r o o d r o overs
HET LAND VAN AEL3T
Krik en Krak.
Banneling...
IETS VOOR OM DE WEEK.
Provincieraad van
Oosl-Viaandei'en.
DONDERDAG 22.DECEMBER 1921
NUMMER 2550
49' JAARGANG
DE WERKMAN
Tolk der Kristene Volkspartij van hei
Arrondissement Aalst
Te Waarheid is ons Wapen
Rechtvaardigheid is ons Doei
g&ticliter s PIETEI5 DAENS'
Boofdap8teUei'K.-L. Va-s op iii:\ linnen, Oud-Volksvertegenwoordiger.
Abooiiementprijs per jaar 7,5ü; per 6 maanden 3,75 Ir.
Op voorhand betaalbaar.
Prijs perniimmer 0,10
In ééne gemeente alleen werden 35 huisgezinnen hun land ont
zegd door de katholieke eigenaars, omdat ze zich in de verkiezingen
als Kristen Demokraten hadden getoond.
Vele van die huisgezinnen zitten daardoor zonder broodgewin.
De Kristen Demokraten strijden voor de Pachtwet vanaf I8Ü4.
De Katholieken hebben de Pachtwet altijd in de doof mand gestampt.
Wat denkt de boerenvriend de Bethune te doen tegenover die ka
tholieke broodroovers Een middel is er een Pachtwet
Het Katholiek Schrikbewind
en de Pachtwet.
Ons bereikte vandaag het vive-
seliik nieuws dat op EEN GE
MEENTE REEDS VIJF EN DER
TIG KRISTEN DEMOKRATI
SCHE HUISGEZINNEN opzeg
hadden gekregen van al of van
een gedeelte van hun land.
Ook van veel andere gemeen
ten weten we reeds dat het KA
THOLIEK SCHRIKBEWIND er
woedt en dat er ook slachtoffers
zijn gevallen van hun kristen de
mokratische overtuiging.
Op het oogenblik dat hetVre
de aan alle menschen die van goe
den wil zijn zou moeten waar
heid zijn in't hart en in 't huis
van ieder mensch, wordt er haat
en wrok gezaaid door de zooge
zegde aanhangers van die ieer van
liefde, van waarheid en rechtvaar
digheid.
ik stel me voor hoe 't zijn moet
in vele, vele van die huisgezinnen
waar een Katholieke hand het
brood heeft gestolen...
ik stel me voor hoe 't morgen
zijn zal in de vele, vele van die
gebroodroofde huisgezinnen..,
De man naar 't Fransch of naar
de fabriek... de toekomst van de
kinderen gebroken,., het huiselijk
geluk te ioor door de scheiding
en wie weet hoeveel ellende meer?
WAAROM
Wie vraagt nu nog naar de
waarom van wat iedereen
weet Wie vraagt er naar de oor
zaken van een feit dat zich dui
zendmaal heeft voorgedaan
Hier werden Kristen Dernokra
ten getroffen.,, omdat ze Kristen
Demokraten waren.
Deeenehad nummers geplakt
in de laatste kiezing, een tweede
had schriften uitgedragen in de
kiezing, een derde had meeting
gegeven, een vierde was verdacht
propapanda gemaakt te hebben.
Kristenen die kristenen brood
rooven
Menschen die menschen ver
volgen
Wordt soms de. overtuiging
van iemand ook verpacht met het
tand
Wordt de eigenaar niet betaald
met geld, of moet hij daarenboven
nog ae gedachte hebben, de vrij
heid van geweten knakken te
gen de grondwet in
Heet dat katholieke verdraag
zaamheid
Heet dat kristene naastenliefde?
Antwoordt KATHOLIEKE
BROODROOVERS.
Antwoordt gij ook katholiek
kiesvee dat loopt in hun gareel.
Antwoordt allemaal, zij in wie
de rechtvaardigheid nog leeft,
HOE LANG NOG
Hoe lang nog zwaait de ouwe
katholieke partij hare willekeurige
heerschappij over Vlaanderen
hoe lar g nog blijven ons buiten-
menschen gebukt onder de brood
roovende hand,en kussen de hand
die hen knecht
Tot zoolang onze buitenmen-
schen niet beg:ijp:n zullen dat de
leer van Kristus gediend wordt in
ai.dere rangen dan die der katho
lieke partij, gediend, niet met het
woord, niet in verkiezings perio
den, maar met de daad, vandaag
en morgen, altijd en overal
De verkiezingen zijn enkele da
gen achter den rug, al die mooie
beloften van katholieke boere.i-
vertegenwoordigerszijn nog in ons
geheugen, echter niet meer in dat
van degenen die op den rug van
de landbouwers de Kamers zijn
binnengedrongen.
Hoe hebben de katholieken niet
geschermd met de landbouvvwrt
die den duur van de pachten rege
len zou 1
De ka'holieken beweerden voor
de verkiezingendatze de bescher
mers waren van de boeren
Nu broodrooven ze hen
Allo, M. de Bethune, gij de boe
renvriend, gij de .albelover, de
man met de acht duizend en zoo
veel voorkeurstemmen, gij die uw
woord hebt gegeven de belangen
van de landbouwers te verdedi
gen, waarom verdedigt ge ze niet?
waarom protesteert ge niet iuide
in de Kamers, zooals Priester
Daens en Pieter Daens en ad j. De
Backer zoo menigmaal hebben
gedaan
Waarom
Omdat de belangen van de boe
ren strijden tegen die der kaïho
lieke heeren, omdat degene die op
de kap van de boeren in de Ka
mers zijn geraakt, M. de Berhu e
en ai dc andere, er nooit en ook
nu niet de belangen van hun kie
zers verdedigen of verded. zullen
Krik. Wel, wat hoorde Ik
Krak. Wat
Krik. Naar 't groen kruis overgeloo-
peri
Krak. Ik
Krik. Dat schrijven ze.
Krak. Och kom I Is dat mogelijk j
Krik. Neen. Ik weet het.
Krak. Wat zou IK daar gaan doen
Krik. Leeren veinzen en huichelen,
liegen en bedriegen 1
Krak. Och, Krik, jongen
Krik. Ja.
Krak. Dat zou ik besterven.
Krik. Ik begrijp u.
Krak. In ons lokaal ben ik te huis.
Krik. In Volksverheffing.
Krak. Daar is het borstbeeld van
Priester Daens.
Krik. De groote vriend der arbei
ders.
Krak. Het portret van Pieter Daens.
Krik. De rechtvaardige kamper van
de kleinen.
Krak. Van De Backer, Smid Lam-
brecht, Franz Daens
Krik. Juistal mannen uit een
stuk 1
Krak. Daar ben ik bij oude strijd
makkers, trouwe mannen, Vlaatnsche
kerels, kloek en eerlijk Vrienden...
Krik. die niet met vijanden van het
volk heulen...
Krak. Mijn hart is daar mijn ge
dachten zijn ermijn levensidealen
bloeien en glanzen er op in 't heerlijk
groen...
Krik. Groen I... Neen; Krak heb
ben ze niet.
Kiak. Noch Krak, noch Krik noch
Krik, noch Krak 1...
Krik. Wij laten ze in 't patershuis 1
Krikkrak.
De wereld is wijd,
De wereld is wijd,
M'ri schamele die nu m'n broeder zijt,
Waar dolend van moeite,
Uw kinders aan. d'nand.
Gij zwerft van huis,
Van uw dorp en uw land.
De wereld is wijd,
De wereld is wijd,
Waar groeit de haat
daar groeit de strijd 1
Eens wrrpen de schouders
het juk van zich af,
En delven we-'t onrecht
een grondeloos graf.
UitWereldlederen Ward Hermans.
Vau Binnen de («ren/en
UIT DEN DAGEL1JKSCHEN STRIJD.
Zij. Om wat uur gaat gij weer thuis
komen
Hij. Om wat uur wilt ge me weer
binnen laten
Na de zwenking van de liberalen, ten
gunste van een katholiek-liberale over
eenkomst, is de verdere samenstelling
van de regeering vlot van stapel geloo
pen.
Als liberale ministers hebben we voor
taan Neujean (spoorwegen), Devèze
(Landsverdediging), Masson (Rechtswe
zen), Franck (Koloniën)als katholieken
Van de Vyvere (Ekonomisch herstel),
Ruzette (Landbouw en Openbare Wer
ken), Berryer (Binnenlandsche Zaken),
Jaspar (Buitenlandsche Zaken), Moyer-
soen (Nijverheid en Arbeid).
M. Theunis, kabinetshoofd werd ge
last met 't bestuur van de Finar cién en
M. Hubert, een gematigd liberaal, pro
fessor aan de Universiteit van Luik, met
dat voor Kunsten en Wetenschappen.
Tot hiertoe schijnt de nieuwe regeering
geen politiek programma te hebben en
het is misschien ook wel een oorzaak
waarom geen gekende politieker aan het
hoofd staat.
De leuze van den heer Theunis schijnt
te zijn Sparen.
Een politieker zou er zich wel van
wachten in die voorwaarden te besturen,
daar dergelijke richting zijn terugslag
zou hebben bij het kiezerskorps.
Of den heer Theunis zijn bootje zal
veten te sturen tusschen de gevaarlijke
klippen van de politiek betwijfelen we
sterk.
Eenerzijds staat de sterke oppositie
van de socialisten, anderzijds hebben we
de Vlaamsch-demokratische fraktie van
de rechterzijde die niet erg ingenomen
schijnt met de kombinatie. De misnoegd
heid van deze laatste steunt: ten eerste op
het aantal liberalen leden in het niéuw
kabinet. De Standaard merkt cp dat
de liberalen met 33 vertegenwoordigers
in feite 5 zetels hebben op 11terwijl de
katholieken met 80 vertegenwoordigers
er slechts 4 hebben. De twee bevoegdhe
den, Theunis en Jasjar, worden be
schouwd als binnengesmokkeld in de
katholieke partij waar ze no it toe be
hoord hebben. Ten tweede op de min
achting waarmee de Vlamingen spijts
den prachtigen uitslag der verkiezingen
behandeld werden. Immers de vijf
ministeries met binneni. invloed Spoor
wegen, Binnenlandsche Zaken, Kunsten
en Wetenschappen, Landsverdediging,
Rechtswezen, berusten in de handen van
5 Walen waaronder 1 katholiek.
M. Theunis schijnt geen rekening te
houden met de Vlaamsche en de Militaire
kwestie en alleen te denken aan het eko
nomisch herstel van het land. Het is te
voorzien dat hij spoedig van het tegen
overgesteld^ zal overtuigd zijn.
Wat dan
Het is klaar dat het ministerie struike
len moet bij de eerste principiëele stem
ming zoo de verschillende partijen hun
standpunt niet verloochen.
De socialisten zullen niet aarzelen de
regeering te doen tuimelen, om de onmo
gelijkheid van de kombinatie Theunis te
doen blijken.
Of de katholieke vlaamsche kamer-
groep, die naar het heet zijn zelfstandig
heid bewaard heeft, stand houden zal
tegen de reaktionaire franskiljonsche
kliek ia, met de roodjes, valt af te
wachten.
Het aangekondigd wetsvoorstel Van
Cauwelaert voor de Vervlaamsching van
de Gentsche Hoogeschool is een eerste
klip voor Minister Theunis.
Zal M. Theunis deze weten te omva
ren
Zal M. Van Cauwelaert en met hem
de heele Vlaamsche Kamergroep dit on
weer en den storm durven tarten
Er zijn nog geen voorbeelden van het
eene noch het andere 1 De toekomst al
leen kan het ons leeren.
We wenschen de nieuwe regeering in
elk geval eene spoedige dood.... in 't be
lang van de demokratie in 't algemeen en
van de Vlaamsche demokratie in het
bijzonder.
Van Bui en de Grenzen
i
Verleden week zijn te gelijkertijd de
besprekingen omtrent het lersch En-
gelsch verdrag aangevat in het Engelsch
en in 't lersch parlement. Met grooten
praal heeft Engeiands koning met aan
ziin zijde de koningin Mary en prinses
Mary, de traditioneele openingszitting
bijgewoond. Er zijn stemmen opgegaan
voor en tegen, soms heel heftig.
Het Enge-sch Lagerhuis nam met 401
tegen 58 stemmen en het Hoogerhuis
met 166 tegen 47 stemmen de memorie
van antwoord op de troonrede aan wat
overeenstemt met de aanvaarding van
het Engelsch-Iersch verdrag.
in het Iersche parlement werd de strijd
heftig gevoerd tusschen de extremisten
ofte onverzoenlijken en de gematigden.
De Valera, die tot de eerste richting be
hoort, beweert dat de afgevaardigden het
parlement niét bindt nkonden en een
akkoord sloten dat afweek van wat er
goedgekeurd werd te Dublin.
Collins die is voor het aanvaarden
van de overeenkomst staat schrap te
genover de Valera.
Deze diskussie heeft tot heftige toonee-
len aanleiding gegeven. Griffith, de leider
der afvaardiging, blijft op een objektief
standpunt en bepaalt zich bij de uiteen
zetting van de toestanden.
Het lersch parlement heeft tot hiertoe
geen beslissing getroffen. De debatten
gaan hun gang in het strikste geheim.
Men voorziet toch de afsluiting van
het akkoord.
Duitschland heeft een moratorium
aangevraagd slaande op de betalingen
van 15 Januari en 15 Februari door hen
te voldoen. Deze betalingen komen saam
op ongeveer 750 miljoen mark in goud.
500 miljoen den 15 Januari als vierde
deel van de toekomend jaar te storten
2 miljard. 250 miljoen als vierde deel van
de 26 op den uitvoer bereker.d naar
den uitvoer van het vorig jaar.
Duitschland kan het echter slechts tot
200 miljoen brengen.
Wat gaan de Entente landen daarmee
uitrichten Engeland en Frankrijk schij
nen daaromtrent niet zoo heel goed ak
koord.
We willen wachten.
Frankrijk gevolgd van Italië hebben
door hun nieuwe eischen de besprekin
gen omtrent de ontwapeningskwestie der
Entente-vloot in de war gestuurd. Door
hun voorstel zouden de vei een. Italiaan-
sche en Fransche vloten veel sterker zijn
dan óf de Amerikaansche óf de Britsche.
Men gelooft echter dat Frankrijk en
Italië deze eischen stellen om andere in
gewilligd te zien.
De beperking van dé .bewapening ver
lost ons ook van den wedijver in de stil
le Zuidzee die totaal tot bankroet leiden
zou.
Naar het schijnt zou Frankrijk zich
nog schikken naar de voorstellen van
den Voorzitt-.T der Vereenigde Staten-
Republiek.
vrienden dé heeren Van de Vijvere en
Va i de Wattijne, die immers ook be
vestigden demokraat te zijn, zeer beleefd
af, zich stellig houdende aan den wil der
kiezers, aan wien wij thans en voor de
zooveelste maal het genoegen hebben
mee tedeelen, dat de Kristen Democra
ten bij de katholieken vanGent geenszins
als ketters, geuzen, vrijme selaars, akti-
visten óf groenen rommel aanschouwd
worden. Zij katholieken betreurden zoo- yf;
als het ieder iecitizinnig man en onpartij
dig rechter het doen moet, de onvergeef
lijke houding van de priesters tegenover
de Democraten.
Den Maandag 5 December kregen on
ze provn cicraadsleden eene uitnoodiging
om aan de volgende vergadering der
rechterzijde deel te nemen. Zij beant
woorden natuurlijk dien oproep niet.
In de openba-e zitting van 5 December
werd er gehandeld over het toepassen
der evenredige vertegenwoordiging.. De
heer Rolder, (katholiek) deelde namens
de katholieken mede dat zij het princiep
der Evenredige Vertegenwoordiging niet
konden toepassep.
M. De Rop zette, na de zinspeling.van
wege dc socialisten op de houding der
kristen democraten, het standpunt van
onzen groep volger.derwijze uiieen
Mijnheeren, het achtbaar lid M. De
Block komt daar zooeven te zeggen dat
de oppositie bestaat uit socialisten en
liberalen en verders twijfelt hij aan de
houding van M. De Kegel, die toch een
katholiek is, en aan de inzichten der
Demokraten. Ik wil M. De Block niet
langer in twijfel houden en diensvolgens
verklaren dat wij met de katholieken in
deze kwestie niet rnedegaart en hunne
zienswijze nopens de reden om de Even
redige Vertegenwoordiging niet toe te
passen, geenszins deelen. Wij blijven bij
ons programma en zullen immer als
voorheen de eischen van ai wat recht en
billijk is verdedigen, en van het verleden
geene rekening te houden om iemand
met de maat te meten waarmee men ons
gemeten heeft. Wij hebben gelegenheid
gehad in het Stadsbestuur van Aalst sa
men te gaan met de katholieken, samen
te gaan met de socialisten en liberalen,
om degene (de katholieken) die ons gedu
rende 27 jaar hebben vervolgd en belas
terd eene broek van 't zelfde ''"Taken te
passen. Maar neen, wij zijn geen wraak-
nemers maar slechts strijders om het
recht te doen zegevieren daar waar het
gekrenkt wordt. Dier.svolgens keuren
wij de houding der katholieken ten zeer
ste af en vragen wij de toepassing der
Evenredige Vertegenwoordiging. (Gansch
de linkerzijde juicht toe).
We wenschsn onze gekozenen van
harte geluk om hun prachtige hoüuiCjl.
Rond een Huwelijk of beschou
wingen omtrent de
nieuwe Regeering.
De houding onzer gekozenen.
De Kristen Demokraten, de heeren
De Rop en Dokter Pauwels, zetelen res
pectievelijk in de 3C en 4e commissie,
waarin zooals ge zult zien belangrijke
punten te b< sprekei zijn, en alwaar zij
dusvolgens de gelegenheid vinden om
onze belangen te verdedigen.
De 3C Commissie handelt over Fioan-
tien. Provinciale Belastingen en Uitga
ven. Begrooting en Rekening der Pro
vincie Reklamatiën wegens belasdngen.
Kadaster. Openbaar onderwijs. Schoone
Kunsten.
De 4C Commissie handelt over Open
bare werken. GroOte en kleine Wegenis.
Buurtwegenis. Landelijke politie,Scheep
vaart. Provinciale gebouwen.
De rechter- en linkerzijde vergaderen
bijwijlen afzonderlijk als gevolg van wel
ke cke Kristen Demokraten gedurende
etne rustpoos in betrekking kwamen met
den heer advokaat Ronse, katholiek, die
hunne gevoelens polste en hunne mee
ning leerde ker.nen. 's Anderendaags gin
gen onz.e provincieraadsleden gezellig
en zonder schroom, alsof zij zich thuis
bevonden, de wandelgangen van het pro
vincieraadshuis op en af, wanneer zij op
nieuw aangesproken werden door laatst
genoemden heer. die onomwonden hunne
politieke houding aan de rechterzijde had
medegedeeld en uit dien hoofde opdracht
gekregen had gezien hun demokra-
tisch programma en hun godsdienstige
opvattingen hen te verzoeken onmid
dellijk aan de vergadering deel te nemen,
waarin zij met open armen zouden ont
vangen worden. Zij wezen het aanbod
i van M. Ronse, ondersteund door zijne
De vriendelijke lezer(es) zal zich her
inneren dat we lang voor de verkiezingen
het huwelijk aangekondigd hadden van
de ouwe Matant uit den Bokkenhof met
den i'uwen Rlberalen Pee.
Maandag laatst na vee! moeilijkheden
is het huwelijk door den koning ingeze
gend geworden... rie geestelijke verbin
tenis was reeds lang voltrokken met de
gelukkige toestemming en bereidwillige
hulp van Vadertje Woeste.
Nog zijn de wittebroodsweken niet
achter den rug, rog duurt de zalige roes
van heerlijk samenzijn en reeds schijnt
het niet best te gaan in het huishouden
van Matant en Pee.
Deze laatste zijn, alle, alle oude men
schen, uiterst schraapzuchtig en gierig
en daardoor komt het dat de kleintjes
nauwelijks te eten krijgen, schrap genoeg
om niet van honger testerver-.
De kleine Vlaming -- een stiefkind
is aan de deur gezet en medelijdende
j geburen hebben het arme schaap onder
dak genomen. Meneer Van Cauwelaert
een advokaat heeft beloofd de ver-
f stooteling te wreken... in 1925.
j Tusschen de vele geruchten die den 1
omloop doen is er een zaak van nog
grooter belang De jonggetrouwden zou
den plichtig zijo aan een kindermoord...
De Demokratie een heel frisch en jeug-
s dig ding, zou zich len hevigste tegen de
ji doodelijke omarming van die twee ouwen
jj verzet hebben... toen hebben ze 't kind
aangegrepen en het gewurgd tot dat het
heelemaal blauw werd... een bewiis dat
i het wel dood was...
I Nadien hebben ze hun slachtoffer wil-
len begraven, heel diep, opdat het nooit
meer het daglicht zien zou... De kleine
Vlaming echter, die den droeven afloop
van z'n zusje had bijgewoond, heeft he*---
spel verbrod en werd daarom a
deur gewalst.
1 Matant ligt met den helft van fhaa.
i milie overhoop. Niet dat deze zoovi
