en Het Land van Aelst
Wij willen menschen zijn
Boek- en Papierhandel, Drukkerij, Eilnud Chi|>k a, Deur naast den Dender
VROUWENRECHTEN en
-ONTWIKKELING
Aaisl GenieenteraadEitling
LOOPENDE NIEUWS.
5*
s.
w
S
Hoerer de Vlamingen zijn gekomen
in ons Relgisch Leger
Van alles eeu beetjen
47- JAARGANG N° 2412 2 M«l 1919 Stichter P1ETER DAENS, Prijs 5 ctm. Abonnemmtpriji 3,50
Bureel en Redaktie
Lange Zcmtstraat,
24, AALST.
Men zende alle
Briefwisseling vóór
Zondag middag.
Stijn Storms, de echte en hechte vriend der demokraten, de zoo
talentvolle en gewaardeerde schrijver (niet een skribent zooals
'n Ducatillon, die 's duivelawerk en kuiperijen zou witschrijven)
heeft, naar ik gehoord heb, zich uitgelaten tegen de meer rechten
der vrouwen, inzonderheid vermoed ik wel, teg-n de nieer-rech- j
ten op het stuk van de politiek. Al hebben wij het opstel van
onzen geachten konfrater niet gelezen, toch willen wij ■••e:is trach
ten ons standpunt te verdedigen, dat wel niet feminisme moet
heeten, maar toch er op uit is om de vrouwen op te werken in
gelijker verhouding met het hoogtepunt welke het mannelijk ge
slacht op elk gebied heeft bereikt.
Wat is de vrouw De vrouw is juist 'n mensch als wij, man-
uea. Daar is geen enkel verschil dat ons 't recht gesft hooger te
staan, te genieten van voorrechten in de samenleving. De vrouw
is nog, bij uitstek, de gezellin van den man. Weet ge 't nog, St.
St., toen ge nog niet zat in de huwelijksboot (ik zeg niet huwe
lijksbootje) dat ge als in'electueel mensch er op uit waart 'n vrou
welijke kameraad te zoeken, die met u over iets meer dan over
koetjes en kalfjes te kouten wist Et hebt gij het ook niet dik
wijls gezegd dat gij niet een meisje nemen zoudt die niet een
sportje hooger staat dan de gewone Reeds dikwijls heb ik het
opgemerkt hoe twee echtgenooten, onderwijzer en onderwijzeres,
een verkwikkend en ontwikkelend gesprek konden voeren over
een onderwerp uat in hun werkkring valt, terwijl dat niet gaat in
't huisgezin waar de man op intellectueel gebied hooger staat
dan de vrouw of vice versa. Dit is maar om een voorbeeld te ge
ven, en te betoogen dat over het algemeen voor de goede orde
ning, de ontwikkeling en den snelleren vooruitgang de maat
schappij de vrouw gelijken tred van ontwikkeling moet houden
met den man. Om dit te bevorderen gelooven wij dat de meer
medezeggingschap op elk gebied de vrouw zal voeren tot op een
hooger peil en dat dit s'echts ten bate kan komen van den alge-
meenen irtellectueeUn vooruitgang en zelfs stoffelijk welpijn der
mensehheid. Omdat de vrouw de attributie van den kookpot best
pa3t. en dat zij bezwaarlijk pannenlegster kan worden, gaat het
toeh niet, te houden staan dat zij minder rechten hebben mag en
den staat van verslaafsching aan den man zijne grenzen hebben
moet.
Dat de vrouw, als ze b.v. het kiesrecht bekwam daar niet een
goed gebruik van maken zou, ten voordeele van het algemeen
welzijn en den vooruitgang, is toch geen steekhoudend argument
em haar voor altijd kiesrecht t' ontzeggen. Want het is ook onbe-
twitbaar dat nog de helft der kiezers geen degelijk gebruik weten
te maken van her kiesrecht en beïnvloed woiden door de personen
in wiens macht of onder wiens gezag zij leven.
De vrouwen evenals de mannen moeten deor het gebruik der
kiesrechten er belang leeren aan echten ook even als de werk
man een nieuw werktuig in de hand zou leggen, moeten de vrou
wen het kiesrecht leeren gebruiken en het meer degelijk leeien
hanteeren.
Wij zullen ons daarom niet uitspreken voor onmiddelijke invoe
ring van gelijke rechten van man en vrouw maar wij verklaren
ons ook openlijk voorstander van de emancipatie en de inleilec-
tueele ontwikkeling van het vrouwelijk geslacht, en dat zal nie-
dan door het meer rechten te schenken en meer vrijheid.
Dat hebben steeds onze gedachten geweest over de kwestie
der vrouwenrechten en de klein-pr.litieke beweging welke de be
waarders op touw gezet hebbeH vóór de stemming van het alge
meen Stemrecht kan ons in geenen deele van ous gedacht af
brengen. Wij zijn geene demokraten om de politiek te dienen wij
zjjn niet voor den vooruitgang om eene partij te bevoordeelen,
wij lijn het voor het goede en rechtvaardige der zaak zelf.
SMEDER.
We zijn redelijke schepselen.
God schiep ors als zoodanig.
We willen als menschen leven, als mensehen arbeiden, als
menschen genieten, als menschen ons hooger opwerken, als
menschen onze geestelijke vermogens ontwixkelen, als menschen
sterven.
Wie ons die rechten ontzegt keeren we den rug tee of zweepen
we af.
Gud maakte geen onderscheid.
Bij den Heer zijn geen armen, geen rijken.
Onbemiddeld komen we aan naakt trekken we af
Een komen en gaan een reize, een treurspel is 't it ven.
Maar die reize moet nuttig zijn dat treurspel, met zijn smart
en zijn tranen, moet medehelpen tot den cindtriomf van onze
idealen.
De oudheid had heur slaven de koningen waren godskinderen,
godsdienaren. Het volk was in klassen verdeeld. De slaven waren
de gelijken der dieren, soms de minderen...
De middeleeuwen hadden haar laten en lijfeigenen menschen
zonder vrijheid, zonder rechten in werkelijkheid slaven...
In ellendige, stinkende hutten leefdon zij sliepen als beesten
op vunzig stroo, stoppels of bladeren dekten zich met hun....
rug. Op in den vroegen morgen I Voor dag en dauw aan den ar
tieid, gevoed met droog, zwart brood en water, soep of brei
eikels of kastanjen. Aan het werk voortgezweept door meedoe-
genlooze toezichters. De moeders moesten mede aan de karweien
Het huisgezin, de kinderkens De zorg vo.tr 't hui-houden
wassehen, naaien, stoppen, opvoeden, opbeuren en troosten
Dat kenden ze niet. Afgemat, ziekgetobd, doodgebeuld wierpen
ze zich 's avonds op het stroo neder, sliepen loodzwaar in en ver
gaten, soms in vrijheidsdroomen. de wereld, hun ellende, hun
verdriet, hun onzalig lot.
Waren dat menschen
mag dat niet zijn! leerde priester Daenr,—hij meet een vrij
man wezen I...
En voor dat ideaal, dat christelijk -deaal van nieuwere en
schounere tijden, heeft hij gestreden *eü geieden ais een martelaar.
Zijn leven was een lange smartw-.g
Algemeen Stemrecht en rechtvaardige evenredige vertegen
woordiging Mocht een spriester des Heeren zulke dwaasheden
verdedigen
Hij werd vervolgd, belasterd, gehoond, met slijk en vuilnis ge
worpen gestraft 1. Hij mocht geen M sse meer lezen niet
meer ten offer gaan
Toch hield h,j vol niettegenstaande allen, niettegenstaande al
les 1...De werkman mag geen slaat of bedelaar zijn hij neet
een vrij man wezen
Tot op zijn loodsbed
Tot aan den boord van 't graf
Twaalf j ar zijn heengevloden sedert die groote, zware schei
ding en diezelfde schreeuwers, diezelfde vijanden, diezelfde af-
brekers en lasteraars en schimpschrijvers hebben nu toegege en
ze hebben rouwmoedig op de burs! geslagen en hun me a culpa
gesc.reeuwd naarane hoeken uit. in alle winden.
Hetalg stemreeht en de evenredige vertegenwoordiging zijn
gestemd bij eenparigheid door de 166 aanwezige leden. Woeste
zelf, oe o iwe, venijnige vent, hee t gei^id Ik ben ziek ik
moet de Kamer verlaten maar als ik bijeen kon, ik zou JA
stemmen I
Gij, schreeuwers van vroeger, hebt ge in die oogenblikk^n
eens gedacht aan den armen Volkspriester, die slaapt onder
'i groote steenen kruis Ann de vele andere stille, eenvoudige
helden, die vcor dat groote grondbeginsel van politieke recht
vaardigheid stierver.
Zij wilden dit da werkman noch slaaf, noch bedelaar was I Zij
wilden dai de menschen menschen waren
Wij zuilen nu menschen zijn, ons zeli bewust, bewust van onze
waarde, van onze verantwoordelijkheid, van onze plichten, van
onze nchten 1...
Vegenhg jaar hebt ge ons verdrukt, verknechtonze verdedi
gers vervolgd, gebroodroofd geschopt tot aan het graf...
Wij gaan aan 's levens tafel de plaats innemen die ons toekomi
door onze be .waainheid, onzen moed, onze wilskracht...
Komt nu eens af op uw sokken I...
Wat zult ge nu uit uw loensche duimen zuigen
Komt maar afWe zullen u to n- n dat we m-nschen zijn, in
den vcilen zin ven 't woo-d menscue I STIJN S TORMS.
Ja. maar hun leven was geen menschen leven...
't Was een leven van miaerieen schande I
De tijden zijn veranderd... ten goede.
Wat strijd, hoeveel bloed en tranen en lijden heeft die verbe
tering niet gekost 1
De Fransche revolutie der jaren 1790—91—92—93 sloeg met
ruwe vuisten en wreede wapenen het ouwe steUel van voorrech
ten in^ei. De rechten van den mensch werden afgekondigd de
vrijheid ?troomde over de wereld op golven van Fransch bloed.
De Belgische grondwet schreefAlle Belgen zijn gelijk voorde
wet I En in diezelfde grondwet werd op honderd plaatsen die
geh'kheid a: de deur geschopt. Geen voorrechten meer I en
overal zegezier e het kapifaal zwaaide de adel den scepter
evaral was de werkman#/#»/ of brielaar of beiden «amen I Hij
Wij ontvangen hei volgciide schrijven
MALDEREN, 21 April 1919.
Mevrouw,
De democratische Bond van Malderen, in zijne eerste alge-
meene Vergadering sinds 1914 vergadert, drukt u bij dezen zijne
innige deelneming uit, over het zoo pijnlek verlies dat UEd.
hebt onder-aan, door het afsterven uws teergeliefden echtgenoot,
wij;en Volksver'egenwoordiger Pieter Daens.Wij allen betreuren
met U van ganschi-r herte het heengaan van Hem, wien alles veil
had voor dt ware volkszaak. Immer zal voortleven in onze her
ten de getrouwe gedachtenis van Hem, de grijze Hoofdman or zer
jonge partij.
Nooit verbeten wij het edele voorbeeld ons gegeven door den
e-ieien kampioen voor recht en vrijheid.
Meteen bt-setfen we, met de roemdjke dood uws duurbaren
zoon Frans, het smartelijk offer gebracht op het altaar des Va
derlands.
Moge de goede God U de noodigc kracht schenken, die ver
nieuwde slagc hoe pijnlijk ook vour een mo derhert, met on
derwerping te aanveerden. Dit ware de wensch van ons allen die
In uwe nooit vergetene dooden als het ware verliezen het heden
en de tobkomsi onzer geliefde Volkspartij. Het Bestuur.
Di ■oeve Plechtigheid
Verleden maandag werd het stoffelijk overblijfsel van onzen
dii'pbetreurden Philemon Van de Velde, Invalied-Soldaat, ter
laatste rustplaats gedragen. Gediacea zeg ik, verminkte soldaten
tilden onzen makker op hunne zwakke schouders en zoo ter kerke
Reeds de derde aan wie nu
't Was eeu deerniswekkende stoet, vooraan gingen een vijf-en-
twintigtal verminkten met één arm, met een houten been,
kromme, scheeve, halve blinde, ziekelijke, ware oorlogswrakken;
daarna h=t bestuur; htt lijk van onzen makker, onder de Belgi
sche d iekleur, kroonen, waarvan eene gedragen door een ver
minkte zonder beenen, zittende op een rijtuigje, vsrder de fami
lie, gebu-en, vrienden en kennissen.
Een eenvoudige schoone dienst in de kerk. Wat zijn die gebe
den-zangen t cifend 1 Hoe spiitig dat vele menschen deze gebe
den niet w-1 en of kunnen verstaan; zij zijn zoo oud als de Kerk
zelve en werd n sedert eeuwen voor al ons kristene voorvaders
gezongen. O' F.erw. Heer Pastoor haalt er eere van 't is voor
een k isten m sch een waar genoegen Hem te zien officieeren.
Het Lib ra met klare ju-at in toon gezongene stem, alsook
het Pater Nosterluidop rond het lijk geneden, maakte den
besten indruk op al de aanwezigen. Gedurende het ofier werd
Naar Wijd en Zijd en bij het uitdragen de Brabagonne
door het or.el aangeheven.
In dezelfde orde werd het lijk van onzen wapenbroeder ten
kerkhove gedragen, waar onzen Voorzitter, Gustaaf Meert, een
treffend vaarwel en een hoopvol tot weerziens aan onzen mak
ker toestuurde En al die gehavende mannen, welke den dood
hadden getrotseerd, weenden.
Wij kunnen niet beter eindigen dan met de woorden van onze
MoederHeere geef onzen makker de eeuwige rust, dat hij
f bij U in vrede ruste. Een Invalied.
i N. B. Onze Stadsoverheid schitterde door hare afwezigheid.
van Zaterdag 3 Mei, om 5 ara 's avoads
DAGORDEGemeenteraadslid. Ontslag en vervanging. Be
noeming van Schepene. 2. Gemeentebrlasting op het kadastraal
inkomen 1919. 3 Spaarkas. Rekenim? 1918. Begrooting 1920.
4. Lager Onderwijs. Rek. 1917 Begr 1919— 5 Staatsmiddelbare
Sch- len Rek. 1917 Begr. 1919. 6. Burgerlijke Godshuizen.
AaiiKoop cn verkoop van goederen 7. Kerkhof. Grondafstand. 8.
Kerkfabrieken. Rekening 1918.9. Openbare verlichting.
Geheime Zitting Gemeente-ontvanger. Borgtocht.
De Boerken' z|i" °P de markt goed veite-
de geS°.l'er de k?PP'Ehe'd ven de mnilezels, en
eindiS «n7 e,!ulver Algemeen Stemrecht is er nu
nel 7w«'t af. wrHe veroverd stemrecht haneter een dmp-
ir fi' J '/nu moeten zeggen, van onze hoofdman-
énhuTrSI 4 f' "p he' geene de Kristen Demokraten
leiders gedaan hebben om het stemrecht te veroveren,
Wee' dat al 0"ze hoofdmannen tot
mtolsteff *"i° ™?r uw 'echt' mo8en de socialen en hun
If h hu» f ap,eken 'k Geloove dat ze in den hemel veige-
zfuiderHtei f - sedert 22 Maart len e is, aizoo een weer, wij
zouden liever zijn zonder weer gelijk te Ninove. Te Brussel
v/erd een schoone koord gestolen met... een peerd aan. - Vla-
mmsen vereemgd u in eenen vlaamschen bond. Aalst Zondag,
i- ,u.v®ral beginnen de Vlamingen te roeren. Thorhout De vui-
hgheidspohtie nletmisschrijven hé, 't is veiligheidspolitie dat
R,^apLZpici W,i f a. t00?'nK verbieden. maar de Vlaamsche
levfTo e' :uAIe00 met «eb,,erd- - Volks vertegen woordi-
Z fuP,erre 5efcft er mac,lt,g en krachtig gesproken, -
Te Herenthals zonden de Vlamingen een telegram naar den ko
ning Vlaanderen wacht nog naar den eersten kruimel van het
recht door uwe Majesteit beloofd. - Bijeenkomst van partij-
vrienden m t Lokaal, gelukkig onzen vriend Linus en de Demo
kreten van Kortrijk te groeten en de hand te drukken Bela
Kun is dat de naam van een koe Neen, beste Lezer, 't is de
president van de Hongaarsche Bolchewisten. De Duitsche
vredes-afgevaardigden zijn te Parijs aangekomen, nach Pa-is
maar ze hadden het anders gedacht. Dat ze nu maar kort spel
mak n en gouw vredesluiten Op 2 Mei aanstaande zal het
v ler honderd jaar zijn dat Lei nardo da Vinei, een groote Italiaan-
schn «chiider, gestorven is. Hij is de meester van het Laatste
Avondmaal dat eenieder wel kenteen lange tafel waarachter
Ons He r met al zijn apostels op banken zitten. De Heer komt te
zeggen Een van u zal mij verrader-. Het is dien vreeselijken
oogenblik die op de schilderij afgebeeld is. - Aalst Maandag.
's Morgends vroeg schoon weêr, de wind in 't zuid-wester,, wol
kan komen afgestoven, om ll uur overtrokken lucht, om 2 uur
zonneschijn, om 3 uur overtrokken, om 4 uirr zonneschijn zot
weêr. De haan van de kerk draait gelijk nen nieuw vergulden
Baron. Het is maar schijn hier groot te zijn. Heden rood
morgen dood en de menschen zouden vechten voor een strikje of
een blikken medalje. Ge zult ons verfranschte Komiteit mannen
zien gaan met hun rood knopgat. Als het schaamterood ver-
dwenen is werd het kn p^at rood. De Kroonprins is zoo arm
geworden dat hij zijn beiasiingen niet meer kan betalen, zoo ver
teld hij liij is van de eerste leugen niet dood nog ecr-j die
zijn schaamterood al lang voor ijzeren, roode en andere kruis" n
verwisseld heeft.
Vermijden, wat slecht is
Betrachten, wat recht is,
Begperen. wat echt is,
Geeft zegen, die hecht ig.
Aalst-Dinsdag. D* baroneter veranderlijk. Koben
vindt dat de barometers aan net weer maar weinig kunnen ver
anderen. Wat kreegt ge 's avonds in Duitschland te eten,
vroeg ik aan e n weergekomen krijgsgevangene. 's Avonds?
Dan gingen wij met onze maag tegen 4* kachel staan en warm
den het eten op dat wij 's middags gekregen hadden. Als er
hier in de stad een nieuw garnizoen - an soldaten komt, gaan de
hazen-gemeenteraid-deden, die in 1914 eerst aan 't loopen geval
len zijn, aan het hoofd van den stoet gezet worden om ze te ont
vangen. Hazen en Helden beginnen met dezelfde letter
Kaatsspel van verleden Zondag. De partij De Groot heeft met
veel gemak gewonnen het spel was juist geeindLt toen het
begon te regenen. Solo Slim gewonnen in 't lokaal door den
deken der Demokraten, Leopold Boone. Medespelers August
Van de Vondel. Emiel Paepe en Jozef Sterck. Er werd een goede
pist op gedronken.
ft
CD-
p«»
2.
5*
2
eL
W
2-
5*
o
a-
o
SS
Cu
O
?D
c
e*
"2
20
O
cro
O
O
o-
"2L
ST
Den 39-3-1» was er een Sergeant, R genaamd, van de 5J« Ge-
nie le C!e die het avond-appel maakte.
Bij het afroepen der namen antwoorden al de mannen volgens
gewoonte met het woord present om hunne teg-nwoordig
heid te doen vast stellen.
Uitgezonderd was er een echte Vlaming, die aatwoorde te
genwoordig.. Het antwoord van dat schoon onderofficiertje
was (natuurlijk in't fransch) dat de eerste maal hij nog durfde
antwoorden met het echte vlaamsche woord tegenwoordig
hij eene straf zou opioopen.
Ge ziet dus hoeverre ons Vlaamsch vooruitgang maakt in
ons leger. Kunnen of niet ge moet maar fransch spreken wijl de
oversten zich nog niet eensin zuiver fransch kunnen uitdrukken
en van hit vlaamsch zooveel weten a:s iemand die het nog nooit
gehoord heeft. Gaan ze dan toch ons Vlaamsch, onze lieve moe
dertaal vernietigen En dat al voor ons gestorte bloed sedert
vier jaren... Dienen we daartoe geene voorzorg te nemen
H. T
Soldaten Belangen.
De soldaten in werkelijken dienst hebben recht op 0 33 fr
soldij, 0,65 fr. supplement daags voor de frontstrepen
Als ze getrouwd zijn krijgen ze 30 fr per maand voor de
vrouw en '5 fr per kind beneden de 18 jaar en dat te begin
nen met 1 Januari 1919.
De ouders hebben recht op het zoogeaegde Soldatergeld
De 13* maand voor 1918 komt toe aan iedereen die tegen
woordig was op 1 Januari 1919, daaronder verstaat men onder
de wapens staan. In bepaald verlof of in gevangenschap zijn.
Indie» de soldaten nog inlichtingen noedig hebben nopens
de teruggekeerden uit Holland ef Duitschland of diegenen
die met onbepaald verlof gezonde» worde», k»nnen zii die
inlichtingen bekomen. u
0—0—0
Boerenbelangen.
Landbouwers, wilt ge niet blijven gefept worden door ad-
vokaten en barons, die zooveel verstand hebben van den boe-
rer etiel of een verfranschten muilezel va» in een kruiwagen
te loopen, gaat dan in eene vereeniging of bond waar alleen
mannen van uwen stiel aas het heefd staan dtf rijn et bij de
O
S
N
CD
H
CD
C-
CD
S
s*
O
O
39
O