k
Samenspraak
NIEUW
NIEUW
De kunst om te
Hovenieren
Naar Familieloon
Wij nemen 2 bl. uit het leven van Priester
Daens [197-198), om te toonen hoe Priester
tot het einde van zijn Leven streed voor den def-
tigen Familieloon voor neerstigen Arbeid. Dit
hoek dik papier groot in 8° blijft te koop aan
i fr. als privilegie, i fr., franco i 20, met 'ne
i,20 fr: te zenden in postzegels krijgt men dit
schoon groot boek thuis op zijn stoel).
Juni 1906
-P
de
'lé
Goede
Ossen
argela-
der Inwoners veroverd; zij hadden daar Volks
wijken gesticht met nederige woningen, oen
arme Kerk en arme Paters; met veel wijsheid
hadden ze daar de goede orde ingebracht, en
de liefde tot het werk.
Ze waren er de meesters niet, maar de Be-
redeliilfchermers en de Vadersde roep ging er in
;el van lolle waarheid
in, ruvi Pater ert tutor ad bona Indiorum
de Kin De vader is enkel de Voogd van de Fortuin
r Indianen.
vliegtt'l Alles ging daar goed, het Kristen Geloof
et eers#rong diep in d'herten maar Mexikanen zijn
rond tJekomen, Katholieke Mexikanen, ze stonden
tegen den wil der Paters, ze wilden er Mees-
zijn, alle gezag en alle macht hebben; de In-
lanen zagen dat het Geld hun God was en zoo
dat schoon werk gansch vernietigd, bijzon-
r als de Indianen zagen hoe wellustig en
a'ie schoon Katholieken daar leefden.
Ie vermaarde Reiziger de Mofras schrijft
hi de Indianen gezien hebben dat de Ar-s-
h overmeesterd werden en geplunderd, de
eesten weggevoerd, nu betreuren ze nog
j de bestiering der liefdadige mannen, die
n welwillend en goedhertig waren als recht-
lardig, in welke zij hulp vonden jn al hunne
iandwendigheden en troost in al hun lijden.»
hem (f 's 'l niet juist gelijk hier in Europa
Los Dolores lag in een soort van Kempen-
nd. Eens daardoor werd de Landij eenklaps
nchtbaar en aangenaam en boven Santa
iara, was men in een streek, nog veel vrucht-
irder en veel rijker dan 't Land van Valken-
irgen van Limburg.
men kan denken, de vier Ossen kon-
:n op
ak en
zijne
en zijn
d an R1
en Pr'
Engel
i Dene
oortgin
n den
Frans*
iets sci
geest,
ft.
karavaat'
de Ivtis^ï" maar langzaam voort; daarbij ze werden
n gestict'gespaardin uen dag bleef men dikwijls staan
n bijval,
komen
He rusten en te spijsteren de mannen klap-
i en rookten, terwijl de Kinderen in de na
Ik lees in het bladDE BELGISCHE BRIE-
VENBESTELLER
i Zitdagen van Volksveri Daens.
Te bekomen op ons Bureel
:ren
zij er
'jjjjr ten ot Hazienao in 't ivuxiKaansch ze zijn
je bfr dun gezaaid; doch maken een soort van
0,10 e franco 0,15
NIEUW WOORDENBOEK
Engel sell- Vlaamsch
Vlaanisch-Engelsch
Prijs 3,50, franco 3,75.
lie Fransche Taal
verminderen van dienst, enz ge moest de vol
le gelijkheid eischen. Teekens van goedkeutig),
[Tot mijnheer de Meester, die nevens den rede
naar komt spreken
Mijnheer de Meester, gij Vlamingen Antwer
penaar, mocht mij hier toch niet komen storen,
wilt gij spreken, ga het doen in de leeszaal.
Arme Landbouwers van Vlaanderen,gij bijzon
der gaat getrolfen worden. De heer Maenhout
zegde het te Gent op de landbouwersvergade
ring Die wet is de dood van den landbouw
Weet gij dan niets, katholieke heeren, weet
e niets van het arme Vlaanderen Weet ge
an niet dat wekelijks karavanen Vlaamsche
kloeke mannen naar Amerika moeten vluchten.
En 'tgeld De millioenen I Hoeveel 1 men
zegt het niet De Katholieke Eendracht van Me-
chelen aan Maas, sprak van 100 millioen meerl
En waar zal men 't geld halen voor beter On
derwijs, om in alles de hongerloonen weg te
nemen, die schandige hongerloonen 1 Daarbij
nog, gij moet eerst de wet stemmen, en dan als
de wet gestemd is, zal de heer Minister van Fi
nanciën n zeggen waar hij 't geld zal halen.
Eerst stemmen en dan iets weten over de lasten.
Droeve wree ie toestand
e-
is
;h-
eii
ren
:ht.
re
En
dro-
dien
;hten
ngen,
vergt een bijzonder Hoofdstuk, het is een zeer lastig
en pijnlijk iaar geweest voor Priester Daens in dien
Zittijd 1905 6 sprak Priester Daens 21 malen en ik 31.
Den 30 Januari deed hij nog eene lange redevoering voor
de Hop van in Februari begonnen de Meetingen, overal,
tot tegen Mechelen Eppegem, (alwaar een zatgemaakte
Bende de Meeting bestormde aan 't hoofd was een rijke
Katholieke Heer, ze vloekten grouwelijk en dreigden
Priester Daens den kop in te slaan met pintglazen. In
mijn leven heb ik veel gehoord en gezien, zei Priester
rDaens, maar nooit zulk walgelijk sc ouwspel bijge
woond en tot boven Halle te Saintes, Berg baas, enz....
Priester Daens werd goed bijgestaan door zijn Mannen,
aangevoerd door Smid Lambrecht, die tweede kandidaat
was en door Priester Fonteyne, plaatsvervanger; naar
mate de Kiezing naderde, werd de strijd lastiger en drifti
ger den 2d Januari sprak Priester Daens te Brussel,
Groote Markt, in de Zwaan, op de vergadering der ge-
penslonneerde Staatsbediedden ik was terzelvertijde op
den Landdag der Vlamingen, ook Groote Marktdan
moest er geloopen worden achter geid, achter Kandida-.,
ten, achter Peters, achter Getuigen, geloopen en geschre
ven Priester Daens had 'ne lijst van 12 man, allen
'Vitv v - i
werkende menschen Qetuigen had hij ook, maar op
verre na r.iet genoeg de zaken stonden uitnemende
schoon nooit was zoo fel gewerktdaarbij de Kantons
Assche en Lennick waren met ons in begin Mei trok
Aalst Brabant in, met 3 Brigades Propagandisten Nino-
ve, Denderhautem en Denderwmdeke hadden een leger
van Velorijders dat alle Zondagen Brabant inreed langs
Pamel en Vollezele Lambrecht slreed met leeuwenmoed;
er waren 8 lijsten, O. a. een lijst der Vlamingen en een
lijst van Landbouwers, regelrecht opgemaakt tegen Pries
ter Daens. Een allerbeste Boeren-kandidaat werd hem op
't laatste oogenblik afgenomen toch was elk bijna zeker
dat Priester Daens ging herkozen worden, zelfs had men
in't hart van 2 mannen 2 mannen bij mij, 3 Democra
ten in de Kamer, 't was de oppermacht.
De werkingen Gingen goed en regelmattg voort, en
t zonder eenige onrust hoorde men M. Woeste rondlOMei
in de Kamer zeggen Af. Daens tal hier niet meer terug
1 komen.
j De Brusselaars en de Hopboeren verzekerden Pries
ter Daens zal herkozen worden met groote meerderheid.
Ondertusschen liepen de geruchteu uit Aalst Profes
sors van Kiesbedrog zijn gaan les geven in 't Arrondisse-
went Brussel.
i Den 10 Mei sprak Priester Daens in de Kamer voor de
klem Bedienden en Arbeiders van den IJzerenweg en
vroeg een eerste k< ediet van 3J0.000 fr,
Gij handelt oneerlijk, zoo sprak hij, met Hongerloo
nen te betalen in Staatsdienst wij vragen een minimum
van 3 fr. voor een maximum van 10 uron het is onmen-
I schelijk en onchristelijk, 13 A 14 uren dienst gelijk nu. En
't verwonderd mij dat een Katholiek gelijk M. Woests
j niet rechtstaat om te protesteeren.
M. Woeste. Roep mij niet ter hulp voor uwe ijdele
kiesparade.
Priester Daens. Gij zegt dus geen woord voor die
arme werklieden I
M. Woeste. Ik offer mij voor hen op, terwijl ze van
u niets krijgen dan woorden en phrasen.
Priester Daens. Gij, zoo rijk in woorden, zoowel
tot taal, gij hebt hier geen enkel woord voor hulp en bij
stand aan de Werklieden I?
Graaf de Smet-de Nayer. Onze werken zijn wel
sprekender dan uwe declamatien.
i Priester Daens. Geef dan werken wij vragen en
wij geven daden,
j M. Woeste. Dat is geen daad, maar eene parade.
Priester Daens Een som vragen tot verhooging
van den dagloon, is dat geen daad Mijne Heeren, ik
hoop dat de rechtzinnige Katholieken ons zullen steunen.
Wij vragen wat noodig is en rechtvaardig. Onweerdlg
van een Kristene Samenleving is h t, de Arbeiders 12, 13
en meer uren doen werken, voor Hongerloonen. Wij pro
testeeren tegen zulken toestand en ik blijf hopen dat al
degene die zich rechtzinnig Katholiek noemen, de vraaq
zullen ondersteunen.
t Dit waren de laatste woorden van Priester Daens in
de Kamer. Een meerderheid van 70 tegen 55 en onth.
(M. Ghielen) verwierp de vraag van Priester Daens.
l Over eenige weken werd er nog door een lid der Ka
merder Volksvertegenwoordigers gevraagd; «hoeveel
staatswerklieden nog aan 3 fr. en min betaald werden.
En het antwoord volgde Het'is onmogelijk daarop on-
middelijk te antwoorden. Oogenblikkelijk dacht Ik dat
onze minis'er kon beginnen met te antwoorden schier
geheel ons korps boventallige bestellers winnen min dan
3 fr. daags.
't Is droevig waar 't voren valt, zegt het spreekwoord,
maar hier is't verschrikkelijk, dat een naarstige kracht
volle man, soms vrouw en verschei lene kinderen moet
zien honger lijden, dank aan onze zoo rijke en volks-
lievende vader Staat 1
En ik vraag mij af, ef dit nog lang duren zal
Te AALST, eiken zaterdag van 8 tot 10 ure en eiken
zondag van 10 tot 12 ure in ons Lokaal, Lange sout-
straat te NI NOVE elke veertien dagen den tweeden
en vierden dynsdag der maand van 8 tot 10 ure, in
't lokaal der Vrije Klok by Van den Abeelete SOTTE-
GEM, eiken eersten djjsdag van 8 tot 10 ure by de
Wed. Brunfaut, Nieuwstraatte HERZELEeiken
tweeden zondag van 9 tot 11 bij De Jaeaher, aan de
Vier Wegen.
INHOUDSMETING van het rond hout en het ge
wicht van het ijzer, zeer dienstig voor Boschwachters,
Houtkoopmans, Schrijnwerkers enz. 1,00
Het spaarzame Keukenboek door Cauderlier Wie
mij zal lezen, zal koksbaas wezen. 4,00
Kleine Cauderlier, 1,00
De Belgische Keukenboek 1,00
Warme en koude Bowl's en. van eenigo warme en
koude dranken ï.oo
Gebakken en Confituren, door Caiderlier. 2,00
j Vraagt op on» Bureel of aan al onze uitver-
koopers het zeer nuttig en kostelijk boekje
of raadgevingen voor al de maanden des jaars
en voor alle planten en groenten aan
Prijs 3,5o iranco 3,75
CARLO EN BARLO
Karlo. Awê, Bar-
lo?
Barlo. Awé, Car
lo
Karlo. Was 't
niet extraordinair
Barlo. -- Extraor
dinair, wat
Karlo. Den Op
tocht van ons Vakver-
eenigingen,zondag naat
d Hoogmis van ons Groote Kerk.
Barlo. Wel gelukt
Karlo. G'heel de Lange Zoutstraat vol Muziek,
Maskes, Jongens en Huisvaders.
Barlo. Hoeveel in getal
Karlo. Als ik u zeg g'heel de Lange Zoutstraat
vol.. Ge lacht, Barlo, ge lacht
Barlo. Ja, ik lach.
Karlo. En waarom als 't u blieft
Barlo. Karlo, 2 vraagskes.
Karlo. De vraag is vrij.
Barlo. Hoeveel gingen er op een roet
Karlo. Hoeveel Vier.
Barlo. En hoe wijd gingen ze van een
Karlo. Hm, hm, niet opeengestampt.
Barlo. Karlo, 't is afgemeten metd'oogen, 1 me
ter 20, Karlo, waarom den afstand tusschen elke roet
niet 5 of 10 minuten, alzoo kunt ge 'ne stoet formeerea
van hier tot aan Gent.
Karlo. Barlo, ge zijt altijd pessimist en rigorist.
Barlo. Karlo Vmcit vim Veritas. Ik tracht goed
ingelicht te zijn.
Karlo. Maar velen die niet konden komen, waren
daar met hun hert.
Barlo. Zeg dat velen daar zoniet hun hert waren.
Karlo. Explikeert dat eens.
Barlo. Subiet Als hun gedacht elders is, en als
zij uiterlijk moeten compareeren, waar is hun hertdan?
Karlo. Maar, Barlo
Barlo. Karlo.
Karlo. Ik kan er mijn latijn niet uitmaken.. Wij
doen toch zooveel voor 't Werkvolk Hebben ze geen
werk, we zorgen ervoor; z'hebben bij ons schoon lo
kaal met Hot en Feesten, dikwijls traktement, tom
bola wij geven ze d'hand, wij blijven staan klappen
op straat en elders En nog zijn ze niet kontent bij
ons nog moeten we moeite doen en d'Onderpastoors
aan 't werk stellen om ze bij ons te houden.
Barlo. Zoo is 't, Karlo.
Karlo. Waarom
Barlo. Bloed trekt, Karlo.
Karlo. Maar wat willen z'eigentlijk
Barlo. Vrij zijn, Karlo, vrije Werkman zijn.
Karlo. Zijn ze dal bij ons niet
Barlo. Neen, Karlo, vermits ze niet vrij zijn zich
te verklaren en te werken voor algemeen Stemrecht.
Karlo. Wat hoor ik In d'Inrichtingen door ons
gesticht en onderhouden, zouden wij ons moeten zelf
moorden.
Barlo. Karlo, gij herkent dus, dat de meerder
heid van 't Volk tegen 't Katholiek is.
Kcrlo. Dat niet, Barlo, maar wij zouden toch
zooveel niet meer te zeggen hebben.
Barlo. 't Is waar.
Karlo. We zouden veel toegeven van ons macht
en ook van ons fortuin o. a. de klimmende Belasting,
de Belasting op 't Inkomen, al ons voorrechten zouden
afgeschaft worden.
Barlo. Daar is iets van, Karlo.
Karlo. Ze zouden durven denken om de Brand
verzekering door Staat of Stad te doen, die bron van
rijke Dividenden voor ons.
Barlo. 40 i 5o t.h. en d'aktiën van 1000 tot 3 da
zend franken.
Karlo. En dit alles door dit verdommelijk alge
meen Stemrecht.
Barlo. Dat er toch komt.
Karlo. Dat kiapul van klein Volk
Barlo. Ja, Karlo, en hoe meer gij tegen 't Stem
recht zijt, hoe meer gij 't Volk tegen hebt.
Karlo. Weet ge wat ik zeg, Barlo ze moesten
Woeste zijn zin gevolgd hebbes en het cynsstelsel be
houden. Die veel geld heeft, moet veel macht hebben
in de kiezingen.
Te koop op ons Bureel
I>e Geneesheer der Volken
versierd met gekleurde platen. Behandelisg ras alle
Ziekten door de Planten. De Veeartsenjjkaade.
Per privilegie 1,00
DE DUITSCHE TAAL
De Hoeken van Vervarcke, alom verspreid, zijn hat
beste middel om Fransch te leeren zonder Meester,
namelyk
practische leergang, met de figuurlijke uitspraak der
Fransche woorden, nauwkeurig en eenvoudig ln
't Vlaamsch verbeeld, l< deel 3,00; 2' en 3« deel £o0
Al deze Boeken zijn in sterken band. Om ze
franco te bekomen, 0,10 c. per frank meer voor 't port.
