over den J
Dender, zoo noodig voor de Boer-
derij en de Reizende Werklieden, de
Gemeente Pollare is nu ten vo'len in (j,
akkoord met de Regeering, is 't waar?
Houdt iemand uit Appelterre dit nut-
tig werk tegen Het is moeielijk om aannemen. Ik zal
eens gaan zien in 't Ministerie.
z 2 - a
1h
13 23©
2
3 3 am
Sss f
as-»
S O. J
H
o ra So
r s
- 3
S3 O
- cc
<J9 X
cc CD
o
09 O
t
ra
»2.
g
sommige Werklieden maar een loon van 95 centiemen
daags ontvangen.
De heer Debunne. Honderd maal heb ik het hier
gezegd en altijd heeft men het gelogenstraft.
De heer Lampens. In uwe meening is 3 frank
daags te weinigwelnu, bij ons zijn er velen die veel
min verdienen.
De heer Buysse. Konden veel werklieden in onze
sireek maar 3 frank verdienen, velen zouden er mede te
vreden zijn.
De heer Daens. Ik zeg niet dat 3 frank voldoende
zijn integendeel, en ik voeg er bij dat het Staatsbestuur
het voorbeeld zou moeten geven van het betalen van een
waar familieloon. j
Welnu overal wordt meer en meer geklaagd. De lagere
bedienden van den ijzeren weg, de treinwachters winnen
100 frank of 95, of zelf jslechts 90 frank in de maand.
Daarmede kunnen zij niet bestaan en al hunne klachten
blijven vruchteloos. Lezen wij niet in de Gazet der
Staatsbedienden het volgende
De Paus en de verhooging der levensmiddelen.
Ingezien de duurte der levensmiddelen, komt Z. H.
Paus Pius X aan al zijne bedienden, alsook aan de gen-
darms en de zwitsersche wachten eene verhooging toe te
kennen van 251. h. hunner jaarwedde.
En het dagblad sluit met te vragen Zal de achtbare
heer Minister van Spoorwegen het voorbeeld van den
Paus niet volgen
Het is niet genoeg altijd van den Godsdienst van Rome
en van den Paus te spreken, men moet de goede voor
beelden volgen die van daar komen en het oogenblik is
gunstig. Immers, men kondigt een verhooging aan van
ontvangsten van ten minste 25 millioen voor den ijzeren-
weg alleen. Het krioelt in de besturen van posten en
ijzerenwegen van hongerloonen en nochtans daarover is
er in de Troonrede geen woord te vinden.
In het Staatsonderwijs is het niet beter gelegen. In de
maand Mei hebben wij daarover ontelbare klachten ge
hoord, bovenal van wege de Onderwijzers van 4e en
5C klas die 100 frank te maande winnen of zelfs 1000 fr.
's jaars om te beginnen en die dan 5 tot 7 jaar aan dit
hongerloon blijven. Men heeft alsdan in de Kamer ver
zekert dat de wetsvoorstellen van de heeren Maenhout,
Carton de Wiart, Buyl enz aan het hoofd der dagorde
van den tegenwoordigen zittijd zouden komen. De heer
Minister van Onderwijs heeft te dien tijde moeten erken- x
nen dat dit schandalige Hongerloonen zijn en dat die on
derwijzers, alles afgerekend, maar 2.56 fr. daags ontvan-
gen. Hij heeft beloofd daaraan een einde te stellen en ik
hoop wel dan dat de huidige Minister van Onderwijs het
woord van zijnen voorzaat zal houden, dat hij niet met
den heer Woeste zeggen zalKiesbeloften tellen niet.
Na het millioen voor het vrij Onderwijs dat ik geern
gestemd heb, hoop ik dat er ook nieuwe kredieten zullen
voorgesteld worden om de Hongerloonen uit het Staats-
onderwijs te doen verdwijnen.
En om voort <e gaan over dit gewichtig punt, dat boven
alle andere uitsteekt, moet ik nog het volgende bijvoegen. C
De Aartsbisschop van Mechelen komt, in twee groote
omstandigheden, tegen de ontvolking op. Wij hebben.
ook gelezen dat in Antwerpen een Comi'.eit van Genees- ij
heeren is tot stand gekomen om de ontvolking te bestrij-
den. Immers, wat is een Land zonder Volk, wat is een
Huishouden zonder Kinderen ,j
De heer Lampens. En wat is een Huishouden zon-
der inkomen Dat is nog slechter. r
De heer Daens. - Kent gij een stelsel... l|
De heer Lampens. Min werklieden en hooger loon.
De heer Daens. Ja, gij hebt gelijk. I dereen wordt
verschrikt van de gevolgen welke de ontvolking na zich
sleept en de ontvolking bestatigc men meest onder de 5
bedienden. Die weten wat ze jaarlijks kunnen winnen.
Een werkman kan, hier of daar, een buitenkansje hebben, ji
een kleinen handel drijven of herberg houden de be- jj
diende heeft niets dan eene vaste jaarwedde. Zijne in-
komsten zijn beperkt en het schrikt hem af den last van jj
een groot huishouden te dragen. Dit moet onvermijdelijk
voor gevolg hebben de ontvolking te bespoedigen indien
men er niet toekomt aan ieder huishouden een familieloon
te verzekeren.
Ja, ik geef u gelijk, heer Lampens, het Familieloon
moet er zijn, en indien men er niet toekomt, zoowel in de
openbare besturen als in de nijverheid, indien men niet
aan den bediende on aan den werkman een voldoende
loon verzekert om met Vrouw en Kinderen te kunnen
leven, dan moet de ontvolking onvermijdelijk gedurig
aangroeien.
üij zult dit slecht stelsel zien aangroeien en het zal de
schuld niet zijn van Vaderen Moeder, maar van U, Ka
tholieken, die de macht in handen hebt, die hardvochtig
büjft en die niets ten voordeele van ons Volk wilt doen.
Mijne heeren, den 8,n November, hoorden wij hier op
deze plaats de aanspraak van onzen Koning en wij allen
bestatigden dat het geroep van algemeen Stemrecht ver
doofd werd door het geroep van Vive le Roi.
Dat is de waarheid, maar buiten op den doortocht van
den Koninklijken Stoet was het anders. In de Stad Brussel
mijn zoon Frans die op den doortocht stond, is het mij
komen zeggen tn de stad Brussel werd geroepenVive
le Roi en vjye la Reinemaar dit geroep bleef verdoofd
onder dat van het algemeen Stemrecht. Het is daar dat
de hpogere macht zich heeft doen gevoelen, het is in de
straten dat het Volk zijn verlangen heeft kenbaar gemaakt.
Ware die Betooging niet voorgevallen op eenen werk
dag, dan zouden wij nog veel meer gehoord hebben ten
voordeele van algemeen Stemrecnt.
Wat zien wij hier Terwijl ons Volk snakt naar On
derwijs, naar beter Kiesrecht en naar Welvaart, in de
antwoord op de Troonrede staat niets over de verlangens
van het Volk. Maar dat moet ons niet verwonderen. Wie
heeft men aangesteld als opsteller en verslaggever van
d t stuk Wie komt hier spreken in naam van de Rech
terzijde
De heer Woeste, van wien een Katholieke Minister
zegde dat hij het Is die alle Voikswetten tegenhoudtdie
man moet spreken over de Voikswetten, hij van wien de 3
heer Verhaegen meermaals gezegd heeft in hel Volk dat
hij leidt naar den ondergang 1
En het is die man die de Katholieken hebben aangesteld 4 1 i"i 1 n
om te antwoorden op de Troon«ede I Kan men een bloc- "Vrftagt VriCIMlLVlljk llUi'llke EllSCUriJ Vingen aail 50 C.dat IS
diger kaakslag geven aan de Democratie ~l V gï- 1
Over eenige weken was de heer Woeste nog de vijand ÖCrtCt) 106(1 raagt OOk LllVCrkOOpei'S 111 Aalst 611 61(i6rS..
naamj Is^e^chan^'nlet^róot^w/ons^andVMjlarbijl I>e Jongens doen hu» bcsle.. La:il ons niel ten achteren
b,ijven voor V0,'S|>i-ei(ling.
zijn kluchtspelers.
Rassé-Papier
Scho ene ffene bladen aan o,32 de kilo BEEN
HOUWERSPAPIER, aan verschillige prijzen.
Vermindering per 10 kilo en meer.
Die een abonnement
neemt aan ons bind, ontvangt
bet kosteloos van nu tot nieuw
jaar. De prijs Is 2,oO Ir. opvoor-
hand betaalbaar.
o. £9'
e
i x
O
e
3 CJQ
3" eo
o
S B 2 b
IT f 5:
O f 3
Sa.
3 O
i o
h
0 a
de beslkoopste Gazel van g'heel de wereld
Verschijnt elke maand i centiemen per nr, 50 centie
men per jaar
bestuurd en opgesteld door de jonge vrije Chrislene De-
mecraten, die schrijven recht voorde vuistzonder vrees;
in el nr krachtige artikels, leerzame artikels, Samenspra
ken
('t Vervolg'.)
Pieter Daevs, Yolksvertegenw.
