0
HILARIUS
Parlement
De Kamer
De Geestelijkheid
en de Kiezingen
de Engel van 't Rasphuis.
IX0 2045 1 December 1911
Belangrijke vraag door Lede.
De ft er
A BONNEMENTSPRIJ S
toot België 2,50; de vreemde Landen 4,50.
Men schryft in op alle tijdstippen des jaars.
Over ongeveer 10 jaren, op Kiesronde te
Velsique, ik kwam in 't Huis van een ouden
Ambachtsman hij kende mij niet en zag ver
wonderd op doch toen ik de naam van Daens
uitsprak, dan sloeg hij zijn armen omhoog en
riepMijnheer, uw Werkman, ik las hem toch
zoo geerne, mijn Vrouw en Kinderen vonden
er zooveel behagen in maar ik heb hem moe
ten laten voor mijn brood, om van honger niet
te sterven... De aandoening pakte mij. wat
is dat toch yroeg ik. Och Mijnheer Daens,
Mijnheer heelt u iemand hier zien inkomen -
Waarom, wat is er Nog altijd den ouden
dwang: Het Clerus met den Eeldom en de
rijke mcnschcn.
Ruim 40 jaren geleden, er moest in Aalst
een nieuwe Volksvertegenwoordiger zijn. Twee
jonge Advokaten kwamen er op atM. Cleem
putte van Geeraardsbergen, en M. Woeste van
Brussel, alle twee mannen van groote be
kwaamheid. M. Van Cieemputte was de man
der Dekenijop een algemeene vergadering
van Pastoors was hij alleen burgerlijk persoon
en Deken De Blieck dronk op zijn gezondheid
als Volksvertegenwoordiger.
Terzelvertijde kwam de jonge Advokaat-
Brussel M. Woeste in Aalst en stapte af, bij
M. Jan Moeyersoen. Naar de Dekenij zag hij
niet om, maar ging bij de zeven voornaamste
Grondeigenaars van het Arrondissement, hij
werd daar goed ontvangen en die Vreemdeling
werd Volksvertegenwoordiger van Aalst, wat
hij nu nog is en wat hij blijven zal, als hij aan
het oordeel van den Poll niet onderworpen
wordt.
Tot over 30 a 4o jaar de kiezmg was
niéts dan dwang, list en bedroger waren wei
nig Kiezers men moest grooten Boer en aan
zienlijken Burger zijn, om kiesrecht te hebben.
De Grondeigenaars waren meester oyer hun
Kiezers gelijk over hun Vee. Men schrikte van
«na» .Mir r
OF
Vrijt naar het Fransch, door P. D.)
I. Hemelsblauw, de oude Dwangarbeider.
Te Brest, de belangrijke Zeehave van
Frankrijk, Departement Finisterre, 70,000 zie
len gelegen aan eene baai van den Atlantischen
Oceaan in de 9' Eeuw was Brest enkel een
Dorp in 1630 deed Richelieu de havenwerken
in orde brengenin 1694 was die Ftad zoo
sterk dat de Nederlandsche en de Fngelsche
vloten te vergeefs al hun macht gebruikten om
Brest in te nemen; gelijk alle groote Fransche
Havensteden had Brest een groot Gevang of
Rasphuis, hedendaags nog bestaande.
In dit gevang was ruim 40 jaren geleden een
Ouderling wien de bijnaam van Hemelsblauw
was gegeven.
Hij telde meer dan 70 jaren
Niemand van den Bureeidienst, niemand der
Gevangenen had hem weten inkomenvoor
allen die hem gekend hadden, was hij een
voorbeeld van lijdzaamheid, van gehoorzaam
heid, van onderwerping.
Op de Registers stond die man aangeteekend
als moordenaar, en veroordeeld tot levenslan
gen dwangarbeid toen hij 22 jaar was.
Nooit had de oude Galeiboef de minste straf
onderraan nooit had men hem hooren morren
en klagen hij leed en hij zweegzoo vervlo
gen de jaren zoo werd hij oud en grijsen
toen de Overheid van 't Gevang een Genade-
vraag voor nem wilde doen en er op aandrong,
dan smeekte Hemelsblauw van hem te laten
sterven in dit Gevang waar de Tijd zijn hairen
had vergrijsd en zijnen rug gekromd.
P. DAENS
Volksvertegenwoordiger, AALST
39" JAARGANG
de Kiezing als van een Ziekte. Een igc dagen
voor de Kiezing, Bankiers en Kapitalisten sloe
gen hun Boeken open, en al wie geld- of pand-
schulden had,, moest met beschaamde kaken
zijn briefken komen halen, die een huis huurde,
maakte ook deel van het Kiesvee. 't Waren de
Katholieken die meest dwongen, maar de Libe
ralen dwongen ook. Elk moest komen stemmen
in de Hoofdstad van het Arrondissementde
BaUotteeringen hadden denzelfden dag plaats;
in dit geval de Boeren werden uit de Stad ge
jaagd, waardoor de zegepraal aan de Liberalen
niet kon ontsnappen. Na de Kiezing waren de
Deurwaarders overlast van werk.
Door de openbare zucht naar Vrijheid
Nem n&, Toria 1
Wat is et, Rika
Toria, den Kattelieken
Werkmanskring.
Och, Rika, die slag
muit, om niet meer te zeg
gen.
Wie je weten, Toria,
wat de Woesten
De wilje Worsten,
Rika, 'k meinde dot Woeste
enb& was door zijn eigen
**a muT Tnan Kierinï Volk; dat baron Lowie de Bettinne in ziin Gazet van
werd dit dwangstelsel bestormd jan^Kiezmg K'asUnje-Ve!ten hem voor goed dood had gedekta-
tot Kiezing werd meer vrijheid voor den Kiezer
veroverd de Geldmacht zocht listen en lagen
om hare prooi te behouden maar in 1892 gaf
de Herziening een deeltje Kiesrecht aan de
werkende menigte en van dan af zijn de Kiezin
gen meer vrij en veel deftiger en rustiger.
('t Vervolgt).
P. D.
reerd, op hem op te volgen
Och, Toria, kwaad kruid gnat zoo moeielijk weg.
Maar wat is nA, Rika, van den Katholieken Kring?
Toria, ge wetj de ballotteering
Waarom zoo hertel ijk ge
lachen is, Rika, door al
't Werkvolk, d'een in 't publiek
Rika, en d'ander in hun hert.
Ge kent ook de koleire,
Toria, de koleire bij de Woes-
ten: ze ligt op hun hert als 'ne
van Volksvertegenwoordigers. j kanonbal; hij ligt daar te ver-
Zitting van Dijnsdag. j zweeren.
Door den smoor is de Trein in Aalst 40 minuten ten j Zooveel te beter, Rika
achteren dezen morgend was 7,4? na 9 ure in Brusseljs altijd gezegd itoor 't Volk:
voor ons is 't nietskomen of niet komen,werken of niet y den neus inden mond zal het druppen.
werken, de solde is gelijk. Maar voor Handelsreizigers- oq__liz_ in Vetbak - aq-
en Werklieden, het is heel anders... Laat ons denken aan J - Toria, t is Assemblée n d oude Vetzak as-
de Reizende Werklieden, met zulk weêr van 4 ure op de semblee in de Risj, Assemblee te INinot en te öotte-
baan, met zulk weêr 's avonds naar huis in den donke- gem, om te vervolgen en wraak te nemen. Dat ze
ren, dikwijls door slechte we^en. j)onsi konden den kop afbijten, hij lag morgen op
2 ure 25 in de Kamerredelijk veel manschappen ik T^J-khof
zie nog M. Denis niet, zou hij ziek blijven? r-v T?iL-Q' maar Tinnei is d«
Mijnheer, mijnheer, hoe heet hij da tr, uit de Walen, Dit is ge"oeg geweten, R^a maar Don j 8 de
M. Van Marcke, gezworen Militaristna hem sprak Vriend van t Volk, t Volk heeft hem ne zetel ge-
M. Theodoor, Onafhankelijke, die ook veel te ver gaat plaatst op 't Landhuis, en met Nieuwjaar, hij trekt er
in zijn Militarismus. In medio virtus, de kerk in 't mid- triomfantelijk naar toe.
den. Vandaag woensdag of morgen is 't mijne spreek- _Toria Qod zegene en God beware den braven ou-
beurt. Vrijdag zal er te stemmen vallen tussehen 2 da«" den mMi ^at zegg*u voor hem duizenden Werklie-
den, met zooveel liefde als
ze die woorden uitspreken,
om een kruisken te geven op
't voorhoofd hunner Kinder-
kes
r
orders.
Zitting van Woensdag.
M. Mechelinckx zet zijne Redevoering voori Dat wij
niet gereed zijn tegen den vijand dat er veel peerden te
kort zijn voor de kanons. M. Limbourg de Slirum
spreekt gematigd. Er^vordt gestemd voor drij Com-
missiën, ook voor den Boekbewaarder. - M. Woeste Wel gezegd, Rika, maar
spreekt zeer deemoedig hi] blijft tegen de Wet van 19». '9, 6 6, -i
natuurlijk ze nam eenige voorrechten af der rijke men- wat is er eigentlijk nu van den Katholieken erk-
schen, maar hij verdedigt den Ministeren over eemge manskring?
maanden wilde hij hem den kop afslaan. Morgen Lorand, i Ha, ja, ja, Toria, ge wetj dat er in [den Werk-
Daens en anderen. manskring zijn die voor M. Van den Berg gestemd
VRAAG gericht door P. DAENS tot den heer Minis- hebben.
Mag «Ëlt Onderwijzer der Gemeenteschool i is de ni*< vri> en Sehcim 15 daar
tegelijkertijd bestendige of tijdelijke üemeentesekrefaris nlst e'k zijn goeste r Moeten
dierzelfde Gemeente zijn, wanneer bevoegde mar.nen uit de Werkmenschen misschien
de Gemeente d« plaats van Gemeentesekretaris hebben door 'ne Gendarm opgeleid
aangevraagd worden
Zul^erRtnreaiold0et dC J* maar, Toria, ze wil
ingen ij g p. Daens. j len perfois de Werkmenschen
VRAAG gericht door P. DAENS tot den heer Minis- langs hunnen kant.
ter van SpoorwegenZe kunnen dat, Rika,
Dagelijks nemen de Koolputters van Alken en Korten- Demokraat te worden
bosch den trein van 5 uur 20 te Landen.G,en Te,staat mij niet', To
rja; in den Katholieken Kring
willen z'alle Zondagen de
Werkmenschen hebben..
Ach, Rika, de nood dwingt, voor zijn errem
brooiken moet 'ne werkmensch zooveel doen.. En wat
ziju de plans, Rika want ik ben gepresjeerd.
Toria, er gaat in den Winter dikwijls Tombola
zijn voor schoon prijzen.
Voor schoon prijzen, Rika, en verder?
Niemand zal weten wanneer het zal onvei-
wachts zijn.
Ha, Rika, ik versta u, gelijk met de jonge Doch
ter van de Tooveres, om de Werkmensch -:i alle zon
dagen in hun Slagmuit te hebben..
Deze trein rijdt maar tot St Truiden daar moeten die
menschen een uur wachten.
Te St Truiden worden de Koolputters in de wachtzaal
niet gednld waar moeten ze dan loopen als het regent en
sneeuwtl
Heer Minisjer verricht nu eens een goede daad.
Ge kunt aan die menschen één uur per dag meer rust
geven, één uur doorgebracht in hun Familie, na hun af
mattend werk.
Daartoe is hei slechts noodig dien trein, vei trekkende
uit Landen te 5 ure 20, door te laten varen tot Hasselr.
Uit Lede, die belangrijke en Volkrijke Gemeente, als
ook uit aanpalende Gemeenten, we. ken honderde Arbei
ders Winter en Zomer in Brussel en Omstreken, bij dag
en ook bij nacht. Voor hen zijn de bestaande Treinen
niet in voldoende getal, om hun Familieleven een weinig
aangenamer te maken
In een verzoekschrift door 65 Arbeiders onderteekend,
vragen die reizende Werklieden dat de Treinen 3042 en
3053 te Lede zouden blijven stilstaan.
Zou de heer Minister die eerbiedige vraag niet kunnen
toestaan?
P. Daens.
TREIN LIEBAERT.
't Kind heeft zijnen naam al'ne Mijnheer Lieba^it is
in 't Bestuur dei Bank van den Dender en aanstonds is
een Trein ingericht 8 ure 25 uit Brussel en in Aalst blij
vende tot 11 ure 11!???
o>laatt>dievvt>t
Met i Dec. 4 millioen opslag voor 1912 nog
4 millioen en verhooging der Pensi oenen...
Willekom en dank.
NACHTGELD. In 1910 was het gegeven
van i5 November Nu nog niet, 't Leven is
nogtans veel duurder. Ik heb Zondag naar den
heer Minister geschreven en verwacht goede
antwoord.