t
'f\
am
Onze Veldwachters
•13
HET LAND VAN AEL5T
Referendum
OPGEPAST
Leve de Vrede
Eeu Eed,
!n de Kamer
Goed Goed
die geen Eed is
Ouderdomspensioen
Paler Stracke
naar 'Polen.
gerk
Wij hësman
onze hoede te zii
Leost in
DONDERDAG 18 MEI 1921
NUMMER 2519
WERKMAN
Stichter PIl- TEIt nAEi\g
Abonnementprijs per jaar'": 7,50; per 6 maanden 3,75 fr.
Hoofdcip&teller r K.-i.,. Vaiv op deïv Bosch, Volks vertegeriv ofyüi,
Op voorhand betaalbaar.
HET
Het referendum of rechtstreek-
sche volksraadpleging kwam
reeds twee Dinsdagen ter bespre
king in de Kamer. Het heeft zijn
goede en zijn kwade zijde het
heeft dus ook zijn bekampers en
zijn verdedigers Sedert de invoe
ring van het algemeen stemrecht
en de evenredige vertegenwoordi
ging ■'eeft het referei dum menig
aanhanger verloren. De noodzake
lijkheid van een rechtstreeksche
volksraadpleging doet zich niet
meer zoo levendig gevoelen als
voorheen, ten tijde der cijnskie-
zers en ook ten tijde van het meer
voudig stemrecht, als een betrek
kelijk geringe minderheid de
meerderheid had over de massa.
Men werpt op dat het onvoor
bereide volk,dat niets begrijpt van
een belangrijk vraagstuk, door
JA of NEEN zijn wil zou opdrin
gen, en de meest menschelijke,
ae meest redelijke oplossing
verhinderen zou kunnen.
Dat onbevoegden, onbekwa-
men, ongeletterden zelfs de
schoonste wegen zouden kunnen
afsluiten.
't Is mogelijkmaar we moeten
ons menschen ontwikkelen, deel
DOEN nemen, kost wat kost, aan
ons politiek, ekonomisch en ver
standelijk leven,
Dat kunnen we niet beter dan
door daden te doen stellen.
Woorden en predikatiën hebben
geen waarde hier Zeker, er zal
wel iets, misschien veel verkeerds
uit spruiten, ten nadeele van wie?
Van t algemeenTen nadeele van
hen die 't zóó hebben gewild.
De ondervinding is de beste
leerschool en na geproefd te heb
ben hoe ze smaken, de vruchten
van lichtzinni-hnd en onbezon
nenheid, zal de eerlijk: praktische
geest der massa niet zoó licht op
verkeerde wegen aansturen naar
slechte doeleinden zal beter
overwegen, raadplegen en gelei
delijk komen tot scnooner plicht
besef.
Er zijn gevallen waarin referen
dum een noodzakelijkheid kan
worden. De huidige toestand te
Aalst leert het, doet het gevoelen.
De Kristen Demokraten willen
de evenredige vertegenwoordiging
in het samenstellen van bet sche
penkollege. De liberalen insge
lijks. De socialisten willen niet
met de katholieken besturen en de
katholieken zouden 't graag doen
met de Kristen Demokraten, met
uitsluiting van socialisten en
liberalen.
Tot daar staan de zaken. Toch
moet de stad bestuurd worden.
De kiezers willen het en de 23
fekozenen kunnen zich niet aan
un plichten onttrekken.
Indien er tot geen akkoord
wordt geraakt kan alleen een
referendum de kwestie eerlijkst
oplossen
Zijt ge partijganger van een
eerlijke evenredige vertegen-
woordiging in alle besturen
Door een referendum die kwes
tie op te lossen ware eenvoudig.
Wij zijn overtuigd dat een ver
pletterende meerderheid haar JA
zou uitspreken en de zaak met een
slag opgelost ware.
De partij die zich niet zou wil
len onderwerpen, zou de gevolgen
hebben te dragen van haar onwil
ligheid I...
L. Van op den Bosch.
Kristen Demokraten van stad
en buiten, gaat zonder wachten
naar uw Oemeentehuis zien of gij
op de kiezel slijsten staat, 't is nu
ae tijd.
De vredegedachte heeft in de
i laatste, troebele dagen geen voor
uitgang gemaakt. Pijnlijk doet het
aan dat, na een bloedigen storm,
j dien wij ter nauwernood hebben
doorgeworsteld en overleefd, de
s menschen zoo weinig afschrikken
Ivan al het gruwelijke, al het god
delooze, al het duivelsche van den
oorlog.
Wat ellendig is, onder de groo-
te vaderlanders, die niet willen
dat België worde gekrenkt in zijn
eer, in zijn belangen, in zijn op
bouw en zijn ontwikkeling, tref
fen wij aan vele schuimers en
vele woordhelden van gedurende
den oorlog
Wat drijven di^kerels
Met welk doel schreeuwen zij
het uit
Wat duiken zij
Och, zij zullen ergens weerom
zitten waar 't veilig is; waar hun
kostelijke persoontjes geen gevaar
lijden; kogels, granaatscherven,
doodende gassen, laaiende vlam
men zullen zijn voor de anderen,
die daarna als helden zullen ver
eerd en gevierd worden.
Zij zullen trachten kruisen, me-
daliën en linten te krijgen ot te
rooven; zullen trachten rijker te
worden in overvloed leven is
toch zoo schoon
De hemel is eenigszins opge
klaard. Duitschland ging op het
ultimatum in en zal betalen.
Het heeft inderdaad een groote
overwinning op zichzelf behaald.
Wij begrijpen licht wal het is voor
een land als üui|scnland, de dui
men te moeten strijken; wat krak
zijn fierheid, zijn nationale truts,
zijn verbluffende hoogmoed heeft
gekregen door het gezonden ulti
matum
Het geeft toe. Het wil geen
nieuwen oorlog. De drijvers zijn
ontgoocheld.De pacifisten juichen
Verleden Zondag kwam Poin-
carrè, de gewezen voorzitter der
Fransche republiek naar den Bel
gischen vazalstaat-
Hij had het immer tegen den
vrede en zijn komst naar ons iand
op die dagen van spanning, is een
kaakslag gegeven aan alle vrede-
apostels. Zijn woorden zijn een
vloek tegen de vredegedachte.
Waarom zulke menschen huldi
gen? Is de geschiedenis niet daar?
Leert die dan niets
En de woorden van Kardinaal
Mercier
Weerstaan. Vijanden dooden
zooveel mogelijk I
Zijn dat vredewoorden
Is dat een liefdezang
't Doet oprecht treurig aan als
tne,i zulke woorden hoort in den
mond van een priester, van een
aartsbisschop.
Waar bleet dan de broederlijke
liefde; wat gewerd er dan van
's Heeren geboden
^.Ons volk is grootmoediger.
Dat ze de schade herstellen; de
misdadigers bestraffen en dat
men ons zwijgt- over den oorlog»
Zoo spreken de aibeiders, de
kleinen met hun ruw gezond ver
stand, en zij hebben gelijk.
Monseigneur Mercier zal niet
meevechten; Poincarré zal 't even
min en duizenden van onze jon
gens hebben geen zin een tweede
maal voor kanonnenvleesch geno
men te worden.
Dat laatste is stellig en 't zou
kwalijk ingeslagen hebben als
't op een nieuw oorlogje uitsprong
Voor de rust en den vrede is't
dus alleszins gewenschten het
aanvaarden van 't ultimatum heeft
meer dan een zucht van verlich
ting en verlossing doen loozen I..
Laat ons dus tevreden zijn en
zingen 't Is vrede nu, 't moet
altijd zijn I
L. Van op den Bosch,
Volksvertegenw.
Eerstdaags komt ter bespreking in de
Kamer het wetsvoorstel betreffende de
jaarwedden der veldwachters.
De voorgestelde wijzigingen schenken
aan die nuttige ambtenaars lang geen
voldoening. Het wetsvoorstel voorziet
voorde kleine gemeenten een jaarwedde
van 1500 fr.voor de grootste een van
3200 fr.
Om de drie jaar heeft de veldwachter
recht op een verhooding van 3 o/'°. Na
dertig jaai dienst heeft de veldwachter in
een gemee te als Ottc-rgem een wedde
van omtrent 1950 fr., in een gemeente
lijk Denderleeuw 4160 fr.
Wat moet die man daarmede aan van
gen, in de huidige tijden Een werk-
looze, om niets te verrichten, kan met
spot op zoo'n veldwachter neerzien, want
den steun, dién hij ontvangt, overtreft
verre de wedde van den politiebeambte.
Is het belachelijk genoeg
Welstand, vooruitgang en rust zijn
kinderen van de goede orde, van 't ver
trouwen.
De rechters sturen er op aan dat de
politiebeambten geëerbiedigd worden.
Dezen moeten niet enkel hun stand kun
nen ophouden, maar b. schikken over
zekere onafhankelijkheid, over zekere
vrijheid, over waardeering vanwege de
gemeenteoverheden.
De veldwachter mag of kan den knecht,
den boodschapper niet zijn van den
sekretaris of den burgemeester. Zijn
werk is beter en schooner.
Een veldwachter, een policie-commis
saris, zwicht er vaak voor een proces
verbaal op te maken tegenover een ge
meenteraadslid of een bijzondere, die hij
op fout betrapt. Waarom De reden is
gemakkelijk te begrijpen. De hoofdreden:
hij staat niet vrij. En na de verbetering
zijner jaarwedde zal die kwestie stellig de
grootste aandacht van den bond der
veldwachters Hoeven te trekken.
De stichting eener kas van weduwen
en weezen. Het^undeeren van een kas
die, in geval van-ziekte of ongeval, hen
en de hunnen voor armoe vrijwaren het
bekomen van een pensioen zijn al zaken
die, hopen we, door hen zei ven bestu
deerd zullen worden.
Dit voor later dus.
Woensdag 11 Mei. Zagerij over de
wet op de oorlogsschade. Zelfs de geteis-
terden verwerpen de wet, met al haar
spit>vondigheden. Daarna is 't een ge
harrewar over de erkenning van kinderen
van oud-strijders. Alleman komt met iets
voor dm dag dat aan niets gelijkt en
schijnt iets te zijn. 't Is een koers de
Kamer uitde winner van Stokkel heeft
er niets aan. Te half vijf zijn we nog met
7 man.
Donderdag voormiddag. Er zijn nog
een tiental sprekers ingeschreven er
mogen er maar vier meer het woord voe
ren en dat voor vijf minuten ieder. Minis
ter Neujean antwoordt een uur lang.Dan
komt de ondervraging Van Remoortel
-ver de Loyd Beige. Van dat lustig ding
spreken we eens later.
's Namiddags gaat het over den eigen
dom van schrijvers en kunstenaars...
Vrijdag 13 Mei. We zijn met vijf
aanwezigen, als de zitting begint.
Het gaat er nogmaals over de wetti
ging der kinderen, dan over het Vredes
verdrag met Hongarië en eindelijk over
het wetsontwerp betrekkelijk klerken en
bedienden.
Als er gestemd wordt loopen even hon
derd manschappen aan dan trapt elk het
af. Te vijven zijn we nog met 5, de Voor
zitter meegeteld. Uit vrees dat hij alleen
zou blijven sluit hij de vergadering.
Buiten heeft het ferm gebliksemd en
gedonderd. Te Berchem, Bodegem, Dil-
beek heeft het geregend dat het schuim
op de straten staat...
Goed weer gemaakt, zegt een boerke.
We zagen, met onverholen vreugd,
gisteren dat onze weezen hun plechtige
heilige kommunie hebben gedaan, de
jongens in matrozen kostuum, de meisjes
in witte kleederen. Niet alleen wij maar
-"1 de menschen waren tevreden, 't Was
feest in het weezen huis en ook voor de
oude mannekens en de oude vrouwkens
was 't kermis en 's avonds mochten ze
naar de cirk.
Zicdaa« wat we van harte toejuichen.
Er is wat veranderd... tpn goede.
De weg is lang reeds klaar er was
alleen Lwesbe hem te willen op-
gaa-
£In een dorp was er geweldige kies
strijd. De baron er was een baron op
het dorp zoo'n slag van menschen zijn
er nog hier en daar... Die baron was
geen zeep, blink, vet of smeer-
baron, maar een echte baron, met een
blazoen t-n een stamboom, zoo oud als
de Kattestraat, of nog 7 maand ouder.
Die edelman hoed af patroneerde
de lijst van den Burgemeester, die met
de Duitschers wat uitgestoken had I
Wie land huurde van dien baron werd
verplicht te KIEZEN voor den Duit-
schen berremeester. Wie ze niet betrouw
den moesten geteekende kiesbrieven ma
ken. Jef moet stemmen achter de namen
van de vier eerste kandidaten, Pol ach
ter de namen van de vier laatsteKarei
moest a leen de tweede overslaan; Free
de derde; Sus moest van boven doppen
en een kruiske daarachter maken, enz.
Als er zoo geen brief uitkwam, gare a la
bombe...
De menschen dachten Ze zullen
't niet weten I of ze peisden 'k Vaag
er mijn botten aan I
Jawel Maar de getuigen van men
heer den baron hoed af waakten,
teekenden aan en eer het drie uren van
den namiddag was, hadden ze den uit
slag reeds overgebriefd naar het kastee'.
Een vraagske nu Hebben die men
schen GEZWOREN het geheim der kie
zing te bewaren Hebben zij hunnen
eed er op gedaan Ja?
Welnu, tegen God eh tegen de wet
hebben die menschen gezondigd.
TROUWLOOS en MLINEEDIG zijn
ze en geluk kan hun die daad niet bren
gen.
Het is stellig dat al de opzeggen
van land, wei, pachthoeven nu gedaan,
't gevolg zijn van kiesdwang.
Wij stelden dan ook aan den heer Mi
nister van Rechtswezen de volgende
vraag
Op honderden plaatsen werd in de
laatste weken, door deurwaarders en
bij aangeteekenden brief, ojizeg van
land en huizen gedaan. Dit aan kie-
zeis die niet gedwee den nek hebben
gebogen voor de grillen van anders-
denkende eigenaars.
Denkt de heer Minister niet dat het
tijd wordt een einde te stellen aan die
vooreeuwsche praktijken Ware het
niet nutiig aan de parketten bevelen te
geven oesaangaande overal een streng
onderzoek in te sMIen en de statistiek
aHe kondigen van die strafbare feiten?
lewaerW
was del,
weken t
felijk et.
hoeveel
heeft, hoi
God en
zal noofi
gebukt j
ballingst...
pas enkele
geëerd et
landers
kwam. ovè/}4
predikbeurt.-,.,
wonderd op dan,
priestei;; in balftkf
hoeft niet gezeró
de strijd in W
daglicht kWaSL
gekend t en gev
in België en f
verbannen.
Zóó wordetj^
Vlaanderen/;]?!
V
Den'yA
gekozenen, L
cieele uithoorn,
vergaderd mei
van de soci>
liberalen, ft
Ih'gmntjCL f
noodiging de
onzegekoze
had met het
een gekozen-
van 't groem'1
VED« «temt
der
woo. JL' .mee
D,
HET
Van overal komen klachten.
De oudjes worden ongeduldig" en niet
zonder reden.
De maand is over den helft en nog is
er maar geen schijn dat de pensioenen
eerlang gaan uitbetaald worded.
Met hoeveel verlangen kijken de afge
sloofde vaders en moedertjes er naar uitl
't Is hun beloofd op alle tonen, door
allerlei vcelbelovers. 't Zal regelmatig om
de maand betaald worden. Z'hebben er
nun boo tjes op te weeken gelegd en
van maand tot maand kijken duizenden
er verlangend naar uit.
't Komt niet, klagen ze den laatsten
van ieder maand.
't Schijnt ons wel toe dat er met oud-
es genoeg is gespoten dat het meer dan
hoog tijd wordt een einde te stellen aan
dis malfe grap.
't Moet onderzocht worden I.
Van allemaal
Dat kan nieter zijn er duizenden
wier zaak gansch in orde moet zijn en
sedert lang; dat men die uitbetale; zij
aan wiens rechten getwijfeld wordt, kun
nen het goede recht van de anderen niet
in den weg staan.
De Gemeentebesturen hebben 175 dui
zend aanvragen ontvangen.
Eenige honderden pensioentitels zijn
reeds verzonded. De ontvangers der be-
lasiingen betalen om de drie maanden.
Van af 7 April zijn die betalingen be
gonnen.
Laat ons hopen dat het voor Aalst niet
te laug zal uitblijven I
De hooggeachte Pater Stracke, S. J.,
schrijver van «Arm Vlaanderen» enz.
moet, op bevel van den Generaal zijner
orde, als missionnaris vertrekken naar
Polen om er een nieuwe gemeente testich- i
ten. Dit bevel is natuurlijk zeer beleen
en welwillend ingekleed, maar in feüe is
het eene verbanning voor dezen hot
nen Vlaamschen printerNa Patar. 5
hoffelijk.
Wij verhó
grontste grom
tij pogingen
leen maar
eigen panij, or
sluiten met de ft
't Is op
een deel va?.
vo!ksp\
Krak. j
ik het
Krik.'-
Krak.
diplomaten.
Krik. -
Krak. -
alle kanten i
Krik. -
zijden hebbi
Krak. I
Krik. Joi
anderen te...'
Krak.v
Krik. - De D
deren... ",:-
Krak.
Krik.
Krak.
Krik. Na
hun ooreri-
Krak.
van de kattei
bergaf
Krik.
worden ze d/j
Krak. -
Krik. -
Krak. -
omdat... W" V
Krik. - 0>.4'
Krak. - En"
gemaakt is..
Krik. - O/"*
nen van alfeSff
Krak. JT'
Krik. -/.
Krak.
niet..
ft Krik. 'C
leen..
Krak. —i.
if