Heeren ®n Dienaars.
Pieter Daensfonds
VLAAM SCHGEZI l\I»IIEI D.
UIT BRUSSEL.
H<*t is feest te Brussel
Men feest er aanhoudend. Banketten volgen oji ban
ketten. öe ontvangst-s vermenigvuldigen ziah. Wekelijks
geven de bladen verslagen over feestmalen ten ho<e
rece -tie's, «angfeesten en dansgelegenheden zijn er bij de
vleet in de gothische saai van het stadhuis en elder6.
Onze grooten zitten op 's lands kasten aan rijke tafels
aan zij laten zich de fijnste gerechten smaken en drinken
de keurigste wijnen uit kristallen roomers. Aan het front
waren deze Heeren niette zien. Terwijl onze jongens, in
den vreeselijken eersten oorlogs vinter, slecht gekleed en
ellendig geschoeid, de moddergrachten met hun bloed
kleurden, waren zij de hoog gevierde gasten te Parijs en
Milano e i in hunne dolle ver -jf indheid zwoeren zij dat
België zou Laiijnsch zijn of ni Azijn. Z-.j reden in leger
auto's en koesterden zich op donzige kussens, wegge
moffeld in warme pelsmantels.
Die Heeren in habijt en s,moking drukken nu in rheto-
rische bewosrdingen hunne bewondering uit over de
koene daden onzer zonen in hunne heildronken bezin
gen zij den heldendood onzer gesneuvelden en de glorie
rijke puinen van den Vlaamschen Westhoek
Dau leiden ze hunne met bloemen getooide dames ten
dans, in toiletten die duizenden kosten* .net bioolen hals
en naakte schou Iers. De hooge Heeren en weledele da
mes praten Fransch en .smalen dagelijks op onze taal,
goed voer koeiers.
Ondertusschen is niemand, die niet tot hun kaste be
hoort, tevreden in den lanrie.
De fabrieken, wier schouwen in Noord-Frankrijk reeds
in groot.- menigte weer rooken, blijven stilliggen. De ge
touwen staan verlate».,.' De grondstoffen ontbreken. De
handel vlot niet al iep blijft p perduur en men- gewaagt
vo r sommige arlikds van ejrste behoefte van stijging der
prijzen. Ons volk heeft honger. Arme burgerij, 2rme,
doodarme arbeiders
De verwoeste streken liggen daar in heel hun naakt
heid. S >ms snorren auto's voorbij mat nieuwsgierigen,
die hrt land der dooden ontaèren door hunne pret en wel
gedaanheid. De heropbouw wordt niet in de hand ge
werkt Wel die van Oostende», waar de Heeren van de
frissche zeelucht moeten genieten, midden pracht en
weelde en overvoed, wanneer het hun in de steden te
Warm wordt Maar teruggekeerde vluchtelingen, die het
beu waren te leven op de kosten van vreemden en zich
met een paar planken e«ne barak timmerden, krijgen da
delijk be-el van de bezettende macht zooveel honderden
of afbreken Chineezen en andere vreemdsoortige kleur
lingen maken de streek onveilig. Dagelijks hoort men
van ijseiijke moorden, in vollen dag gepleegd, door dat
stmkend goedje. De daders worden niet herkend. Zij
hebben allee dezelfde tronie's
De verminkten, die met hunne triestigheid rondwande-
dank zijn slim omreden, uitgebrand. Verleden maan
dag 21 Juli, is de Na lonale Feestdag gansch het Land
do >r op waardige wijze gevierd. Hier h Aa'st hadden
eenige fabrik :nten het goed gedacht opgevat dien dag
hunne werkhuizen te sluiten, om dè werklieden te lateri
deelnemen atn de alg meene vreugde, doch de meerder
heid der rijke menschen konden zulks over hun hart niet
krijgen en daardoor is in Aalst de algemeene vreugde
maar voor de rijken alleen geweest, de Vaderlandsliefde
van die erooien (en bij'onderlijk katholieken, die hebben
er meest tegen geweest), reikt maar juist tot aan hunnen,
porteinonnaie. Die katholieke Vaderlanders hebben al
dus aan hun katholiek werkvolk belet hunnen katholie
ken burz-meester te helpen inhalen en deel te nemen aan
de kerkelijke plechtigheden. Wat schoone komedianten.
Koning Albert is per vli»gmachien naar Engeland ge
weest en hij is er zeer hartelijk ontvangen, 't is ne man
ook en hij verdi nt die eerbewijzen ten volle. Hoe
komt dat en wie is daar wel de schuld van dat de wedu
wen van gesneuvelde Soldaten en Opgeeischten zoo on
regelmatig en slecht betaald worden is het op zulke
manier dat zij hun^e genegenheid betoonen voor de on
gelukkige weezen. 't Schoonste van alles is als men eene
maand vergeet of verzuimt van te betalen, dat de onge
lukkige weezen zulks kwijt zijn. In Gent is een groote
entrepreneur, die wegens handel met den vijand voor den
rechter moest v -rs hijnen. hij heeft nu door knaging en
schrik pen einde ian z in leven gesteld. Er zullen er nog
al volgen. ln 't kort gaat onze Pupillenschool heropent
worde die bracht hier t< ch nog wat beweging, maar
hoe zit het nu met de kazerne van 't Lar.tiers die op
Schaarbeek moest gebouw worden. ln Holland, na
melijk in Gorichen zijn 4 Belg-s; he veekooplieden aange
houden, die de veemaikten afliepen met valsche Belgi
sche bankbriefjes van 1000 f". Kameraad Woeste en
heel zijn kliek bewaarders zijn in de patatten met hun
p a i <-m de kiezingen te doen uitstellen tot toekomend
jaar. Zij zijn onwederroenelijk vastgesteld op Zondag 16
November en de gemeenten die moedwillig tegenwerken
zal men een bijzondere knmmissaris zenden en den Bur
gemeester en den Sekretaris den bak insieken. Welke
Demokraat zal weigeren in te teekenen op het Pieter
Daensfonds, 't is een laatste blijk van genegenheid die
wij aan onzen betreurden hoofdman kunnen geven.Bij
de bedienden komt er weetom roering; het sijndikaat ver
meerdert zeer st rk in ge'al en in 't kort, volgens ik ver
neem, wordt hier een groot Congres gehouden voor al
de bedienden van de Dendervalleiop dit Congres zul
len de Se-ü-teurs en Volkvertegenwoordigers uitgenoo-
digd wurden. alsook de fabrikranten an Aalst en om
liggend-; de bediei den zijn vastbesloten eendrachtig sa
men .e werken om in 't vervolg wel als bedienden ea niet
als minderwaardigen behandeld te worden. In Door-
mjk is weeral een smartelijk ongeluk gebeurt op het
oefeningsplein van 't leger; 2 soldaten van 't 3e jagers te
voet oei jnöen zich in 't werpen met handgranaten, een
der soldaten hield de granaat te lang in de hand met het
lendoor sta Ai dorp, klagen zij lieien voor het b&I SSrif'dat.ze °nlp,ol'« - £'^le
dreiede land hun kloek, «zond. ieuedio liif doorken,.. erband alrakle; zijn kameraad, die er nevens stond.
dreigde land hun kloek, gezond, jeugdig lijf doorkervea
en.... lijden gebrek. Eene aainoesishun loon. Wat zal
het binnen eenige jaren zijn
Toen dagelijks duizenden en aogmaal» dnizendea En-
gelschcii en Amerikanen naar hun land terugkeerden,
moesten onze j->ngens onder de wapens blijven. Zij waren
de eersten en moeten het langst dienen. Zij hebben in
wreed martelende onzekerheid - hoe of het thuis wezen
zou den Dood getiotseerd, geen nieuws kregen ze van
hunne geliefden, geen troost in hun pijnende smart. Na
werd erg gekwetst aan het hoofd en den schouder. De
ooi log heelt toch vele veranderingen teweeg gebracht,
vroeger was het altijd de katholieke partij die uitgenoo-
digd werd otn de officiëele of andere feesten op te luiste
ren en nu zijn wij zoover gekomen dat men voor alles de
medewerking vraagt en bekomt van de andere partijen
en de feesten en vermakelijkheden vallen aldus beter in
den smaak van Volk ei lukten veel beter. Wanneer
woidt de medewerking der verschillende partijen du eens
zeven maanden wapenstilstand, nu honderdduizenden n'f SchePen Co1 e2e?
bondgenooten reeds ontslagen werden, mogen aij nog j Vnlïïf*\iï JI*i^ ?il]\en staan>.anders zal ktt
niet aan moeder het snerpend wee klagen, dat hun hart i efrstkomende kiezing de
r het snerpend wee klagen, dat hun hart i
doet bloeden
Beeft de Regeering misschien voorde mannen van den
IJser Schrikt zij er voor terug hen vóór de kiezing te
ontbinden, omdat zij zouden vertellen aan wie het hooren
wil, hoe midden de tragiek van huinen vreeselijken
strijd, zij door onmenschen verdrukt en verstooten wer
den, hoe u/ize Vlaamsche jongens de overgroote mas
sa van t,et leger vervolgd werden omdat 'zij Vlamin
gen waren
Vlamingen broodnwen en kerkeren, dat kan onze
Regeering. Recht plegen, daartoe is zij niet in staat. Wee
hun, de hooge Heeren
Reizende Werklieden, brengt hulde aan uwen
Verdedigtr Pieter Dams; schrijft in op het
Pieter Daensfonds.
Aan elk den
vriendelijken goe
den dag, maar
'k geloof dat de
weermaker nog
altijd op schok is
en zijn werk over
laat aan een leer
jongen anders
zou hij toch wel
moeten weten dat
wij nu meer dan
regen genoeg ge
had hebben, wij
zullen hem nog
eens 14 dagen
tijd geven om
't weer te verbe-
zuivering zelf doen
en de waterratten die er meest tegen zijn in hun hoi te
rug duwen.
al onze Vlaarpsche eischen ineens verwezenilijkt. Docjh
hier ligt de knoop welke partijen zijn waarlijk Viaamsch-
gezind Eenvoudige vraag en nog gemakkelijker ant-
wo rd wat de socialisten zijn hebben zij op li Juli ba-
wezen, door het v, .Ik ja, door de centen der werklieden,
maar voor het volk Met woorden misschien, maar met
daden nooit (ge hebt maar naar gezel Wauters te zien,
om een voorbeeld te hebben onder velen). Dat de groote
liberale jannen geen flamingant zijn, zulks verwondert
ons niet de liberale doktrmairs waren steeds met hart en
ziel tegen het volk, dus ook tegen de Vlamingen en het
Vlaamsche ideaal. Blijven nu nog de katholieken. Vroe
ger waren de Vlamingen de koord niet waard om opge
hangen te worden en nu zwemmen die heertjes zoo maar
ineens over van Vlaamschgezinüheid. Doch dit alles is
slechts truc waarin men klaar moet zien de kiezing raakt
en door het algemeen stemrecht dreigt hun oud versleten
politiek kraam in te storten. En dat mag niet En daar
om, recht weer moet het oude kraam en dit zooals altijd
ouden rug der Vlamingen. Doch men kan zich bekeuren,
hoor ik iemand opwerpen. Zeker, en er is zelfs meer
vreugde voor een berouwhebbende zondaar dan voor
negen en negentig rechtveerdigen die, trots vervolging en
lijden, steeds hun Vlaamsch ideaal getrouw bleven. Ook
voor berouwhebbende zondaars is er steeds plaats onder
de Vlaamsche Vlag. doch dezen past het nederig te zijn
en niet den hoogen toon tc voeren. Dit moesten die heert
jes eerst eens overdenken en dan zouden zij wel eens
rouwmoedig op hun borst kloppen. Blijft nu nogj de
Kristene Demokratische Partij ri« ware Vlaamsche, die
steeds l aar Vlaamsch ideaal getrouw bleef. Hier verder
over uitwijden willen wij niet, dit is reeds herh mlde ma
len genoeg bewezen. Vlaamsch er. demokraat gaat steeds
t zameu. Aansluiten dus, Vlamingen, aansluiten, en
welhaast rijst een nieuwe dageraad van vrijheid en recht
over Vlaanderen
Vlaamsch en vrij
Staat onze K'iatene Volkspartij
Op Donderdag 10 Juli 1919, is een Komiteit ge
sticht, dat zich gelasten zal, gelden in te zamelen, tot de
verheerlijking van onzen diepbetreurden leider
8'IETEIt I>.\EIVS
Hij die alles offerde voor zijn Volk, voor de grootma-
king van ons diepverdrukie Vlaanderen, moet op eene
plechtige wijze vereeu.wigd worden.
We doen een beroep op alle volksmannen, om door
hunne insch-ijving, hoe klein ze. ook weze, eene laatste
hulde te brengen aan Hem, die immer aan de zijde stond
van ons diepvernederde Vlaamsche Volk.
Alle inschrijvingen zullen in De Werkman verschij
nen.
Harop, propagandisten, dè handen uit de mouwen,
too.nt dat in U nóg immer dezelfde offervaardigheid
schuilt als voorheen.
Voorziet U van inschrijvingsiijste», en ijvert om deze
zoo vlug mogelijk te mogen terugsturen met de inge
schreven gelden.
We stellen ons voor, onzen Betreurden Hoofdman in
de maand September plechtig te herdenken, door het
Dlaatsen van een MEDAILLON op het praalgraf. La
ter zal de juiste datum bekend gemaakt worden.
Allen aan 't werk. De tijd is kort, dus niet gedraald,
er mag geen oogenblik verloren gaan.
HET BESTUUR
De SchatbewaarderDe Voorzitter, De Schrijver
I.od. De Backer F. Bocqué. At ex. De Vos'.
Brusselschesteenw.il Vaart, 1 Alb. Liênartstr 21
(Zeebergbrug)
Staatswerklieden schenkt uwe penning ter t Leden Blanckaert Th. 25. Ajuinstr. De Cock joz.
verheerlijking van uwen koenen Verdediger i Grcenstraat; Hanssens j°z. Gentsche Steenweg.
Pieter Daens. N R Vnr,r
Het 11 Julifeest heeft voorzeker bewezen dat er m -
Vlaanderen iets broeit, wat zeggen wij, dat er een mach- miteit en bij verschillende partijgenooten
N. B. Voor aile inlichtingen en aanvragen van .lijsten
wende men zich tot den heer Alex. De Vos, Schrijver van
het Pieter Daensfonds.
Men kan inschrijven ten lokale Volksverheffing, bij
onze boden der Ziekenbonden, bij de Leden van het. Ko-
tige stroom van Vlaamsch zijn en Vlaamsch voelen door
gansch Vlaanderen bruist, stroom die dagelijks nog aan- -,.„(W| luucwiikou uu-
groeit. Inderdaad, in alle Vlaamsche steden hebben De Cock Jozef 5,00; De familie De Neve-De Neef'lan
geestdriftige betoogingen plaats gehad, tot ia de duffe 20,00; De Smedt Karei 5,00; De Vos Alex 5 00* Hans-
1" InschrijvingenBocqué Felix 5,00; Boone Löop.
6,00; Braeckman Adolf 5,(4); De Backer Lodewiik 50,00*
Tin Cnnlr In-iof K AA. Plc:i:_ r, J. -
bureelen van onze franskiljonsche ministeries heeft het
Vlaamsch orkaan gewoed, en zelfs in het door en door
verfranschte Brussel hebben de leeuwen gedanst, onder
t geleide van onze dappere Vlaamsche frontmannen.
De Vos Alex 5,00; Hans-
sens Jozef 5,00; Heiremans Emiel 5.00; Rumbaut Kamiel
5,00; Van. eenige moedige fichas 5,00.
Jaannette Colinot 0,50; A. De Smet 0,50; L. De Braawer
1,00 Frans Stuyver 5,00 Alfons Bogaert 5,00 Rosdgehaald
-. ri- .uu...ai,.it .'uiiiuiciiiiii.il. t »,-v nuuiio uuuacii j,uu KOüugenaaia
Duizendeoogen hebben van geestdrift geblonken, dui- «a de meeting 19,14 Louis Staipaert 2,00 Jan Va« Auden-
zende boezems hebben van jonge, frissche Vlaamsche i??™5'?? Va» Lierde Frederik 5,00M. Edmond Tallier
kracht gejaagd, duizende kelen hebben Vlaanderea's V 50-°®Een demokraat van den
rechteisch uitgeschreeuwd. Op 11 Juli hebben wij gevoeld 1 oo'6™'615'°° Georee De Ne,,e 2,00Au2- Van
dat wij een macht zijn, een ware Vlaamsche macht, die
Inschrijvlngslijst Nr 11E. Schockaert 1 fr. Is. Haliaert Ifr.
'ast wij voelden ons vrij I Edoch, zoo een dag van
geestdrift is niet voldoende, geestdrift mag en moet er
zijn ja, doch geestdrift alleen zal ons geliefd Vlaanderen
en zijn volk niet redden wij moeten daden stellen.
Vlaanderens diep vernederde oorden,
Vragen daden maar geen woorden.
Daden ja. En daarom handen uit de mauwen en aan
t werk. Wij willen en zullen de beloften op 11 lull aan
IflQ IfPlipfH \flliridnran nn »ïf« ...II. f
de Meersch 1 fr.; Th. Van der Eist 0.50; Onbekend l .OOj'sGèe-
roms 1,00; Marcau 1 fr. E. Bequé 0,50; Onbekend 0,25.
Aan al de Demokraten vsn het Arrondissement. Dsmo-
kraten, Vooruit I Het eerste sein van werking is gsge-
ven Wie mag achteruit blijven NIEMAND 1!
b 1U liauucil uuui nci ^,,e Demokraten zonder onderscheid, moeten medehel-
aigemeen stemrecht. Inderdaad, zoo gansch Vlaanderen l P«n aan het inrichten van den nakenken kiesstrijd,
echte Vlaamschgezinde volksvertegenwoordigers ter Ka- i e.en demokraat, wie het ook zijn moge, of wé
i ncci ic VC1UC- ui j p J"'*
teren, anders gaan wij allemaal in werkstaking Van j Fn Jh ai|Seren e".-zlJ° ^°.lk Kedaan volbrengen,
werkstaking gesproken, die Clemenceau is toch een oude ?"™--^--daar.t0e ,'^t ln onze handen door het
en slimme rat, de algemeene werkstaking die in al de
geallieerde landen moest plaats hebben op 21 Juli, is I
- .fewu .v. ,.iB- j ^.ji. moge, of wat zijn
mer stuurt, dan is Vlaanderen van zelfs gered, dan zijn j onthouding heeft geweest, mag afwezig zijn op de groote