Veroveren en Vernieuwen
1
het Land van aelst
Up ons land weegt acht en veertig miljard schuld Eén miljard 250 miljoen wordt verbrod voor 't leger. Eén
miljard 600 miljoen belastingen wegen op onzen rug. Twee miljard belastingen staan ons te wachten, den dienst van zes
maauden verworpen. -- Vlaamsche mannen, vroüWen, kinderen beloogt den 18' September, om 5 uur, te AALST.
Den I8e SEPTEMBER is onverschilligheid lafheid Lafheid tegenover
I tegenover ons Volk, ons Recht, ons Leven
18 September
op ZoDdag 18 Sept.
PROGRAMMA
BETOOGI.XG
GROOTE MEETING
LEUTIG RAL
Casper van Zevencote.
Reis naar Antwerpen
BRIEFWISSELING.
IETS VOOR OM DE WEEL
Dubbele Koningsmoord
DONDERDAG 15 SEPTEMBER ISfil
MUMMW mi
49- JAARGANG
Tolk der Kristene Volk^pattij Voft hot
Arrondissement Aalst
De Waarheid is ons Wapen
Recjdvaardigkeid is ons Doel
Stichter PIETER DAEN8 HooldapMeller K L.Vanop den Boaca, Volksvertegenwoordiger.
Prijs per nummer0,15
Abonnementprijs per jaar 7,50; per 6 maanden 3,75 fr.
Op voorhand betaalbaar.
Geen één mag ontbreken
Geen één... die voelt in zijn hart
en in zijn hoofd de warmte van
zijn overtuiging,geen één die voelt
in zijn knuisten, wilskracht om die
om te zetten in een daad.
18 September moet zijn een
daad,... een daad die getuigt van
ons onverzettelijk willen naar hoo-
ger beschaving, betere levensvoor
waarden, minder dwang en meer
rechtvaardigheid.
(Jent is de sleutel die de Vlaam
sche koelies, de Vlaamsche Kon-
goleezen de poort moet openen
naar ontvoogding, ontwikkeling,
daarom betoogen wij op 18
September.
kwijtschelding is de daad van
rechtvaardigheid tegenover hen
die in hoogste liefde vrijheid, ie
ven en weistar d wisten op te offe
ren, tegenover hen die om een
oogenbTik van zedelijke ineenstor
ting boeten in strafkompanies en
gevangenissen wijl duizende vet
gemeste schurken in vrijheid van
hun gewoekerd geld leven.
Militarisme is de wereldplaag
die ons slijpt naar de kazerne,naar
broedermoord, alle landen naar
de bankroet. Het is een schanda
lige vorm van slavernij die op ons
weegt en waarvan de lasten in de
onrechtvaardigste belastingen we
gen op onzen rug. Die lasten zul
len nog stijgen met 2 miljard na
de verkiezingen, zoo we niet be
komen, zoo we niet hebben de
eerste verbetering n.l. de zesmaan
dendienst.
Dat geen enkele vergeet dat de
verwezenlijking van de gedachte
ligt in het eendrachtig willen van
de massa, dat eenieder tot plicht
heeft zijn meening openbaar te be
lijden door mee TEBETOOGEN
0M3 UUR NAMIDDAG (zomer
uur) LANGE ZOUTSTRAAT.
der Feestelijkheden ter gelegenheid van
de Betooging van 18 September.
om 3 112 uur namiddag (zom.uur)
voor de onmiddelijke Vervlaamschlng der
GENTSCHE HOOGESCHOOL,
AMNESTIE
TEGEN 'T MILITARISME.
Bijeenkomst om 3 uur Lange en Korte
Zoutstraat
Optocht door de voornaamste straten
van de stad, waarna
in de ruime zaal van den RINK, Lange
Rldde straat. Zullen er'l woord voeren:
M. Van Dieren,
M. Ward Hermans,
Mej. A. Mortelmans,
•S AVONDS OM 7 UUR
Prachtig Feest
in de zaal van den RINK waar de H.
VAN DER REECK FILM zal afgerold
worden.
Verzekerde medewerking van de beste
Zangers en Deklamators en uiterst ver
zorgd orkest.
Daarna
De Imkomprijs voor het feest beloopt
1,50 fr. (taks Inbegrepen).
Kaarten zullen van af 1 September te
bekomen zijn in het lokaal VOLKS
VERHEFFING alsook bij al onze
vrienden.
DOOl
(1* Vervolgd
Ze schrikken op van den donderslag
en vluchten in hunne holen voor den,
bliksem. Ze staren omhoog naar de zon
èls het dag is, en naar den sterrenhemel
als het nacht is instinktmatig voelen zij
de grootheid van al die dingen en in hun
geest worden gedachten van geestelijken
aard opgewekt.
Het wezen dat tot nog toe vast inge
slapen was, begint te ontwaken.
Eeuwen gaan heen, nog eeuwen, en
eindelijk zinken de eerste menschen vol
eerbied voor Zon en Ster op de kpieën
en... bidden.
Maar laat ons den kamp van 't leven
van die menschen een oogenblik over
wegen. Hoe hard moet dien strijd geweest
2ijn. Hoe ruw, hoe bitter.
Niet alleen hebben zij den strijd te voe
ren tegen de natuurelementen, doch on
derling staan de menschen bereid elkan
der op leven en dood te verscheuren en
te verslinden.
Zegden we hooger niét dat de sterksten
de zwakken overwonnen en hun doodden
en opaten. Hoe fier moeten de sterksten
geweest zijn op hunne eerste overwin
ningen l
De eene mensch zegepraalde over den
anderen. Maar juist dat zegepralen, daf
overwinnen maakte het leven zoo bitter,
was de vloek die de menschheid op aar
de vergezelde.
We staan hier dus voor de eerste
OVERWINNING.
Veroveren I In dat ééne woord ligt al
het lijden der menschheid besloten. De
mensch wil veroveren. Veroveren van aan
de wieg tot aan het graf. Hij is besmet
met de begeerte tot machtDer wille
zur macht, zegt Nietzsche. Als enkeling
is de mensch er op uit te veroveren, ais
stam is het oogwit veroveren, als die
stammen zich tot natiën vormen, is
't doel. den wil, de begeerte dier natiën,
weerom veroveren. Dat willen we in
Eerst willen we ons nog een oogenblik
ophouden bij de geboorte der mensch
heid, bij den staat van wildheid en bar
barij, hooger geschetst.
Moest üèt de Inzet der menschheid
iijn Kon het niet anders Moest het
menschdom in al zijn grootheid, in al
ftjn glans van heden, ontspruiten uit die
nederige wilde afstamming
Wie geeft me hierop antwoord
Is het niet om beschaamd te worden,
als we denken dat onze voorouders zoo
erbarmelijk laag gestaan hebben
Hoe denkt de materialist daarover
Ik weet het niet. In elk geval, wij, als
Kristenen, begrijpen het leven.
De oorzaak van die barbarij was Dat
de mensch - geestelijk nog zeer klein
was. Het hooger wezen lag in hem beslo
pen, zoowel als in ons, doch het was diep
begraven, neergedrukt door de krachten
die stonden buiten en boven hem. En
door den bitteren strijd die volgen
zou moest de mensch die krachten bui
ten en boven hem krachten die boos
waren terugdringen en komen tot
geestelijke ontwaking. Dat onze voorou
ders op eenen nederigen trap gestaan
hebben en zich de gruwelijkste barbarij
hebben overgegeven, moet ons niet be
schamen. Niet de wortelen der plant
worden geacht, wel de vrucht die de plant
voortbrengt als de pluktijd daar is.
De geestelijke ontwaking waartoe de
mensch geroepen is, komt niet op een
dag. Eerst na eeuwen, tientallen eeuwen
van barbarij, is de mensch zich wat hoo
ger gaan stellen. Gelouterd door den
eersten levenskamp, begon hij langzaam
zijn leven beter in te richten. En wonder!
Hoe ook dat leven menschelijker werd,
min ruw, min dierlijk, en zelfs als de
mensch zijn evenmensch niet meer om
een stuk voedsel te hebben om het leven
bracht, toch bleef diep iir hem, als een
laaiend vuur, de ziicht naar VEROVE
RING heerschen.
De mensch was nu uit de oerwouden
gekomen, uit zijn holen gekropen, en be
gon met andere menschen te samen te
wonen, stichtte eene gemeenschap, een
stam, zocht voedsel door jacht én visch-
vangst en regelde zijn leven naar een be
paald plan, nog vaag omlijnd, doch dat
merkeiijken vooruitgang daarstelde.
Maar cie veroveringszucht laaide met
ongeevenaarde kracht in zijn binnenste.
We zien den eenen stam den anderen
verdrijven en uitroeien. We zien dat de
sterksten - die vroeger de zwakken
overwonnen zich aan 't hoofd van den
stam plaatsen en hemel en aarde bewe
gen om daar te blijven. Ze hebben nu
eenmaal de eerste plaats door de eirste
verovering gewonnen en ze willen het
veroverde bevestigen. Ze zoeken het meer
om meer uit te breiden.
Hier ook moeten wij ons een oogenblik
met de vraag ophouden
Waarom moest de veroveringszucht
blijven bestaan Waarom moest er tus-
schen de menschen meer kamp zijn dan
tusschen de dieren
Wat is weerom het antwoord van een
materialist Ik weet het i iet. Doch onze
stelling is deze
De zucht tut veroveren is den wekroep
Gods die de menschheid vooruitdrijft.
Doch in zijne onvolmaaktheid verstaat
de mensch dien wekroep niet.
De wekroep Gods is de algeheele ont
waking van ons geestelijk wezen. De
goede krachten buiten ons, stuwen ons
paar den rechten weg de booze krach
ten stuwen ons op dwaalwegen. De mees
te wegen die de menschheid ging, zijn
dwaalwegen geweest, daar zij imm-r het
materieele, het stoffelijke heeft gehuldigd
en haar waar wezen, het geestelijke heeft
verwaarloosd.
De veroveringszucht van den mensch
is immer geweest de huldiqinq van het
stoppelijke, de veroveringszucht m est
zijn DE HULDIGINO VAN HET GEESTELIJK
WEZEN.
En toch, a's de menschheid alle dwaal
wegen 'al gegaan zijn, zal ze ten lange
laatste toch haar doel vinden en geeste
lijk groot worden. Maar dat kost veel
lijden en tranen en bloed.
Daarom moet ons doel en ons streven
juist d&t zijn De menschheid van hare
dwaalwegen af te brengen en haar tot het
besef te brengen, dat de veroveringszucht
een vloek is voor het menschdom, als hij
niet voor doel heeft den mensch tot zijne
ware, goddelijke grootheid te vervormen
of te VERNIEUWEN.
Maar dat heeft de menschheid, helaas 1
3iet begrepen, dat ze hernieuwen moest
m de miserie van het leven te boven te
Ijomen.
De veroveringszucht van den mensch
ijs stoffelijk, hij steunt op MACHT, op
brute macht. Dat is de groote dwaalweg
Wie de menschheid veroveren wil,
moet steunen op GEVOELGevoel
brengt hernieuwino... En dat is de reente
|eg.
Dat de menschheid zich nooit door ge
voel, doch immer door macht liet gelei
den, zullen we verder bewijzen, ('t V.)
Verleden Zondag gingen zoo wat vier
honderd partijgenooten naar Antwerpen
met muziek aan 't hoofd. Te 9 uur kwa
men we in de Middenstatie aan. Wij stel
den ons In groep op, trokken langs de
groote lei naar de St J msplaats, onder
hef, spelen van luchtige stapmar^chen.
Onze optocht baarde nief weinig verras
sing zelden ziet men te Antwerpen
maatschappijen aan het festival deelne
men, die zoo'n hoop volk meebrengen.
Teil uur gaf ons muziek een prachtig
concert order de leiding van M Aug.
Schollaert De uitvoering was onberispe
lijk en de Antwerpenaars en de vreemde
lingen drukten hun verwondering en be
wondering uit. Bij Hector Priem gemid
dagmaald, waarna we den dierentuin be
zochten en ons in de Scheldestad ver
spreidden. 's Avonds hoorden we op den
trein vertellen van Sint-Anneken, den
hoogen toren, de groote schepen, de
schoone straten, de rare beesten en kre
gen de overtuiging dat de reis nuttig,
leerrijk, aangenaam is geweest en alge-
meene voldoening schonk. Het Ant
werpsch bier is lekker en sommigen
brachten er wel wat te veel van mee.
Maar alles bleef bij vroolijkheid, z^oals
het behoort.
Mijnheer de Hoofdopsteller,
De kantwerksters zijn dus, sedert ruim
veertien dagen, uit de voordeelen van het
krisisfonds gesloten.
Waarom
Ze zeggen me in de stad dat het is tot
straf van schandige misbruiken kant
werksters arbeiden van den morgen tot
den avond en niettegenstaande dat
gaan als werkloozen teekenen.
Ik wil wel aannemen dat zoo iets ge
beurt ik weet zelfs dat het gebeurt en
ik zou u gezellinnen kunnen noemen die,
wekenlang aldus belangrijke sommen
hebben opgestreken,
Eerlijk
Och, we leven in tijden... moet ik ver
der spreken
Ja, en al die kantwerksters gingen tee
kenen met een bewijs van werkloosheid
van den patroon voor wien ze alle dagen,
van 's morgens tot 's avonds, de boutjes
deden rinkelen, dan grepen me veront-
-aardiging en droefheid aan.
Die schaamteloos gestelde daad was
een diefstal.
't Was mede een daad van groote boos
heid, want al wie eenigszins wat rede
neerde begreep het dat die onrechtvaar
digheden op aller kop terug zóu bonken.
't Is nu gebeurd, 't Moestimmers het
getal werkloozen vermeerderde wekelijks
en de voortbrenging nam toe. 't Kon niet
zijn 't bedrog was te tastend en het on
vermijdelijke gebeurde.
Verschooningen zijn er 1
O, we begrijpen. Als men voor een hee
len dag insp; ;:ing maar vijf en zestig
cents ontvangt, dan moet men er wat an
ders op vinden. Dat andere was het kri-
zisfonds.
Nu is ook die bron weg en de goeden
moe en het met de kwaden bekoopen.
't Is waarlijk jammer, jammer 1
Ach I zoo worden de schoonste dingen
leelijk.
Belangrijk zou 't zijn te onderzoeken
wie hier eigenlijk de groote plichtigen
zijn 1
Dat zullen we wel eens doen met na
men en feiten.
Mijnheer de Hoofdopsteller, tot later.
Trientje Tuitjes.
Kantwerksters.
Mijnheer De Werkman
De kantwerksters liggen buiten.
De steenbakkers krijgen van 't zelfde
laken een broek.
't Is me het boelke te Brussel 1
Minister Wauters, vadertje Wauters,
kikkende rooden, heeft er een handje
van de werkmenschen van den buiten
met 'n kluitje in 't riet te sturen.
'k Geoof dat zoo'n vader eigenlijk
maar een stiefvader is, noch min, noch
meer. Voor de gepatenteerde roodjes kan
hij een beste man zijn, voor ons en onze
werkbroeders van den buiten is hij slech
ter dan een verstokte kapitalist... Ja wel
Kijk maar eens 't ouderdomspensioen;
wat een oolijke gierigaard I
't Krisisfonds I Als de lamme gemeen
tebesturen van den boer hun paart niet
wilden geven waren we bakkes-af 1...
Nu schept hij 't op met de steenbak
kers.
Is me dat een snoert de-beurs-toe
en dan kunnen de anderen maar hun
smikkel toesnoeren.
Werk genoeg voor de steenbakkers,
zoo redeneert hij, en W oeste nasprekend
besluit de ventEr is geen krisis in de
steennijverheid dus kunnen er geen
werklooz n zijn die niet arbeiden zijn
plantrekkers, luiaards I
Ik protesteer, ik 1
Ik wil werken. Ik ben zelfs kapabel
meer en beter te arbeiden dan mi-
nis er Wauters en de zeven en zestig roo-
den uit de Kamer.
Ik ben geen piantrekker.
En een luiaard Vraagt dat eens aan
mijn kameraden. Spieek hun eens van
Kobe Krol 1...
Maar Kobe is geen socialist en zijn ge
zellen van de steenbakkerijen hebben er
ne lepel van binnen van de rooden, die
't werkvolk alle vodden wijsmaken en
achterhands hatelijke dwingelanden zijn.
De steenbakkers willen zich buiten hun
syndikaten houden ze weten wel
waarom, mijn verdomme
Is 't daarom dat ze de steenbakkers
wandelen zenden
Goed 1 Alle gelijk, 't is oneerlijk en
onverdiend.
En ik doe een beroep op al mijn werk
gezellen omdat niet te vergeten als de
rooden op den buiten zullen komen mee
ting geven.
Stiefvader Wauters is de zoon van
stiefmoeder sociaal-demokratle.
Waardig kind van een ontaarde
moeder.
Naar den drommel er mede 1...
Nen dop voor de groen en weg met de
volksfoppers 1
Een die er den buik vol van heeft,
Kobi Krol.
Eene bladzijde hedendaagsche
Geschiedenis.
Vóór enkele weken overleed Z. M.
Pieter I, Koning der Serviërs. Onze be
houdsgezinde pers zoo geel als blauw
of zoogezegd onafhankelijk—wist slechts
met lof te spreken over de schitterende
regeering van den overledene, die van
het kleine Servië den toekomststaat van
den Balkan gemaakt had, het glorieuze
rijk der Sefven, Slovenen en Croaten.
Volgens onze kranten had de man alle
hoedanigheden en zijn leven was door
niets bevlekt.
De geschiedenis luidt nochtans heel
anders. Onze lezers zullen zich nog allen
de bloedige dager, herinneren van het
voorjaar 1903.
Twee familiën dongen naar de Servi
sche kroon de dynastie der Obreno-
vitchen deze der Karageorgevitch. De
eerder austrophile Obrenovitch hadden
het bewind in handen, in den persoon
van koning Alexander. Plotseling ver
spreidde zich over heel de beschaafde
wereld de verschrikkelijke mare van de
uitroeiïng der Obrenovitch-dynastie.
Generalen en hooge dignitarissen
een heele bent moordenaars in schitte
rende uniformen en zwarten rok had?
den de deuren van het koninklijk palels
met dynamietkartetsen doen springen.
Koning Alexander en koningin Draga
Maschin werden met revolverschoten en
sabelhouwen afgemaakt, terwijl de beide
broers der koningin in hunne woning
vermoord werden, 's Konings lijk werd
poedelnaakt door het venster op de
straatkeien gegooid.
Daardoor kwamen met Pieter I de
Russophile Karageorgevitch aan het roer
en werd van dan af de intimidatlepolitiek
tegen Oostenrijk-Hongarië ingezet, die
in het ongeluksjaar 1914 bekroond werd
door een anderen dubbelen konings
moord de tragedie van Sarajevo In
Bosniën, niet de oorzaak maar de aanlei
ding tot den wereldoorlog.
Bij Pieter's troonsbestijging weerklonk
een kreet van wraak en afgrijzen door
heel de wereld. Buiten de partij der Ka
rageorgevitch, walgde iedereen van die
met bloed bevlekte lui.
De Servische Skoupchina evenwel
wettigde met 99 contra 70 stemmen den
vierdubbelen moord. De samenzweerders
werden net als in Nero's tijd als
redders van het vaderland uitgeroepen.
Geen schijn van proces werd tegen de
moordenaars ingespannen. Wat meer is,
de nieuwe koning beloonde hen op vor
stelijke wijze. De heeren deden prachtige
carrière. De hoogste militaire posten en
de vetstbetaalde diplomatische sinécures
werden hun toevertrouwd. Het hoofd der
bende werd ridder geslagen en oorlogs
minister benoemd. Enkele jaren later
stierf één der moordenaars hij werd op
staatskosten begraven.
Weemoedig dachten wij hierover na,
toen de reactionnaire franskiljonsche pers
het lijk van Pieter I met lauweren om
kranste. Zij verklaarden zich daardoor
solidair met de bloedhonden van 1903.
Het Hof van België droeg veertien da
gen rouw.
Zonder commentaar.
Recht-boor-Zee.
Die t'huis zijn jongheid heeft versleten,
En bij den brijpot heeft gezeten,
En daar geen letters heeft gegeten,
Wat kan die slokker weten
De reden van den man
Wijst wat hij is of kan.
Een vriend wordt bij een ei geleken.
Het beste moet van binnen steken.
