HP
Scheikundige Meststoffen
olenhandeT
JL f*fs5
Pastoor Heldewijs
H
L
OF DE
VERDRUKTE
WEES
XXIII. De Misdaad ontmaskerd.
De Baronnes rechtte zich half op uit de sofa en nam
van de schouw een waaier om te verbergen dat zij
eensklaps bleek van Kleur werd, de Engelschman
sprak voort en zegde
Van over eenige jaren meikte ik op de zonder
linge toestand van een persoon, die, hij alleen, onder
de dienstboden buitensporige voorrechten genootde
anderen gehoorzaamden, hij had hier het hooge
woord de anderen beefden, hij had het recht van
onbeschoft te zijn zijn leven was verbonden aan dit
van
Van mijn Schoonbroeder, puur en simpel.
Laat mij uitspreken, Mevrouw, bid ik u zijn
leven, zegde ik, was verbonden aan dit van eene jon
ge Dochter, hier gebracht door hem, beschermd door
nem, geëerbiedigd door hem... die niemand eerbie
digde. Niemand zag er klaar inik heb naar Sint Pe
tersburg geschreven ik heb dien persoon doen klap
pen.
Ha, onderbrak de Baronnes, met haren ouden
trots, gij hebt hem doen klappen, Mijnheeren gij
komt hier met zijnen klap... den klap van een dienst-
knecht... En daar vindt gij stof in om een Vrouw te j
komen beleedigen, in haar huis Hier, mijnheer, on
der mijn dak komt ge mij beschuldigen, komt ge mij
bedreigen met schande en straf
De Engelschman fronstte zijn lippen om een schie
lijke verontweerdiging te bedwingen, dan sprak hij
kalm en ernstig
In Gods naam, mevrouw, houd op, ik bid u
straks zoudt gij betreuren een zaak te verdedigen die
verloren is voor u... Dien man heb ik doen spreken,
gelijk ik u zegde... Zijn woorden tellen niet voor u...
Goed, weinig bekreun ik n ij om zijn woorden... Ik
heb hem benauwd gemaakt... Welnu de schrik ont
sluit niet enkel den mond, zij opent de handen en het
gebeurt dat uit die handen geschrevene bewijzen ont
snappen.
Woorden of schriften van een ellendeling, mijn
heer, ik veracht ze gelijkelijk...
Ge veracht ze Als 't u blieft, Mevrouw, zoudt
gij ook verachten een brief van Louis d'Arsoix, uw
man, door allen diep betreurd... Zoudet gij, bij geval,
niet weten dat hij schreef den 30 October 1831,
aan Elisabeth Kashine, zijne schoonzuster geworden,
een brief, waaraan het origineel nu nog kan bestaan
Is u niets in 't geheugen gebleven van de gebeurte
nissen waarover die brief sprak
Mijnheer, hoe kunt gij uw vermaak vinden in
een ongezonde plagerij, die gij nu verricht 1
Verschooning, Mevrouw, wat ik nu doe, is
plicht voor elk eerlijk man, des te meer dat het hier
geldt een verdrukte Wees.
Die het belang niet verdient, welke gij in haar
stelt, Mijnheer; dezen nacht nog zullen u zaken ken
baar worden, die in haar belang niet pleiten.
- Mevrouw, ik versta u niet
Wacht nog eenige oogenblikken, ge zult weten
welke rol dit schoon sujekt hier speelde.
Mevrouw, ik aanzien mejuffer Elisabeth als een
eerbare deugdzame jonge Dochter; in alle geval mijn
plicht van eerlijk man wil ik vervullen tot het uiter
ste.. Mevrouw, wist ge niet dat uw schoonbroeder
baron Antoine, in 't geheim getrouwd was met de
Dochter van graaf Gashina wist ge niet dat de Va
der van Elisabeth Gashine, een strenggeloovige,
nooit zou geduld hebben dat zijn dochter met een
Roomsch Katholiek trouwde, dat zij daarom met hare
tante mevrouw Gloukowski van Memel, naar Cams-
bork, op de Poolsche grens gekomen was, dat baron
d'Arsoix daar ook was aangekomen en dat ze daar ge
trouwd zijn voor Wet en Kerk...
De Baronnes werd zoo bleek als een gewitte muur
en zweeg.
Heeft uw man u er niets van gezegd, dat hij een
jaar later, den 23 Augusti 1832 nogmaals schreef aan
zijne Schoonzuster om haar geluk te wenschen over
de gaborte van eene dochter, genaamd Elisabeth en
die de arme Moeder eenige dagen nadien moest Wees
laten Weet Mevrouw daar niets van
Gij hebt het recht niet mij te ondervragen, sprak
de Baronnes met geschokte stem.
Mevrouw, ik heb het recht u in te lichten over
uw belangen.
Daar ontlast ik u van., en daarmeê uit
Daarmeê uit Heel wel, Mevrouw, dit ware
mogelijk indien het enkel uw belang goldt. Ingezien
uw beleefde en aangename gastvrijheid in dees kasteel
had ik eerst en vooral uw belang willen inzien; ge
weigert, tot daar toe Doch een ander plicht heb ik te
vervullen. Gij hebt een Weezekind van hare goederen
beroofd.
Mijnheer, riep mevrouw d'Arsoix opvliegende,
dit gaat alle palen te buiten 1
Het is uw misdaad, mevrouw, zoo sprak de
Engelschman op droogen en scherpen toon, 't is uw
handelwijze die alle paal en perk overschreidt; indien
ik niet zeker ware van al wat ik zeg, geen woord zou
over mijne lippen komen; en wilde ik uw verderf, het
is aan u niet, maar elders dat ik mijn openbaringen
zou doen. Edoch, ik ben zeker, zóó zeker, dat ik hier
twee brieven heb van wijlen uwen Echtgenoot, ge
schreven en geteekend door hem.
Wat gaan mij die brieven aan, zegde Mevrouw
d'Arsoix, haren waaier hevig in beweging brengende,
uit beleefdheid gaf mijn Echtgenoot de naam van Zus
ter aan een jonge dochter van goede opvoeding, hij
verontschuldigde hare rout, maar zulks bewijst de re
gelmatigheid niet van het huwelijk.
Over dit huwelijk, Mevrouw, schijnt gij al de
bewijzen vernietigd te hebben, zonder eens te denken
dat uw Schoonzuster, wel wetende in welke netelin
gen toestand zij was, alle mogelijke voorzorgen geno
men had door Jgeschrevene bewijsstukken gij hebt
niet gedacht, Mevrouw, dat Maubert
Zijn getuigenis herken ik niet.
Dat Maubert, zeg ik ude brieven van zijn
Meester behandigd had,maar die zijner Meesteres be
houden had als een wapen tegen u.
6e zegt, kreet de Baronnes. ('t Verv.)
en zijn Ezelken
Drama te Erembodegem,
44c j
Aalst. - Gent. - Woensdag.
Zc
krïn j
lezin
voor
Simon van Cyrenen
Delaioi lerie-Daens, Roozemai iju-
stia.l. Aieuwe Zomerstoffen.
Landbouwers, bemint uwen intrest
Bijzondere prijzen voor Uitverkoopers
Mr Ivmiel Bo^aerls, 3,J?°/ALstA-kt
Bijzondere prijzen voor Voortverkoopers.
EM. BOGAERT, botermarkt, aalst. Bijzon- j
APOTHEHERSBONü.BA\°^^d^Va"ktCALLB'
CO»
eaaai^=a3a4»i<as6Ssa&»isg»aasat3a«BE»^sse5=«sai*3Sir
n*n-|<loi-lviil!<km Nugaatheter schoon met 't Vleesch,
iifluiGiii iedere week. De Verkens worden uitge
kapt in 't Gemeentehuis; die den vriend van den Keizer is, krijgt het
Vet en't geregeld; de anderen kunnen 't mager vleesch krijgen. Doch
wat doet een Boerenmensch, in dezen tijd, met mager Vleesch Kan hij
daarmeê koken Bn 't is toch voor te koken alleen dat de menschdn
wat Verkenvleesch begeeren I
Zoo hadden de wijken Vondelen en |Anderenbroek geen spierke
Vleesch dees week. Met andere wijken wai 't zelfde geval, 't Was ver
leden week nog erger.
Wie leert ons nu de kunst om een stukske vet of geregeld te krijgen
Oftewel, wie leert ons koken met mager Varkenvleesch Een van die
vragen moeten onze Opperbazen ons absoluut leeren of 't zal er, ver
domd, in een der volgende weken stuiven....
Sommige jongens uit Anderenbroek, die beschaamd waren met ledige
hai den huiswaarts te keeren, hadden'ne koppel steenen in een pakske
geamballeerd en deden nadien of ze van 't schoonste Vleesch gekregen
hadden.
En Moeder, thuis op een stukske Vleesch verlekkerd, was in den
hoogsten hemel; heur wezen blonk als 'n roos, doch eens 't paksken
open, de ontgoochelde Moeder werd paarsch en bleek, om 't verlies van
't begeerde erfdeel I.. Dat komt er van
In 1715, geboren te St Kruis bij Brugge, in
1765 overleden als Pastoor van Lapscheure,
een Parochie in de Noord-Oosthoek van West-
Vlaanderen; zijne herinnering is steeds leven
dig in West-Viaanderen gebleven ais een ware
Vlaming, kluchtig, verstandig en heldhaftig in
menschenliefde. Hij leefde in woelige Oorlog,
het was gedurig Oorlog, armoede te lande, hon
gersnood, wanorde en geen Policie of Justicie.
Het was aUdan dat Jan De Licht een Dievenbende
inrichte van meer dan 100 Leden, Mannen en Vrouwen en op de Markt
van Aalst gehalsrecht werd, in November 1745.
Ik lees in 't wonderbaar Leven van dien Vlaamschen Pastoor
Hij gaf zijnen lesten eens weg, al zijn Sermoenen waren voor de Nood
lijdenden; gedurig ging hij rond, om te bedelen en uit te deelen.
Zekeren avond kwam hij thuis.
Meester, zei Klara de meid, Meester, Weldoen is schoon.
't Is onze heilige plicht, Klara.
Jawel, jawel. maar...
Ah, er is weer een maar bij. Had ik 't niet gedaeht Ik weet
wat u verontrust. De geldkas is bijna leeg, niet waar
Ja, en de kelder..
Er is niets meer in
Klara, kan, mag ik spijzen in den kelder laten liggen, als ze zoo
noodig zijn in de magen van mannen, vrouwen en kinderen I. Klara,
Klara, ik heb 't u altijd gezegd werken kunt ge voor drie, maar naden- f
ken, dat laat nog al veel te wenschen over.. j
Mijnheer de Pastoor, wij moeten toch ook leven.
Wees gerust, meiske Morgen is er geld.
Gaat gij een voorschot krijgen op uw jaarwedde
Neen 1 dat ware een pnt graven, om een anderen te vullen.
Waar gaat ge dan geld halen
Eigenlijk behoort het niet tot uw ambt van keukenprinses en dame
van den bessem en dweil. Nieuwsgierig als alle Vrouwen i. Maar ge
moogt het toch weten.. Ik zal mijn Ezelker. verkoopen. ('t Verv.)
De Woorden zijn ijdel als zij de uitdrukking niet zijn van deug
den en opoffering. (Pater Didon).
ERKELWK NIEUW!
GodsdienstighedenOns Hoofdkerk
Sint Martenskerk, van overoudstijdei
vermaard is door de aandoenlijl
Diensten op Witten Donderdag ei
Goeden Vrijdagop Paschen ten
ure Plechtig Lof, 't Gebed opgestek
door Paus Benedictus, Gezang door 't Volk en Sermoei
door den Augustijner Pater Isidoor; een der vier grooti
Vlaamsche Predikanten van Gent; de anderen zijn Pa
ter Rektor uit de Jesuieten; Preekheer Pater Rutten, die
in Canada is en E. H. Coppens, van Denderhoutem
Dries, Onderpastoor van Sint Baafs en die onlangs eei
Voordracht gaf aan de Vrouwen-Vereeniging. In d'an
der twee Parochiekerken van Aalst aandoenlijke Dienstel
Op Goeden Vrijdag, ten 3 ure, die heilige uur, Kruis
weg in de Kerk van 't Collegie, Vereering van 't H. Krui
en Sermoen op Kristus, stervende aan zijn Kruis. 0|
SINT JOBS, die wijk van Aalst, de oude Kapel van Sin
Jobs, moest vroeger een wijdvermaarde Bidplaats zijn
nademaal in 't jaar 1688, Sint Martenskerk, door de ge
durige Oorlogen in zulken grooten nood was dat zij dei
Tempel niet kon onderhouden en te Mechelen van dei
Aartsbisschop de toelating kreeg om het jaarlijksch over
schot der St Jobskapel te gebruiken voor de noodige her
stellingen aan d'Hoofdkerk van Aalst. Nu is op Sint Jobi
een Klooster van Capucier.en met groote schoone Kerk
de Devotie tot Sint Antonius is er redematig ingericht ei
dijnsdag begon er de Novene der 9 dijnsdagen. Sint An
tonius d Padua, geboren in 1196, werd eerst Pater Au
gustijn, doch in Juli 1220 ging hij naar 't Orde der Vrij
willige Armoede. (Zie het Boekje Sint Antonius a Padm
en Bisschop Lambrecht, door Volksvertegenwoordige
Daens, oorlogsprijs, o,2o c.
bij Aalst. Zondag middag had op de grensscheiding van
Vlaanderen en Brabant, op het gehucht Den Hoek
een drama plaats, ziehier in welke omstandigheden
Een persoon poogde zonder reispas 'in Brabant te ge
raken, toen hij verrast werd door een Duitsche wacht, die
hem zijn papieren vroeg.
Deze niet in regel zijnde, verzocht de wacht den man
hem te vergezellen naar den naastbijgeleeen postde
soldaat ging voorop, gevolgd van den onbekende die hen
eensklaps een mes in den rug plofte de soldaat stortte
ten gronde, waarop de aanvaller hem nog tweesteken ia
de borst gaf, ijlings zijn papieren namen wegvluchtte.
Het slachtoffer werd eenigen tijd later gevonden uit
de lijkschouwing bleek, dat hij op den slag moet gedood
geweest zijn. Her lijk werd Zondag avond naar de kasern
der pupillen, te Aalst, overgebracht.
Ho
Nog altijd Westerwind, nog altijd koude en regen
Dender staat vervaarlijk hoog E-pe ligt in 't water
lijk Venetia de Landijen zwemmen in 't r,atte Gent
hebben ze maar 85 4 90 tot 100 grammen vleesch per
week de rijst staat al 2 fr. in plaats van 9 kilos per
14 dagen zijn er maar 5 kilos te koop gesteld eiken Don
derdag komt «en «chip fijne en kloeke plaatjes ook mos
sels, maar de haring is zeer duur.
Donderdag 't Weêr schijnt in beter manieren t« ko
men 't Wordt hoogeu, hoogec tijd. Aan elk den goedsn
dag, hartelijk.
Geen Burgerstand. De Bureelen waren Woensdag
nanoen gesloten.
Te koop op ons Bureel
De Gasthuisnon volledig in één aflevering o,12
Het Bloemcngraf o,Ï2
Maria van Brabant door Pieter Daens o,2o
"Ehomas Moras door Pieter Daens o,2e
Qnschuldigter dood veroordeeld o,2o
Di
wore
scha
begi
Her
moo
Gen
de E
Nu
geb
ginf
't al
zijn
van
Het
te g
zw;
koe
Sp<
Vo
me
ge*
nis
da
vei
ter
tig
m;
Zielsroerend aangehaald in de Meditatie van Zondag.. Simon
werd gedwongen het Kruis des Heeren te helpen dragen; hij deed
dit eerbiedig en met liefde en werd goddelijk beloond... Leven is
lijden, nu bijzonderlijk; zware kruisen zijn te dragen.. Den j;Even-
mensch troosten, hem helpen zijn Kruis dragen, hem ondersteu
nen, is alsof wij Ons Heer hielpen in het dragen van zijn Kruis,
dus met Hem naar de Verrijzenis en hef eeuwig Geluk.
ONS LEVEN GAAT RAS VOORBIJ, en van ons dagen hier op
aarde blijft niets meer dan ons lijden en strijden voor een heilige
zaak. (Pater Didon).
l\inoVP ^ere aan die ,ieve Dendersta(1 1 Daar is een
moedige en verstandige Bond, voor eerlijke be
scherming der Huuraars. Baude maandag in Aalst was en ons
melding maakte dat te Ninove al d'herbergen verboden zijn aan
de Duitschers, die aldaar hun Soldaten-heim hebben.
WED. FRANZ ROGSEN-DE LUYCK. Is woonachtig bil hare Oaders
Bisschopstraat, 0, en heeft er cm winkel geopend van VROUWENHOE-
DEN en at wat den artikel betreftFormsValtetten, enz. ZIJ beveelt
zieh tn de gunst van 't geëerd Publiek.
GROOTE KEUS van BEHANGPAP1ERS, Stars en4
Gordijnen, aan den ouden prijs, bij JAN DE NEVE,
Lange Zoutstraat, 24. Aalst.
Leven van St-Antonius den Groote, doer Priester Daens o,2o
LEVEN VAN PRIESTER DAENS (prijs gedurende den
oorlog) o,5o
Beste samengestelde meststof, met verzekerde inhoud van
3 t. h. totale Stikstof5 t. h. Phosplworzuur 3 t. h. zuivere
Potasch, kalk en watervrije minerale zouten.
Deze meststof is de rijkste en goedkoopste volledige welke
men in deze droevige tijden zou kunnen vinden.
Landbouwers en Tuinbouwers 11 Wilt gij uwe opbrengsten ver
dubbelen gebruikt deze meststof, welke de kostbare eigen
schappen bezit om de aardappelen te doen knollen en do groen
ten te doen kroppen met een merkbare snelheid.
Deze meststof wordt verkocht als samengestelde meststof,
gewaarborgd zuiver, in geblombeerde zakken met gewaarborgd
gehalte op factuur, volgens de voorschriften der Duitscho Over
heid, in balen van 75 kilogrammen, zak inbegrepen.
Deze meststof is ook te verkrijgen met kleine hoeveelheden
bij
VOLKSVERHEFFING grove HUISKOLEN, I I
aan 38 fr. de duizend kilogr. 37 fr. in het Maga- JJ
zijn genomen. Geene zakken inbegrepen.
Voor geene andere wagens dan deze der Volksver-
heffing zelf, blijven wij verantwoordelijk voor het ge-
wicht der Kolen. Het Beetuur.
Deze week bijzondere aankomst van versche schoone
bij den Mosselhandelaar H. VLAS*
gCHAERT, Withuisstraat, 42, Aalst
In 't groot en 't klein. Gewaarborgd versch
andel in Kurken Stopsels, LOUIS DE SCHRYVER,
In de Klok, Hopmarkt, 15, Aalst
ankomst van echte Hollandsche ANKER-ZEEP, komsnde
j£ X uit Rotterdam. Te bekomen in kassen van 50 doszea.
Ook nog te bekomen Marseillesche Zeep, 72 t. h. VIT*
TESTOFFEN, zooals voor den oorlog, bij
dere prijzen voor Winkeliers.
