I
*1
LARS VONVED
I*
|i
If
Gemeenteraad van Aalst
Uit vroeger tijden
'4 m
42* Jaargang.
12 Maart 1915.
IV0 2202.
D E
o
?T
Na de
Verhaal
BALLING komt hel wonderschoon
ca
of de Koning der Noordzee.
Hoort en zegt voort dat binnen korte dagen
Rerschijnt in De Werkman
LAKS VOAVES)
iLors VonvedLars Vonved Lars Vonved
s*
j?»
Heer Burgemeester,
P. Daens, L. Boone, Th. Blanckaert.
Zitting van 4 Maart, om 5 1(2 ure
In dè GEHEIME ZITTING was artikel I Bureel
van Weldadigheid, gedeeltelijke vernieuwing, "-«g}
Een der Leden die zijn ontslag neemt in d'Hospi-
ciën treedt af, de Voorzitter Vrederechter Calewaert;
Worden voorgesteld In d' iospiciën M. De Valke
neer in 't Armbureel is de tweede Kandidaat, nie
mand zou het durven raden, de tweede Kandidaat is
Advokaat Bosteels, neg altijd Afwezig
Eenige Leden vragen d'Evenredigheid en dringen
sterk aan de Democraten vragen de Stemming, hun
Kandidaat is M. Jan De Neve op de vraag van een
ander Lid Hoe d'Hospitiën hunnen Kandidaat heb
ben kunnen voorstellen, wordt geantwoord dat op een
dringende bijeenkomst de Wet is gevolgd, als de Raad
gaat stemmen toen bemerkt de Sekretaris dat men in
getal niet is Eén Lid ontbreeKt. M. Moeyersoen ver
laat de Zaal, hij gaat Baron Bethune roepen dia op de
Markt wandelt daarop verlaten de 3 Democraten de
Raadzaal, daarop moet de Zitting gesloten.
Nieuws over d'lferbergen in Aalsl:
Van heden af mogen al d'Herbergen open blijven
tot 20 uren, behalve tien of 12.
De twee jongste Affichen der Stad zijn gedrukt
bij M. Liebaut, Sint Jobs.
Stad GENT leent Gent al alle kanten
De VOEDIXG
De Gasthuis-Soep verbetert nijg, met meer
vet Vleesch ze zal ae Borreman-Soep inhalen.
Brood, Soep, Aardappels, goed, 't is door
hare Goedheid dat een Ziel groot wordt, (Pater
Didon). In een Huisgezin is veel meer noo
dig wekelijks wat vet, margarina, kaffé,peën,
dan kan het Bedelen verboden woiden
't Verlies van den Tijd dat is ern der
grootste Wanorders van een Lam
Ge zietAalst komt er zeer sof <t
het de geschikte tijd om dien
teren tot over /wee weken w
Schepene van Onderwijs en
werd vervangen door M. Bauwt m,
gedaan om de werklooze Menigte op Y
toi Leerzaamheid en Studie f
nu is
vei be
rtde
'er*, hij
M er
weken
s
O -®
O)
Hoofdopsteller.Bestuurder
P. DAENS-MAYART, Volksvertegenwoordiger.
Brukkers-Uitg-evers
FRANZ DAENS ZUSTER.
f-i
25-
Onze Democratische Groep begeert in de eerstkomende Zit
ting (openbare), eene ondervraging 'te doen over het nut en de noo-
digheid het Evenredig Stelsel toe te passen in Hospiciën en Arm-
bureel, men heeft nu de gelegenheid.
Hoogachtend,
Aalst, 6 Maart 1915.
Voorzitter-Burgemeester Van den Bergh.
Aanwezig MM. De Hert en Moeyersoen, Schepenen Raads-I
heeren Boone, Blancquaert, Daens, De Clercq, De Somer, De
Valkeneer, De Windt, Eeman, Van den Steen, Vernaeve.
Afwezig De Heeren reeds dikwijls genoemd, uit het Lana
zijnde, en M. Baron Bethune, die daar straks nog op de Markt
was.
De Sekretaris geeft lezing van 't Verslag der vorige zitting dat
goedgekeurd wordt.
M. de BurgemeesterIJeeren, we gaan over tot de Dagorde
1. Ontleening, te geven waarborgen.
Schepene Moeyersoen deelt meê over de Leening der 500,000 fr.
Drij dagen na de goedkeuring heeft hij de voornaamste Nijve-
raars en ander Heeren op 't Stadhuis gevraagd Ailen waren aan
stonds gereed om elk 25,000 fr. te storten; zoo had de Stad het
noodige geld, aan 5 doch het Comptoir d'Escompte bood geld
aan, aan 4 én als waarborg titels der Spaarbank van Aalst en
een inschrijving op 't Grootboek der Rente door 't Weldadig
heids-bureel van Aalst. De Besturen der twee Instellingen nemen
aan. i,
Ik heb slechts 392,000 fr. noodig, zegt de heer Schepene,
daar ik 108,000 kan krijgen van 't Gemeente-krediet of 3 fr.' per
inwoner.
Ofschoon de hulp der Nijveraars niet noodig was, stel ik toch
voor de Belasting op de motoren af te schaffen, te beginnen
1 Oogst 14 en aan die verder betaald hebben hun geld weer te
geven.
De heer Voorzitter. 't Woord is aan M. Daens.
M. Daens. De voorstellen, redelijk en gunstig, keuren wij
volgeerne goed ook zien wij met genoegen d'ontlasting der Nij
verheid, des te meer daar de Nijveraars, ondanks hun zware ver
liezen, hun Werkvolk helpen. (1)
M. De Windt (na 't woord gevraagd te hebben) keurt de voor
stellen goed te Gent is een Bank gesticht om de kleine Burgerij
ter hulp te komen. Zou Aalst dit ook niet doen Wellicht zou' men
100,000 fr. meer kunnen leenen, voor ondersteuning aan die Bank
want het half millioen mm t blijven voorde Noodlijdenden.
De heer Voorzitter. Daarover is reeds gesproken in 't Sche-
pen-Collegie 't is enkel over het cijfer dat wij niet t'ak koord
waren.
M. Moeyersoen (na 't woord gevraagd te hebben). Die zsurk is
reeds onderzocht en de noodige stukken zijn te Gent gevraagd.
Zullen wij die Bank hier afzondeJlijk stichten of ons aansluiten bij
Gent Meer geld ontleenen zal niet noodig zijn, laat ons eerst, de
goedkeurig van 't gevraagde afwachten. Ik ben ervoor naar Gent
en Brussel geweest ten hoogste binnen acht of veertien dagen
zal alles geschikt zijn.
M. Daens vraagt gedurig naar de begrooting van 1915 ik doe
hem opmerken dat sommige der in te schrijven sommen nog niet
gekend zijn.
De heer Daens (na 't woord te lubben gevraagd). Wij zou
den geerne eenparig goedkeuren te dien einde is onze vraag dat
de Sektiën zouden bijeengeroepen worden.
De heer Eeman (zonder 't woord te vragen). 't Is immers
kleer dat men Sektiën zal houden.
De heer Daens. Een woord over de Ziekenfondsen die een
zeer lastig tijdstip beleven stortingen zijn onmogelijk en ze
blijven Doktoor en Apotheker betalen, terwijl 1913 nog niet be
taald is. Voor ons is dat boven de 2000 fr. per jaar.
De heer Moeyersoen. M. Daens, het hangt van u af, morgen
betaald te zijn.
De heer Daens. O, dat is goed nieuws... Dank hartelijk. (Ge
lach). Voor 1914 en 15 hopen wij vermeerdering. 18 c. per jaar is
zoo weinig.
De heer Moeyersoen. M. Daens zal voldaan zijn, ik zal doen
wat er noodig.
De heer De Windt (na 't woord te hebben gevraagd). Voor
de nieuwe Bank om de kleine Burgerij te helpen, sluit ik :mij aan
bij de woorden van den heer Schepene.
Aangezien M. de Bethune niet komt, kan ik niet uitstellen te
vragen waarbij het ligt dat de verslagen der zittingen in October
(1) In 't volgend Nummer zullen wij een lijst der hulp meêdee-
len.
nog niet opgemaakt zijn, in begin October werd M. Van Gen
Berghe Burgemeester benoemd en niet op einde October gelijk
M. Daens schrijft in zijnen Werkman. (1)
Die verslagen hebben grcot belang voor de toekomst. M. de
Bethune is zedelijk verplicht. Men zou hem kunnen schrijven.
M. Daens. Wij zijn mee het te vragen. Ware het niet best
een dag vast te stellen?
De heer De Clercq. lk ook Itoude er sterk aan en vraag het opnieuw.
De heer Vein den Steen. Ik ben ook eens SekJetaris geweest M. de
Bethune heeft al mijne notas.
De heer Burgemeester. lk al er M. de Bethune over spreken en
aandringen.
De heer De Windt vraagt of het niet mogelijk is een onderlinge verze
kering in te richten tegen oorlogsschade. Reeds heb ik aan een dergelijke
maatschappij geschreven om inlichtingen. Zou het Schepen-Collegie het
initiatief niet kunnen nemen
De heer Burgemeester. Die vraag zal onderzocht worden, nu datons
dagorde afgehandeld is.
De heer Daens. Nog een woord als 't blieft; niemand ziet het einde
van den Oorlog. Een kostelijke tijd gaat verloren droef voor Aalst, een
der ongeleerdste steden van on Land. De Avondscholen sterven uit, in
de Stadsbibliotheek wordt geen-Boek meer gevraagd dan vroeger. Zou
het niet beteren met prijzen te geven in wit brood of kleederen
Schepene D'Herdt weet piet of de Begrooting zal toelaten prijzen te ge
ven. Aalst is verre van de ongeleerdste stad te zijn. Beter dan prijzen te
geven vindt hij de opwekking door de Overheden der School.
De heer Eeman is ook tegen de belooningen, hij denkt niet dat Aalst
de ongeleerdste Stad is van ons Land.
De heer Daens. Mijnheeren, de statistieken zijn luidsprekend. Meer
maals kon ik in Brussel schoone plaatsen geven aan Aaistenaars, doch
vond zeer zelden in de werkende klas iemand die een weinig Fransch
kent. Nu, de kostelijke tijd gaat voorbij. Steun op de huidige school-
overheden is gelijk een solferstek. Geld aan 't onderwijs gegeven, brengt
duizend ner.honderd op. Voor ltH5 kan men veel sparen: op Kermis,
Muziek, Burgerwacht, enz.
De heer De Windt vraagt dat men in de Scholen aan de Leerlingen zou
doen uitschijnen de herkente'nis door de Belgen verschuldigd aan Amerika
en aan Spanje, voor hunne broederlijke menschlievende en eerlijke han
delwijze. Zonder Amerika zou het hier hongersnood zijn. Men zou in de
scholen kuunen diktaten en opstellen geven over het optreden van Ame
rika en Spanje. (Algemeene goedkeuring).
De heer Daens dringt aan eikVsfcagt of het den Raad niet zal spijten,
ais na den Oorlog Onderwijs e#'Wfitenschap hier in niets gevorderd zijn.
Daarbij ledigheid is de bron van afie kwaad.
De heer De SomerInde Stedelijke bibliotheek zijn veel nuttige
vakboeken in welke veel kan gele.rd worden. Die boeken mogen niet
buiten, het zijn boeken van groote waarde. Men zou kunnen toelaten ze
te raadplegen.
De heer De Valkeneer. Men zou een publieke leeszaal kunnen ma
ken.
De heer D'Herdt. Wij zullen onderzoeken in hoeverre het voorstel
van M. Daens praktisch is.
De heer Voorzitter. Heeren, ons dagorde is afgewerkt. De Raad
treedt in geheime zitting.
(1) Ja, menschen en missen beginnen en eindigen met de zelfde letter,
't Moet zijn 1 October.
d'ander week nog, 75 duizend franken aan Sint Amands,
Hoe kan Gent zoo goed zorgen voor de Voeding en daarbij nog Geld
leenen aan ander Gemeenten Omdat Gent den GAZ behouden heeft
en in den GAZ een G o u d m ij n vindt.
Het Rijk Gods bestaat niet in woorden, maar in daden. Ap. Paulus
ter, Lof en Dank aan Amerika!
Honderd jaren geleden telde onze Stad maar 12051 zielen,
terwijl Lokeren er bijna 13000 had. Nochtans waren er alsdan
in onze stad niet min dan 7 Apothekers, namelijk J. A. Van der
Snickt, Lodewijk Joseph DeVuyst, Karei Frans De Bundel, Ja
cobus Haeten, Domien Anselmus Impens, Jan Joseph Poncel ei
Hubertus Frans Spanoghe. In welke straten der stad die Hee
ren hun uitsteekbord (den hert of hertekop., naar Apothekers
gebruik) hadden, is ons niet bekend; geschiedschrijver P. Van
Nuffel, zoowel bekend met de aloude geschiedenis zijner Vader
stad, zal dat wel weten.
Toen des tijde waren hier drie vroedvrouwen Wanneke Van
Mullens, die hare kunst uitoefende van voor de Frnnsche Revo
lutie Threzeke Ringoor, die haren diploom had verkregen ten
tijde der Revolutie, van eenen voorloopigen keurraad eindelijk
Wanne Van Hoever, die later werd gediplomeerd. Misschien is
er onder de oudste Aalstenaren, nog een of ander kind te vinden
dat door Wanne Van Hoever gebusseld werd.
Onder Napoleon werd er onderscheid gemaakt tusscheiT de
geneesheeren en de heelmeesters of chirurgiens. De wet van
19 Ventose jaar XI (10 Maart 1803), zegde dat voortaan nie
mand zich mocht aanstellen als Geneesheer, Heelmeester of als
Gezondhei 'sofficier, indien hij niet voorafgaande als dusdanig
werd gediplomeerd. Er bestonden als dan, in 't Fransch Keizer
rijk, slechts zes speciale scholen of faculteiten van Geneeskunde.
De leerlingen dier scholen kunnen het uitgangsexaam afleggen,
t zij als Doktoor in Medecijnen of Geneeskunde, 't zij als Dok
toor in de Heelkunde zeldzaam waren de leerlingen die beide
diplomas erlangden. De doktors mochten hunne kunst beoefe
nen het gansche Keizerrijk door, hetwelk alsdan, behalve Frank
rijk en België, nog een ruim deel van Italië en Duitschland en
een gedeelte van Holland bevatte.
De officieren van Gezondheid waren personen welke slechts
een gedeelte der geneeskunde beoefenden.. Zij hadden vooraf
gaandelijk een exaani af te leggen voor eën Keurraad, aange
steld in elk departement of provincie 't was slechts op het
grondgebied van/t departement waar zij het exaam hadden af
gelegd, dat zij hunne kunst mochten beoefenen voor groote
operaties of in moeielijke gevallen moesten zij de medewerking
van eenen Doktoor in roepen deden zij 't niet zij waren gelde
lijk verantwoordelijk voor de gevolgen hunner nalatigheid.
Er waren over honderd jaar in Aalst vier licentiaten in Medi
cijnen, van de Hoogeschool van Leuven, welke de geneeskunde
beoefenden, n.m. Joseph Van Opdenbosch, Joannes Cornelis
t Kint, Marten Lambrecht Van der Beien en Pieter Frans Breck-
pot. Als officieren van gezondheid hadden wij Mismarus Droes
beke en Jan-Baptist De Decker. De heelmeesters of chirurgiaos
waren Roussel Frans Antoon en De Vis Antoon Joseph. In onze
kinderjaren hebben wij, door oude menschen, van die artsen
nog hooren spreken.
Wij zullen onze opzoekingen voortzetten om te weten hoe
het, in onze omstreken, gelegen was met de beoefening der
geneeskunde. H. M. P.
Maandag, 1 Maart, Soep en Brood voor 12 Sektiën.
Dijnsdag voor de 12 andere, regelmatig, in orde;
Woensdag, donderdag, vrijdag en zaterdag schransing.
Melk voor de Kinderen, goede Melk, zaterdag was er
Suiker bij en Margarina-Boter, voor de Kinderen van 1915.
IN AALST, op de Inwoners van 21 jaar -
2,173 Manspersonen en 3,o79 Vrouwer die n
schrijven kunnen. Zoo spreekt de Statisi'ek do
opgemaakt in 1910. In Kortrijk geeft dezelfc
Mans en 2,473 Vrouwen in Audenaardc
7,020 en 12,128; in Charleroi 1,104 en 1 il
en 802 in Tongeren 291 en 309in Arlu' 1 t
774 en 903; in Mechelen 1,271 en 2009 ur
2,048 Leuven 1,130 en 2,877 Brussel 5,04
werpen 7,140 en 12,955. Lier met 26,000 in
gansch ongeletterde boven de 21 j. tegen Aalst
5252. Assche 8864 zielen en 631 gansch np;e 1.-
Wat is ons Leven hier? Komen en weggau:
Eeuwigheid.God alleen is groot dn machtig
Wie den Armen helpt, helpt God. Men gedenkt
■i eelt men
Lzen noch
Ministerie
Statistiek 1,528
n 304 in Gent
in Hasselt 446
er 137 Namen
rnhout 1,046 en
»n 190 Ant-
iers .reeft 2148
■O0 zielen,