De Kamer
Kleine Catechismus
I
Redevoering'van AI. Daens
in Zitting van Vrijdag 7 Oogst
Begrooting van Spoorwegen
Neen, alle veertien dagen ging ik of hij
die koopen naar Brussel in de Zwarte Lieve
Vrouw straat, bij eenen Duitseher. Die koop
man zeide dat Constant alleen bij hem meer
horlogien kocht dan geheel België. De Profes
soren der Collegiën en hemmanen waren zijne
getrouwste kalanten, of hij bij die Eerw. Heeren
willekom was, te Gent, te St Niklaas en elders.
Oo eene halve uur waren al de horlogien van
een Gesticht hersteld. En daarbij de snuifdoos,
voor 't verzet van meesters en leerlingen 1 ro-
fessor fAmandus Van Hoeymissen mocht fier
zijn op Ooms Parochiaan. Onze Angelus-of
kloosterhorlogiën met drij wiellekens hadden
ook veel aftrok Ge zult nog h»rlogiën maken
zonder wielekens,zei hem iemand al lachen
de- Dat is onmogelijk, antwoordde Constant,
8t!l!eNSu weët'ik nog niets van 't uiterlijke van
UWi"vSua',iigheid was er niet aan. Hij was
eerder klein dan groot, had kleine fijne oogs
kes. een breed plat aangezicht een liehtgerim-
peld voorhoofd, bruin hair dat met te dicht
stond» en daarbij, altijd ziekelijk.
Gedurende zijn verblijf te Ninove meesterde
hij bij den Waterdoktoor van peeraardsbergen.
Van i847 tot aan zijne dood, in i8o2, sliep hij
tusschen natte lakens sedert zijn huwelijk...
Zijn huwelijk?
van
EEi\E LES
uit de
der
Kristeue Volksparlij
door PRIESTER DAENS, in 1894
Van de kiezers en de gekozenen
Te koop op ons bureel
van
den
Con-
Ia in November 1849, met de meid
den heer Van der Smissen, Frederica Cassier,
van Borstbeke. Maar eerst nog d historie
de Twaalf Aposteen, in de Kapel van
Burgtdam te Ninove. l ie weet ook van
staat le spreken.
Hij maakte er een horlogie waar de uren
geslagen werden door de twaalf Apostelen De
klok stond in het midden der Apostelen Z had
den elk een hamerken om te slaan op de klok.
Ze maakten een ronde. D'eerste sloeg 1 ure
de twee, 2 ure de derde, 3 ure enz |de elfde
gaf elf slagen. Als het twaalf ure was, ging het
I
Zildagen van Volksveri I>aens.
Boeken om Fransch te leeren
Ons Vlaamsche Taal in eere, zekerlijk; de Taal is
't Volk' maar de Fransche Taal leeren issupra-noodig:
De Boeken van Vervarcke, alom verspreid, zijn het
beste middel om Franbch le leeren zonder Meester,
namelijk
I -
M. le Président. La parole est A M. Daens.
De heer Daens. Mijne heeren, a's de heer Helleputte
in Mei 1907 Minister van Spoorwegen werd,dan washier
zijn eerste woord De loaiien moeten verhoogd en de
werkuren verminderd worden.
Wij zeegen gaarne dat de heer Helleputte iets gedaan
heeft en zijn er hem dankbaar voor.
Deloonen zijn verhoogd geworden, maar niet op vol
doende wijze. Nog duizende en duizende werklieden
moeten leven met 3 fr. daags, anderen, na lange jaren
dienst, hebben 3,20 of 3,50; en ik vraag u of dit genoeg
js voor het onderhoud van een gezin? Onbetwistbaar is
bet, in tegenwoordigheid van de verhonglng der levens
middelen, dat een dagloon van ten minste 4 franken noo-
dig is, om behoorlijk te leven v r een huishouden sa
mengesteld uit Vader, Moederen twee kinderkens.
Voor het strikt noodzakelijk lieefl de Huismoeder
22 fr. 20 c. noodig per week; en dan hebben die men-
schen nog slechts 1,40 per week voor vleesch, en voor
zakgeld heeft de man slechts 30 centiemen iederen zon
dag-
Dat Is zeker niet te veel. En hoeveel huishoudens zijn
er niet in Vlaanderen met 5. 5, 7 en 8 kinderen
De heer Minisier zal met mij moeten bekennen dat een
dagloon van 3 franken onvoldoende is en het noodzake
lijk is hetzelve te brengen op 4 fr.
Wat de werkuren betreft, deze zijn overdreven.
Is het niet buitensporig en onrechtvaardig dat het Be
stuur der spoorwegen zijne arbeiders 10 tot 12, ja 14
uren zelfs doet werken, als in ons Land zooveellhonderde
en duizende mensclien zijn die naar werk snakken en
naar Frankrijk en Amerika moeten uitwijken, omdat
er hier voor hen geen arbeid te vinden is
Te Aalst zijn twee kabienen en ik heb dikwijls daar
over geklaagd in welke de bedienden 12 uren dienst
moeten doen. Vroeger moesten die menschen al werkende
jten nu hebben zij daarvoor een half uurken gekregen
na lang genoeg geklaagd en gezaagd te hebben. I? die
arbeidsuur niet overdreven Én moest gij, heer minister,
uw bijzonderste werk niet maken van die uren te vermin
deren
De heer Helleputte heeft eerig goed gedaan onder zijn
Bestuur, maar le werkuren moeien nog verminderd wor
den.
De heer Van de Vyvere. Zij zijn zeer verminderd
gewerden.
De heer Daens. Neen.
De heer Standaert. Ik heb dikwijls verminderingen
gevraagd en bekomen.
De heer Daens. Ik verzoek u mij niet te veel te on -
derbreken warn ik zie reeds den heer Voorzitter die op
een apQthekeisschaaltje de minuten weegt waarover ik
prag beschikken (Gelach).
Het Is waarlijk schande dat er niets gedaan is gewnr-
J -Ia. tiiori/rirO^^
denkt dat
achtereen moe
moeten bewaken
den'vooi de vermindering der werkuren.
Schrikten beeft gij niet mijne heeren als gij
die brave werklieden zonder rust 1- aren
nen gebeuren
ÜDe Zondagrust, de heilige en schoone Zondagrust
wordt evenmin geëerbiedigd.
Ei zijn bedienden, gelijk de 120 rijtuigpoetsers in de
Noord Statie, die maar 10 zondagen per jaar hebben.
Bij anderen gebeurt het te moeten werken van 8 uren
's avonds des Zaterdags tot 8 uren 's morgens des Zon
dags. Kunnen die menschen dan nog Mis liooren
Neen, want zij zijn vuil, hebben honger en moeten
rusten. De Siaat belet dus die werklieden des zondags
Mis te hooren en waarom dal alles? Om te besdaren op
de kleine bedi-nden terwijl zooveel onnoodige kosten
gedaan worden. Knaagt het u niet dat gij bij velen de
gewoonte wegneemt van Mis-hooren En nu een woord
je over de slatie's.
11 het arrondissement Aalst, zijn bijna al de Statiën of
Spoorhuizen slecht en onvoldoende. In het Walenland en
aan de kanten van Antwerpen en Leuven is het beter ge
stald. Het arrondissement Aalst is onder (dit opzicht het
slechste bedeeld van gansch het land. Wij, Kristene De
mocraten, wij kunnen daar niets aan doen, omdat onze
invloed op de Regeering klein is.
Maar die toestand is misschien zoo, omdat de katho
lieke Volksvertegenwoordigers geene macht hebben op de
Ministers nf lamlendig zijn; of wel, heeft de heer Woeste
'ne pik heeft op Aalst.
De Statie van Aalst, eene stad van 35,000 zielen, is
slechts waardig van een boerendorp. Verbeteringen
moeten er aan toegebracht worden, maar zij worden altijd
ui gesteld. De wachtzalen der eerste en tweede klas kun
nen geen 60 menschen bevatten.
Wat de staties van Geeraardsbergen en Fottegem be
treft, dat zijn echte rattekotten, tot schande van gansch
het Land.
Heer Minister, Indien gij die staties moest zien en vast
stellen hoe de bedienden daar zitten 'in stank en st -f, dan
zoudt gij zeggen Had ik geen geld om de verbeterin-
i gen tot stand te brengen, dan zou ik geld leenen, om dien
schandelijken toesta rf te doen verdwijnen.
i Er zijn staties, gelijk die van Lede waar te naas'e jaar
groote jubelfeesten zullen plaats hebben, die gansch on-
voldoende zijn. Uit de btatie van Lede vertrekken iederen
I
dag 700 werklieden en daar kunnen met moeite 70 men-
schon zich schuilen tegen wind, regenen sneeuw. Is het
I niet verschrikkelijk te moeten denken dat die brave men-
i schen daar des winters moeten slaan, verstijfd van de
koude en door weekt van regen of sneeuw!
Pc wachtzaal der siatle van Erembodegem is ook veel
te klein/Daar kunnen geen zesiig man in, en nochtans ver-
trekken daar iederen dag 500 werklieden zonder de an
dere reizigers die den trein moeten nemen. Hetzelfde
geldt voor Ninove, Burst, Oojiegem, enz. enz.
Al deze staties zijn gemaakt over 40 a 50 jaar als er
t weinjn reizigers waren en nu moeten de dorpelingen van
4 uren 's morgens opstaan om in d? groote steden te gaan
j \yerken. Niets ware billijker dan voor die brave menschen
noodige schuilplaatsen in te richten.
Het gewoel in die statie is dikwijls zoo druk dat de
Oversten soms verplicht zijn de hulp der gendarmen In te
roepen om de orde te handgaven.
V. Wat zijn de plichten der gekozenen
A, Den wil van hunne kiezers treffelijk te volbren
gen
V. Is dat redelijk
A. Ja, want de gekozenen zijn de Plaatsvervan
gers der kiezers in de Kamers en Gemeenteraden.
V. Is dat niet vernederend voor de Gekozenen
A. Neen, want ze zijn niet gedwongen zich te laten
kiezen.
V. Hoever gaat de verplichting der gekozenen
A. In al de grove stukken, waar de wil der kiezers
klaar gekend is.
V. Noem eenigs van die grove stukken,
A. Verzachting van lasten, vermindering van het
schromelijk oorlogsbudjet en verdediging der Vlaam-
sche belangen.
V, Hebben da gekozenen in die twee eerste stuk
ken den wil hunner Kiezers volbracht
A. Geenszins de Lasten verzwaren jaarlijks en het
Oorlogsbudjet smelt zonder ophouden.
V. Wat moeten de gekozenen doen
A. TEGEN stemmen.
V. Hoe komt het dat de gekozenen geene reken
schap houden van den wil hunner kiezers
A. Omdat zij denken dat zij van hunne kiezers niet
afhangen.
V. Wat kwaad komt daaruit voort
A. Dat de Candidate!) voor de kiezing de schoonste
beloftens doen en na de kiezing hunne beloften verge
ten,
V. Hoe kan men die kwaal genezen
A. Door den Poll voor de uittredende leden.
V. Leg dat eens uit
H. Als de gekozenen, na het verloop van hun man
daat ondorworpen zijn aan het oordeel der kiezers in
I I- 4
Is deze toestond niet ellendig en zoudt gij de noodige een algemeenen Poll, zullen ze wel werken om den wil
I maatregelen niet moeten nemen om er aan verbetering te j hunner kiezers te volbrengen.
brengen Een vierde der uitcaven gedaan voor de pracht-y T^Tat zullen de kiezers doen, met de gekozenen
statie van St Pieter te Gent, zou genoeg zijn om at dei 6
I Statiën van on3 Arrondissement behoorlijk in te richten J die tegen hunnen wil hebben gehandeld
Waren het koerspaarden of jachthonden, men zou alras
schuilplaatsen bouwen, maar de werklieden, onze broe-
I ders, laat men daar staan in den bulten, aan regen en
wjnd blootgesteld.
Ik zou hierover nog lang kunnen spreken, maar ik wil
1 mii beoerken en bijzonderlijk de aandacht van de Regee- j vr;j van weerkanten
i ring roepen op de loonen die hedendaags nog betaald j
i worden en die echte hongerloonen zijn. j
De achterhonding van den ioon der werklieden is toch f
altijd eene wraakroepende zonde. j I-
Dat staat nog altijd in den Catechismus. Een familie- t kiezers,
loon moet dus toegestaan worden. 2. Dat zij in de wetgevende kamers niet
A. Ze niet herkiezen en ander mannen nemen.
V, Is dat niet onrechtvaardig
A. Geenszins want kiezers en gekozenen makea
een akkoord voor een bepaalden tijd en daarn* is men
Tot daar de Les wat moet ons besluit zijn
Dat de gekozenen niet onafhankelijk zijn van hun
hun wil
GM Wilt altijd dat de families veel kinderen hebben, j voieen hebben, maar wel den wil hunner kiezers.
Maar hoe wilt gij dat de Vaders en Moeders met schrik-
j k -n en'beven hun huishouden meer gezegend te zien, als
i zij vaststellen dat ze niet kunnen leven met 2 kinderen,
door het mager loon van 3 frank. Die dagloon zou moe en
op 4 franken gebracht worden en de werkuren insgelijk
OP A
verminderd. 1
Onthoud wel, heer minister, dat uw werk zoo groot is j
en zoo schoon kan zijn.
Vele bedienden en werklieden zeggen, dat zi] met hon-
oer op hun werk staan. En hoe kan het anders als zy 12,
13 en 14 uren moeten arbeiden. De Staat zou moeten h
voorbeeld geven en het 8 uren werk inbrengen gelijk tri
de Regie van de Gaz te Brussel, waar eveneens het dag- j
loon 4'tot 5 franken is.
i Zeg niet dat de werklieden altijd klagen. In de Eegie j
van de Gaz te Brussel wordt niet meer geklaagd, de
j werklieden verlaten er vrolijk hunnen arbeid.
Heer Minister, denk toch op mijne woorden wanneer i
i oil 's avonds uw geweten onderzoekt. Het is overigens j
i uw plicht te zorgen voor de werklieden en kleine bedien-
den die eveneens onze broeders zijn. Als gij wr, dan
naam meer gezegend en verheerlijkt
kruisen u door den Ko-
Is het den wil der katholieke kiezers
Dat men alleman soldaat maakt
Dat men jaarlijks 540 millioen fr. meer gaat
noodig hebben voor 't leger
Dat men dit geld gaat zoeken bij de kleine
standen door belastingen te leggen op den
jenever enz
Is het den wil der katholieke arbeiders van
geteld te worden als 't derde en 't vierde van
een mensch
Neen! Neen! NEEN I
DUS zijn ze door hunne Vertegenwoordigers gefopt.
BI1GEVOLG zijn ze het vertrouwen niet meer
bedien- waardig cn zullen de weidenke kiezers hunne weder-
1 .1 maf na Ir 1 aTlniV
zult gij zien dat u
zal zijn dan door al de linten en
ning geschonken.
De Werklieden zijn onze broeders
behandeld worden, gelijk nu, als slaven van
dom.
'I wraak nemen toekomende jaar met de kiezing,
Hocdiit?
maar ze mogen niet
het heiden- 8
Heer Minister, en gij allen, Heeren, die mij hoort, ont- j
houdt het schoon woord
Wie het Goede doet,
Het Goede ontmoet. (Zeer wel 1)
- _a am ne bi iiminn'wmi"i nurri
ItAAlfl, eiken zaterdag van S 10 ureen eiken
zondag van 10 tot 12 ure in ons Lokaal, Lange zout-
straat te MKOVE elke veertien dagen den tweeden jj
en vierden dinsdag der maand van o tot 10 i
•t lokaal der Vrge Klok by Van den f be%;% S0LJ%e
GtM, eiken eersten dysdag van 8 tot 10 ure by ae
Wed. biuniautKieuwstraat; te HERKKLK, el Ken
tweèden Vnaagvanbtotll bij De Jaegher, aan-de
Vier Wegen. j
liet. spaarzame Keukenboek door Cauderlier Wie
mij zal lezen, zal koksbaas wezen. 4,00
Kleine Cauderlier, 1.00
I> Belgische Keukenboek
Warme en koude Bowl's en.van eenige warme e»
koude dranken L00
Gebakken en Confituren, door Cauderlier. 2,00
DE FRANSCHE TAAL
practische leergang, met de figuurlijke uitspraak der
Fransche woorden, nauwkeurig en eenvoudig in
't Vlaamsch verbeeld, 1« deel 3,00; 2' en 3« deel 3,60
Al deze Boeken zijn in sterken bani. Om Ze
franco te bekomen, 0,10 c. per frank meer voor 't port
