HET LAND VAN AELST
De Gemeenteraden.
'S LAVüS SCHULD
OPGEPAST
De Dcmokratie der
groote Heeren
Een rilling
DONDERDAG 26 MEI 1921
NUMMER 2520
49* JAARGANG
DE WERKMAN
Tolk der Kristenc Volkspartij va n h»t\
Arrondissement Aalst
De Waarheid is ons Wapen
Rechtvaardigheid is ons Doel
Stichter PIETEIt DAEIV6
ifoofüopstellcr s K.-L.Vaivop deiv Bosch, Volksvertegenwoordiger.
Abonnementprijs per jaar 7,50; per 6 maanden 3,75 fr.
Op voorhand betaalbaar. p,ijs per nummer0.16
De gemeentelijke verkiezingen
hebben aan het volk een stuk van
zijn zelf zijn teruggegeven.
De strijd heeft om zoo te zeggen
bijna overal in het teeken van het
zich zelf zijn gestaan, zoo zal het
voortgaan bij elke kiezing. Het
algemeen stemrecht is de sleutel
die ons volk moet brengen tot zijn
plaats in de maatschappij waar
net recht op heeft. Het moet die
wantoestanden weg nemen welke
hun als minder doet voorzomen
in vele «ogen, alhoewel hij soms
wel de meerdere is in gezond ver
stand.
De samenstelling der gemeente
raden moet en zal veel bijdragtn
tot vermindering van den bitteren
klassenstrijd, zoo men maar wijs
genoeg is om ten volle eerlijk te
zijn en elk zijn recht erkendwordt.
Dat de leidende standen er zich
van bewust zijn dat hun rijk van
heerschen uit is, dat andere tijden
in geluid zijn dat ze met die tij
den, in eigen belang, mee moeten;
dat ze veel, heel veel water in hun
wijn moeten doen.
Kunnen ze dat Hopen wij het
voor hen zelvewant zoo liet
door hun koppigheid moet gaan
zonder hen, zal het ook tegen hen
zijn dat anderen zullen besturen,
aldus het slechte voorbeeld door
u gegeven navolgende, zullen zij
u uit alles verbannen. Wilt gij,
oude Bewaarders, wat gij aan an
deren gedaan hebt dat ook aan u
gedaan wordt? Ons goed, maar
zoo gij denkt dat wij de slagen
voor u bestemd zullen opvangen,
dan rekent gij verkeerd. Als bij u
het gedacht opgekomen is om met
zoete mondjes en glimlachjes tot
ons te komen, dan wijzen wij met
minachting u de deur en willen
dat wij v. 'aan van uw bezoek
versehoond blijvenals u het
ernstig meent met de rust en de
toekomst der stad en ge in prin
ciep instemt met de voorstellen u
door ons gedaan, de eerlijke toe
passing der evenred. vertegenw.
in Schepen Kollege, Hospiciên,
Weldadigheldsbesturen, enz., dan
zijn we te vinden en wenschen
wij dat alle partijen samenkomen,
en ieder zijn deel krijgt die hem
toekomt volgens eerlijkheid en
rechtvaardigheid-
Veel wordt er gesproken in de
stad, nog meer gelogen, over zoo
gezegde toenaderingen van ons
tot de katholieken of tot de socia
listen. Sommige politiekers geven
door hun woorden aanleiding up
dat die leugens in gang zouden
blijven bij het volk. Om die leu
gens het hoofd in te drukken wil
len wij onze lezers op de hoogte
houden van den gang van zaken.
Op 7 Mei hebben wij een uit-
noodiging ontvangen van de soci
alistcn door tusschenkomst der li
beralen, die ons vroegen tot
eene bijeenkomst op het buiten
goed van M. De Blieck, senateur;
twee van ons mannen zijn er
heengegaan. Er waren daar als
afgevaardigden der socialisten
M. Nichels, volksv. en M. Steen-
hout; voor de liberalen: M. De
Windt, notaris en M. De Blieck,
senateur.
De socialisten die officieel man
daat hadden van hun partij, stel
den voor een samenwerking der
drie partijen, tot het vormen van
het Schepen Kollege zonder de
katholieken.
Onze afgevaardigden deden op
merken dat zij geen m mdaat had
den en dus geen antwoord daarop
konden geven, maar dat ze wel
dit voorstel aan de partij wilden
overbrengen die dan zou antwoor
den.
Op denzelfden dag (7 Mei) had
vriend Jan De Neve eene vergade
ring op het stadhuis, over hat
Congres der Maatschappijen van
Onderlingen Bijstand, waar ook
M Moyersoen aanwezig was, die
bij het eindigen der vergadering
vroeg om vriend Jan De Neve te
spreken en het voorstel deed opdat
wij, Kristen Demokraten, met hen
een Schepen Kollege wilden sa
menstellen, met uitsluiting der
andere partijen Vriend De Neve,
die ook geen mandaat had, heeft
ook geantwoord dat hij het voor
stel zou overgemaakt hebben aan
het hoofdbestuur, dat dan zou
geantwoord hebben.
Op 11 Mei hebben wij namens
het hoofdbestuur aan socialisten
en katholieken volgenden brief
gestuurd
MM.
Uit naam van het Hoofdbestuur
onzer Demokratische Partij, zijn
wij zoo vrij U eerbiedig te berich
ten, dat wij schrap blijven staan
op het princiep der eerlijke even
redige vertegenwoordiging, dat
een punt is van ons programma
Wij willen dat elke partij het deel
der verantwoordelijkheid drage,
dat haar door het Aalstersche kie
zerskorps, op 24 April, i? opge
dragen. Wij willen niet dat een
enkele der politiek? groepen zich
onttrekke aan de plichten die op
hem wegen.
Verder verwijzen wij U naar
het hoofdartikel dat verschijnt in
De Werkman van 12 Mei.
Met die gedachten bezield en op
die bazis, zijn wij te vinden voor
verdere onderhandeiinhen.
Aanvaard, MM.,de verzekering
enz.. Namens het Hoofdbestuur,
De Schrijver,
Aug. Van de Vondel.
En nu ons bijeenkomst met de katho
lieken. DinsdaiMyAgiwaren wij op een
bijeenkornsPo^TeRraanuis, met Burge
meester De Hert, Schepen Moyetsoen,
Schepen De Valkeneer, Baron de Bethu-
ne en M. Smedt.
Die heeren vroegen ons hoe wij de toe
passing der evenredige vertegenwoordi
ging verstonden In het Schepen Kollege.
Wij hebben daar het volgende op ge
antwoord
Aangezien de katholieken tien gekoze
nen hebben, dus de grootste groep uit
makende, hebben zij, volgens ons, aan
spraak op het burgemeesterschap en een
schepenzetel.
De Socialisten zeven gekozenen en de
liberalen twee, hebben recht op twee
schepenzetels wij Kristen Demokraten
vTer' gekozenen, nebben recht op een
schepenzetel, liefst die van onderwijs.
De katholieken vonden dat wij veel
eis-.hend waren voor de antiklerikalen,
dat ze ook niet op het princiep stonden
van eerlijke evenredige vertegenwoordi
ging, dat ze wel met ons wilden besturen
maar niet met de socialisten. Wij verwe
zen hen naar omen brief van 11 dezer,
door ons gezonden aan socrênisTêri en
katholieken, waarin we duidelijk zegden
niet tezullen ingaanop voorstellen dieeen
ander groep uitsluiten wij willen de eer
lijke toepassing der evenredigheid in alle
besturen.
Als d- katholleksn daar toekomen, dan
zijn wij te vinden.
Daar mede konden wij gaan en sedert
hebben wij niets vernomen. Dat is de
voile waarheid.
In twee woorden, wij hebben op alle
vergaderingen met de socialisten gezegds
weesteerlijk tegenover de katholieken;
op de vergadering der katholieken zeg-
den wij werst eerlijk tegenover de socia
hsten, dat is de -vensch van het kiezers
korps, die de samenstelling van den ge
meenteraad aldus gewild heeft, alle par
tijen er in laat ons dan ook al'e partijen
in de besturen brengen.
N.B. Wij, Kristen Demokraten,
hebben de overtuiging dat we de recht
vaardigheid in deze zaak dienen en heb
ben ons tegenover het Aalsiersche volk
niets te verwijten. Het gezond oordeel
van allen dte zonder naat of wraakzuch
tige plannen zijn, tegenover wie ook, zal
langs onze zijde staan.
Kristen Demokraten van stad
en buiten, gaat zonder wachten
naar uw Gemeentehuis zien of gij
op de kiezeislusien staat, 't is nu
Je tijd.
Wij spreken er niet gaarne over en
toch is het noodig.
De minister van Geldwezen heeft van
zuinigheid gesproken en beloofd groote
besparingen te doen, wij zien er volstrekt
niets van in de ontzaggelijke lijst der
sommen die ontvangen en uitgegeven
zullen worden gedurende het jaar 1921.
Wij staafi voor getallen die ontzettend
klinken. Onze schuld is 30 milliard of
30 duizend millioen of per hoofd meer
dan 375 J fr., een huisgezin van 5 perso
nen heeft dus een schuld van 18,750 fr.
meer nog en moet daarvan de intresten
betalen, genomen tegen 5 percent, wat
niet overdreven is, maakt dat een som
935 fr. per jaar,
Omtrent duizend frank jaarlijks voor
dat huisgezin en dit alleen maar om den
interett van de schuld te betalen.
Wij mogen echter niet uit het oog ver
liezen dat het grootste deel van de te be
talen renten vallen op de arbeiders, met
de hand en met den geest, op de kleine
neringdoeners, op de voortbrengers
wij blijven dus onbetwistbaar beneden
de werkelijkheid.
Als troost wordt ons gezegd dat Frank
rijk een schuld heelt die tienmaal groo-
ter is.
't Is echter een smalle troost voor een
kranke te weten dat er ergers een andere
is die veel zieker is dan hij. Ik denk wel
dat geen van beiden er een sikkepit beter
om wordt.
En die twee zieke landen durven, om
zoo te zeggen in 't aanschijn van andere
zieken die zich beter verzorgen, doen aan
imperialismehebben noten op hun zang,
zooveel en zoo hoog dat gezu- de zangets
er moeilijk zouden aan te krijgen zijn om
het stuk te zingen.
Zij schrijven honderden mlllioenen In
hun begrootingen voorde bewapeningen;
zij droomen van nieuwe bezetting en
nieuwe uitbreiding van grondgebied
zij willen wat hun niet toekomt en willen
de wereld noch eens doen schudden en
beven onder de bedteiging van nieuwe
gruwelen en nit uwe misdaden;
Wat een boel knoeiers.
Gelukkig zijn er nog menschen die
het beter voor hebben...
Ons arm lan fcken spant zich als een
afgedjakt ezelke aan den loggen Fran-
schen imperialistischen wagen.
Ons leger muet sterk zijn en groot
Waarom
Juist de begrooting van oorlog, die
men nu betitelt met den prachtnaam
begrooting van 's lands verdediging
helpt ons naar den dieperik.
Ons leger kost ons niet enkel een mil
liard aan onderhoud, maar die honderd
duizend man onder de wapens doen ons
jaarlijks zoo wat een half milliard verlie
zen aan dagloonen.
Het ministerie van bevoorrading kost
ons de oogen uit den kop, Het krisis-
fonds, de ondersteuning drr werkeloozen
drukken zwaar op 's lands financiën.
De woekeraars en zwendelaars leven
in een luilekkerland, roemen hoog het
Belgieksche staatsbestuur en schreeuwen
en roepen naar alle zijden dat zij de
goede vaderlanders zijn en men de ver
raders moet opknoopen.
Intusschen liggen de 7 milliard Duit-
sche marken nog immer tot een hoogen
berg te Brussel opgestapeld en weet nog
niemand wat er mee aan te vangen is.
En wordt naar nieuwe belastingen uit
gezien.
Wie zal men treffen
Dat is dc netelige vraag.
Laat ons hopen dat er eerlijk zal belast
worden.
L. Van op den Bosch.
't Was een uitgemaakte zaak zoo
dacht elk toch dat het algemeen stem
recht op een-en twintig jarigen ouderdom
jnoor niemand meer betwist zou worden.
De voorvechters van het feminisme
hadden alle batterijen opgesteld, om ook
het algemeen stemrecht te veroveren voor
de vrouwen op denzelfden ouderdom.
Voor ieder redelijk mensch is de tijd
als de mensch mondig wordt toch ook
wel dien waarop hij, in volle bewustheid
van zijn verantwoordelijkheid, gebruik
moet maken van zijn politieke rechten
Voor ieder redelijk mensch, ja I
Er is in den lande nog een vergadering
van geduchte grooten, stralende geleer
den, hoogverlichte bollen die er verleden
Donderdag anders over geoordeeld heb
ben.
Die vergadering is de Senaat.
Verouderd zegt ge, wel ja, verouderd,
middeleeuwsch, voorhistorisch als ge
wilt, m ar toch levend, handelend, wer
kend en zich stellend als ee:i vreeselijke
hinderpaal op den weg naar den vooruit
gang.
Die ouwe heeren hebben verleden Don
derdag, met schier algemeene stemmen
en onder geestdriftige toejuichingen ge
stemd, dat men 30 jaar oud zal moeten
zijn om voortaan kiezer te zijn voor den
Senaat.
Die heeren zeiven zijn gekozen door
kiezers van af 21 jaarzij zijn niet tevre
den over hun kiezers.
Zij stappen tien jaar achteruit op den
weg en herbeginnen of willen herbegin
nen van meet-af aan.
Dus volgens de beslissing der sena
toren zullen al degenen die den ou
derdom van 30 jaar niet hebben bereikt
geen senator kunnen kiezen.
En weet ge waarom
Om verschillende redenen 1. Verstan
dige menschen lijk senators zijn
willen alleen door verstandige menschen
verkozen worden. 2. De oud-strijders,
waarvan de groote massa Vlamingen
waren, kunnen voor die vroede heeren
niet stemmen dat kan niet3. De jeugd
heeft breede gedachten van 'n edeler
Demokratie, zij moet, wat het ook koste,
van de stembus worden verwijderd. 4
Een groot getal jonge werkers sterven op
de tijdruimte tusschen 20 tot 30 jaar.
Wellicht zijn er nog andere redenen die
zij niet zeggen, of nog niet hebben gefa
briceerd.
Het is te hopen dat de Kamer de hand
schoen zal oprapen en de groote heeren
betere manieren zal leeren en, alle gelijk,
een beter besef zal leeren hebben, van de
verzuchtingen van ons volk, van zijn
nooden en van hun eigen bekrompenheid.
De tijden zijn voorbij dat de eenvoudi-
gen zich lieten paloeteren door de zooge
zegde groote heeren.
Wij meenen zelfs dat het niet onvoor-
dcclig ware dat die groote bazen op
hunne beurt iets of wat gepaloeterd wer
den.
Daar kan voor gezorgd worden I
'triit ons leden door aio wij de historie
lezen, die ons door een Fransch, militair
geneesheer wordt verteld.
Langzamerhand ontpoppen ze zich en
toonen ons al het vuile van hun nacht-
vlindervleugelen. Vadeis, moeders, we
duwen en weezen leest aandachtig en
vloekt den oorlog en gij ouders, vrouwen
en kinderen leest met afschuw en vre st
den nieuwen, lustigen krieg, die de groote
vaderlanders bezig zijn met voor te be
reiden
Ernde Maart 1915 verliet het 63e Li-
niereg., hetwelk in zijn rangen talrijke
manschappen uit het Noorden telde
den sector van St-Hilaire Ie Grand, in
Champagne, om in Woëvre aan te vallen.
Volgens het plan Debeney kwam het
er op aan, den uitsprong van St-Mihiel
af te knijpen. Wat het 69e betreft, moest
het eén bataljon (het 2') vooruitwerpen,
langs de baan Pont a-Mousson-Thiau-
court.
De bevelhebber van het 2* bataljen,
Penavayr een voortreffelijk officier,
door iedereen bemind ternauwernood
indien nog niet ingerichte:) en voor ons
totaal onbekenden sector aangekomen
ontvangt een nota van den Divisie Gene
raai Arlabosse Onze artillerie heeft
wonderen verricht. De verdediginswer-
ken van den vijand beslaan niet meer
Gij moogt gerust tot den aanval over
gaan, met de pijp in den mond en het
geweer op den schouder.
Daarop begeeft de sceptisch aangeleg
de Bevelhebber Penavayr zich op eerste
linie. Ik vergezel hem. Met den verrekij
ker stellen we vasf, dat onze 75,r» er
maar luk of raak op los zijn gegaan. De
prikkeldraad, en de bijhoor'ge verdedi
gingswerken zijn onaangetast.
Daarop stuurt de bevelhebber, die
thans weet waaraan zich te houden, een
wielrijder naar den Generaal met een
omstandige plaatsbeschrijving.
Onmidd l ijk antwoordt de Oeneraal
op de keerzijds van bedoeld verslag Ik
heb de gewoonte riet tweemaal hetzelfde
bevel te geven. Morgen (4" April.) aan
vallen, om 7 uur.
Men gaat dus tot den aanval over, den
4n, om 7 uur. Regneville (waar geen
Dultschers meer zaten) wordt ingenomen,
en vervolgens..,, rik-tlk-tik, de Duitsche
machinegeweren verrichten «wonderen»
600 manschappen verloren en bijna al de
officieren. Van terreinwinst geen sprake.
De goede Generaal laat ons maar voort
in den modder ploeteren het was een
hondenweereen ware zondvloed van
regen en... Oostenrijksche marmieten,
tot den 5n April middernacht, waarna wij
eindelijk uiigeput en ontmoedigd, ver
vangen worden door een voltallig regi
ment waarvan de kolonel, trouwens,
'«anderendaags weigerde aan te vallen..
Ziedaar de ware oorsprong der mui
terij van 19 April daaropvolgende.
Gp Paaschdag, 4n April, had de 5de
compagnie aan dei kop gestaan van de
eerste aanvalsgolf, zooali men dat later
noemde.
Bij den aanval van den 19" April, die
al even erbarmelijk voorbereid was, vlak
vóór het bosch van Montmare, ten Noor
den van Flirey, was diezelfde 5de compa-
me weerom voor den eersten post aange
wezen. Natuurlijk viel dit niet in den
smaak der mannen. Den 4" April hadden
zij blijk gegeven van een buitengewonen
ondernemingsgeest, die bijna aan fanatis
me grensde, maar thans wilden zij er niet
meer van weten. Dekapitei moest alleen
het terrein op, viel in een obusput, werd
cr terug uit gehaald en ditmaal door zijn
mannen in bedwang gehouden in de
loopgraaf.
Buiten zich zelf van woede, beval de
Generaal lsdan, heel het 5de bataljon
voor een mitrailleuse in werking op te
stellen. Kolonel Paulmier wierp zich let
terlijk vóór hem op de knieën en smeekte
weenend om genade Hier werd het nu
een tragisch loven en bieden eerst moest
er 75 man aangewezen worden door de
sectie oversten, dan 50, dan 20, dan 10,
dan zonder genade, zes.
En er werd geloot, voor deze ZES...
Een krijgsraad werd gehouden in het
bosch van Flirey. De slachtoffers 4
manschappen en twee korporaals, wer
den langdurig ondervraagd, doch een
veroordeeling werd hun niet bïteekend.
Men bracht er 4 op 6 naar MAnonville,
waar men ze opsloot in een verlaten hui-
zeken, dat als Badinrichting dienst
deed. De ongelukkigen dachten er van af
te komen met enkele dagen «opsluiting».
Ook was hun angst onbeschrijfelijk toen
aalmoezenier Dusartre hun, op bevel, de
onverbiddelijke beslissing van den
Krijgsraad kwam mededeelen. Men
moest hen letterlijk tot vóór de gendar
men van het executiepeloton sleépen...
Kolonel Paulmier viel in bezwijming en
viel van zijn paard. Tuchteloos, als
waanzinnig, liepen de manschappen het
veld over al roepend Leve Pruiien
Toen ik, ingetogen, tot de teraardebe
stelling onzer ongelukkige makkers,
overging, bemerkte ik dat een hunner,
in zijn krampachtig toegenepen vuist,
wanhopig de doorschoten foto vastge
klemd hield van zijn vrouw en hunne
vief kfndererh
Wij hebben dezen martelaar begraven
met het nederige beeld van dezen, die hij
bemind had...
En eiken daaropvolgenden dag moest
Kolonel Paulmier een corvee aandui
den om de 's nachts op de eenvoudige
houten kruiskens aangebrachte woor
den Door de Franschen vermoord
uit te schrappen.
Maar de mannen, die met deze corvee
gelast waren, eerbiedigden nochtans de
bloemen, welke wij herhaaldelijk op de
grafsteden dezer onbekende slachtoffers
kw::men werpen.
Nawoord Een vraag werpt heur op
Leeft generaal Arlabosse nog Zoo ja,
in welk zothuis zit die opgesloten
Begrooting
van Landsverdediging.
De kommissie der begrooting van het
departement van Landsverdediging kwam
dezer dagen bijeen onder voorzitterschap
van den heer Mechelynck.
De heer Devé/.e, minister van Lands
verdediging deelde mede dat hij, ingaan
de op de wenschen door de kommissie
geuit, het bedrag der begrooting zooveel
mogelijk had ingekrompen. De total®
vermindering bedraagt 100,523,000 fr.
waarvan 52,177,000 fr. voor de gewone
en 48,346,000 fr. voor de buitengewone
begrooting.
Het eindcijfer der geheele begrooting
van Landsverdediging beloopt 1 milliard
161,448.785 fr., waarvan 457,619,090 fr.
uitgaven voortvloeiende uit de oorlogs
gebeurtenissen zoodat, volgens de rede
neering van den minister, het begroo-
tingscijfer in gewone omstandigheden
feitelijk slechts 703 823,695 fr. zou ge
weest zijn legen 145 millioen in 1914.
De getalsterkte van het leger is thans
twee maal grooter dan in 1914 en, waar
de prijzen wel verdriedubbeld zijn, zou
den de uitgaven dus 6 maal hooger mogen
zijn of 870 millioen bedragen, zoodat de
wezenlijke besparing vrij aanzienlijk kan
worden geheeten.
Verder wees de heer Devéze er nog op
dat de herzamelingsdiensten flinke ont
vangsten bneken, welke ten goede komen
aan h*t Beheer der Domeinen (110 milli
oen fr. op 1 Januari 1921). Van geldver
spilling is er dan ook, aldus besloot de
heer Devéze zijn betoog, voor wat het
leger betreft, geen sprake.
MANNEN-ZIEKENFONDS
Ter gelegenheid van het 25 Jarig be
staan, heeft er Zondag 29 Mei, om 10 u.
voorm een feestzitting plaats waarop al
onze leden uitgenoodigd worden, ten lo-
kaie Volksverheffing Om 1 uur
feestmaal. Dezen die er verlangen deel
aan te nemen, moeten ten laatste tegen
Vrijdag middag, er kennis van geven aan
den Schrijver. Het Bestuur.
