en Het Lana van Aeist
Ons Doel
AALST És GENT
Voedingsoi.riersfaud
I> veroordeeling van R. De Warl
Boeren v#ree«ai^in«
Uiampeu» Mi.sit;s 'en- öegelukken.
47 Jaargang. Nr 2399
7 Februari 1919
Bureel en Redaktie
LANCE 20UTSTRAAT, 24
AALST
De Werkman
Stichtw PIF.TLR DA ENS
Prijs 5 centiemen.
Men zetide alle Briefwisseling
vóér Zondag middag
Thais, dat na dezea bloedigen oerlepr, em zoo te zeggen
een aieuwe wereld zal werden geschapen, Tinden wij hei ai t
enmttig. aan oiae lezers n gmaais te herinneren, tot we!!i
doel de Kristeae Volkspartij werd gesticht.
Ziehier wat onzen diephetreurden Pieler Daens daarover
schreef
Wat behartigen wij Ten eerste dat elke werkende naan
waarlijk zou kiezer zijn em i- staat te t. en zijne belangen
te verdedigen. Ten tweede dat er gewerio werde op e*n rast
plan of programma, reigers de TMrschnften van den Pais..
Menschen, menschen. er zi; wereldsch «echte -ja maar
er is eese opperste Macht. e»ne geddeUjke Macht. Wel te
staan wet de rijke menschen dezer wereld, is zeet en voer
deelig, maar wel testaaaas-.i d'Opperste Macht, al valt sr te
lig den en te strijden, dat is plicht en eeuwig waarachtig
▼eordeel. Nov. 1894.
Omstreeks 2ft jaar zjn v?r!eepen sinds hij deze regelen
neerschreef. Hard was den strijd, maar met Viaamsch« kop
pigheid hehhen wij vol geheid «n en heden mogen wij zeg
ge», dat wij rui»i hebben hijgedragen tet de verovering van
het Alg. Stemrecht, dat niel^meerjs tegen te heuden.
Voor't arbaidende volk zijn er maar twee wegen
Le Kristen c Valksparty of 't Socialisme.
Ia Aalst, elk zegt hetNaarmate de Christen» Volkspartij
velt wilt, gaat het Socialisme achteruit. Geliefde Vrienden,
laat eis dus vsortgaan met moed en betrouwen, bidden en
werken, ois vasthechtei aan 't Christen Geleef, want het
zienlijk epperbeofd is de Paus van Roemen (Leo XIII) en het
"•Bzieiiiyk is Ons Heer Christus, de Verlosser, de Zaligmaker
en de Redder der wereld, de eniitpubare bron van vrijheid
en Qoedheriigheid. Alle beginselen zijn moeilijkde Cbrtetene
Volkspartij is in 't vuur der vervolging; er komt vervolging
van pgilijice kantelmaar laat ons voortwerken. met ievor,
met zuiver inzichten nada; de driften vai eigenliefde, van
leraoeilfke werking geko?' zijl, zal mep de Ee üikhoid, co
Noodzakelijkheid er de leftigheid der Cnrist- re Vo!i-.a^artij
•rkennen fcleber 1854.
Wie zal het lijden en de vervolging der Kristen Demekra-
ten kunnen hesehrjven Jr 3eker is or vervolging van piju-
lfjke. kante* gekemeu van den kant der geestelijkheid, die
ongelukkig genoeg aan de zijde stiond der rijken der mach
tigon, der verdrikkers. Ii vele arroidisseménten is door hara
werking de Kristen Demekratie gevallen. Wat kreegt ge ii
de piaafcs
SOCIALIST!*
Kortrijk, Dendermonde, Brussel, zijn hiervan sprekende
bewijzen.
Do Katholieke Behouders partij is aan den vooravond van
haren val. Mochten ciadelijk uwe oogen open gaan en dw.J
noodiakelgkheid der iiri&'unt'Volkspar: ij herkennen.
Onze parfjj is uiet geschapen om verdeeldheid, twist, haat.'
en ngd onder hst velk te zaaien, maar em deor hut recht, rust1
vrede, welvaart en broederlijkheid, waar iedereen zoo zeer;
naar snakt, in ons land te deen heerschen.
Bn hier halen wij wedertm de woorden van wijlen Pieter
Daens aan
HUL F EN VRIENDSCHAP. - In een Huis, in een Ge
buurte, in een Wijk, in een Blad, in een Land, wat is er woo-
dig Hulpen Vriendschap. D,- eene mensch meet de andere
helpei. Daarvoor zijn wij allen evenvienschen. Sn bgzocder-
ljjk Kristene menschen!
Hulp aan den werkende- man in zijne eude dagen. Treft -
lyke hulp door een pensioentjeAch', dat ze daaraan wet n
en den Congo daarlaten, en eiie vermeerdering van 't Leger
daarlaten en alle geschillen daarlaten.
GEXEGEND ten eeuwigen dage al wis meehelpt voor een
Ïiensioen aan den ouden rkman in de stad en op den bui
en. Hulp aan den Werkm der Steden. De Paus schrijft ons
dat de toestand van vele werklieden onweerdig in van eone
beschaafde Natie. Is dat w*ar voor Vlaanderea, veer Aalst
Ja, ja, in Aalst, in Ninove, in Geeraardsbergen, bijna everal
zijn er veleaU'iers, die ver'en g'heel den dag en die hunne
kïnders niet behoorlijk kunaen veeden, kleeden ei te slapen
leggen, dal ze uit armeede moeten zendigen tegen de zede
lijkheid. Mei 1895.
tusschen DIRK MAR TENS en DE WERKMAN.
WERKMAN. Dag, meester Dirk, hoe is 't, gij ziet er zoo
welgezind uit, is er iets bijzonders gebeurt
DIRK. Ha, Werkman, 'lijn beste rlend,wat geluk van
u te zien, ik dacht dat gij Ziuk waart, gij hadt mij beloofd ver
leden week terug te komen.
Werkman. Dirk, jor.^n. neem hot niet kwalijk, doch wij
Kiften tegen woordig wat overlast van werken daardoor heb
ik er verleden weet; den niet kunnen afdoen ee: iot hior
te kamen. Maar wat is nu. .el de reden dat pij daar staat te
glimlachen
Dirk. Weet gij nog van niets, Werkman, dat verwondert
mij, gij zijt anders altijd zo rap op de hoogte v alles wat
er'in do stad gebeurt en nu lat het nuu-s uit u- o gebuurte
is weet gij niets.
Werkman. Meesier Birk, gij maakt mij nieuwsgierig, is
er iels gebeurt in mijie gebuurte en is het goed of slecht
nieuws, zeg het mij dan ma„r seffens.
Dirk. Weet gij dan niet, Werkman, dat de Burgemeester
weer t'huis is
HWerkman. Welke» Burgemeester Wij hadden er in den
tijd van soorte». Is het den «uitscben burgemeester, den bar
femeester van de Water-Clossete, den ouden of den nieuwen
urgemeester, of S'aafken
Dirk. Och, Werkman, heels 't toch mogelfk, weet gij
dan niets meer Wel de» burgemeester die in 1914 zoo rap
weg was.
Werkman. ~- Och ja, den blomzak. Deze die 't signaal ge
geven heeft aan de Woekeraars en Smokkelaars, door zijne
bloem van den eerster ran dsn oorlog seffens vr.n 2? fr.
op road de 5b fr. te breng*rte Ja, dat weel ik. «toch die is hior
reed» 3 af 4 weke», a?.ar daar is niemaad van verweid. rt,
't ge raar is n» ge-weken.
Dirk. Ja, dat weet ik, maar wat gij heel zeker niet weet,
dat is dat bfj koleirig is, omdat men nem hier met 't muziek
aan 't hcofd van de statie niet afgehaald heeft. Hij had reeds
een antwoord gereed gemaakt r an 10 bladzijden,waarin bij
alles meende uit een te leggen wat hjj in zijn ballingschap
afgezien had.
Werkman. Och, wal pretentie, maar waarom hebben zij
ons daar riet van verwittigd, wij z uden rap Sooi Verlée en
Helleini-n gevraagd hebben om met hun stommuziek te ko
men. Wij zouden 'nen oproep gedaan hebben aan al de grooto
en kleine woekeraars en smokkelaars der stad, am allen met
een ledigen bloemzai. ©p den rug in den sleet te gaan om
hunnen patroon af te halen. En wij zouden de kinderen uit de
scholen gevraagd hebben en die'kenden op den doortocht
gedurig gezongen hebben.: En ziet hem dor ensj goen, zo je
gij nie zeggen ha hoi nen blomzak oon.
Dirk. Hola. Werkman, ik zal uw gedacht eens raededeo-
le» aar. de kliek van den bruinen, 't zou nog kunnen dienen
voor vastenavond. Maar zult ge nu zwijgen over den Ameri
kaan Er is deze week nu van alles, uitgenomen verdikte
melk en zeep, dienaar 't schijnt in voldoende hoeveelheid in
't magazijn liggen.
Werkman. Ha, gii ziet wel nietwaar, meester Dirk, dat
onze reclamatie verbetering gebracht heeft.
Dirk. Werkman, doe zoo voort, klaagt maar alles aan
wat gij weet dat niet juist is, onze arme bevolking ziet reeds
genoeg af.
Werkman. Meester Dirk, neem hot mij niet kwalijk,
maar ik zie daar juist iemand gaan aan wien ik eens meet
spreken over de bedienden van den Veedings-onderstand.
Tfit later. Meeater.
Dirk. Ja, geliefde Werkman, maar wacbi niet te laDg
Deze week zijn er door liet Natienaal Hulp- en Voedingskomiteit, ge'
west Aalst, nieuwe geldbons uitgegeven van 5 en 10 fr.
Deze bons zijn evenals de vorige, alleen geldig veor den aankoop doer
de beheeftigen van levensmiddelen en kleerstoffcn in de magazijnen van
het nationaal komiteit en gemeente winkels van het gewest Aalst.
Te Gent inogon alle winkeliers die bons ontvangen en kunnen die op
gesteldco dag eu uur uitgewisseld krijgen.
Wanrom kan dat bier oek zo* niet gaan 't Is niet genoeg van in de
gazeti««n t- roepen Leve Vrijhandel ea naaien de menschen te ver
plichten alleen in de winkels van het koiaiteit te keopen, neen daar
meet een einde aankomen.
Alle ondersteunden, handelaars ea winkeliers protesteeren tegea die
handelwijze.
Wat zegt de Neringsband daarvan
Eene merkelijke verbetering wotdt deer 't Nationaal Komiteit
voorgesteld, op conditie dat de gemeenten tr het hunne willen
bijdragen.
't Is ic hepen df-\ mr hefgeen onze st.i 1 'd 'lat ons. be
stuur zelfs iadier. h: iv.ecst btweze» zijn dat b
woerr!i»esubsidieIe!S~*oomoeten bijgevoegd Wde-r, jat ge
zien de goede en groote verbetering het uit liefde zullen doen.
Immers de» toastand onzer bevolking is slecht, ja hedendaavs
slechter dan over verschiilige maanden, peen enkel werk gaat en
de spaarcenten zij gaan vliegen en het leven is weinig ef niets
bett rkeep geworden.
Om een gedacht te geven van de verbetering dat er aan 't vroe
gere barema zou gebracht worden, geven wij 't volgende voor
beeld van een huisgezin van 5 personen
Man Vr«uw, l kind boven de 16 jaar, 2 min dan 16 jaar he
den genieten zij 7 50 voor 't hoofd van 't gezin 5 fr. voor de
vrouw, 5 fr. voor 't kind boven de 16 jaar en 2 x 4 8 fr. voor
de 2 overige kinderen. Samen 25,50 fr.
Met het nieuw barema zou het 31,59 fr. of 6 fr. meer zijn;
hieronder 't nieuw barema zooals het do»r 't Nationaal Komiteit
voorgesteld wordt aa; de gemeenten die er de bijvoegende kos
ten willen van dragen
NIEUW BAREMA
1 Persoon ontvangt per week 10,50 frs.
2 Personen ontvangen 15,75
3 21,00
4 26,25
5 31,50
6 36,75
7 42,00
8 47,25
9 52.50
10 57,75
Mits ecre verhoogirg bove* de 10 personen per persoon van
4,50 fr. Zfl#:-ls men ziet zou dit bijzonder goed kemea in de
grooto huisgezinnen met kleine kinderen.
Ik weet niet welken indruk het deodvennis tegen S)e Wael verstreken,
bij anderen teweeggebracht heeft, bij m% is het ctne pijnlijke verrassing
en ik durf het luidop zeggen emdat ik neoit iets gemeens gehad hebniet
zijn kliek.
Bij de aktivisten waren verraders, maar ze zijn allen niet even plichtig
en men mag ze niet op denzelfden rong stellen. De Wael was er eenc van
de tweede klas. Hoe groot men sok zijn vergrijp opneme, niemand kan
betwisten dat er iets edel is in Met gebaar van een man van onbegrijpelijk
gedrag dit fortuin, familie en vriendenkring opoffert aan zijn ideaal, en
die de gelegenheid en de middelen bezittend om, gelijk zoo vele anderen,
zie'.: aan de vervolging te ontrekken, voor zijne zaak wil terechtstaan.
Voor tan niet vooringenomen mensch zijn dat verzachtende omstandig
heden. De rechtere hebben er geene rekening van gehouden. Het is hunne
zaak. A. V.
De boeren uit het Aclstersche hebben eene ferme vereeniging gesticht,
batten allen politiek.
Zóó zou 't overal moeten zijn, dat de kleinen wat meer naar omhoog
zagen, naar 't voorbeeld van bankiers, fabriekanten, kapitalisten enz. ze
zouden daar veel kunnen bijleer en.
Men hoori die jannen niet spreken van katholiek, liberaal of socialist,
als het voor hunnen coffre-fort is, trekken ze allemaal één zeel.
In hun weekblad De Koornbloem zeggen de boeren dut ze het ge
makkelijk onder hun zullen kunnen gedaan krijgen en ze geen cdvokalen
of kasteelheeren zullen dulden om hun de les le spellen.
Bravo, stout gesproken is haly gevochten.
D'heer en van 't Komiteit krijgen in l.un blad dan ook hun zaligheid,
och arme, die hebben het nogthans niet verdiend, 't Is spijtig dat den
oorlog zooveel bloeden tranen heeft gekost, maar hij is toch voor fits
goed geweest.
Vaderlandsliefde volgens VAN DE VELDE
Als toelichting tot art. 115 van het strafwetboek dat
handelt over hulp aan de vijand, heeft de mini-ter van
Justitie- verklaard dat Nijverairs die een deel hunner
producten aan den vijand afstonden om hunne inrichtin
gen te behouden en hun personneel weik e verschaffen,
niet mo en verontru t worden Arme siikke'aars die het
anders op hadt en het ais heilige plic t beschouwdet
noch uw verstand, noch uw wilskracht n n dierste va»
de vrtemdo macht te stellen en u rl urom liet tea onder
gaan, w t zijt gij dr m geweestUwe conkurrenten die
85 per honderd van hunne voorbrengs aan den vij
and uitleverden en 15 per honderd aan de bevolking,
(aan we ke zoete prijzen die fortuinen vergaarden,
hunne inrichtingen behouden en grondsiolien bezitten in
overvloed om terug aan het werk te gaan, zijn even goede
burgers en dienaars van 't Vaderland ails gij. Dixit Van
de Velde. Misschien krijgen ze eerstdaags nog het oor-
logskruis met palmen ais vertegenwoordigers van de zui
vere vaderlandsliefde I
Moderne geest in de Ministerie8
Een soldaat krijgt twintig dagen verlef en wil van de
gelegenheid gebruik maken om zijne vrouw die in 't zui
den van Frankrijk vertoeft, te gaan halen. Hij richt in
dien zin eene vraag aan dei' Minister van Oorlog. N«
enkele dagen komt de vraag terug met de meldiag af
gewezen, moet op minister-papier geschreven worden 111
BELGISCHE BESCHAVING
Een paar honderd Duiiseheis zijn in de statie va»
Denderleeuw bezig met de puinhoopen ep te ruimen.
Zeker slach van reizigers vindt het geestig hen de dom
ste spotternijen naar h t hoofd te slingeren, 't Is walge
lijk. Mannen die pas voorcirie maanden voor de Duit-
schers in 't zand k'oept, vrouwen die uwe eer verpar.det
om te smokkelen, 'tiscie soort die zich door hare
onbetamelijke houding cic et opmerken eerbiedigt a
zeiven en laat de krijgsgevangenen met rust.
Herent. Zes als soldaten gek'eede kerels kwamen donder
dag avond de w««ing binnen van de familie De Becker, een
zaam gelegen op den Brnssdschensteenweg. Zij vroegen eten
en ontvingen dit dadel-ic. Plots sprongen de bandieten op, gre
pen den ouden vader Ji
ze op in dec kelder joen kwamen nog twee gemaskerde bur
gers binnen en hielpen dt anderen alles reoren. Linnen, klee
deren, all 'ei voorwerpen ?n eene som van 8000 fr zij»
verdwenen i ot nu toé liec-it men geen spoor van de stoutmoe
dige bandieten gévanden.
Verviers. Men heeft een vijftigtal duitscfaers, die aaa den
spoorweg arbeidden, aangehouden. Zij maakten gebruik van
hun verblijf in de grensstree k om groote boeveelheden eetwaren
naar Dnitschand tc smokkelen. Deze verborgen zjj onder de
kolen van den tender der locomotieven ®f iu de ruimte onder de
tenders.
Turnhout. Dc politie heeft alhier drie aute's en twee velos
iB beslag genomen die men van de duitschers tijdens hun ver
trek had gekocht.
Jamioulx. In de statie van Jamieulx werkte een chef-ma
chinist van den staat met 15 Duitsche ge- aogenen aan het ver
plaatsen van wagens Eensklaps kwam era wages in aanraking
met een ontplofbare stof. Een ontzettende knai volgde. De
vijftien gevangenen werden doer de granaatsplinters gewond
en sommigen vrij ernstig.
Aarlen. Op üc grens van Aubange en Longwy had vrijdag
namiddag eene scbrikkelijke ontploffing plaats. Een gebeele
munitict.-in is gespro: gen 64 duitsche gevaagen en 4 Arao-
rikaansclie soldaten weiden gedood. Er zijn ook vele gekwets
ten. Le amp is te wijten aan een soldaat die een granaat liet
vallen, in den omtiek hebben de huizen veelgeleden.
Maldegem - Eenige schoolknapen die woensdag morgeud
aan het spelen waren in de Hieuwe straat, door de duitschere
gemaakt, van de Markt naar de Statie, trokken een slechte#
emmer uit den greppel langseea dezen weg gelegen. Maar oh
gruwel zij trokken e.n kinderl»kje op. Het kind was van het
vrouwelijk geslacht.
Brtvelde. De bandieterij wordt immer erger. Op de wijk
Rieme alhier werd zaterdag avond eene stoutmoedige bandie-
tenstrcek uiige!:,Omtrent 7 1/2 ure kwamen 16 gewapende
bandieten het huishiiuiengesprongen van Eug. Bollen dezo
wilde juist buitci gaan en werd door een geweerschot de hand
afgeschoten. De bandieten eischten al het geld hetgene mea
hun gaf. De familie wierd met den dood bedreigd xoo zij zich
durfden verroeren Toen alles medegenomen was verlieten zij
het huis en vertrokken niet een anto dir op eenigen afstand
stond te wachten. De lichten waren uit. Eenige waren gekleed
als belgische soldaten en de anderen hadden een militaire sja/p
over hel hoofd om niet erkend te worden. De toestand vaa
vader Bolle is bedenkelijk.
St-Nikolaas. --In bet spoorwegstation van St-Nikolaas-
Waas.vverd de 65 jarige werkman, Leander Maes, wonende
Gravestra.it, op zijn werk door den sneltrein gevat en vermor
zeld. Binnen eenige dagen kreeg bij zijn pensioen.
Vichte. Het 5 jarig knaapje B'Haese, geraakte nabij de
ouderlijke woning onder een wagen eu werd de borst inge
drukt. Het bezweek eeaige stenden nadien.
Nosscgem. Vrijdag werd de patroon eener herberg in zfj»
huis ve:moord gevonden. Het lijk zijner vrouw werd op vijf
honderd met rs afstand van bet huis aangetroffen. Een ou;*
zoek is geopend.
Kortrijk. In den winkel van M. Leo Scherpereel-Rnct
Beornikwijk, zijn een aantal koopwaren ontvreemd ter waarde
van rond de 2000 fr.
Bij den heer Lacombe Degroote, Overleiestraat, weid
voor 3000 fr. stoffen gerobberd.
Een inwoner van Opglabbeek, werkzaam in de koolmijn
van Winterslag, wierd door een steen op het hoofd getroffen en
was op den slag dood.
Bergen. - In de mijn van Grand Hernu, is de genaamde Dè«
siré Marcchal, 23 jaar, onder dc clckstrische mae'uienne, die hij
bestuurde, geraakt en werd het hoofd verpletterd.
In de pasbureclen der Renaissanceman, te Brnssel, besta-
tigdeM. S...,nit de Les Mahillonstraat, dat men hem zijne
portefeuille met 10,000 fr. had ontfutseld.
zooi en diens vrouw vast en sloten
