A A f Q'T Aan de Groote Kerk.
f-\ A I ai 1 De Beenhouwers.
Kanarievogels.
Garnizoen.
Twee manschappen staan rechtover 't huis
Torfe Tist -wat gaan ze met dit streepke grond
doen? Met dien vuilhoek, met die kotering,
Jan Tist, ik heb het gevonden. Een Hofken
Met een grilie rond. Ja Tist, in dat hofken
't standbeeld van den Barron. En op dien
hoogen muur Op dien muur, Tist, al de
beloften van dien schoonen nieuw-gebakken
Eêlman dat hij algemeen Stemrecht ging ge
ven, 1 fr. daags pensioen, goede loon aan
't klein Staatsvolk, hulp aan de Boeren.
Huipaan de Boeren Jan, ze weten er van te
spreken, bijzonder op .Mijlbeek. Pe Been
houwers gaan hun derden natten Vrijdag heb
ben, 't Proces is uitgesteld. Advokaat De
Schaepdryver merkte op dat Advokaat Bos
teels niet in regel was de hoogvlieger sprong
zoo hoog als Bouchoutberg, waarop de lieer
Vrederechter bemerkte Ik ben zoolang Advo
kaat geweest in Aalst en ik moet zeggen dat
meester De Schaepdryver gelijk heeftM. Bos-
teels lachte groen, maar niemand dierf het zeg
gen, zelfs de Deurwaarders niet, want er ge
schreven staat
Zwijgen is een deugd, zei Pake Mertens
In Dec. aanst Grooten Prijskamp voor Kana
rievogels, in 't Lokaal bij Van de Perre, nevens
't smalste huis der Stad, waar vroeger Mert> n
De Boeck woonde, met zijn breede groote muts.
Het is wonder gelijk men dc kanarievogels kan
dresseeren. Zal Moorsel Waver zich niet aan
sluiten Ons GARNISOt N.. Volgens
't Nieuws van den Dag komt de Kasern op Mijl
beek en 't Plein aan Nieuwstraatp. Bij mij is
alles in orde, zei Balthen en hij trok zijnen
neusdoek uit, maar 't was een kinderhemde-
De Schilder kon zich niet inhouden die jonge
Dochter te aanschouwen.
Zoo beeldschoon, zoo aanvallig, zoo gued-
hertig 1
Aanstonds deed zij een houtvuur ontsteken.
Maar Mejuffer, zegde hij,het is niet koud!
En de natte kleeren van Mijnheer, ge zoudt
ziek worden 1
Op haar bevel bracht de oude meid brood,
boter, kaas, confituur en willen of niet de jonge
Schilder moest iets profiteeren, gelijk men zegt
in Vlaanderen bij ons
Ondertusschen werd er voort gezongen en
op de piano gespeeld in de zaal.
Nu was't onweer over; de Schilder stond
recht om deionge Dochter te bedanken doch
ze was weggeloopen en in hare plaats versche
nen twee juffers, rijkelijk gekleed de eene met
pekzwart, de andere met halfrost hair
Waar is Violetta vroeg een der juffers
Zij is hier niet, zei de oude meid.
Men vindt ze nooit, als men haar noodig
heeft.
Dan zagen ze den Schilder, en half vies van
zijn verslonsde kleeding.
Wat is dat vroeg de half-roste.
Een toerist door het On weêr overvallen.
Isons kasteel een heiberg
M. Daubry ging een scherpe antwoord geven
als een oude grijze gedekoreerde hier ook in de
keuken kwam en ook vroeg:
ken. Het gedacht is Aan Ka Bijls, op Mijl-
beek-Affligem-dreef
too <la«wand land.
Zegt danke, kust uw hand, Katholieke Boeren
van Mijlbeek, kust uw hand voorden Baron en
voor M. Moeversoen, die in uwen naam de
Legerwet hebben gestemd, nadat op de Katho
lieke Vergadering te (jent was verklaard
Die Wet zal de dood zijn van den Landbouw
Zijt g'uw Land kwiit, er is nog Land, Land
dat niet gewild wordt, ge kunt het misschien
krijgen aan hoogeren prijs, of uw Zoons en
Dochters kunnen naar de Fabrieken der Stad
gaan, of naar de Koolputten, of naar Frankrijk,
of naar Amerika, ondertusschen zal de Volks
stem schrijven
Ons Bevolking loopt op de klavers van den
overvloed
En om u te troosten zullen uw Gekozenen
Schepen en Baron gaan dansen en bankettee-
ren in 't Hof.
Santé, Boerkes, op uw Gezondheid. Uw
Heeren zullen schoon gedekoreerd worden.
Een Landsman van Mijlbeek schrijft
Zou men dit Exerci'ieplein voor't Peerdenvolk
niet kunnen maken in den Osbroek? 't Is daar
toch een overgroote Wildernis. Wat gaat 't Ka
tholiek daarop antwoorden T
DE GAZ, EEN GOUDMIJN
Neen, zegde mij een deskundigen, een Dia
mantmijnin plaats van 5 c. uien gaat hem kun
nen leveren aan 2 c. aan 1 centiem en half De
o iderprodukten brengen meer en meer op de
de coke, de creozote, de Carboniie, voor kou
leuren, voorvernis.. DeGazeen Goudmijn, in
Aalst afgestaan voor 3o jaar; een onschatbaar
verlies; voor die afstand heeft SchepeneMoeyer-
soen hem veel meer in 't zweet gezet als voor
't Garnizoen Alle jaren 100,000 fr. kwijt, 't Is
grouwelijkl
De Kamer van
Volksvertegenwoordigers
i\° 2147 51 Oct 1913
ABONNEMENTSPRIJS
voor België 2,50; de vreemde Landen 4,50.
Men schrijft in op alle tijdstippen des jaars.
Al wie nog zal zeggen
Dat Bosteelsken heeft gelachen
Zal den bak ingaan,
Zal den bak ingaan.
RI
VAN
MARIO DONAL
:o:—:o:—mi
ll I. Violetta
P. DAENS
Volksvertegenwoordiger, AALST
Dijnsdag 1 ure 40. Veel volk om te luisteren, weinig
Leden aanwezig; in eene der tribunen zit den Minis
ter der Bulgaren hoe durft hij zich toonen, den on-
noozelen trispalui? die na den Vrede den Oorlog ver
klaarde en Bulgarië op de sukkelbaan bracht.
Lorand spreekt van 2 uren tot 3 ure 50, tegen de
Schoolwet, geweldig volgens hem zal de laatste offi-
cieele school verdwijnen hij ziet daar een ste-sel in
sedert 25 jaar. Sprekende overzijnSchoolwetsontwerp
Lorand De Harlez zegt Lorand dat hij er nog aan
houdt, doch geen hoop ziet. Daens roept hem toe
Beproef toch, 't is nu het ongenblik. Neen, zegt hij,
Woeste zet zjjn noodlottig werk voort, tk vond geen
ondersteuning dan bij PriesterDaens, de eenige Pries
ter der Kamer. Lorand valt de dwingelandij aan, die
bijzonderlijk op den Buiten,door de groote grondeige
naars uitgeoefend wordt.
üaens onderbreekt en zegtMaakt de Boeren vrjj
door lange Landpachten.
Spijtig dat Lorand zjjn stelsel Lorand-De Harlez laat
varen.
Minister POULLET antwoordt zeer bedaard Het
vrij Onderwijs heeft recht van ondersteund te worden
dat is onloochenbaar. De wet van 1895 was een eerste
stap de officieele school behoudt haar rechtwjj wil
len de officieele school in niets te kort doen (Hierkomt
een s.orm van afstrijding) Wij willen de wereldlijke
meesters niet ver ungen door kloosterlingen (Weerom
een storm van onderbrekingen dat de Kamer davert.)
NOi A. E k weet dat de gediplomeerde wereldlijke
Onderwijzer moeielijk aan eene plaats kan geraken
Minister Poullet herkent dit, want hij .zegtIn I9Ü0
waren in de aanneembare scholen 75 t. h. klooster
zusters op 24 wereldlijke. Heden is dit gekomen van
72 tot 27 t. h. Van der Velde merkte op Gij steekt
de wereldlijke achteruit, als gij kloosterzusters kunt
hebben aan beter koop.
ZITTING VAn t-v OENSDAG. Een groote zware
zi tingbijna al de leden op hun post, gelijk op den
dag van solde een talrijk publiek, dat er niet meer
volk in kan.
Minister Poullet begint zoo zaïjht als welle, over de
inz-chlen der schoolwetEen goed onderwijs bezor
gen, volgens de gewetensvrijheid; maar ook de gods
dienstige school herkennen en bezoldigen dit alles
volgens den wil der huisvaders de Minister doet er
geer. doekskens aan. Er was gesproken over boeken
en schoolfeesten hö zegt dat geen 3 1 der aang haat-
de boeken verspreid werden dan haalt hij boeken
aan in liberale steden verspreid en Schoolfeesten op
welk# de godsdienstige geveelens der bevolking ge-
41"« JAARGANG
smaad werden. Daarop volgde een tempeest, onbe-
schrijfeluk 5o 60 man die in salvo huilen en roe
pen, en de voorzitter die katoen geeft op zijn lesse
naar. De Minister eindigt zijne redevoering door eene
krachtige hnlde aan de Godsdienstige School. (Hevig
handgeklap. Al de Katholieken komen den Minister
de hand drukken; de linkerzijden slaken luide kreten
van afkeuring. Zelden of nooit zulke woelige zitting
geweest)
De Voorzitter. 'VWoord is aan den heer Daene.
Het duurt 5 minuten, eer er een weinig stilte komt.
M. DAENS (op het spreekgestoelte).
Mijne heeren, in naam der vrije Kristene Demokre
ten ga ik hier korten klaar, maar vrjj en vrank
ons gedacht zeggen over de nieuwe Schoolwet.-
Er zit veel goeds in, niemand kan het looch, nen
Doch er zijn Artikels in, die verbetering eischen,
in 't belang van iedereen
En vooreerst de LEERPL'CHT, naar welke v.-ij sinds
jaren en jaren snakken gelijk een visch naar 'I water;
de Leerplicht voor welke mijn Broeder zaliger Priester
Daens hier zoo dikwijls zijn kloeke stem verhief, ze
wordt eindelijk Ingericht;
Als oude koppige Vijanden dier Volkswet eindeljjk
bijtreden, laat ons niet amper of bitter zijn, maar sis
de Vader van den verdoolden Zoon het vette Kalf
slachten, en samen werken voor een Broederwet, een
Wet van Verzoeningen Vrede;
Mijne heeren, een geleerd Volk wordt een machtig
en welvarend Volk
Maar een onwetend, een ongeleerd Volk 1
Een welsprekerde Socialist de heer Royer heeft
hier in vurige woorden de odende van ons werkende
Volk beschreven hij sprak droeve Waarheid
Maar Priester Daens, die temidden van dit arme
Werkvolk der Vlaanderen leefde, hoort wat ik vind#
in zijne cahiers van Aant.eekeningen, het is zijne stem,
de stem van Priest-r Daens die gjj gaat hooren
Ziehier wat hij hier verklaarde in
Ik 'ren beschaamd en bedroefd, als ik in mijne katho
lieke geboortestad (en hetgeen ik zeg voor Aalst, is waar
voor geneel het vlaamsche land, voor N-nove, Geeraards-
bergen, S Nikolaas, Eekioo er.z. enz.) ik ben beschaam#
en bedioefj, zeg ik, als ik des middags en 's avonds die
zwermen arbeiders zie uit de fabrieken stroomen, mannen
vrouwen, kinderen, jonge dochters, grijsaards, mager
bleek, uitgemergeld, slordig gekleed - die van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat soms gedurende den ganschen
nacht gelijk slaven aan hun machien gebonden en
dat voor een hongerloon nog geen 3 fr. per dag of per
dag of per nacht. Is 't te verwonderen dat zulke ongeluk
kige schepsels dikwijls alle eergevoel hebben verloren,
dat zij vers'ompt,en dikwijls, helaas, verbeest. Is dat een
leven voor redelijke menschen, voor christenen en is 't
geen schande voor onze Maatschappij, dat na 2000 jaren
christen beschaving zu k een rampzalig slavenlot aan bra
ve arbeiders wordt beschoren Welk middel is er om die
eilendigen uit hunne diape vernedering op te beuren? üm
et menschen van te maken die bewust zijn van hunne
waardigheid
Het groot middel is het Onderwijs, het Onderwijs dat
verlicht en verzedelijkt, het verstand ontwikkelt en het
geweten vormt, dat de geest van orde en vooruitzicht,
dat de tucht in 't hart der kinderen prent.
De tuchteloosheid en verwildering van ons Vlaamsche
volk wordt schrikkelijk.
De Leerplicht dus, tot verheffing en welvaart van
ons Werkende Volk vereenigd voor de Leerplicht,
laat ons ook vereenigd zijn voor een eerlijke en Vader-
landsche Schoolwet, duurzaam en weldadig geljjk de
Wet van 42; hier verzoek ik u nogmaals het weor#
van Priester Daens zaliger te willen aanhooren:
Eens de Leerplicht aanvaard, zegde hij hier, dan be
gint het verschil van denkwijze, en hier ligt de oorspreng
van al ons twisten en strijden op 't Schoolgebied.
Wij willen allen dat de Ouders verplicht zijn hunne
kinderen naar de school te zenden, maar naar welkeschoel?
Ziedaar het angstvol vraagpunt.
De christene ouders vragen voor hunne kinderen een
chrisiene school, een godsdienstige school. Is dat hun
recht niet En ware het t-eene onmenschelijke tiranny
die ouders te dwingen hunne kinderen te zenden naar een
oncferitten, ongodsdienstige, een onzijdige school
Welnu, die christen ouders zijrtook overtuigd en -s
't hun recht met of bestaai vour hen de vrijheid van denk
wijze nisi du eene onzijdige sohool noudlotiigijk
eene oncn. isteneen on od-dien.-tige school is, en zulke
school willen zij r.iet voor hunne kinderen.
Van den anderen kan hebige ookbmgers -indegroole
steden vooral - die voor hunne kinderen eene school vra
gen waar er nooit gesproken wordt van God of gods
dienst,,van geloof ot van ziel.
Die burgers, die zich vrijdenkers noemen, eischen voor
hunne kinderen eene onzijdige school, een ongodsdienstig
onderwijs, en dat is ook klaarblijkend hun burgerlijk en
grondwettelijk recht.
Gij zier het dus, MM, het is onmogelijk zonder hel
heiligste recht van den mensch, de gewetensvrijheid, te
schenden, de ouders te verplichten hunne kinderen te zen
den naar één en dezelfde school.
De Leerplicht mo t dus gepaard gaan met de vrije keus
der school.
Al de vrijdenkers en zelfs de groole meerderheid der
Liberalen eischen dat de onzijdige scnool 't is t* zeg
gen de ongodsdienstige en goddelooze school—de school
type ezv, de modelschool, de school van den Staat,deor
den Staat ingericht en betaald. (Zie vervolg4J*bladzijde)