Grooten Peurparlé
Bartel ett Weiekti*La»*» fcutttraat, 24, AALST.
Met eend» alle Briefwisseling véór Zendag middag.
L p e o d i Mi#
t Atoa der Reductie t
i
&#l»t Zeudag nior^eu
D® (JitYvissclittg #»zer
KrijgsgeYangenen
Uit d# groote, Yvijde Yrereld
4S' JAAR8AN6 3M2 30 Degel Uit
Stjsbtesi PIETER 9ASMS
M» t cbn.
Werkman, wét is er van bfeonders in de Wereld
Ooi, geliefde laserossaa ea iszer», daar i« rati, veel hij
send ere; Ota Oorldg heeft oas leovesl gsbraeht dat aan
maaack die ap «ilea dibbeassrt au mediteert er ken kop zta
Tan verliezen.
Wat gaat ge ens eerst ver tellen, Werkman
Jj.meascüea, wat eerst T Dat ka dagen vreestlijk karten
Ta, Werkman, dat weten wij ook; en dat heeft de Oorlog
ens tech niet gebracht. Dat is ieder jaar 't zelfde liedje. Dal is
geen nieuws.
Dat da dagen herten is sist ka aehulk ran ken Oorlajf,
fpUefde mensenro; decli dat vrij in dan doakeren zonder
lakt littexi, dat wig in dan koude zonder T*ur westen laven,
dat vrij op do vuile, natte straten neet slecht» eahaemen m»e-
tan laopae, daar heaft de oorldg te-ek wel schalk aan. Vree-
fer, ais 't wiater word, oeh.ilai wasoak zulk eea anngtsaem
•sizoen 1 t koolkot stak vol, de kelder en ken zolkar waren
voorzien, ie avosdec bracht men geaoeglyk daar; me»
•ahoaf rand ke stoof, klapte over allerhande saken, lal aai
boek, spoelde met de kaart of op dan bak; iedar was opge
ruimd an vrolijk men at eor appels af peren of naatan.
Inderdaad, Werkman, de winteravondea waren genoeg-
ly i...
lenaagiyk measchan Als ge bp «sa blsitide staof
za&t »n ge hosrdet buiten den wind hailes of den sneeuw
sotTan; ge waart goed gekleed, gaeü gevoed, an als ge naar
't kek giïgt, goed gedekt en »u... au...
Ja, Werkman, nu... nu
Ziet ga wel. Bssnsches, als wij legden kat ke kagen
korten, dei dat dan tijd Tan kaden groot nieuws is...
Ja, Werkman, 't is waar, promentig waar. W'haiden
zeever niet gedacht.
Ais alles wel gaatgessen Torst, geensa sneeuw, tot
tlienwjs&r goed sacht veesr, dan psssssrt dat nog allemaal;
maar..! maarmoesten wij eens eea storkoa winter hebben..
YiUzto van af Allerheiligen,.. met anaenw an noardscben
wink.o, 't is om te esbrikken en te beven..
Ja. Werkman, daar zou wat afgezien werden. Want
't kleedsel ie weerom een jaar verder op.
leovesl dompelaars in de kleine straatjes dar Stad en
ia ke Volkswijken dia siot meer kunnen of karvaa buiten
kemau bij gabrsk aan kiesheren.In toch zy» el nog zcovele
rijke huizen waar overvloed van kleedso! ia, waar Mijnheer
of Msdaino of de Jufvrouwen drie vier maal tar weke kunnen
Teranderen au das nog vele stukken hangen hebben kis in
kast blijven steken an die van heel den Oorlog 't licht nog
niet gezisa hsbbsa..
Werkman, dat is schandaal, dat zou niet megeu zgn. Sn
dat in eene stad die a/s patroonheilige St Martinus heeft
Ja, iBSBscbsn, daar zij» weinige Aalstenaars die 't voer-
beeid van St Martinus navolgen. Nochtans, zs zouden daar-
am nog geen «tuk van hunnen eigen mantel aa» den armén
moeten wegschenken; indien zij slechts ieta afstanden van
kinnen avervletd.. Maardzar i« ever 't algomesn zee wsinig
medelijken bij de msnschen. Hst jaenseheljjk hart is ze»
koud en zoo dar ea zoo bardvsebtig, zoo iksachtig, zao on-
gevdelie, zes ongestadig, bot en barsck gewerden. Daar geldt
maar éér ip.M- '^oord meer in de wereld: ELK VOOR
JICM. en de» gebaur ran nevens uwe deur mag verkwijnen,
vervriezen, verhongeren; du menschan bijjvoi koud ais ijs
klompen. Batosk is wat nieuws in ka wejsik en kat eek
hebban wij den Oorlog te kankea.
Ja, Werkwan, en dan zgn er nog aden Me beweeren iét
den Oorlog de menschen verbeterd heeft.
Die dat beweeren spreke» niet ernstig, lazera. De meiseh
ic verslecht met dep. Oorlog. De inwendige menseh i» vaal
Teralscht. Hij Is sale Godsdienstig, is min ceilijk, ia min ze
delijkheid, is mixt vergevingsgesisd, is saia braekerlijk, is
min eprecht,is ra'ri liefdadig, is mis...
Werkman, dat is moeielgk om heoren..
Ik weet bet, geliefde caenschen, doch 't is niet mat de
sakeu to verbieamen dat men tst betsmis komt. Man moet
ke wonken durvea bloot leggen,. Dat eik zjja •'E®11 geweten
eadersoebe. Wij bagianoa oerstaat ons zelve. Wa leggen de
hack op ess hsrt en vragen Heaft da Oorlog ens iawsedig
verbeterd
J»
I
Werkman, ge swggt t
Ja, lasers, ja, we zwijgen 1 Waarheid is waarheid, ois
zelve hedïiegta doen wij aietAls de menschan hooren an
weten dat or geeno zonde gemaakt wordt in die wraakrea-
psade moordorij aan de fronten; ja, dat yelen kat schoon aa
aapper vladen, en helden maken van lten die er veel ver
moorden, dan denkt de meusch onwillekeurig dat stelen, be
driegen, woekeren, aftruggelen, oatucht, ongeloof, haat,
wraakzucht en alle andere hslsche slscbthedec, ook geen zen
den meer zijn; immers, dat is taeb allemaal zoa erg niet als
millioensn memschen vermoorden. Voegt, daarbij dan da»
strijd veor 't leven die uiterst lastig is en sner, heeft de juist
gepasts toestand om de raensehen terug te voeren tot he:
wilds, wulpeche rotte hoidesdom, ja, tst den staat der wild
heid zelve. Wil man nog 2<) jaar oorloges, da menschan zyn
wilden..
Werkman, g'hebt gelijk, die hcaren en zien wit, voelt dat
wg met raescke schreden achteruit gaan.
Geliefde measchen, in ons bsrt leaft maar één liefde,
een iiefde vosr hei arme, ongelukkigs, misleide Volk... Sa in
oas hart leeft maar é»n haat, maar een alles overtreffende,
vreessiijke haat, zoo geweldig als een menschenhart hatea
kan, tsgea den oorlog met al vijss onheiie», misdaden en srm-
walen.. En zs die helden make* van k'oorlsgsmonstsrs, krij
gen een dc-al van dien baat.
Werkman. de wereld is te beklagen
Zekerlijk, geachte Lezeressen eu Lszers. wereld is
kapot, ais do msnscti Consuls en zaa H.Hvsngelie niet vslgt;
Daarmeê sluitea wy voer deze wsak.
Schoonheid verwelkt met de jaren, een goed karakter krygl, j
naarmatshet ouder wordt, meer waarde.
U Tf S
i Vsrlskes w«k woszsdag sa dsikerkag, kragen wy »p
j "tie er dat ismaik bat vermoekde, twss dagea daaige
hitt». De soaas glseiks c-a verschroeide de wereld. De naen-
«chen lispea zwestsnk sa blazead ever de etraten. Yrijdag
j brak het weer met doader en bliksem. Zaterdag werd de dag
geberea is triestigheid mist, dikke nevel sa keckerte kwam
over »ns. 't Smekkelregende. Al« eerste niesws willen w|
kees week 'n geei geven uit den Srussslsches zwanzerswe-
reld. Eea koppel ging treawen, dsch zo legden dat z'het ep
de kleeffen gingen desa. Sn flktiof, niet allses de trsawers,
dosh «»k de getuige» hadd9a sik een paar splinternieuwe
holleblokken aan. too trskkea zij «aar 't Stadhuis, tet vrsagd
en leute der tërusselaars. Dech op 't Stadhuis gekeraea, «at
blabstterde an maakte een helsch inwijd. Joagsas, zei den
Burgemeester, stoert z®o geweldig de stilte niet. In toen
heeft de Irouweteet de blekken uitgedaan, scboenekee ender
de baak gezet en ep ban keussa let bjj dea Burgemeester ge-
faaa. Verder werden er gaene iaeidesten meer vermeld.
e Antwerpen, ep de Gemeenteplaats, stond een vaa dis
groets Natie-wagens. Kindsrea ltspsn or rond. Marcel Ds
Visssr, eea knaapje van jaar, steekt zija veetje eader
't aware wiel. De vesrroan rijdt v»,ort ea 't voetje werdt tetaal
verpletterd 1 Hoeveel kindsrea die deer onvoorzichtigheid of
bij gebrek aan bewaking veer heel hua levea geminkt wor
den. Ea men beeft tech zoovele Ouders die negligeat züa
over hunne kinderen. —To Kurege», by aen Sigarettenfa-
brikast, zijn em 10,#90 fr. gesneden tabak gsstoiea, aissofc
öoee Sigaretten. Te Laik is pasteer Beurens overieds'n vaa
de Spaanscbe ziekte. De Berwaard» was neg maar 53 jaar.
Het was gen bijsonder goed pianist. Hij heeft vele kerkmu-
ziskstakkea gekeaponeerd. Alfeae De Weerdt, vaa Le-
vendegem, meest bsb wagen wsrtslea vervoeres. Hij zat er
bsvea op,ii er afgestuikt met het k#9fd jop de straatsteeaca
terecht gokestsa en vend dsn dead oogeablikkslijk. Hij heeft
aen vrsuw ea drie kiaderkse. Isa ongelukkige slsor uit
G»st, Maria Vaa Branteghsm, tê jaar eud, is verleden week,
van uit de venster der derde ysrdiepiag gesprengen. Ze werd
in boe! hedeakslyken feestend opgenomen Isn beta gebre
ken, hsur twee armen af, ribben gebreken enz. Ze werd naar
't Gasthuis geveerd en verkeert na in stervensasod. Nen
menseh deet somtijds tccli waahepiga dingen 1
Wie heeft oeit ascveel verkoopir.gen van land gswetea,
als tegenwoordig, 't Is al veaditie dat de klok slaat. D'Hesren
spesuleeren ook. Nu staal 't land duur, de bserkens hebben
geld; na ds* Oorlog komt de reaktis of den terugslag: ds
Beerderjj zal slabakken, 't land zal afslaan... Dus, nu verkoo-
pea, zeggen ze.. Daar zal voor de bserea toeh aog al wat voor
deel in liggen. Van tien acht zullsa nu van endsr ds klauwen
zijis dargreote grondaigeruiars ea vrij zijn. Als ze au na den
'Oorlog maar eppasssn on die vrijheid te behouden. la
Frankrijk is ean groote btschbras'd uiigebsoken ia d» bos-
seben van Reaup en'Nizet!. De inwoners sn de troepen snel
den ter hulp om te blustcinsn. Dsch eadanks dat zya er eui-
ssaden hsktaren afgebraad. Neg ep eene andere plaats, te
Latest sa Avensaus zijn eskgreote braadan Hitgebróken. Men
heeft een kerel van 17 ja&r aangehouden, op wisa zware ver
moedens wegaa. 8-s.svee! hallexens heut zouden daar niet
vs/braad zijn waar wij oase patatjes zoude» kunuea op ke-
ken hsbbe*. Qs zoüdt tecü zeggen, er zija masnen die ia
alias kop hekben. Te Kuregem zija in nen vrbtkel om meer
dan 10,C00 fr. spiegels gestslen. Doch's anderdaags hadden
die mannen al gedaas met spiegelen. Zs werden geknipt ea
zender spiegels in 't droog gezet. Dut atdere dieven .zich
spiegelen aan deze spiegeidieve» 1 la Antvsrps* heeft de
politie de hand gelegd ep 16 geldspaiers die de Marken lieten
reilen dat het een plezier was. Ze zittes ook vast. Op die tul-
schess, prleine en groote, sou de pslitie moeten geweleig
streng zijn; daar komt niets vaa voort dat goed is. vYaar er
veor gela gespeald werdt is susie, krakeel on wanorde ia
d'htsisgasinnea en de spelers worden onvermijdelijk dieven.
Sehrlkkeljjk 1 Sein ikkslijk 1 Meerden, iemand'bet leven
bsnomen is altgd het gruwzaamste dat sz bestaat ep de we
reld. Dsch een zoon die zija Vader vermeord, dat is jwraakres-
pend. Ea te Ratte!, tegen Hasssit, is dat gebeurd. Ia eea
werkiuansgezin sntstend sr twist tasschen vader en xcsn.
De Boon wierp zich op zijn Vader, greep hem bij de keei en
ne»p hem doed. 't Is aiet am te «chrij ven, sulk dinges.
Mijeheer de Uitgever va» Be Werkman, Y/3.
Mijnheer,
in uw nummer veu 16° Oogst, schrijft dat valgens een brus-
«elsch blad, d» geaeente-besturen van het gekeele land, van het
suikerverdeeliug8kant«or, eeae voldeenda hoeveelheid suiker
entvaugen, om tee te laten aan iederea iawo.ier, een rantsoen te
verstrekken, dat nooft geringer msg zijn dan 730 gr. per aaaad.
Ge veegt er bij Als de Aalsteaaarshun rekening maken, zul
len ad zeker ver beneden dit cljlsr kamen.
Het Brusselüch blad vergeet dat wat waarheid ksa sijH veor
het gebied van het Geaeraal Qoevernement, ongelukkiglijk nief
van toepassing is in bet Etappe» gebied.
Ba Qemeente-Besturen hier, kr ijgen noeh hebbe» neoit suiker
van een suikerverdeclingekanioer ontvangen.
Wij stzaa hieronder een geheel ander regiem. Het is het Pro
vinciaal Komiteit, dat »r,s het suiker Iaat gewerden de hoe
veelheid hangt niet af vaR de badeelmg vin "een algewee* ve'r-
deellHgskantoor, maar enkel va» de hoeveelheid diè hst Provin
ciaal Komiteit, self heeft hunne» verkrijgt*.
Al het Suiker dat eas b.ekomt, wordt regelmatig verdeeld.
I» deze laatste maande», hoeft het 369 gr. p:r maaad regelma
tig bedrogen.
Ik verzeek U mij* schrijven In uw eerst komeud r ummer te
willta inlasseben, oa de v keerde uitleggiage' te vermijdt», ea
bied u tevces mijne beleefde groeien.
Namens het Nationaal Komiteit ster Kuip en Voeding
Plaatselijk Kemiteit Aalst
De Beheerder-Afgevaardigde Ch. De Wolf.
Aa»genome* de Rede va* de» heer De Wolf. Maar
zeu diezelfde heer ons nu met cijfers »iet kunnen bewij-
ae» dat wij hier in Aalst zoeveel Suiker hebben als de
bevolking vu Geit 7 Ceatis toch geei Oouvernements-
gehled.
Als we gelijk staaa met Geit, «f* we tevrede, Mljn-
heer Be Welf.
Do klokkeuklaiken trillen desa de reinblauwe
lueht. Op St Jezef oek luidt de kick, n« neolang, zee-
i lang gezwegen te hebben. Vandaag karmis in Den-
1 derleenw ea Haaltert. Zeidag teekjmend», eerste Zon
dag van September, kermis ia Denderhautea. Op
eerst» Zondag van September is 't wel op 80 A 40 Qn-
i meenten kermis. Maar ja, 't woord kermis bestaat niet
t meer. 't Was vreeger al slecht en nu met den grooten
1 algemeenen arrest, knunen wij van achter 't gordijntje
naar de atraat, eens lenken, waar tech geen menseh
te sien is. In Aalst ligt d'eerlogs eemmissie dei
- beenhenwers In de patatten. Hon rouw zal seker ook
spoedig gedragen zijn 1 't Park, ons Park. VYat Is
er gebeuld aan de brug ever des ballonvyver Men
is bezig met te herstellen. \Yas ze reeda kapot VYar#
't niet heter geweest vai in den beginne effenaf ijze
ren hraggen te leggen t Dan was 't ijzer nog verkrijg
baar en ktepbaar en men hadde roer eeuwig mogen
gernsi zyn. Be au aan dis houten bruggen zal 't altijd
iete zyn. Spekulinissea die nu en dan gaan korstje»
breed werpen aan de visscken ia de vyvers, bewee-
ren dat degreote visacben verminderen. Wat is ei
van waar Kunnen wy o» de Kastanjevesten geen
nieuws daarover bekomen
't Volk van Gent achreef over eenige weken dat
er in Bent Sacao was. Waar ia den Cacao van AalBt 1
W'bcbben tech reckt zoowel nis Gent. Ale Brussel ieta
krijgt dat wii niet bebben, dan steken d'beeren zich
weg achtert Is Beevemementsgebied, Aalzt en Gent
ie nu alle twee Etappen; Gent heeft Cacao gehad en
Aulat niet. Wat ie «aar nu de reden van
In Dandarleonw is Carbunr in 't Cemiteit. Hij kort
3 fr. de kilo. Ia Welle ook is Carbnur, daar ia 't 3,76.
Van waar dat Terschil Jongens, wat gebanrt er toch
allemaal in die Csmiteiten. van tien negen zenden na
den Oorlog moeten uitgebrand werden, lijk da rns-
penaesten op de appelboomen.
i
—7--
Se» belangrijk punt, waar veel raensehen mee In den
kop loepen. Wat zal er nu met onze Krijgsgevangenen
gebeuren Ksme» zij naar huls, blijven zij in Duitseh-
land, gaan zij naar Frankrijk
Ziehier, beste lezers, eenige inlichtingen over onze
jengens .-
Onderofficierei, korporaals ea soldaten, die meer dan
18 maand gevangen zijn, 41 jaar zijn en vader van drie
kinderen, zonder aaazien van getal en vai graad zd
zullen oamiddelijk «aar huis gestuurd worden 't Is te
zeggen aa» die jengens staat het vrij »aar Frankrijk te
gaan, in Duitschland te blijven ofwel naar Belgis te ko
men, naar het Gouvernementsgebied. Het Itappenge-
bied is er-niet bij begrepen.
Verder zullen allen onderofficieren, kerperaals en sol
daten, die «iet voldoen aan de eerste vereischte toeh
a»k uitgewisseld wordeh, dach «lei zooals de eerste»,
doch ma» per man en graad per graad.
Ir zal 1 Belgisehe Soldaat werden vrijgelaten op 10
Prusche», e» er zulle» zeoveol Belgen werdew uitge
wisseld als de Belgen Duitsch» krijgsgevangene* kun
ne» i* de plsats vrij laie». Dus raan per maa. Qte het
laagst ia gevangenschap is, gaat voer.
Be zieke» aiogen aaar Zwitserland gat», ofwal ook
teiug keeren aaar het Geaeraal-Boevornement.
Deze schikki*ge» zija nog «iet bepaald geslote», doch
staa» op bet p«»t met de betrekke» regeerligen geelotea
te worde».
In Frankrijk, wet de veroordeeling va* Malvy, blijft
het gisten en kokc». N» watht een ander# groote zaak
ep behandeli*# de zaak Caillaux. Ongetwijfeld aal die
zaak övenee*a veer den Senaat gebracht worden. Be»
derde zaak Charlei Hu»ih#tf, Senateur, wordt beschul
digd vau verstandhouding met den vijaid. Ook vervol
ging en proces.
1» Rnsiand is men weer volop aan slag. Het is nu
ander volk en andere troepe» en ep andere pleatsen.doch
enfin, de mode van den dag werdt er weerom gevolgd.
Na de Inneming der stad Sfenbirks hebben de Roode Gar
disten 380 Tjeko-Slovaken opgehange», zoogezegd om
zich to wroken, aeon de Russen zegge» dat schooner
't is een zoenoffer veer de «oor de Yjoko-Slovaken ge
pleegde wreedheden.
En ia Jzpan, daar is 't eek wat. De Japaners zijn
verzot op ds» rijst es opeens bleet dien rijst nu achter en
de Jnphts zettede» slch ea» 't revolutie maken. Stoeten
en betoegingen werden ingericht, waaraan meer dan
11,000 menschen deel namen; daar zijn dooden en ge
kwetsten gebleven.
I» WiMcheu ie ie» sehromelS|ken, schandelijke»
diefstal gepleegd. In 1Q05 ia de aartsbisschop Hierony-
mus overleden en werd bigraven met een hoed bezet mot
edelgesteenten, voor een waarde van 400,000 mark. Eea
groot gouden krui» werd meê in 't graf gelegd, hlu heb
ben ze't graf opengebroken en alles gestelen. 't Is erg!
