n Wertman
Loopende Nieuws
'«id
Nieuws.
Oorlog QoHog
niet J
Cel
-LiandJ
,Wne"l
is een
slechte Gazet
dat wordt gezegd en herhaald, gefluisterd en gesnuis
terd, zelfs in Scholen én Komiieiten, NU, in dezen
tijd van Godsvrede.
't Eerste dat we samen opstelden, zegde Geliefde
Werklieden, ons blad De Werkman verschijntOm a
en uw lot te verbeteren; om u te verzettenom u te
verheffen en te verlichten, om u te verdedigen tegen al
uwe vijanden, dit alles in eerbied en liefde voor den
Dienst Gods.
1872 - 1914.. Is De Werkman getrouw gebleven
aan zijn belofte Ik durf zeggen JA. Om geen woord
ontstichting te geven, heb iK de Verhalen opgesteld
en al 't Nieuws uitgeschreven; voor de verheffing en
de lotsverbetering der werkende klas, zedelijk en stof
felijk, heeft De Werkman moedig en onbevreesd ge
streden, wegens verdediging der goede Zeden werd
aan Daens een Proces aangedaan dat bijna 2 jaar
duurde; men vroeg 50,000 fr.woordherroeping in 20
gazetten, al dé kosten; in de moeielijke tijden de wer
kende geslachten blijven verdedigen, ten koste van
Rust en Fortuin... En nu, in
19 i 4-1 tl7 In October 1914
man niet uitkomen; in Novem
ber-December verscheen hij nu en dan in half blad
Gent veel beter brood had dan Aalst. Als De Werk
man schreef voor d'Ouderdomspensioenen en als
Daens gedurig naar 't Mtnisterie van Arbeid liep,
was dat slecht
Als De Werkman aanhoudelijk schreef voor Onder
richt en Onderwijs aan de Werkeloozen; als Daens in
den Raad en in De Werkman gedurig terugkeerde
tot de Voeding en op 't hert drukte dat een ontoerei
kende Voeding het werkende Geslacht tot bioedar_
meede en uitputting zou brengen; was dat slecht?
Wat was er slecht in De Werkman in de woorden
van Daens
«fMen antwoorde toch...
jglk hoor zeggen De kritiek De kritieken('t Verv)
Benevenuo. Wille-
kom. T'ANTWER
PEN zijn aangeko
men stoomboot Nil, met 350 ton Tarwe
en Stoomboot Jeanne Charles met 350.—
Uit Engeiand schrijft men dat van 20
Stoombuoten met eetwaren, die vastla
gen, er 15 naar Holland zijn 't Wordt hoogen, hoo-
fen tijd dat 't Rantsoen BROOD vermeerdert, overal,
ten Huisvrouw mij zaterdag zegde Van den Zondag
noen tot den dijnsdagmorgend zijn wij zonder Brood.
En als de kiriderkes schreien van HONGER, 't is
toch zoo pijnlijk. Moge dit wreed tijden ons tegen
alle gedacht van Oorlog doen strijden. - TE lijd
zaam zijn, en TE verduldig, zou dat geen misdaad
zijn De Booswicht draagt een Beul in zijn hert
Zelfs de Bijen, de Biekes lijden door den ,j,
Oorlog. Het geschut der Kanons stoort
hunne rustige werkzaamheid. Aan een
Verken is ALLES GOED; aan den Oorlog
f DEUGT NIETS. De Schrokkerie
i wordt waarlijk 'tLand meester. Onlangs f
i werd te NAMEN een Veers geslacht én
had 36 kilo onverteerbare Tarwe in heur
me lémbtntta-zal or logon
vliegen. Eenieder meent dat in zijn staat
Te vinden is het meeste kwaad. Rusland en
sedert Januari 1915 regelmatig elke week, in kleiner henrijk spreken van hun Krijgsgevangenen uit te leve-
formaat aan 2 centiemen. Welnu, in al de nummers,
ik da ig elk uit er een woord slecht in te vindenmijn
vast gedacht was Geen woorden zonder nut; alle po
litiek van kantgeen woord, zelfs geen zinspeling
over KatholiekLiberaal, Socialist en Christen Demo-
kraat; uitsluitend en krachtig gewerkt voor de Voe
ding der werkende Bevolking, voor Onderwijs en ze
delijke verheffing was dat slecht
Er s-as alolan geen andere macht dan de Gemeen
teraad, die elke week vergaderde en somtijds twee
maal per week; om zijn Verslag strikt onpartijdig te
geven, zond De Werkman een proef aan al de Spre
kers... Was dat slecht?
Het waren don sere droeve dagen; er was geen geld
noch inrichting. In Zitting van 14 Nov. 1914 verde
digde Daens met de vraag door hem en zijn Collega's
Blanckaert en Boone neêrgeiegd 1° voor Soldaten- j
geld; 2° voor Schoolsoep aan al de kinderen 3° om
geld mi idelen te zoeken Door ons aandeel in 't Ge
meentefonds; door de verandering der Leeningen voor
Kasern en Oefeningsplein in een Leening voor de
Voeding. Was De Werkman daarom slecht
In Zittingen van 21 en 22 Nov. herhaalde Daens
zijne vraag voor 't Soldatengeld en vroeg dat men bui
tengewone leergangen zou openen opdat 't jong wer
kende Voik den kostt-üjken tijd niet zou verliezen. In
zitting van 30 November herhaalt hij zijne vraag voor
buitengewoon openbaar Onderwijs; in zitting van 3
Dec. vroeg Daens dat men zou zorgen voor kolen,
ook voor Soep, met medehulp der Beenhouwers. Was
dat slecht
In de zittingen van Dec. vroeg Daens een buiten
gewoon Komiteit van Hulp en Raad, uit al de Geeste
lijke Machten, de groote Fabrikanten, de Geldmach
ten, de Volksmachten.. Was dit slecht
Als Raadshner Daens in latere zittingen vroeg de
Evenredigheid toe te passen in alle Besturen, om na
dezen Oorlog Vrede in de Stad te hebben (1). Als De
Werkman in dien zin gedurig schreef.. Als De Werk
man vroeg om alle Bakkerijen in hun broodgewin te
laten, met eiken Aalsienaar meester te laten van zijn
bens Als De Werkman gedurig schreef voor 't Sol
datengeld, om hier met het Werkeloozengeld niet ten
achter te zijn tegen Brussel en Gent; als De Werkman
gedurig, gedurig schreef voor de Voeding, gedurig
oproepen deed tot krachtige broederlijke hulp Als
De Werkman de klachten van 't lijdende Volk opnam;
als Daens sneëen brood meê'oracht, om te toonen dat
ren. In de geheugenis 'van geledere smart eene
wondere zoetigheid ligt. Er wordt gecomuniceerd
dat wie bij een gevallen vliegmachien wegloopt als er
uitsche Militairen opdagen, niet moet verwonderd
staan als hij doodgeschoten wordt. - Het Vrede-park
van Aalst is eene geruste, zoete, aangename wandel
en rustplaats. Te St. Niklaas is overleden, oud 80
jaar,M.Van Naemen, Senateur en Burgemeesterlan
ge jaren is hij Volksvertegenwoordiger geweest ik
was innig met hem bevriend, elk zag hem geeren voor
zijne rechtzinnigheid, zijn eerlijk, verstandig, kalm
oordeel en zijne eenvoudige beleefdheid. Een stuk
brood waar vrede is, smaakt beter dan de lekkerste
spijs in een huis vol twist. (Salomo.) In Elsene,
Brussel, heeft men 7 Hectaren grond der gemeente
verdeeld tusschen de werkeloozen Eerste klas van
wel. Daar er weinig mest of vetstoffen voor handen
zijn, zou men ditjaar bijzonder veel boor.en en erw-
jen moeten planten; deze vruchten hebben heel weinig
vet noodig omrede zij behooren tot de soort der Vlin
derbloemigen en deze het vermogen bezitten de vrije
stikstof uit de luchtte nemen. In Aalst heeft bijna elk
zijn Hovenierken aan 10 c. Men kan dit boekje ook
bekomen te Brussel, in de Zavelstraat, bij vriend Lies
sens, rechtover d'afgebroken kazerne, een lief huize-
ken van goeJhertighdd, waar veel vluchtelingen uit
West Vlaanderen getroost en geholpen werden mijn
vriend en zijn Wederhelft moeder Liessens, zullen in
St. Jans hospitaal een bezoek brengen aan Aalst,
Meldert en andere plaatsen. Ik zie me daar nog zitten
in rue des sables, terug komende van Oratorio berg,
naar Koorstraat, Markt, St. Katelijnen, Vischmarkt,
Viaamsche Steenweg, Park Duden, /.venue Molière,
Etterbeek, Tervueren, enz. Hoelang duurt de pijnlijke
scheiding nog - Maar sprekende van Soep, z'is
nijg verbeterd in Aalst, z'is nu zoogoed
/JpyfPlii. dat zefs de Verkens die den overschot
krijgen, er slekke vet van worden.
De Vlamingen moeten niet on gerust zijn voor hun taal.
Een Volk dat zijné taal veracht, ligt smoddig in den
grachtLaat een ventje van praalzucht en praalmacht
maar flierr-fluiten in Holland en in Havere...
Volksmacht is Taalmachi... In de Kamer
met a; die Dichters en Boekengeleerden,
hoe ver was tnen genad-rd Den Eed. af
leggen in 't Vlaamsch De reine, eenvoudige
Volksmacht is daar. Priester Daens spreekt
eene lang redevoering in 't VLAAMSCH,
met heni Adv. De Backeren den nederigen
Opvolger ,an den genialcn man.'t Vlaamsch
heeft vasten voet in de'Kamer en iri de Minist riën. Dit
zijn historische feiten. Te Kortiijk werd
Roggebrood van 850 grammen, aan 1,75 fr. verkocht zonder
Luik. Voor de Visschers
Dank het optreden dervisscbersvereeniging
werd het lijnvisschen op zon- en feestdagen
toegestaan, van af 1 April tot den tweeden
zondag van Juni.
Rechtbank van Luik
Toen de echtelingen G..den 17 Maart 1.1.
naar huis terugkeerden, vonden zij de kelder
en keukendeuren open en hunne meid lagge-
b- ndeu en met een prop in den mond. Zij
vertelde dat twee kerels haar plots langs ach
ter aangegrepen en gebonden hadden. Maar
het kwam welhaast aan 't daglicht. Met twee
medeplichtigen had ze komedie gespeeld en
dat voor het stelen van wat sigaren en siga
retten, eenige stukken zeep enz. Zij en die
twee mannen worden verwezen elk tot 6
maand gevang.
Lombeek. De misdaad
De heer onderzoeksrechter Coirbay heeft in
alle richtingen de persoonsbeschrijving van
de genaamde Jan Alfons V..., geboren en wo
nende te Essche, 27 jaar oud en Jan D.. 21
jaar oud geboren en wonende te Liedekerke,
gezonden. Deze twee kerels zijn verdacht de
moord te Lombeek bedreven te hebben.
al-Den>T
n zuiiel
n Vretl
[lgtn t
\0 JAARGANG N 2313 11 Mei
1917
Hoofdopsteller Volksvertegenw. DAENS.
Drukkers-Uitgevers FRANZ DAENS ZUSTER
DE WERKMAN, mijn teergeliefde kind, geboren te Aalst in de Mo-
lenstraat, den 16 Augusti 1872 zijn Peter was een boezemvriend van
mij.de jonge Priester Louis Haumont, Taalkundige, die beloofde een
tweede Hoogleeraar David te worden, geboren in Aalst den 2 Februari
f 1848, overleden den 19 Januari 1873 in 't zelfde huis waar Priester
Daens gestorven is, huis afgebrand 8 dagen na de vlucht uit Aalst en
nog in puinhoop; Priester Haumont was eiken dag bij mij; we spraken
#ver Volk en Taal; samen hadden wij het Davids-Genootschap gesticht..
Op de vraag Willen wij een Volksgazetje stichten Ja.. Hoe zal
denaam zijn Werkman. Aan hoeveel Aan 2,50 per jaar,
1 zonder annoncen en het eerste blad dat verkocht zal worden per num
mer aan 5 centiemen;Elke week?Neen, alle veertien dagen.
Elke week Elke week 'k Zal nog zien.
Op 't eerste nr stona alle 14 dagen Mijn arme Vriend lag erg ziek
ik zie nog zeer goed zijne Zuster Marie met 7 haasten komen geloopen
Onze Louis is om de dood te sterven :Gij hadt hem beloofd Alle 8 da
gen hij lekende erop. Welnu, zeg hem dat het alle 8 oagen zal zijn.
Ha, goed dat zal hem groot plezierdoen.
frirmoot oon vr-on mmon \A/olmt in n I rfa nnmmpfc J V -®
(1) Juist was ee« plaats opsn in 't Hospiciën. Burgemeester Van den
Bergh zegde dat Raadsheer Valkeneer nu de geschikte man wast maar
dat nog 1 of 2 Leden hun ontslag gingen nemen en hij er geen bezwaar
inzag, alsdan Heeren uit de Minderheid te nemen.
veel complementen is de Politie de 93 brood
jes gaan aanslaan. Gelukkig is hij aan wie
het bedrog orbekend is. Sprekende nog
altijd over SOEP, het baart niet weinig v r-
wondering dat bijna op alle gemeenten soep
is en In 't glorieus rijk Haeltert NIET I Rijk
zijn zonder goedhertigheid is ellendigheid,bij
zónder nu in dezen wreeden Oorlogstijd. In
Erembodegem is de soep goed, doch de bedee
ling geschiedt onregelmatig. Is het waar dat
zekert personen al het dik en de boonen krij
gen en anderen dan niets dan dun hebben
Cominké's uit Denderhautem berichten
dat de zoon van den Koster een toeffeling
geeft gekregen zonder schuld of reden. Les
Schuws altijd en overal de groene gezelschap
pen
WONDELGEM. - In den nacht van don
derdag op vrijdag werd er ten nadeele van
Karei De Gr'aeve, wonende Koestraat, een
rund gestolen.
GROOT BRUSSEL. Op 2 Mei zijn de
scholen volledig heropend geworden. Mtn is
zinnens dit jaar slechts twee, hoogstens drie
.weken groot verlof te nemen, denkelijk van
10or van 15 Augusti tot begin September.
Elsene bij-Brussel. Aardige patatten
Vrouw Van P. kocht van een persoon die
zij niet kende een zak patatten aan 1,75 fr.
voor Zen kilo. Ze liet die kostelijke voorwer
pen in haar kelder leggen, en toen ze er ging
naar kijken was er teeken des tijds ge
schied er lagen 25 kilo pataten en de rest
waren kleibollen geworden.
St Gilles-Brussel. Gewaterde boter
Op de Fonsnylaan werden door de policie
drij vrouwen van Hoeilaert aangehouden. Die
fijne bedriegsters hadden boter verkocht aan
16 fr. voor één kilo en die boter was met 5'J
tot 6 per cent water vermergeld.
Later. Reeds zijn zes personen aange
houden en een zevende wordt nog opgezocht.
Veel Cominikè's zijn zoo duister ais He-
breeuwsch... Het volgende staat vast Van
beide zijden komen gedurig versterkingen...
Slachtoffers, gedwongen slachtoffers vallen
met duizenden en nog duizenden, immers ai
de nieuwe uitvindingen helpen het moorden.
Er wordt op 't Westerfront voornamelijk ge
vochten rond de bergen Cornellet, 208 meters
hoog en Haumont, 257 meiers hoog ook
langs Gavelle, Presnoy, aan de chimiek-fabriek
van Oppy, te Berry-au Bac.
(Zie op de Landkaart de bewegingen der
Legers.)
In Palestina is gesneuveld de zoon van
Bonar Law, een der grootste Staatsmannen
van Engeland.
indien op de slagvelden meer rijk bloed
stroomde, de hooge geslachten zouden wel
roepen met de Volkeren Vervloekte Oor
log weg Weg. voor eeuwi r
Uit Odessa, Rusland, wordt geschreven dat
het Vrede botoug van 1 Mei, wreed machtig is
geweest. Meer dan 15 .000 man in den stoet 1
De optocht begon van 8 ure des morgens en
duurde lot laat in den avond in den stoet
waren ontelbare plaksel riften met de woor-
den VREDE VREDEKOST WAT KOST!
LEVE DE DEMOCRATISCHE REPUBLIEK!
Amerika heeft eene Oorlogsbegrooting
testemd van 2 milliard 827 mihioei,. Elke In
diaan diemet, Amerika strijdt, krijgt het volle
burgerrecht.
Br werd ons een kwarhemeerge-
UlOOUv j,even dat met groote dankbaar
heid is aanveerd. Hopen wij op volharding.
