De Kamer
El
ITEWE
G
NIEUW
NIEUW
De kunst om te
Hovenieren
Frarisch keqnerl
(Zitting van Woensdag 25 Juni
Redevoering van II. Daens
over de overname van den Dender
Ter D r u k k e r ij
F. Daens Zuster
bekomt me»
1 alle slach
v. drukwerk
Die woorden heb ik nooit vergeten.
Na een kort maar eerbiedig gebed, de Goud
zoekers stonden recht en de Amerikaan, die
het jong Parijzenarken van de dood gered had,
sprak statig
Kameraden, bij ons mag't Goud de mis
daad niet brengen, is er iemand onder ons, die
in zijn hert de minste gedachten van oneerlijk
heid niet wil versmooren, dat hij wegga
want, bleef hij hier en pleegde hij oneerlijk
heid, ik schoot hem neer gelijk ik daar
met de Beerinne heb gedaan.. Steken wij
allen de hand omhoog en zweren wij hoü en
trouw totterdood.
Die eed werd plechtig gedaan door allen.
Blijf hier, zei de Amerikaan, er kunnen
nog beter plaatsen zijn; ik ga met den Engelsch-
man in opspeuring. Weest hier goed waak
zaam. Ons ordewoord weze Aan niemand
kwaad doen, maar geen kwaad dulden, van
niemand
Een half uur later waren ze terug, de voldoe
ning op hun wezen
«Wij hebben, zoo sprak de Engelschman,
wij hebben een plaats gevonden die als ge
schilderd ligt, dicht nabij een bosch dat ons
beschutten zal tegen dc heete zonnestralen, een
opene vlakte tegen een rots, een heldere bron
van rotswater, 7 8 meters boven 't waterpeil
der goud rivier; rots cn boomen beschutten ons
tegen de hitte; van op de rots wij kunnen
wacht houden tegen wildemans en gouddie-
ven.
Kom, sprak de Amerikaan, ge zult met
eigen oogen zien hoe de Voorzienigheid ons
helpt en beschermt.
Het was avond, toen de karavaan met de
Ossen de aangeduidde plaats bereikte. Aan
stonds werden eenige tenten opgeslagen, want
men moest tot 's anderdaags wachten, om al
les uit te pakken en een vaste woning op te
timmeren.
Tt bekomen op ons Bureel
0,10 c franco 0,15
Vlaamsch-Eiigclsch
Prijs 3,50, franco 3,75.
De Boeken van Vervarcke, alom verspreid, zijn het
beste middel om Fransch te leeren zonder Meester,
nameljjk
De Fransche Taal
Leven van Priester Daens.
Pastoor KflEIPP
De Nieuwe Troost der Armen
Handleiding met Uitlegging
re 'E'
r1
De heer DAENS. Mijne heeren, uit eerbied
voor omen braven ouden Dender, zal ik van op
de tribuun spreken.
Op een altaar van de kerk van Ninove slaat
met gulden letters geschreven Fe ix Corcot-
dla. - Gelukkige eendracht. -
In de belangrijke vraag om uitlegging van den
heer De\ère over de bevaarbare waterloopen.
was het waarlijk een plicht voor de vertegenwoor
digen van hei arrondissement Aalst, het ééns ie
zijn op die kwestie aangaande de Dender. Ik zie
met genoegen, dat die vertegenwoordigers, anders
verdeeld, nu toch eendrachtig zijn en zich hebben
t'akkoord gesteld om die belang ':e kwestie te
behandelen.
De schelde is de bmnader. het leven en den
rijkdom van ons Land. De Regeering geeft aan de
Schelde miljoenen en miljoenen, en dat met rech
en rede. Zij kan niet genoeg voor den stroom van
ons land te verbeteren. Maar wat de Schelde is in
groot, dat zijn de kleine rivieren in minderen zin.
Mogen wij ons beroemen, mijne heeren, over
onzen Dender Verre van daar. Mijn achtbare
collega, de heer Moyersoen, toonde Vrijdag dat
onze schoone vtije Dender tusschen onze lieflijke
groene weiden loopt alseere verlatene sloor, be
slijkl, niet onderhouden, ondiep, schade berok
kende niet al een aan de schippers die gedurig
klagen over de scheepvaart op den Dender, maar
nog overstroomingen veroorzakende en alzoo
schade doende aan de weilanden en dus aan de
grondeigenaars en aan de landbouwers.
Hoe komt dat, mijne heeren En ik vraag U
kin het anders zijn
Wat waren de ijzerenwegen en wat zijn nog de
ijzerenwegen die aan de compagnies toebehooien?
Was het niet ellende overal, ebende in de statiën
voorde bedienden en de koopwaren, ellende voor
alles en voor ledereen
De Schelde, waarover elk nu loemt, wat zou de
Schelde zijn, ware zij overgeleverd aan de com
pagnies, die niet denken dan aan groote winsten
en voordeelen, en het algemeen belang achteruit
«tellen
De heer Moyersoen heeft Vrijdag met veel rede
en Ik wil het niet bethalen den ellendlgen
toestand van den Denher aangetoond. Zijn woord
was waarheid en strekt tot algemeen voordeel.
Het is daarom dat de overneming der Dendervaart
door den Staat sederl lang. sede't dertig of veer
tig jaar, gevraagd wordt. Zie de Annalen de, Ka
mer na.
De vertegenwoordigers De Naeyer, Verbrug-
gen, Van Wambeke, De Sadeleer en anderen,
hebben gedurig aang. drongen voor de overne
ming van den Dender door den Slaat. Waarom
dat uitstellen en waarom zoolang wachten Wij
hooren gedurig Er is een onderzoek ingesteld;
wij onderzoeken.
De Regeering ziet dat dit meer en meer noodig
wordt. Men zegt dat haar inzicht is die overne
ming te doen. Doch, waarom altijd wachten, wel
ke redenen beslaan er om altijd uit te stellen Ik
durf niet denken dat de minister zegt Wij
gaan wach en, altijd en gedurig wachten tot den
Dender slechter en slechter wordt, misschien tot
de Compagnies niet meer zal kunnen voortdoen
en tot wij ze zullen kunnen hebben voor een ap
pel en een el.
Ik denk niet dat de minister zulke berekeningen
doet in zijn eigen naam of in den naam van den
Staat.
De overneming is dus dringend noodig, en ik
ben zeker dat de vertegenwoordigers van Aalst
mij krachtig zullen ondersteunen en dat de Staat
eindelijk de rivier zal verbeteren.
ledereen weet dat de nijverheid kwijnt langs de
schoone Denderbodem. Indien de nijverheid daar
ware gelijk aan de Schelde, dan zou het volk daar
zijn brood winnen en goed en lustig leven. Maar
nu moet het volk weg uit de schoone groenen lan
den van den Dender, naar Frankrijk gaan werken
of naar Amerika trekken, of naar de koolpuUen.
Gaat zien 's rnorgends aan de statiën die tot de
Dendervallei behooren. Gij zult honderden en
honderden werklieden zien die hunne streek moe
ten verlaten om werk te gaan zoeken naar Brus
sel, naar den groven aardarbeid. G3at van Den
derleeuw naar Geeraardsbergen er Is geen enkel
dorp, zelfs een kwartuur of een halfuur van den
Dender gelegen, waar vele jonge lieden en ge
trouwde mannen met den trein van 2 1/2 uur
's namiddags naar de koolputlen trekken voor
het nachtwerk te verrichten. En die jonge lieden
moeten dit verslijtend nachtwerk doen wanneer
zij zoo slecht gevoed zijn. Ook, na eenige jaren,
zien onze Vlaamsche jonge mannen er uit als
oude afgewerkte sukkelaars.
Indien de Dender verbeterd ware en indien de
nijverheid zich ontwikkelde langs den bodem dier
rivier, zouden zij ter plaats hun brood kunnen
verdienen en kloek en gezond blijven.
Mij dunkt dat deze kwestie van het grootste
belang is voor de Regeering. De partijsc ap koint
daar niet tusschen. Ik wenschte wel dat onze
kloeke Vlaming, de heer Helleputte, al Is hij niet
van de Denderstreek, zijn naam wilde hechten
aan een ontwerp dat de heiopbeuring en herle
ving zou zijn van de Vlaamsche Denderbodem.
Meer nog, heeren, er is eene zaak die sedert
lang door ons Volk behertigd wordt. De achtbars!
heet M yersoen heeft het in de laatfte zitting
gezegd het is eene zaak die over 150 jaar beslist
werd, onder Maria Theresia, want Maria-There
sia wordt zoo dikwijls genoemd wanneer men
nan deze waterwerken spreekt. Het was een heel
natuurlijk werk de doorsteeg van den Dender
tusschen Baasrode en Wieze. De afstand is kort
en met dien doorsteek zouden wij te Aalst eene
nu dat Aalst begint samen te werken, nu dat er
meer volksmacht opkomt. Dit grootsch plan, dat
u aan het hert ligt gelijk aan al de Aalsienaars,
zal en moet uitgevoerd worden. Wat vreest men
In al de ontwerpen die onze stad aanbelangen,
komt Dendermonde altijd in den weg. Als wij
een rechtbank vragen te Aalst, die altijd een
De heer Daens. lk beknibbel hem niet, ik
zeg de waarheid.
De heer K. Huysmans Gij zoudt hem llevar
verdrlnkdn In den Dender. fGslach links).
De heer Moyersoen. Mijnheer Woeste heeft
dit al meermaals gevraagd.
De h er Daens. Vragen is wel, maar door-
ccii icnuuaim vidgtii ac >ai3i, ute ai1ju tsn uc u ci u/Adia. viagcu ia wei, maat uvjvji-
rechtbank gehad heeit. Indien wij een rechtbank werken.(Onderbreking van den heer Moyersoen).
eischen die ons toekomt, dan verplicht men ons
op grooten afstand naar Audenaarde of Dender
monde te gaan verschijnen. Welnu, Aalst is eenP1
stad van 36,000 zielen, eene stad van manhaftig
Volk met eene groote nijverheid en altijd komt
Dendermonde ons in den weg geloopen met zijn
10,000 zieikens. (Gelach).
Wat zou Dendermonde zijn zonder zijn recht
bank, zonder zijn gevang, zonder zijn garnizoen,
zonder zijne schippers en zonder zijne bevol
king (Gelach).
De heer Claes. Dan was er niets meer.
(Gelach)
De heer Daens Dendermonde zal nochtans
niets verliezen met den doorsteek van Baesrode
op Wieze. Nu moeten eenige schippers te Den-*
dermonde vertoeven. De verwezentlijking van
den doorsteek kan niets dan voordeel bijbren
gen-
Terzelvertijd zou het uitvoeren van dit werkx
een einde stellen aan de overstroomingen waar
over de heer Moyersoen met veel recht geklaagd
heefl. Immers de weilanden langs den Neder-
Denuer zijn bijna altijd overstroomd en het ge
volg daarvan is dat de omliggende dorpen gelijk
Wieze, Herdersem en Appels beroofd blijven van
alle nijverheid en kwijnend zijn.
Nu dat men te Aalst den schoonen weg van de
eendracht heeft ingeslagen, waarom zou men niet
voortgaan met eikander de hand te reiken
De eendracht begint hier met eenige schoone
woorden die in de Annalen staan en door de dag
bladen opgenomen worden, maar het zijn toch
maar woorden in den wind. Eene krachtige en
voortdurende samenwerking moet er zijn, ten
eerste om de overname van |den Dender te ver
krijgen, hetgeen hoogst noo lig en dringend is
ten tweede, om het groot werk van den door
steek tusschen Baasrode en Wieze te verwezent-
lijken, hetgeen van onze kwijnende Dender eene
groote rivier zou maken, die al de omliggende
landerijen zou verbeteren en die meer en meer
bloeiei.de nijverheden zou doen ontstaan. J dacht.
M. Woeste. Mals laissez done dire.
De heer Daens. Wat regt mijn vriend
Woeste daar (Gelach).
M. Woeste. Vous savezque je ne vous ré-
ponds jamais.
De heer Daens. Zou ik mogen hooren wat
gij zegt
t ie heer Woeste. Ik zeg dat ik u nooit ant
woord
De heer Daens. Ik zeg niet dat de heer
Woeste hier niet gesproken heeft tn zulke zaken,
maar men moet met mij bekennen, en de katho
lieken van Aalst zeggen het zelve in hunne bij
eenkomsten en vergaderingen, dat M Woeste
nog niets verkregen heeft voor Aalst en nochtan»
hij is machtig en hij wordt machtiger dan ooit.
Ik wensch dus dat de heer Woeste met ons sa
men zou werken, hij mag zelfs aan het hoofd
staan. Hij is de oudste, maar men is nooit te oud
om zich Ie beteren, en tegenover Aalst moet da
heer Woeste zich beteren.
Wij worden allebei oud als wij willen iets
goed doen, wij moe en ons haasten; ik ben noch
tans overtuigd dat wij ons doel kunnen bereiken,
wil hij met ons hand in hand werken Ik heb her
reeds gezegd Felix Concordia
Be vragen van Aalst zijn gegrond en redelijjfc
Het is noodzakelijk er voldoening aan te geven.
Wij moeien dus aandringen en blijven kloppen
wij zullen eindigen met den wensch van onz#
landbouwers, schippers, eigenaars en nijveraars
van Aalst en van het omliggende te zien verwe-
zentlijken.
Ik heb de vaste hoop dat de achtbare heer mi
nister, die met aandacht luistert, onze vragen in
aanmerking zal nemen.
De heer K. Huysmans. Dit Is de opiosslngj
nietIk herhaal dat gij den heer Woeste moet
verdrinken in den Dender. (Gelach, links).
De heer Daens. Laat leven wat leeft.
De heer K. Huysmans. Gij wilt zeggen dat
onkruid nooit vergaat. Dit is niet christelijk ge-
soort van zeehaven hebben. Groote schepen zou'-1 nieis gedaan heeft. Misschien wel heeft hij tij
den tot Aalst kunnen komen en heel de schipperij" dens de bespreking der budjetten eenige woor
vo'gens ik in een blad van Antwerpen, in Neptu- den len voordeele van zijn arrondissement uitge-
nius, gelezen heb, verlangt naar de spoedige ver- sproken, maar hij heeft toch geen» doordrijvende
wezenilijking van dit nuttig werk. -y werkzaamheid aan den dag gelegd; hij heeft niets
Het heeft mij spijt gedaan te hooren dat mijn f gedaan om eene rechtbank te Aalst te bekomen,
achtbare collega de heer Moyersoen van dit hij heeft niets gedaan voor de overname van den
grootsch werk afziet en zich tevreden zou stellen Dendeiniets om de uilvoering van de werken
met eene vaart langs Dendermoede, eene aflei- aan den Dender te vei krijgen,
dingsvaart. Indien men die afieidingsvaart maakt, j De heer Van Sande. En gij, wat hebt gij
dan is gedaan voor altijd met het grootsch plan gedaan, gij die altijd den achtbaren heer Woeste
waarvan ik kom te spreken. f beknibbelt
Gij moet niet wanhopen, mijnheer Movers oen,
Men zeg dikwijls dat de heer Woeste sederf)!
veertig jaar, in deze Kamer, Aal-t vertegenwoor
dig!. Nu is hij onze oude'domsdeken. De katho-
liekrn zeggen dat hij veel goed gedaan heeft. Ja,
hij heefl vele ministeriën doen tuimelen, maar
met rech! en reden mag men zeggen dat hij voor
den handel en de nijverheid van Aalst volstrekt die groote zaken te verkrijgen de overname van
den Dender door den Staat, ten tweede en niet
tegenstaande Dendermonde, de doorsteek die
zoolang gevraagd wordt, die er moet komen en
die er zal komen, van de Schelde tusschen Baas
rode en Wieze.
De heer Daens. Ik wil niemand verdrinken,
zelfs in 't bier niet, en de heer Woeste niet me»r
dan een ander.
Ik sluit. Ik hoop dat de eendracht onder de
Volksvertegenwoordigers van Aalst zal voortda-
ren en dat wij hand in hand zullen werken om
Vraagt op ons Bureel of aan al onze uitver-
koopTS het zeer nuttig en kostelijk boekje
of raadgevingen voor al de maanden des jaars
eo voor alle planten en groet ten aan
NIEUW WOORDENBOEK
Engelsch- Vlaainsch
Prijs 3,5o franco 3,75
DE DUITSCIIE TAAL
practische leergang, met de figuurlijke uitspraak der
Fransche woorden, nauwkeurig en eenvoudig in
't Vlaamsch verbeeld, le deel 3,00; 2« en 3" deel 3,60
Al deze Boeken zjjn in sterken band. Om za
franco te bekomen, 0,10 c. per frank meer voor 't port.
Het spaarzame Keukenboek door Cauderlier Wie
mij zal lezen, zal koksbaas wezen. 4,00
Kleine Cauderlier, 1,00
De Belgische Keukenboek 1,00
Warme en koude Bowl's en,van eenige warme en
koude dranken 1.00
Gebakken en Confituren, door Cauderlier. 2,00
PRIVILEGIE EN PREMIE
door Pieter L>aens, Volksvertegenwoordiger, groot
boekdeel in 8" 220 bi., dik papier met Portret en Fac
simile 1,00
HU SHOUD1NG EN LANDBOUW of raadgevingen
en voorschriften, door Rector Van den Bosch 1,60
is hedendaags meer dan ooitvoordeelig aan iedereen.
Pransch is de meest verspreidde taal. Die naar Ame
rika trekt, die in Frankrijk werkt, is bijna overal
thuis met de Fransche Taal.
In ons Land, te Brussel, in Staatsdienst, in Fabriek
en Handelshuis, die Pransch kent, gaat voren. Eeret
en vooral dus ons Moedertaal in haar volle recht,
overal, nu ook in 't Leger, onze Vlaamsche Taal ge-
bruikeo overal, maar zooveel mogelijk Fransch lee
ren, in de Scholen en in 't büzonaer.
De eerste beginselen der Fransche Taal kan men
leeren aan 0,10.
Om gedurig te vorderen in 't Fransch en rjjk te
worden in Fransche woorden is noodig een
Boek vnn
het Leven van dien Won
derbaren Man zijne voor
schriften om door Wateraan
wendingen alsook door
Levenswijze het lichaam te
verharden, om van droeve
kwalen verlost te blijven of
ervan te genezen. Er zijn er
in alle landen, die langen
I lijd raerielden, veel pjjn afza
gen en geholpen werden met
de voorschriften van Pastoor Kneipp te volgen. Wie
70 centiemen in postzegels zendt, ontvangt net Boek
franeo thuis.
of onwaarden-bare 8c li .1 vat lioh'. e uverciiieivmediëB
togen verscheidene Zit kien. Wc-den. Gezwellen en an
dere kwalen \an 't :nc. scJHijk lit .-Imam. 11'* druk ver
meerderd met et n Bijvg>el en eenige Remodiën voor
Paarden en Hoorn bees en. prijs 0,50.
aangaande beslissingen die kunnen genomen worden door
heeren Burgemees'ers, Schepenen, Gemeenteraadsleden,
Secretarissen, Gemeente-Ontvangers, Veld wach tors. Po-
lieie, Asm-éi Kerkraden; door Tliom. Ijlthouwerb.
j*y» •aim*?'-» pri*^ i ,50