I
De Algemeene Werkstaking
Een Kerk op 't water
j :ar?c°^»enadatchampetter MW3
i\° 2117 4 April 1913
Aan alle werkende llenscheu
der Vlaanderen
In 1892 was Staats-Minisler en 7 'olksverte
tegenwoordiger Nothomb Voorzitter te Brussrl
der Katholieke Associatie; van danaf vroeg
het Volk Alg. Stemrecht; hij gazijn ont
slag, omdat men het niet wilde geven en zegde
alsvolgtOveral waar Algemeen Stemrecht is
opgekomen, heeft het meer Vrede, meer Orde
en meer Welvaart aangebracht.
En wat de Godsdienst aangaat, in Zweden en
Noorwegen, in Du itschland, maar vooral in de
Vereenigde Staten van Amerika zijn al de Bis
schoppen en al de Priesters aanhangers van
IV. Te New-York
Albert en Fransken moesten ook hun tol be
talen aan de Zee ze zagen grouwèlijk af van
de Zeeziekte, verschelde dagen, zoodat ze'
meinden te sterven; doch eens de Zeeziek e
doorstaan, ze werden zoo gezond als bliekskes.
Er zijn er die willen hebben dat niets gezon
der is dan de Zeeziekte 't is ais een algemeene
kuisch van 't corpus zelfs is 't gebeurd dat
Passagiers mei lange bijna ongeneesbare ziek
ten, eensklaps en gansch genezen waren. De
bitterste medecijn is de gezondste.
Verders ging de reis regelmatig voort, ja
eentoonig; er was niets te zien dan water en
locht. Vader Carton werd goede kennis niet
den Zee-Kapitein, die zeer góed fransen sprak
Die Kapitein had zijn behagen in die twee
brave en levenslustige knaapjes zoo konden
ze veel hooren en veel loeren over de groote
kunst der Zeevaardij, over den bouw van een
Zeeschip, de samenstelling van zijn getuig, van
de werking der zeilen, van de verschiilige wen
dingen, van de wijze op welke Kapitein en
Officiers hunnen weg zoeken en en doorloo-
pen afstand kunnen weten.
Nooit hadden de twee Kinderen de Zee of
een Zeesctiip gezien, en nu in New York aan
landende, wisten zij er bijna zooveel van, als
iemand die geen matro)s is, er kan van weten.
Na 32 dagen op Zee, hun hart welde op, toen
zij van verre het vaste land terug zagen; de an
kers werden geworpen in de baai of den in
ham van New-York, een der schoonste, der
grootste en der veiligste van vehed de wereld;
net Schip vaart erin door de zeeengte van Nar
rows op dit Schip zijnde, ge ziet een verruk
kelijk tafereelrechts en links het levendigste
zuiver algemeen Stemrechten schier 't eenige
Land waar de Godsdienst aanwint.
O algemeen Stemrecht, ge zijt waarlijk een
j opperste Goed maar niets zonder arbeid nie-
j mand mag gedwongenhet zijn de Werklieden
die moeten beslissen zeggen zij ja, alle Kris
tene Demokraten zullen steunen en opofferen
ten uiterste. Volksv. Daens.
Tentoonstelling Piet GILLIS
In den Oosten komt algcmeenen Vrede en
hier gaat atymeen Stemrecht veroverd worden
tot atgem;ene Welvaart, hoe
pigen Bewaarder cs, hoe meer ook Ugen alge
meen Stemrecht i? Wederom moeten velen onzer
Vr,enden naar A merika Vaart wel, Gehefdfn
maar hadden w,j hier Volkswetten geen enkele
Lanbouwerzou zijn Vaderland moeten verlaten-
voestt denkt de Volksmachten uit te putten-
rampzaligaard, gij kent ons Volk niet: die voor
t olk lijdt en strijdt, zal door 't Volk geierd
en gevolgd en bemind worden. g
ABONNEMENTSPRIJS
voor België 2,50; de vreemde Landen 4,50.
Men schrijft, in op alle tijdstippen des jaars.
P. DAENS
Volksvertegenwoordiger, AALST
41"» JAARGANG
lk, dietussehen U leef, die dagelijks in uwWoning
kom, die uw lastig en pijnlijk loven' ken, die weet en
zie hoegjj, na langen ne'ers'tigen Arbeid, nng nietge-
noeg wint voor het armtierigste leven
Braaf, moedig, eerlijk Werkvolk
Ik, die in uw Huishoudens zie, dat de Vrouw,dat de
Moeder schart, spaart en zorgt zooveel mogelijk, en er
toch niet kan komen.dat die 'Moeder verslenst en ver
oudert voor haren tijd
Ik, die de oude brave arme Werklieden zie lijdend
ronddolen, met hun mager Pensioentje, waarvoor ze
nog alle dagen Danke zeggen aan Priester, Daens
Ik snak even vurig als gij, naar beter Stemrecht;
Naar Zuiver Algemeen Stemrecht;
Omdat ik diepovertuigd ben, dat Algemeen Stem
recht aan de Werkende Menigte zai geven een goede
Macht in alle Besturen, in Gemeenteraden, in Arm
reelen,in Gouwraden, en vooral in de Kamer, die dan
waarlijk een Volks kamer zal zijn
Na éenige jaren van Algemeen Stemrecht, wij zuilen
eindelijk de krachtige Volkswetten hebbe-, in 1S91
door den Paus afgesmeekt in zijnen Wereldbrief
De Regeling van den Arbeid';
Familie loon en Familie leven overal
Een Pensioen van 1 fr. daags
Dit kan gebeuren,als er goeden Wil is: in de Klim
mende Belasting op de groote Rijkdommen, in do
Brandverzekeringen kan de Staat honderden Mil-
lioenen 's jaars vinden ons Belgenland het Rijkste
Land'der Wereld is, in d'hoogte
De trotse, hardvochtige en hebzuchtige Katholieke
Bewaarders doen HUN Volksgazetten schrijven, dat
Algemeen Stemrecht nader ig zal zijn aan de goede
Orde en aan den Godsdienst
Dwaze oneerlijke woorden
Doch wat is er ;te verwachten van Penneknechten
der Bewaarders 1
Vele lieden vragenhoelangzal de algemeene werk
5 staking wel duren
j De gedachb-ndaaromtrentzijn nog al uiteenloopend
i en zelfs ware het gewaagd een'vaste datum te bepalen
Dat de A. W. !zal uitbreken lijdt geen de minste
twijfelniemand uitgenomen koning >elbrecht -
kan aan den toestand verandering br. ngen. Of nu de
koning op 't laatste oogenblik er zal tusschen sprin
gen vait te betwijfelen... Edoch 't zou 'n heel schoone
geste zijn, die machtig veel zou bijdragen om de pres
tige des Ironings bij ons Volk te versterken.
Nu, die geste is er nog nietZal hij komen
Geheim...
Dus we staan voor de A. W. Hoelang zal ze duren
Daarop is ons antwoord korten klaar
De algemeene werkstaking zal kort wezen en een
kolossalen indruk te weeg brengen wanneer ze waar- j
lijk a 1 g e m e e n is. 1
De a. w. zal langdurig wezen en Jhjnlijk wanneer 1
ze slechts uitbreekt in een gedeelte des Lands of in
sommige nijverheden. J
Indien op 14 April al de werkersarmen door heel 't i
Land gekruist blijven dan is do zaak gewonnen en I
zal de oplossing nich niet laten wachten.
Het katholiek ministerie heeft slechts nog eenen j
troef in handen de algemeene werkstaking doen mis
lukken, 't is te zeggen trachten dat ze niet algemeen
wordt.
Kon het zoo ver komen dan was hunne zaak gewon
nen, dan Icon minister de Hroqueville triomfantelijk
Rika. Tantjen, Tantjen, na es er
iets in ons Oilstj.
Tantjen. Ëxplikeert a Rika,
wat es et
Rika. Tantjen, een Kerk op
't water.
Tantjen. Op 't water
Rika. Ja Tantjen, op 't water
van den Denjer, gister avond toege
komen, aan de Jeebergbrugge blij
ven liggen.
Tantjen. Maar
Rika, is 't geene
Aprilvisch 't
Rika. Neen,
neen, Tantjen, ik
ben gaan zien, een
lang smal schip,
l met een kruis op den masten een schoon
kloksken dat luidde.
i nï'i"1, r~ E' maar, Rika En was er'ne Paster op
I Kika. - Ja, zekerlijk, Tantjen, Mijnheer den Faster stond
recht van achter, op t schip, in i'.i .orkleeren, met een ra
j ze zeggen dat hij uit Kambié is, hij lachtte vrinjeliik,
gelijk l'aster Don«j zaliger.
I Tantjen. Wel-heercn-der-heeren. heilige Moeder-Anna,
i patronersse van alle bedrukte zielen; tot den dag van van-
j daag. we zagen Kerken in de steden,
i Kerken in de groenvelden, lusschen
j t geboomte, maar Kerken op 't wa-
ter.. Er was zeker veel Volk, Rika
j Rika- Grouwelijk veel Volk,
Tantjen, eerst 'ne zwerm van kinde
ren, die in de kerk binnen liepen, bij-
zooverre dat de .Champetters mosten
komen en dat Champetter Pyck nef-
fens den Pastoor kwam staan, met
dat hij nogal geletterd es in 't Fransch
met dat op de Vaart alle soorten van
talen gesproken wordt.
Tant. - En ,-e zijt in de Kerk geweest, Rika Vertel dat toch
iv u i ui m i.> :ei uc uiuvjueviijtï tliunuailieiljll nvi. Kvwccöi, re
uitroepen «Weihoe. ge vraagt ons algemeen stem- "'N'. ^'int met mijn oude bet-uen en't
e. - .,1°. m 711. lU' t-an nipt nw.r
recht in naam van geheel de werkersklas van België,
ge roept de alg. werkstaking uit om te bewijzen dat ai
de werklieden A. S. eischen en 't is maar slechts een
gedeelte - de minderheid - die door het werk te sta
ken zich aanhanger verklaard van A.S. 1
We zouden dan nog verder staan van eene oplos
sing dan nu.
Dat de arbeiders het goed begrijpen Zij, en zij al
leen hebber, den toestand in handen. Van' hen alleen
hangt het nu af of ze ja of neen A. S. zullen bekomen.
Is de A W. in de Vlaamsche nijverheidssteden
mogelijk
Waarom niet.
Voorzeker hebben onze vlaams'che werklieden niet
zoo vooruitziendegeweestalslmnne'waalschebróeders i 1.. Famoor van 't Schip hem gezegd
De groote meerderheid heeft zich tot den strijd niet f w Ian!Jfn a's dat schip daar af kwam gevaren
z"R'k kan "iet meer ver gaa i. Ge zijt in die keCkgeweest,Rika 7
Rika. Ja, Tantjen, elk mocht erin, pro rato
Tantjen. En Was 't een kerk
apRjka' T Pr,ecies\een kerk' Tantjen lanken smal, met geschll-
nm n T 7' "e schoonelL0utaar met veel licht en bidstoelen
om ne Vadrons te lezen. En achter den Altaar was een klein ka-
merken zetel, lesseneer en bibliotheek, en achter dat kablnetjen
een klem smal arm beddeken, met 'ne lavabo 1
n WHel' heiliRe Barbara toch En wa' was dat eigenl
ijk Hebt gij u daarover gerei jrmeerd, Rika
Rika. Ja, Tantjen, onzen Donsj is er ook geweest en heeft
Tarfe...Dat had Lk wel gepeisd van onzen Donsj
en wat
gereed gemaakt, heeft niet gespaard, eenerzïjds om
dat hun loon reeds zoo klein is, anderzijds omdat ze
nooit in de moeren ikheid eener A. W. uèlnnMen.
da" aankomt.ma^'' weS«^dV"t Is"het Algemee^Stemr!
Tantjen. -- Het moet toch eens aankomen, Rika, om 't Volk te
verlossen uit de slavernij der Bewaarders. Pasfoor Dons het al-
BezeR.d h«ft Geen rust of vrede of Algemeen Stem echt
moei er zijn. En wat was he. eigenlijk Rika ötemreent
Rika Een schoon werk, Tantjen die pastoor is
pers afkomst en hij vaart de Waters af.
Tantjen. Voor karitaten
Rika.
t van Schip-
nooitin demogelijkheid eener A. W. geloofden.
Zal dat dan de óorza-k ziin dat ze niet zullen sta
ken Zal dan op ons. Vlamingen, het verwijt moeten
terecht komen dat wjj de strijd voor algemeen stem
recht deden mislukken en al de opofferingen en het
lijden onzer Waalsche broeders nutteloos maakten
Ik hoop het niet... Wat men er ook van zegge, ons i p.. M -r
Vlaamsche volk zal toonen dat het niet ten achteren Kleen> TanlFn, want hij heeft uitgedeeld al wat in
blijft in den strijd voor zijn heilig recht. Het zal den 1 denofferblolc »as en daarbij 5 fr. gegeven aan de Champetters
tijd die nog orerblijft te baat nemen om zich tot den ?n ü.tr' aan a' dle llem geholpen heeft. Zijn eenig inzicht is Tant-
strijd voor te bereiden..; In dien strijd, ai moest het 'en' d^.arme och'ppers op te zoeken, d'arme ouderlingen en d'ar-
lijden en ontberen, zal ons volk de oogen hooger rich- me schippers, weeskes (Ze kiappsen voortj ar
tén en in een opperste, grootsche krachtinspanning j
toonen dat het als gehcele-mensch wiltaanzien wor **OGO I1I6UWS OVGl* de A. W.
d Dan zal ons VDamsc" folk de roemrijke feiten van 1 ,,„i dat het Gemend Komiteit
V aanderens heeriijk verleden herdenken en het
j wijs opleveren dat het nieuwe geslacht het oude waar
j dig blijft
j En dan ook zal uit die Vlaam ichc zwoegersborsten
uitgemergeld en vermagerd, uitgeput en verdroogd
l door te zwaree arbeid, eene machtige ruwe kreet weer
i galmen Leve A. S Leve A. VV. i
Dan ook zullen die kloeke armen stil vallen, die
j üzere spieren beweegloos blijven tot ze hun recht be
konten van vrije burger in eén vrij land
O dar. zou tl strijd niet lang .iuren! Dan zou de
laatste troef aan minister de Broqueviile ontva lcn en
de oplossing ware er.
Dut moeten onze werkers weien
En als zo dat doen, hij God, a leen zullen ze niet
Staan, maar allen din A.S. genegen zijn. zullen de
rechtheischende werklieden te hulp sneilen en onder
steunen I
Eu al moest er g. herleid worden voor de stakers, de
Kristen Demokraten zullen het zich nooit schamen de
hand uit te steken ton voordeele hunner stakende
broeders
Eikaar sh un.-nd en helpend, broederlijk vereenigd,
zonder onderscheid van denkwijze, zullen wij-ten
strijde trekken, tnoeders uit de Volksklasse, en als
ieder zijn plicht begrijpt en kalmtjes meewerkt dan
zal het einde der maand April niet verstreken zijn of
een machtige jubbelkreet zal uit J de werkersborsten
van België oprijzen om de instelling van Z.A.S. te be'
groeten I
sroemrijke feiten van voo^J.^bifmachte zal
al de Vrijwillige stakers, onverschillig hunne politieke
denkwijze, en dit van af den eersten dag der staking.
De Tentoonstelling van Kunstschilder Piet Gillis, l.eeft een
grootenen welverd.enden bijval bekomen. Niet alleen werd die
pui ze Ui -lonstellmg druk bezochtdonr jju.,,,die
vreemdelingen,
liefhebbers
maar ook werden verscheide der beste stukken
van den Jong.en kunstenaar door liefhebbers onzer stad aange-
ki-u:.. Hitzd fctn nieuwe spoorslag zijn voor Piet Gillis die vol
t" 1,"ar Baeraegem is teruggekeerd om er ons nieuwe
kunsfperelijes te maKen. nieuwe
