De Kamer
KILARiUS
N»p«6l 8 Haan Mil3
de Engel van f Rasphuis.
Vrij naar het Fransch, door P. D.)
II. Moordpoging op eert .stervende
Jan, sprak de stervende Millionnair, Jan,
het wordt zoo donker.
lan schoof de gordijn van dikke zijde weg.
Goed, Jan; de dag is zoo schoon, morgen
zal ik hem niet zien opstaan.. Waar zal ik zijn
Jan, ge zult voor mij bidden
la, Mijnheer.
t Zijt gü alleen die voor ons zu t bidden.
En uw Zoon, Mijnheer
ïMtm Zoon is mijiüErfgenaam.
Mijnheer, zoo zei Jan met talmende stem,
ee spraakt daareven van de Priesters aan 't bed
der Stervenden ais er geheimen zón die gij
niet kunt zeggen aan uw Zoon, aan de Notaris?
Er zijn er die men zou wilien verduiken
aan zijn eigen, sprak de Grijsaard, zijn wezen
onder het beddelaken verbergende.
Welnu, antwoordde Jan, mei vaste stem,
om Indruk te maken, nu, voor de eerste maal
vergat hij zijn nederig ambt van Dienstknecht,
om als waren Vriend en kloekmoedigen Kris-
teu te spreken. Mijnheer, zeg een woord en ik
ca dien trooster, dien vertrouwelijken Vriend
foep^n ik ben maar de Zoon van een gering
Boerken, maar ik zou niet kunnen drij dagen
gevaarlijk ziek zijn, zonder eenen Priester te
roepen.
Hij zou mij vertroosten, Jan
Och-ja, mijnheergelijk hij mijn V der
vertroostte
Uw Vader was een zeer eerlijk man i
VRAAG Denderleeuw-Haaltert-Eede.
Walen en Vlamingen.
Antwoorden op de Vragen.
1'. DA ENS
Volksvertegenwoordiger, AALST
40s"- JAARGANG
Zitting van Dynsdfig 8 Maart.
Ondervraging van M. De Bunne, over het Werkmans
pensioen.
Zeer weinig Leden.
2 ure. 12 Katholieken, 7 Liberalen, 15 Socialisten en
Daeng.
M Daens doet een ordemotie alsvolgt
In zittin van Vrijdag doet het Beknopt Verslag mij
zeggen De Katholieken, hoofden der Fransmansboi den,
doen niets voor hun Volk. Dte woorden neb ik niet ge
zegd, maar de volgende 7e doen niets voor hei kies
recht van hun Volk; geen woord zeggen ze daarvoor.
M De Bunne beweert d.t de Arbeids-Pensioenen zeer
slecht worden bedeeld, omdat de Comiteiten uitsluitelijk
zijn samengesteld uit Katholieken die de Pensioenen ge
ven of weigeren volgens hunne politiek. Als de Ouderl ng
niet aanstaat, voor, de minste rede wordt hij beroofd van
zijn Pensioen zoo haalt hij 't geval aan van een Ouder
ling die zijn Pensioen niet meer kreeg, omdat hij eenmaal
dronken was geweest.
Minister Hubert antwoordt dat zulks het werk der
Comiteiten is. Namate Leden der Comiteiten sterven, be
noem ik er uit d'ander Pattijen.
M. Daens. Dat gaat zoo traag; t'Aalst is een De
mocraat op 15 Leden.
M. Moyersoen. Er zijn 3 Liberalen bij.
M. Daens. Wij vragen Evenredigheid, in al de
Comiteiten.
M. Reynaert betwist de gezegdens van M. De Bunne.
Spreken nog Daens, Ozeray, Delporte, Woeste, (die
Liberalen en Socialisten in onverschil wil brengen) en
M- Van de Velde.
Redevoering van P1ETER DAENS.
M. Daens. J'espère bien que M. Ie Ministre com-
prend deja le ilamand
De heer Hubert, Minister van Nijverheid en Arbeid.
Mais noni
M Daens. Content doneM. le Ministre entend
chaque jour !e flamand iciEt il ne le comprend pas
encore! C'est ft déseepén.r.
M. Cavrot. Exprimez vous done en francais,
M Daens, vous le pouvez bien.
M. Daens. Je parlerai aussi lentement que possi
ble et je donnerai une petite note a M. le Ministre.
Mijne Heeren, de achtbare heer Verhagen zegde
hier vrijdag laatst Die 65 fr. brengen welvaart bq de
oude Werklieden.
Neen, niet welvaart, maar een kleine verzachting m
hun bittere armoede.
Immers droevig is hun lot.
Mijn broeder, Priester Daens zaliger, zegde het hier
zoowel in zitting van 24 Juni 1897 gij ziet dat wij,
OF
Democraten, sedert lang voor die zaak strijden On- 1
der de sociale wetten, zegde hij, die het Volk met on
geduld afwacht zijner twee, die den voorrang al-
smeeken Een Wét voor de^ijndikale Vereetiigingen
en een Wet voor een Pensioen aan deir öuden Arbei
der.
Zonder de eerste een oogenblik te willen zien uit
stellen, denk ik toch dat de tweede dier Volkswetten
den voorang verdient. -
Men spreekt er niet meer van in de Kamer, zegde
Priester Daens, maar men spreekt er van in de hut
van den arme, in het huis van den landbouwer-werk
man. Al de Arbeiders hebben de oogeri op ons gericht,
zij zien naar ons met angst en zij vragen ons wanneer
eindelijk die menschlievende wet er zul komen, wet
die voor alle andere politieke en fuiaiicieele wetten
zou moeten besproken worden yï? 'b
En een Lid der Meerderheid, de achtbare heer Van
Reeth, zegde met veel reden dat die wet op de werk-
manspensioenen de noodzakelijkste en de dringend-
sle was van allen. j
Inderdaad die wet moet een einde stellen aan de j
diepe ellende en de onverdiende armoede der oude
Werklieden.
Niets is ellendiger dan het lot van den Werkman J
die oud geworden is en onbekwaam nog te arbeiden. j
Men zegt dat, in het heidendom, wanneer de Werk-
lieden oud gewordt n waren en onbekwaam lmn le- j
ven te verdienen door den arbeid, men ze verwurgde, j
In onze hedendaagsche beschaving laat men zever-
kwijnen en bijna sterven van honger. j
Ik spreek bijzonderlijk van de Vlaanderen, zegde
Priester Daens hier, op diezelfde plaats, waar ik j
nu rechtsta. Mijne achtbare medeleden uil de Walen- j
streek kunnen'van de Waalsche Werklieden spreken,
maar ziehier wat de toestand is van den Arbeider, in j
I het Viaamsche Land, wanneer hij het ongeluk heeft
I oud te worden. Wij, heeren, hebben geern eenen j
ouden dag te bereiken, maar voor vele Werklieden
is het waarlijk afschrikkend oud geworden blijft de
arme werkman alleen. Zijne kinderen zijn getrouwd
en hebben zeiven den last van een talrijk huisgezin te i
I dragen. Meermaals hebben zij 4, 5 of 6 kinderen en j
kunnen hunnen oud-geworden ••'-jjm fecipen zon-
i der het te doen ten r.adeelevan hunne eigene kinde-
ren die zelve het noodige niet hebben.
i Eindelijk, na lang werken en aandringen is de pen-
i sioenwet er toch gekomen. Maar zij is niet gestemd j
geworden volgens den wensch van het groot Congres j
i van Charleroi, waar de Anti-Socialisten en Demokra- j
J ten het ééns waren om te zeggen dat dit pensioen ten
I minste 50 centiemen daags zou moeten bedragen. Gij i
j weet het, de Wet staat slechts 18 centiemen daags
f toe, 9 arme centen Ül
Dit scheen ons onvoldoende, maar wij moesten het
j wel aanvoerden bij gebrek aan iets beters. Veel Ka-
I tholieken waren overigens van gedacht dal. het be-
r drag van het Pensioen moest hooger klimmen en on-
der andere de heer Nyssens sprak van ten minste
75 centiemen. Hij vroeg zich afwaar zullen wij dit
j geld vinden '1 En hij zelf antwoorddein het bedrag
van eene klimmende belasting op het inkomen, op
r het onroerend goed en op de groote erfenissen,
i Hoe zuinig de Wet op de Werkmanspensioenen
ook was, ze werd toch met dankbaarheid onthaald
j als men arm is, het minste dat men krijgt, is weige-
i komen.
i Maar de toepassing der Wet gaf reden tot veel op-
I spraak. Comiteiten werden ingesteld om de aanvra-
i gen tot Pensioen te onderzoeken en de werking dier
Comiteiten deed vele klachten ontstaan. Dit was niet
j te verwonderen immers die Comiteiten bestonden
meestal uit Leden eencr zelfde denkwijze en die ken-
den alleen hunne vrienden.
I Wij vroegen dus en wij moeten er toe komen
I de toepassing der Evenredige Vertegenwoordiging,
i Dc achtbare heer Staats-Minister Jieernaert zegde
I met veel reden Men is machtig als men rechtveerdig
j is,en de rechtveerdigheid ligt in het stelsel van Even-
^Te Aalst, op 15 Leden die zich verdeelen onder vijf
kans, is maer één Democraat. Welnu, het zijn bijzon
derlijk de Democraten en Socialisten d e tusschen de
j werkende klas leven en die do belangen der Werklie-
den kennen.
Het is bijzonderlijk bq ons. Democraten, dat de
klachten toekomen' en ik beken liet. dank aan de
i werking van den enkelen Democraat in éep kamen
van duist, is de toestand reeds zeer verbeterd. Mt-n
- onderzoekt beter de ingekomene vragen, men is neer
stiger, veel onrechten zijn kunnen hersteld worden en
de Klachten erminderen.
Ik voeg erbij dat die verbetering ook te danken is
aan het Hoofdcomiteit van Gent, dat rechtveerdig
handelt en het onrecht doet horstellen.
Waarom zou men niet in de vier andere kantons
ook broederlijk handelen en zeggen dat de Socialisten
en Democraten daar ook de vertegenwoordiging zul
len vinden waarop zij recht hebben?
Iedereen is overtuigd dat de Evenredige Vertegen-
i woordiging in de Kamers qh in de Gemeenteraden
aii >rbest,e uitslagen heeft teweeggebracht.
tk smeek er u om, ziet niet raar wat dc Provincie
H' negiiuvren doet; vulgt niet de slechte voorl-e. tien.
i De Uet der rechtveer digheid vraagt dat pij a'leen Je
goede voorbeelden volget en dat gij zelve, het goede
voorbeeld zoudel geven.
Ten andere, wat gij ook doen moget, de rechtveer
digheid zal er komen wanneer de Volksmacht wat
meer in de Kamer zal doorgedrongen hebben.
De achtbare heer Minister zegt ons wanneer hui
dige Leden weggaan of verdwijnen, zal ik ze vervan
gen, in dien zin dal iedereen vertegenwoordigd weze.
Wij vragen nieraands dooddat allen maar leven
tot hónderd jaar en meermaar indien de Rechtvaar
digheid vraagt dat de toestand veranderd worde, gij
hoeft niet te wachten naar de dood van sommige le
den om de noodige maatregelen te nemen.
Daarbij, gij schijnt te vergeten dat die Comiteiten
ingesteld werden voor het toepassen der Wet op de
Werkmalisv.cningen en niet der Wet op de Pensioe
nen cn vermits het doel dier Comiteiten alzoo veran
derd werd, moet gij ook, met het oog op de Pensioen
wet, de samenstelling dier Comiteiten wijzigen. Het
is immers geene beléediging, ten opzichte der Leden
van die Comiteiten, van hun te zeggen de Evenre
dige Vertegenwoordiging moot hier toegepast wor
den, gij wordt bijgevolg verzocht plaats te maken
voor eenige mannén uit de werkende klas.
Gij kunt. op die wijze, voldoening geven aan de
belanghebbenden.
Gij fiadt vroeger.yastgesleld,dat, om het Pensioen
van 65 frank te kunnen bekomen, de Werklieden eene
zekere som moesten gestort hebben en er is spraak
geweest dit Pensioen niet toe ie kennen aan Werk
lieden dié vóór een zeker jaar geboren waren en de
noodige stortingen niet hadden kunnen doen.
Wij hebben gezien, met groot genoegen, dat Ka
tholieke Leden dezer Kamer dien toestand willen ver
beteren cn de belangen dier oude sukkelaars hebben
verdedigd.
Dit is zeer wel, en wij, Democraten, zullen altijd
openhartig kunnen goedkeuren wat dient goedge
keurd te worden. Recht is recht en goed is goed, van
welken kant het ook moge komen.
Behoudt dus het Pensioen, zelve aan de Ouderlin
gen die de noodige stortingen niet kunnen doen, zon
der te gaan bedelen, ilunne kinderen, zooals ik kom
te zeggen, zijn zelve in nood en kunnen dikwijls
hunne Ouders niet bijstaan. Deze zijn dan verplicht
giften af te omeeken! maar, in al deze zaken, brengen
die giften verplichtingen mede voor deze/lie ze ont
vangen. Wij'Vuoelen Uit vermijden laat ons dus zor
gen 'dat; dié anno lieden vrij blijven.
Haast u toch, Katholieken bijz ndorlijk, om te doen
voor de Vlamingen wat go .dóór de Wet gedaan hebt
voor dc Walen. Zoóais het schijnt, zult gij eene Wet
maken- ten voordeeie van aide Arbeiders, kleine
Burgers en Landbouwers, zooals wij het vroegen ovef
zeven jaar reeds. Dat is wel, maar haast u toch het
Pensioen algemeen ie maken.
De Vlamingen klagen en met reden. Zjj zeggen
Weihoe, onder de Vlamingen zijn zooveel Socialisten
cn Vrijdenkers; g!j geeft hun een Pensioen van I frank
daags, en wij, die'üeloovigen zijn, die aan den Gods
dienst houden gelijk aan ons leven, wij worden ver
geten Is het misschien omdat wij u getrouw blijven
dat, gij het niet noodig vindt ons 'bij te staan 1 Of is
het omdat wij niet zoo luidruchtig klagen, dat gij uw
eigen Volk verstoot terwijl de Walen, dio stouter zijn,
voldoening bekomen.
Dc heer Dkbunne. - Zeer wei. mijnheer Daens.
Wanneer de Vlamingen krachtdadiger zuilen opko
men, zullen ze ook meer her,vormingen verkrijgen.
De heer Daens. Men zegt, zoo spreekt het Viaam
sche, Volk, dat het is omdat wij te nederig zün, omdat
wjj meer-verduldigheid hebben, dat wij min bekomen,
terwijl dc Walen, dih nochtans meer welvaart heb
ben dan wij, meer bekomen omdat ze stouter zijn.
De heer'Moyehsoun. Wie zegt dat
De heer Daens. Uwe werken tonnen het.
In alle geval, de Pensioenwet wordt niet uitgevoerd
zooals het behoort en zoolang de Evenredige Verte
genwoordiging niet bestaat in de Comiteiten, is de
rechtvaardigheid onmogelijk Daarbij, het bedrag
het bedrag van het Pensioen is le kleinnegen centen
daags, dut is toch maar eene aalmoes, dit moet op
een frank daags gebracht worden, wil men dat het
Pensioen een weinig welstand medebrenge.
Door de werken aan de nieuwe lijn Brussel-Ons-
tende loopt 4 maai daags een grom*trein tusschen
D ndeiieeuw cn voorbij de Statie Haaltert Eede.
Daardu ris uitwer der Bar el achter* merk Ijjk
verzw nu. »i iit extra-werk ;.ie.e nige verge ding
waard zj,n P. Daens.
Lot den heer Minister van Openbare We, ken.
Op vele plaatsen is de dagloon der Vlamingen 20 ft
4(1 min dan de loon der Walen. Werken de Vlamingen
min goed dan de Walen Waarom dan een verschil
van loon? P- Daens.
Er is een onderzoek over 't kot aan de V Huizen.
Over de ieruggave der 3o c. wordt ieder eeval wclwll-
lei.d orMe-zcchi. - He' is 'nt'geiijk de Framche
Pasmunt '."tier uit t i> eider, dan op de Gemeenten
v.,11 Arr. Koriiijk niikrijk btieidende. Over de
rsngscnikk ng der Klerken (spoorweg, Post en Tel.) gaat
het onii zo°k cou t - Ei-u vioege morgtndtrein uit
Anseghem en omliggende wordt onuerzoeht.
