V
De Plaag der Dorpen
Goed Nieuws
Plechtige Eerste
Communie
Vreemde Zonden
Loopende iVïeuws
De grootste dichter van PoIenLuciaan
Reydet is overleden. De man was wereld
beroemd en telde 50 jaar. - Eindelijk nu is de Vrede
met Rumenië gesloten. Wanneer zullen wij mogen
schrijven De Vrede is in heel de wereld gesloten.
God ja, wanneer Te GENT, een persoon der
Leopoidsiraat, 't leven stak hem tegen, hij wilde naar
den anderen wereld. Maar hoe? Want ge moet toch
aan een koepon geraken om weg te réizen. Bah,
zegt den onnoozelen kul, is zal een scheers-
mes nemen en mij de keel oversnijden. Zoo
gezegd, zoo gedaan. Hij neemt een scheers
mes en begint te snijden. Maar kadé geraakt
er niet door en moesf Halverwege 't werk staken. Nu
ligt hij in 't hospitaal en de spotters uit zijn straat zeg
gen nu Suske zijn paspoort was in regel niet
Te Brussel, op de Daillyplaats was 'nen heer van Vil
voorde zijn pjrtefeuille gestolen. De heer had het nog
al spoedig bemerktSakker, zegt hij, ik ben mijn
portefeuille kwijt en d'er staken 25,000 fr. In. Op den
trottoir staat daar een klein manneken
Mijnheer, zegt dat manneken opeens,
zie ginder loopt den dief. En hij wees
nen man aan die een einde verder fel de
beenen gaf. Dip Heer daarachter, mis
schien niet om den ditf noch zijn porte-iP
feuille te hebben, maar om de wiik. v?nV
de 2500 fr. En waarlijk, marintika, kadé1#'
laat de portefeuille vallen en is aan 't op-ffaj*:1
zetten. Tien minuutjes later zat hij toch
't is nu officieel toegekomen dat het Soldatengeld
voor den 2' 3e en 4' zoon zal betaald worden met
terugwerkende kracht tot 30 September. De Ouders
die in het geval verkeeren en de aanvraag gedaan
hebben, zuilen dus op 16 Mei de achterstellen beko
men van 30 December tot 16 Mei inbegrepen en op
1 Juni zullen ze betaald worden van 1 October tot 29
December, alsmede van 16 tot 31 Mei inbegrepen.
In 't vervoig za! het Soldatengeld regelmatig betaald
worden den T" en 16™ van iedere maand.
't Is te hopen dat de achterstellen al zullen betaald
worden, van den oogenblik dat de Ouders kunnen
bewijzen dat hunne Zonen soldaat geworden zijn.
Ook zou er moeten gelijkheid zijn. Waarom is den
eenen zoon 1,25 fr. waard, terwijl den 2' er maar 65
centiemen, den 3de, 4de enz. maar 45 centiemen Heb
ben alle jongens niet dezelfde gevaren te deelen Zoo
ja, dan is het ook onbegrijpelijk dat men verschil
maakt in de toelage voor de Ouders; is hun derde of
vierde zoon hun zoo lief en dierbaar niet als de l,st?
Ook ware het maar meer dan rechtvaardig dat in
plaats van te verminderen, de som vermeerderd naar
mate men meer zonen ten dienste van 't Vaderland
stelde.
|>e Vrede met Rumenië
Alia, opgepast, lezers, als ge naar Brussel gaat.
Er zijn ginder valsche briefjes in omloop van 1000
mark. T'Antwerpen is een anti-oorlogsraad
sticht, of in ander woorden 'ne Raad die den Oorfi
bekampt. 't Bureel is in de Diepestraat, 172. Er woicft
'nen oproep gedaan voor het aanwinnen van Leden.
Den Oorlog bekampen is een schoon, een heel schoon
dingen, voor mij toch
Nog altijd hossel en brossel in Ierland wegens
de dienstplicht Meer ais 200 vooraanstaande politie
kers zijn aangehouden. Generaal French is tot onder
koning van Ierland benoemd. Ik wil het daar nog eens
geweloig zien stuiven in Ierland. De Beurs van
Riga wierd dees week terug geopend, na drie jaar
gesloten te zijn geweest. Daily News, een Engel-
sche gazet deelt mede dat het hoofd der Anglikaan-
sche Kerk, voorstelt ook de vrouwen te laten Bisschop
worden. Alle nieuwe dingen is moeilTc om slikkën,
maar vrouwelijke Bisschoppen Ik g-, oof dat ze dat
nog een tijdje in 't dek mogen laten steken. - In
Gent hebben 3 nu een taks g stemd op d. jongmans.
Al de ongetrou 'de mannen die 30 jaar zijn, betalen
nen taks van !5 fr. per jaar, daarboven nos 'ne keer
nen aanvullenden taks van 4, van 8, van 6, van 28
enz. tot 250 fr. al naar gelang des rijkdoms Dë""be
hoeftigen on de knechten zijn van dien taks onts.a-
gen.. God, jongens, nu zal er zeker getrouwd worden
in Gent. De ergste eraan zijn de Geestelijken, die
moeten ook betalen en die kunnen niet trouwen.
Annoncen in De Werkman
Maandag toekomende is bet voor de vierde maai, in dezen
droeven en benarden Oorlogstijd, dat de kinderen hunne
Plechtige Eerste Communie zullen doen.
De Plechtige Eerste Communie is een der schoonste en aan-
doenlijkste dagen van ons leven.
Er zjjn oude en groote Zondaars geweest, die enkel bij
't gedacht aan hunne Eerste Kommunie zich bekeerden.. Na-
joleon op St Helena zijnde, in April 1821, korts voor zijne
dood, sprak en zegdeMijn Eerste Kommunie is de schoon
ste dag geweest van mijn leven... O mensch, zoo preekte de
arme, heilige en ootmoedige Pastoor van Ars, wat zijt gij
groot gevoed en gelaafd met het vleesch en het bloed van
eenen God 1... Dit jaar bijzonderlijk, dit iaar van bitter pijnlijk
lijden, lijden op de slagvelden van den Oorlog, in d'Hospita-
lin en andere plaatsen, lijden, angst en vrees in de familiën,
lijden deor het gebrek aan genoegzaam voedsel kieederen
en brandstof...
DE PLECHTIGE EERSTE COMMUNIE
in droefheid en rouw, de kinderen weten het nog nietmaar
hunne Ouders, Groot-Ouders, Broeders en Zusters zien zoo
veel af....
"Brave, reine kinderkens, de God-Mensch die in uwe ziel
komt, waarachtig, Hp is waarlijk de God van Vrede en van
liefde-, met Ons Heer in uw hart, bidt voor uwe Ouders, voor
gehéel uwe Familie; bidt voor de Soldaten die hun bloed en
leven opofferen en slachtofferen voor de Vrijheid en de Weer-
iigheid van 't Vaderland bidt voor den Vrede; bidt voor de
Socialisten die zoo verblind zijn, zoo boos van te schrijven in
Vooruit dat het de Zaligmaker is die 't arme menschdom in
al de gruwzaamheden van den Oorlog dompelt... Hoe is het
mogelijk zoo blind, zoo dwaas te zijn 1 Bet Lam Gods, de
God-Mensch, de oneindige Goedheidde man van Vrede
VREDE zij met U I Wees ootmoedig en zachtmoedig van
Hert... Bemint elkander, doe goed aan iedereen, zelfs aan
uwe vijanden.. Die met het zwaard slaat, zal door het zwaard
vergaan... Zalig zijn de vreedzame... En in het Kristen Geloof
van den Ged-Mensoh, 't is al Vrede Vrede 1 In de Mis, bij
elke aanroeping komt de Vrede, omdat Vrede het kostbaar
ste Goed is... In de Mis voor d'Overledenen, als de Oeloovl-
gen ten offer komen om de Patene te kussen, waarop het Ve
nerabel gaat rusten, komen er duizend menschen ten offer,
de Priester zegt duizendmaal Vrede zij met U t
De Plechtige Eerste Kommunie
Bidt, kinderen, voor de Voeding en voor alten die dees
werk behertigen, bidt voor deze die ons helpen en bijstaan
door den toevoer van levensmiddelen en ons zoo bevrijden
van den Hongersnood.. Bidt om altijd de wegen der reine
Rechtvaardigheid te mogen bewandelen, dan zult gij altijd
gerust en gelukkig zjjn en Ons Heer zal u ontvangen in zijn
oneindigen schoonen Hemel, die een eeuwige Communie is,
of vereeniging met de Godheid. Naar wijlen Pieter Daens.
paal en perk aan t« stellen Onze politie I Oef ze kijkt er wat j
naar om. Nogthans, daar zijn póltiie-dienaars genoeg gemaakt I
in den laatsten tijd. Ze zijn als paddestoelen uit den grond gere-
zen 'nen kepi en nen band en weg zijn ze, da wereld in, jacht
makende niet altijd op menschen die moeten gepakt worden..
Waarom toch kan men ook niet eens ingrijpen om dat ver
vloekte tuischen te beletten
Ha, wat zouden vele Ouders onze politie dankbaar zijn 1
Want niet altijdjkunnen de Ouders hunne kinderen bewaken.
Niet altijd weten de Ouders wat hunne zonen in hunne afwezig
heid bedrijven...
Dan staan er veel stom als zij de ontdekking-doen dat hun kind
speelt.... dat hun kind steelt... eerstthuis in moeders kist.... en
later in vreemde woningen..
Heel ons jong Volkje, is nu binst den oorlogstijd aan veel geld
gewend... de drift tot spelen zit er ingeworteld wat zal er van
geworden als de oorlog eindigt en 't geld moeielijker om krij
gen is?..
Mijn God, dat men toch dat gevaar niet lichtzinnig over
't hoofd zie. Dat de Ouders waken en werken
Dat de politie strenge maatregelen treffe
't Is noodigin 't belang van 't Volk..
't Is nog mc~' 's I" 't belang der tuischers zelve, die moe
ten ontsmet worden van die schrikktiijke plaag.
We wenschen dat onze stem geen preek weze in iz woestijn.
Nico.
In ons voorgaande nummer, onder bovenstaande opschrift,
is er een artikeltje verschenen dat aan de opmerkzaamheid
van onze verantwoordelijke redaktie is ontsnapt, en waarin
waarlijk eene tergende' en eerroovende zinspeling gedaan jrrir,„-
wordt tegen eenen Onderwijzer. Na onderzoek hehben wij Jceas ai tri t uruug.
't Is niet over den atkool dat wij het hebben God dank, die
js bijna uit de wereld en 't ware te hopen dat hij er om zoo te
zeggen uit bleef. Boch kon de alkool en de menigvuldige herber
gen een plaag voor o*s Volk genoemd worden, pas zijn ze ge
sloten of eene nieüwe plaag heeft een deel van ons Volk besmet.
We bedoelen het spel, het tulschspel.
Gaat maar eens rond in Stad en Dorp. Overal, ik zeg op bijna
alle hoeken der straten, op afgalegen piaintjes, ziet ge heele
benden jongelingen in 't geniep, neen in 't openbaar, staan te
tuischen en voor geld te spelen.
Die mannen hebben hun zakken vol.... en toch is het zulken
ergen tijd I
Die mannen hebben met heele handvollen geld.... en toch is
het oorlog.
Ze zoeken elkander op, kiezen een plaatske uit en komen er
dan geregeld, bijna dagelijks.
Nu komen de kermissen aan als wij het nog kermissen
mogen noemen.
Neen, 't zijn geen kermissen meer voor de gewone menschen.
Aile?n de tuischers vieren kermis. Zondag, Maandag, Dinsdag
ben ik od da baan geweest.
Zondag was het kermis-te X. Ik ontmoet heele benden jonge
kerels te X. die volop kermis vierden aan de tuischtafel.
Zondag was het kermiste Z. Ik ging den maandag langs daar.
Met heele groepen tuischers vierden tweeden kermfsdag, de han
den vol rinkelend geld.
Zondag was het kermis te Y. Ik ontmoet den dijnsdag twintig
tallen tuischers, die derden dag kermis vierden, door handgrepen
matken te verspelen.
Waar gaan we heen
Vooreerst
Van waar komt dat geld Toch niet van den onderstand, die
ze trekken in de Komiteiten
Neen, ze winne* geld met smokkelen.. Des nachts gaan ze
smokkelen en overdag verspelen zij hun geld.
Kunnen 2ij met smokkelen geen geld genoeg verdienen, of
hebben zij alles verspeeld, ze beramen plannen om te stelen en
voersn Ci; plannen ook uit..
Wat moet er van zulk Volk geworden
De mensch, verblind door het spel, is tot alles in staat, behalve
tot een goed, deugdzaam, schoon menschenlevcn..
En wie bekommert zich om dat groot maatschappelijk gevaar
dat ons dreigt Wie treft door grijpende maatregelen om daar
bevonden dat de zaak, te zijnen laste gelegd, gansch ver
draaid is.
Met genoegen vervuilen wij dus den aangenamen plicht
aan onze lezers bekend te maken, dat op het gedrag en op
de handelwijze van bedoelden persoon volstrekt niets te zeg
gen valt, maar dat de opstoker van dit artikel alleen gehan
deld heeft uit wraakzucht tegenover hem, die tegen wil en
dank het Gerecht heeft moeten inspannen om noodzakelijke
werken te mogen uitvoeren.
Door opeenvolgende vonnissen heeft het Gerecht beslist
dat het Ongelijk aan hem is. De Redaktie.
Tusschen de Centraalmogendheden en Rumenië is de Vrede
nu bepaald gesloten. Het verdrag is onderteekend en ieder is
t'akkoord.
Het eerste artikel regelt de vrede en de vriendschap, lijk het
was oor den Oorlog. Een kruisken over alles.
Het tweede kapitel regelt de Demobilisatie van 't Rumeensche
leger 10 afdeelingen blijven in Besdarabie op oorlogsvoet, een
ander deel van het leger wordt naar Moldavië gestuurd en 't der
de deel wordt ontbonden.
De gebiedafstanden worden alsvolgt bepaald Bulgarië krijgt
van den Doebroedschja en de verbondenen krijgen 't ander deel
tot aan de Donaumondlng.
Oostenrijk Hongarië neemt een deel van at Turme-Sursin tot
1 kim. ten oosten van I.unea.
Willen de bewoners van die streken het nieuwe Staatsburger
schap niet aanvaarden, ze kunnen verhuizen eu elders gaan Wo
nen. Oorlogskosten worden niet geeischt.
Het bezettingsleger mag geene opeischingen meer doen. Even
wel behoudt het opper kommando het recht dit jaar nog graan,
voeder, wol, vee en vleesch op te eischen, alsook hout en
aardolie.
AUe godsdiensten in Rumenië worden gelck erkend.
Ziedaar de bijzonderste punten van het Vredesverdrag..
Wat zullen we zeggen
Niets, we zwijgen liever en denken ernstig, erstig na I..
MIJMERING
De avond zakt neder over de dender... Kalm en effen vloeit
het groene water verder... do maan lonkt goedig over de we
reld.. Alles wordt groen... Bloemengeur waait door de lucht.,
in de verte grolt het kanon.. De logge rompen der fabriek-
schouwen komen zich Iangrekkend spiegelen in het water...
Geen enkel rookwolkje komt er uit hun zwarte lijf gekropen.
Alle fabrieken liggen stil.. De oorlog met zijn verkrachtende,
verlammende adem is over ons heengegaan en nu rusten
alle raderen. Hoelang nog Ik vraag het aan de schaduwe
der logge fabriekachouwen, daar voor m\j, ze geven geen ant
woord.. Op hetzelfde oogenblik dommelt er een zware ka
nonslag... Dat is 't eenigte wat ik op mijn vragen verneem..
Bittere spotternij En mijn hart heeft zooveel beHoefte aan
Vrede., ik dwaal langs den OsbroekDe maan klawiert op
d'afgekapte boomentronken die als doodenschedels uitblin
ken op de donker groene bodem.Waarom zijn die boomen
gevallen in den vollen bloei de tronken geven geen ant
woord.. Men heeft de boomen geveld en weggevoerd.. Zoo
worden ginderginder een eindje verder, de menschenkin-
deren geveld en... weggevoerd.... in den bloei der jaren.
Boomen, wat hebt ge misdaan en gjj, menschenkinderen,
wat is uwe misdaad
Een woikenkleed kruipt voor de maan... wolken ook bene
velen mijn denkvermogen.... Ik dierf niet diep doordenken...
Ik ben mee... het uur is ontijdig.. mijn geest is paf., morgen.,
ja, morgen...
Zijn ze vruchtbaar De antwoord is luidsprekend: Meer dan 4500
Nummers van «De Werkman> worden in Aalst en omliggende gebortit,
gelezen en voortgegeven. Bericht aan al wie iets aan te bevelen heeft ol
fe verkoopen-