De Kamer
IV0 2007 10 Maart 1911
Onderwijs. - Onderwijzers
van Volksvertegenwoordigers j
lajJ
Brrr, in die zitting van Dijnsd.<g
ABONNEMENTSPRIJS
s£»3g voor België 2,50; de vreemde Landen 4,50.
Men schrijft in op alle tijdstippen des jaars.
P. DAENS
Volksvertegenwoordiger, AALST
39»te JAARGANG.
Wat is 'ne mensch zonder Onderwijs
Kan hij iets meer worden dan Loonslaaf
EEN GELEERD VOLK WORDT EEN MACHTIG
VOLK.
A lvokaat Plancquaert, in zijn Meeting op 't Stadhuis
van Aalst, de schoonste die men hein ooit hoorde geven,
hij mag met die Redevoering gaan in de grootste Steden
en overal zal hij de diepe overtuiging leggen dat een
Vlaamsche Hoogeschool ons Volk zal verweerdigen, ver
heffen en tot roem en welvaart brengen, ik zat nevens
M. den Burgemeester, die aan zijn rechterzijde had
M. Volksv Moyersoen, en ik zag die Heeren in geestdrift
gebracht, ja in vervoering, op d'handen plakken en einde
lijk deel nemen aan de algemeene losbersting van innige
bewondering; in die m erkweerdige Redevoering haalde
M. Plancquaert machtige voorbeelden aan; o a. over
Duitschland
Over 20 a 30 jaren, zegde hijmoeiten jaarlijks
600,000 hun Vaderland verlaten uit armoedeze trokken
meest naar Amerikaen nu, in plaats.van 600,000, 't is
nog 35 a 40,000 en die 35 duizend zijn geen arme dom
pelaars die hun aas moeten gaan zoekenhet zijn ge
leerde mannen, die rijkbetaalde plaatsen gaan bekleeden
in Europa.
Ik was onlangs te Meenen zegde Hector Plancquaert
nog, en ik zag daar eene Evangelische Kerk, ten behoeve
der Duitsche Meestergasten en Technische Bestuurders
van Fabrieken uit Meenen en 't omliggende. Maar als ik
te Rijssel en ie Tourcoing een Vlaming ontmoet, dan is
hij geen Meestergast maar een Werkslaaj.
Een Vlaamsche Hoogeschool, ja
Doch wat kan een Vlaamsche Hoogeschool te Gent
baten aan een Volk met gebrekkig Lager Onderwijs!
Ge verlaat de School op 11 ja2rge kunt met moeite
lezen en schrijven lezen valt u lastigge zijt zonder
leeszucht en zonder leerzuchtlui en lam, al drinkende
en zwierende, of dansende en springende brengt gij uw
vrije uren over- De blijde ruime rijke Wereld der Weten
schap is voor u gesloten.
Eerst en vooral dus een volledig Lager Onderwijs. Elk
begrijpt het. De nieuwe Schoolwet van Minister Schol-
laert, die voor Paschen neêrgelegd wordt, zal het gicot
gedacht huldigen Volledig Lager Onderwijs.
Ze zal"oolc, ze moet, want nooit was o.vmevr krachten
eenheid voor een zaak, ze zal de Hongerloonen wegnemen
in Staats Onderwijs,en dan moet 't Vrij Onderwijs volgen.
Het doet mij hartp;jn als ik hoor dat er gezegd wordt
hier en daar op den Buiten VOOR DIE ONDERWIJ
ZERS 1
Ouders, Vaders en Moeders, wat is uw kostelijke schat?
Zijn het uw Kinderen niet En de Man die zijn verstand
en zijn leven toewijdt aan uw Kinderen die er zorg voor
draagt, gelijk gij voor uw Vruchten, mag hij op 't ver- I
hongeren zitten in zijn School
En zoo zitten vele, zeer veie Onderwijzers ware het 4
zoo niet, het Handelsbladdit statig ernstig Katholiek
Dagblad van Antwerpen, zou niet schrijven
De toestand onzer Onderwijzers op den BuiLn en in
de Steden van derden en vierden rang sl oiv'ioudbaar.ge-
worden, en spoedig neen onmiddelijk moeten die
Hongerloonen verdwijnen.
De Katholieke Bewaarders die aan hun eigen groote
eambten of Bestuurders plaatsen geven van 10, van 20,
van 40 duizend tranken, indien ze nu de algemeene vraag
naar FAMILIELOON voorde Onderwijzers moesten ver-
stooten, zonden weldra vallen onder d'algemeene wel
verdiende verachting.
Pieter Daens, Volksvertegenwoordiger.
Sa-bot, ik ben de meester. Mama, geef hem zijn
geldNu verkoop ik 't verschil in twee, heeren wat
zegt ge 1
De koop werd toegeslagen. Lamme kreeg zijn geld
en vertrok.
't Was komedie, Lamme ging langs de voordeur
buiten en kwam langs de achterpoort binnen.
't Was niet zeer eerlijk, zei Andriesdoch in 't leven
is het altijd Elk voor t zijne
Hij paste die graag toe maar hij kon ook lijden dat
anderen die in praktijk stelden.
Op de laatste kiezing stond Andries De Reuze op de
lijst der mannen die streden tegen den Baron >-an
't dorp. Andries viel en hij was duivels gram voor dat
affront, dat hij niet verdiende. Men kwam hem zeggen
dat een zijner knechten zich had laten omkoopen door
den Kasteelheer.
Hebt ge voor mij niet gestemd V vroeg Andries
den volgenden dag.
Neen, boer.
Waarom niet V
De Baron heeft me vijftig franken gegeven. Die
kon ik aan u niet vragen. Ik heb gedachtElk voor
't zijneen ik heb mijn twee stemmekens ver
kocht
Sa-botgij hebt gelijk. Marsch Aan 't werk...
Zulk een maii was de eigenaar der mooie Blaren-
hoeve.
De pachteres was een brave, doorbrave vrouw. Zij
kweet haar plichten van huishoudster met voorbeel
dige toewijding. Was ei iets dat niet juist was of ging
gelijk het wezen moest, dan sprak zij daarover op een
toon, op een wijze die de harten won en tevens over
tuigde.
Als Andries soms kwade buien had, op het werk
volk ronkte, snauwde en preutelde over ingebeelde of
III CT DeGAZ. Juist als de Lanteern ont-
stekers gingen opslag vragen (1,50 in
plaats van 1,25) nu komt een domme vent en werkt voor
1 fr. per nacht!!! De Lanteern-ontstekers hebben zich
gewend tot M. Baron Louis de Bethune, die veel te zeg-
ren heeft in de Gaz. Als M. de Bethune waarlijk het
Werkvolk genegen is, dan zal die droeve zaak alras be
slist zijn in 't voordeel der Lanteern-onts'ekers.
Dijnsdag ik moet 8 dagen uit de Kamer blijven, op j
order van den Geneesheer. Ben ik ziek Ziek, niet ziek j
en toch ziek I... Een verkoudheid, weinig eetlust, zware
vermoeienis 'k heb rust noodlg, pausipum, kalme rust, j
daarbij een oud Huis veel zorg noodig heeft, om niet in
te vallen.
Vandaag dijnsdag zal geheel de zitting ingezwolgen 1
zijn door de zaak-Muysen In een aangenomene School
van Religieusen, de Moeder-Overste die kap over d'haag
werpt, en toch in die School wilt blijven... Was dat mo
gelijk Men moest haar vrijheid eerbiedigen, niemand j
mocht haaJ beleedigen, maar eens goed en korrekt ge- j
sproken, was het daar nog hare plaats En over die
Kloostemon wordt in twee zittingen der Kamer getem-
peest Is 't piet rusie jtQgken
's een wreed Tempeest ontstaan. Minister Schollaert had
de zaak van Muysen met rede en in vrede besproken. De
Schcol-Overheid was er tusschen gekomen voor de gewe-
zene Kloosternon, die toch Staats-Onderwijzeres bleef
Hymans en Van de Velde hadden geantwoord, doch nu
sprak Wauwermans, Katholieke Advokaat Jt la Woeste,
zeer onvoorzichtige woorden, zeggende Velen verlaten
hun Klooster, omdat de belofte van zuiverheid hen te
zwaar weegt 1 Dat kwam hier niet te pas. Liberalen en
Socialisten maakten er gebruik van, om in hun vet te
schieten er werd geroepen Insulteur de femme Scho- i
bejak lage vent I En Hubin, een lange halfroste magere 1
hittige Waal vloog recht, riep
Lasj l Slasj
Smerige Juschwiet I
En zijn plaats verlatende, liep hij naar Wauwermans,
spuwde op of naar zijn wezen, nogmaals roepende:
Smeerlap 1 luschwiet 1 j
Waarop een algemeen geharrewar al3 in een Spaansche i
kaberdoes, waarop ze vreesden dat Hubin ging slaan
Waarop Moyersoen uitriep dat is ongepermetteerd
Waarop Moyersoen naar Hubin liep. Waarop de j
oude Woeste kwam afgeschrankeld en zijnen Moyersoen
vasthield bij de slippen van zijn frak, hem biddende i
Respectez ta noblesse, Romaine I j
Waarop de Voorzitter Nerincx overmand was, dat er
gehuild werd in den boom, dat de Senateurs hun zitting I
vrüeten en kwamen sjoeren waarop Woeste riep Ik
zetel hier al 35 jaar en 't is de eerste maal dat ik iemand
zie in zijn wezen spuwen Waarop de Rechterzij vroeg
Hubin tot de orde te roepen e:i op 't schabelleken 1
W aarop Hymans en Van de Velde riepen Dan moet
Wauwermans ook op 't schabbeleken Waarop vele Ka
tholieken wegliepen, waarop gestemd werd met 70 op 15
tegen 't Ministerie waarop gezongen werd Lampions
Demissionmet de Mareillaise Waarop de oude brave
Ondervoorzitter afriep De zftting is ges oten 1 We gaan
morgen voortWaarop de frakken en kazakken werden
aangetrokken met groote koleire... Waarop ik zeg
Droeve zitting! Kostelijken tijd en kostelijk geld verloren!
SPREEKPLAATS
Vriend Jan Santens in de Nieuwe We
reld, het adres is goed veranderd, mijn
hartelijkste Groet is U en de Uwen ge-
stuurd. Zie ik U nog ooit terug? Zoo, zoo
het is by U nog Winter; er vult veel
Sneeuw dat het elk verleed, hier begint
maand ivlaart schoone aangename dagen
te leveren. Salutera. Vriend te Hever-
lee, de Boeken worden U gezönden. Uw
schrijven mij groot genoegen baart, namelijk dat onze
Boeker, een onschatbare waaide zijn om té h zen, bij
zonder HET LEVEN PRIESTER DAENS,
hadt ge mij 5 frank gevraagd voor dit Boek, d at ge
mij gezonden hebt in de maand September laatst, ik
zou het mij niet beklaagd hebben.
Sara. Clara en Sabina.
Ctara en Sabina. Sara.
Sara. Clara en Sabina, wat nieuws 't Is zoolang
geleden dat wij Pourparlé hielden.
Clara. 't Is waar, Sara en de weken en de
maanden vliegen. Sabina, ge ziet er zeo g'altreerd uit?
Sabina. Is 't waar.
Sara. Wat is er zeg het
Sabina. Niets, Sara en Sabina maar ik peis op
die Moorder ij te Dampermie.
Sara. Ho ja, dat is afgrijselijk Dien Pastoor.
Clara. Bemind en vereerd door 't Volk gelijk
'ne Paster Donsj.
Sara. Ze zeggen, Clara, dat
hij op niets dacht dan op Ons
Heer en op zijn Volk, de men-
schen zouden hem door een vuur
gedragen hebben.
Clara.Ha, Sara en Sabina,
de Pastoors en alle Priesters
kunnen zich doen beminnen van
't Volk maar ze mogen de Fassalen niet zijn van de
rijke Menschen.
Sara. En hebben ze nog de Moordenaars niet
van Dampermie de monsters daar 's nachts in de
Pastorij dringen, het oud Meissen vermoorden, die
haar Meester kwam helpen en dan Mijnheer den Pas
toor pijnigen, pijnigen, al zijn geld doen afgeven en
hem den kop inslaan.
Sabina. Zwijgt er af, 't is te wreed.
Sara. Sabina en Clara, ware er geen helJe, voor
zulke wreede, ruige smeerlappen,
Sabina. Sloebbers zijn 't 1
Sabina. Er zou moeten een helle uitgevonden
worden, ware er geene.
Clara. Lotj er ons van zwijgen, en zeg eens, wat
zegt ge gijer van ons Huis, ons Lokaal
Sabina. Groot, he, en schoon, en hoog, en pro
per.
Clara. Ge verheft erin
Sara. En Volk dat er geweest is En elk zoo
kontent 't is olie en balsem
Clara. Sara, ze spreken van den Wonderzetel,
maar hier is 't een Wonder-Lokaal... G'hebt het
g'hoord van dat oud Vrouwken
Sara en Sabina. Ja, wat is dadde
Clara. Twee avonden, tusschen Io en n ure, een
compagnie gemaskeerde binnengekomen.
Sara. Gelijk dat gaat, ja.
Clara. Plaats genomen aan een tafel, gelachen en
geklapt, tot dat eindelijk een der gemaskeerde met een
oude zoete trillende en willende stem een der oudste
Lièkes van Priester Daens zong.
Sabina. Ai, ai, och Heere
Clara. Ze zong toch zoo schoon, uit hert en ziel,
dat elk een rilling voelde, ge kost een vlieg hooren
dan ging ze rond voor Steunfonds iemand vroeg
Wie zijt ge toch
Sara. Ja wie was 't
Clara. Ik en mag mij niet noe
men, zegde ze maar ik ben een oude
slerke Democratische Vronw.
Sabina. Sa, sa, sa
Clara. En vooraleer weg te gaan,
ging zij de hand drukken aan onzen
Volksvertegenwoordiger, die aan een
tafel zatte kaarten en binst 't gezang
ingetogen stille b eef. Zondag was veel Volk blijven
wachten, maar de wonderbare oude Zangster is niet
terug gekomen.
Sara. - En niemand wert wie zij is
Clara. - Niemand ter wereld,. Misschien dient zij
(Zie 't vei volg 4ebladz. 4 kol.)
