Be ParlementsutrKiezingen in Engeland
Dp JacoD aniuioori m
Half-weekblad. - Tolk der Kristen» Volkspartij, Vlaamsche Front
N ieuwj aarsgiften
08 imsoazsi
Het flniigwö van "BeuoiHsoazet"
UIT DEN WANMOLEN
Nummer2280
Zondag 16 Dec omber 1923
52' Jaargang
Partij van Vlaamsche Nationeiisten. P. V. N.
Stichter; Pieter Daens B
ABONNEMENTEN
Per jaar 14 fr.; per 6 maand 7,25 fr.; per 3 maand 3,75 fr.
ANNONCEN
0,15
Op Leugen betrapt
voor 1924
Het Voedingsmysterie
Ür* SlSfSÉS
De Waarheid is ons wapen R
K achtvaard igheUJ ons doei 5
op voorhaod betaalbaar
abonnementen op alle postkantoren, buitenland port meer.
REDAKTIE Hoofdopsteller: K. L. VanOpdenbosch,
gewezen Volksvertegenwoordiger. Postchek93175.
BEHEER: S. M. Drukkerij Vo ksverheffing
21, Ondei wijsVtraat, 21, A alst.
De prijs der annoncen wordt bepaald bij overeenkomst.
Voor alle inlichtingen wende men zich ten bureele.
PRÏJS
per nummer
Verleden week stond Engeland in het
middenpunt \an de belangstelling der
wereld. Het Lagerhuis werd herkozen.
En daar de politiek van Engeland wel den
grqotsten invloed uitoefent op den poli
tieleen gang der wereld, was de belang
stelling algemeen.
De uitslag heeft alle verwachtingen
overtroffen of beschaamd. Hoe deerlijk
toegetakeld de Engelsche conservatieven
uit den strijd te voorschijn treden, blijkt
ten duidelijkste uil de vergelijking van de
samenstelling van het parlement vóór en
na de verkiezing.
In het vroegere parlement hadden zitting
Conservatieven 332
Liberalen 117
Labour 144
'Ulster-unionisten 11
Kleine partijen 8
In het nieuwe Lagerhuis zullen plaats
nemen
Conservatieven 255
Labour 189
Liberalen 157
Onathankelijken 8
Voor iemand die zich naar de Belgische
toestanden een beeld vormen zou van de
Engelsche politiek, zouden deze uitslagen
onbegrijpelijk zijn. Men houde echter op
het oog dat in Engeland de evenredige
vertegenwoordiging niet ingevoerd is en
dat wie in een arrondissement het groot
ste aantal stemmen behaalt verkozen is.
De minderheid heeft er geen ander recht
dan het recht om zich op te werken tot
meerderheid 1 Wanneer een partij er een
volkstrekte meerderheid van zetels be
haalt, Wil dit dus niet zeggen dat z'.j de
volstrekte meerderheid van stemmen ver
worden heeft.
In het vroegere parlement beschikten
de conservatieven over een volstrekte
meerderheid en toch hadden liberalen en
arbeiderspartij TE ZAMEN heel wat
meer stemmen op hun partijen zien uit
brengen dan op de conservatieve partij
Zon de Engelsche p ilitiek steeds de
evenredi 'e vertegenwoordiging geweerd
heeft da 1 -was het omdat zij vat meer i ig
was, dat één partij over een voldoende
meerde' heid moest beschikken om een
sterke regeering te kunnen vormen. Tot
vóór enkele jaren ging de politieke strijd
in Engeland tusschen twee partijen de
conservatieven en de Ijberalen. Sedert
dien is ook de arbeiderspartij in het strijd
perk getreden met het gevolg dat thans,
pok zonder evenredige vertegenwoordi
ging, geen enkeie partij nog over eene
volstrekte meerderheid beschikt.
Om de geweldige verschuiving van den
politieken toestand te vergaan, moet men
er ook rekening mede Trotrden dat de
godsdienstige factor geen rol speelt in de
partijen aldaar, wel echter de economische
en de internationale politiek. De laatste
verkiezingen stonden hoofdzakelijk in
het teeken van de strijdvraag vrijhandel
of protectionisme.
De Engelsche liberalen (niet te verwar
ren met de Belgische liberalen, die gezien
hun chauvinistische strekkingen, heter
kunnen vergeleken worden met de Duit-
sche national-liberalen) hadden zich,
gyeijals de arbeiderspartij, uitgesproken
VQor vrijhandel t. t. z. vrije invoer van
vreemde produkfen, terwijl de conserva
tieven zjch bekgnd hadden tot het protec
tionisme. Hu moet mep weten dat sedert
(je campagne van Cobden in de 1' helft
der 19' eeuw, de vrijhandel eer. politieke
tradliie Is en het i« dan ook geenszins te
verwonderen dat de parüj, die zich uit
gesproken had voor belasting op de in
voerartikelen, neergeveld is geworden.
Ook op het gebied der buitenlandsche
politiek waren de zienswijzen der par'.ijen
uiteenloopend. De liberalen verweten aan
de regeering van Baldwin haar slapheid
tegenover de politiek van Poincaré, die
er naar streeft om, door verbrokkeling en
uitschakeling van Duitschland, den heer-
schersstaf te zwaaien over Europa. Bij
zijn laatste reis in Amerika heeft Lloyd
Qeorge geen blad vóór den mond geno
men (oen bij het had over de huidige
Fransche poijtiek, terwijl de Engelsche
arbeiderspartij zich uitgesproken heeft
voor de herziening van het verdrag van
Versailles. Deze laatsten hebben het ook
opgenomen voor kapitaalheffing en voor
nationalisatie der mijnen.
Wat de toekomst in de Engelsche poli
tiek zal brengen ip vooralsnog moeilijk
te zeggen. Wij, Vlamingen, hebben reden
om tevreden te zijn over den uitslag.
Een Geeraardsbergsch weekblad, dat
Zjch yiaamschgezind noemt en begaan
met de belangen dgr arbeiders, had de
hoop uitgesproken de conservatieven te
zien winnen i
Mooie hoop
Weet de schrijver van dit artikel dan
werkelijk niet dat België moet leven van
zijn uitvoer. Door de fraaie politiek van
Poincaré-Jaspar is het Duitsche afzetge
bied haast voor ons gesloten. Frankrijk
geeft mooie woorden aan zijn Belgisch
knechtje maar sluit zijn grenzen. Hoe be
denkelijk zou onze economische toestand
er gaan uitzien zijn had het Britsche rijk
zich ook tot protectionisme begeven.
En wat de internationale politiek be
treft Weet de Geeraard niet dat nog
vóór enkele dagen Poincaré in de Fransche
Kamer verklaarde dat hij, evenals maar
schalk Foch, sedert 1918 verlangde door
een territoriale wijziging in het bezit te
komen van de militaire Rijn-grens.
De Fransche politiek droomt nog steeds
haar ouden droom Frankrijk zoo groot
als het oude Galiië, t. t. z. tot aan den
Rijn.
Weet de Geeraard niet dat ook
België in het oude Gallië ligt en dat wij
reeds overal in het buitenland versleten
worden als ce vasalen, de knechten der
Fransche politiek
Weet hij niet dat elk verbreken van het
Europeesche evenwicht, doodelijk is voor
een werkelijk onafhankelijk België en dat
als Duitschland in stukken valt wat
veel meer dan het herstel het doel is van
de Fransche politiek wij op genade of
ongenade overgeleverd zijn aan de groote
liefde van Marianne.
Tenzij Engeland wat koud water
gooide op die gevaarlijke vrijerij. F.
In het socialistisch .weekblad van Aalst
twëede bladzijde, derde kolon, nummer
van den 9 December, schrijft J. B.
Een vraagske stellen we aan De
.Werka\an, orgaan der ïronters Wat
«hebben uwe fronters - volksvertegen-
woördigtrs gedaan, zooals Picard, Staf
De Ciertq en anderen DIE BLEVEN
STOM ALS VISSCHEN.
Als antwoord daarop geven we in een
volger d n' in haar geheel de redevoering
te dier gelegenheid uitgesproken uitnaam
der groep, door M. Van Severen.
Niemand mag vergeten aan
staanden Zaterdag op de markt
de stands MERVEILLE te be
zoeken, waar men GRATIS de
lekkere Merveille proeven kan.
Slraks eindigt 't oude jaar.
Bij 't ingaan van 't nieuwe worden
in alle huizen wenschen geuit, hoop
gekoesterd.
En ook in het groote huisgezin dat
we onze partij noemen, worden plan
nen gesmeed, worden verlangens ge
boren,
Plannen yoor 1924.., Plannen van
strijd, plannen van hoop waaraan ieder
meewerken kan, meewerken moet.
Maar schooner dan de schoonste
is de eenvoudigste wensch die ge
paard gaat met de daad, meer ver
dienstelijk dan de beste gedachten van
den rijke ls de kleine steen van den
arme, den steen zonder dewelke
alle wenschen niets zijn,
alle hoop vergeefs,
Alle strijd onmogelijk.
Zooals ge op nieuwjaardag een
prachtig of nederig geschenk zult dra
gen aan de menschen van uyz hart en
iiwe liefde, zoo zult ge ook uw nieuw
jaarspenning storten voor de ontwikke
ling en de vooruitgang uwer partij,
door de verspreiding uwer gedachten.
Alle giften mogen gestort worden
op 't bureel van ons blad, 21, Onder-
Wijsstr.fiat, in 't lojcaal Volksverheffing
of op postc'.ieckrekening 93175.
De giften zullen regelmatig onder
deze rubriek aangekondigd worden,
Hei Bestendig Bestuur.
Vergeet het Steunfonds niet
Uit - De Schelde
Een Wede ran' «oord.
Antwerpen, 4 December, 1923.
Aan de Redactie van De Volksgazet -->
Geachte Redacde.'.
Ofschoon gij er zoc haastig bij zijt
geweest,'om het debat vo jr gesloten te
verklaren, kan ik met hét oog op de
driftige logenstraffing ve Van'der Velde
'net daar niet bij laten. II moet u verzoe
ken het onderhayige schaden onveimin-
derd op te nemen in uw blad.
In de vergadering van het Hippodroom
heb ik Van der Velde ter laste gelegd de
volgende punten
1. Van der Velde heef in 1917, mede
geteekend de groote Besluit-wet tegen de
-aktivisten, dewelke'n scriptum is waar
van de opzet doet denkt aan de uitzon
deringswetten van BL.marck er, niet
thuis hoort in een demol r uie.
2. Alle groote ak istenprocessen
vallen in de periode dat Van der Veide,
als minister van Justitie, v. vóór verant
woordelijk was.
3. Verscherpingen in bet rc-giem dat
de gevangen gezette ak'visten ten deel
viel. *-
4. Afwijziging van dti voïksdscfi der
amnestie, twee-drie jaar geleden door zijn
berucht 20.000 maai r.eei
5. Het opleggen, als oprijs, aan de
in vrijheid te stellen aiitivisten, van
willekeurig gestelde v .-waarden die
afbreuk doen ?.an de m si elementaire
rechten van den merisch.
Gij hebt, geachte Rec'akne, Van der
Velde gevraagd, of hij de :e beschuldiging
had vernomen. Her antw> ?rd was ja, en
dat vbU ac?r«wsU;U|H- -gC&Ègëu*c. Dit
neemt evenwel niet weg, dat ik haar
staande houd punt voor punt, en ik ben
hierbij zoo vrij, Van der Velde voor te
stellen, hierover eer operbadr debat, dat
de dcelner trde partijen alle waarborgen
bmdt, U rp,n aan te gaan.
Hoogachtend,
Antoqh JACOB.
Ja, wij ziin er haastig bij geweest om
het debat té sluiten. Alleen de vijanden
van het Vlaamsche volk hebben baat bij
zulk haarkenpluk. Wie daar mocht aan
twijfelen, leze maar de vuiligheid die, in
«De Schelde», als antwoord op ons
bezadigd en objektlef artikel verscheen.
Daar wordt een gebroodroofde op de
ploertigste wijze verklikt. En dan nog
wel een gebroodroofde van wien vijf
familieleden (alle huisvaders) gebrood
roofd werden en nog zijn.
En nu het antwoord aan Dr Jacob. Dat
antwoord is geen antwoord. Het is alleen
een opsomming van broze beschuldigin
gen. Buiten het verwijt, dat Van der
Vcdde het regiem van de politieke gevan
genen verscherpt zou hebben, doet Dr
Jacob er nu nog drie andere bij. Hij had
er gemakkelijk nog een dozijn andere
kunnen bijvoegen. Van der Velde is het
nooit eens geweest met het aktivisme.
Ook de overweldigende meerderheid van
de Vlaamsche socialisten waren geen
voorstanders van het aktivisme. Maar
dat is de zaak niet. De zaak is heeft
Van der Velde, als ministei van Justitie,
het regiem van de politieke gevangenen
verscherpt
D' Jacob :egt verscherpt
t'an der Velde antwoordt opnieuw
dat is valsch, archi-valsch 1 Ik heb het
regiem verbeterd.
Als Dr Jacob volhardt in zijn beschul
diging, dat hij dan niet feiten bewijze
waarin het regiem verslecht werd.
Wat zijn andere vragen betreft, kunnen
wij met Van der *'elde antwoorden, aat
hij, als minister, heeft moeten dulden dat
de rechterlijke macht (die boven wet en
minister staat) vervolgingen inspande
tegen socialisten, hen opsloot en veroor
deelde. Dat kon Van der Velde niet ver
hinderen En daarvoor heeft hij op een
gegeven oogenbljk, zijn portefeuille ter
beschikking van onze Partij gesteld.
Zijn 20.000 maal neen Is één zindeel
uit een redevoering, die in haar geheel
en vooral volgens haar gevolgen moet
geoordeeld worden. Die gevolgen waren
na eenige weken alle aktivisten uit de
gevangenis 1
De losprijs voor de aktivisten was ln
plaats van in de gevangenis te blijven en
daar uw straf uit te doen, laat ik u op
vrije voeten, op voorwaarde dat gij, voor
den tijd dat uw straf nog duurt zult
nalaten het woord te voeren op politieke
vergaderingen.
Zelfs met die voorwaarde van invrij
heidstelling is Van der Velde op de hef
tigste wijze aangevallen door het grootste
gedeelte van de Belgische pers (ook
Vlaamsche pers), die hem beschuldigde
de slaaf der aktivisten te zijn.
Hij heeft de aanvallen getrotseerd.
Van allen 1 Zoowe!"van de aktivisten als
van de aktivistenvreters. Zijn leus was
doe wel en zie niet om
Van die gedragslijn is Hij nooit een
vingerbreed afgeweken. Dat weet D'
Jacob beter dan wie ook.
Voor Dr Jacob kan deze zaak een
debat waard zijn oor Vau der Velde
niet.
Van der Velde's geweten is zuiver en
moet bijgevolg niei witgewasschen wor
den.
Onze Nota
We laten aan D' Jacob het genoegen
over dat buitengeweu.i slap antwoord als
een luchtblaas te doen springen.
Maar voor wat de vuiligheid» van
De Schelde betreft, hebben we voor-
loopig alleen dit te zeggen, dat De
Schelde niet verklikt, maar ook niet
duldt, dat het Vlaamsche nationalisme
besmeurd wordt door renegaten. Wat die
mogen doen is... zwijgen. Punt.
Als de geachle lezer bij een of andere
gelegenheid een boek naslaat over spijs
vertering en gezondheidsleer der voeding
dan kan hij daar een massa zorgvuldig
gerangschikte cijfers nopens de waarde
en indeeling der spijzen aantreffen.
Het zal hem in zwaar geleerde vol
zinnen worden diets gemaakt dat hij
ongeveer 2030 caloriën daags behoeft
om in rust toestand, 2500 dito om met
matige beweging, 3500 dito om met
zwaren arbeid rond te komendat
per gram vet worden toegevoerd dat
hem dus zooveel van dit en zooveel van
dai dienen uitgereikt om in zijn dage-
lijkrche en dus Caloriën behoefte te voor
zien.
Maar er zal hem in dit boek als het
riet ai te zeer veranderd is ook wor
den meegedeeld zij het dan ook op een
bescheidener bladzijde, dat er nog
geheimzinnige voedselbestanddeelen in
de spijzen voorhanden zijn, waarvan de
aard tot nogioe volkomen onbekend
bleet, maar waarvan de eigenschappen
des te beter aan het licht komen, naar
mate men de uitvalsverschijnselen waar
kan nemen.
Kippen die een heeie tijd met gepelde
rijst worden gevoed, gaan ten slotte aan
een algemeene zenuwontsteking ten
gronde. De nederlai dsche Prof. Eyck-
man was de eerste om dat feit vast te
stellen. Zeelieden die soms lange tijd
uitsluitend op beschuit teerden, werden
door de beruchte scheurbuik aargetast.
Wanneer men aan de kranke kippen de
bast van de rijskoriels en aan de zieke
lieden versche groenten gaf bij lnin ge
bruikelijk rantsoen, herstelden ze na
korlen tijd.
Er was dus in deze toegevoegde spij
zen een volstrekt voor het leven nood
zakelijk bestanddeel voorhanden dat dan
ook eerlang den naam Vitamine droeg.
Tot nog toe zijn er drie soorten bekend
de soorten A. B. en C.
Sommige vitaminen zijn oplosbaar in
water (getrek aan dezer wordt oorzaak
der beri-beii-ziekte) andere zijn in vet
oplosbaar, (bij hun afwezigheid ontstaat
beenderverweeking)
Men vindt ze in groenten en vruchten,
melk (en botir), eieren, vleesch, traan
aardappelen, enz.
Tegen de hitte zijn deze geheimzinnige
stoffen waarvan men niet eens den aard
vermoedt, weinig bestand.
In opgelegde spijzen zijn ze dus niet
voorhanden. De lezer zal terstond de
waarde dezer Vitaminen hebben vermoed
in een tijd waarop de ingelegde spijzen
zop'n gewichtige rol spelen.
Aan vel? oorlogskwalen (o. m. bij de
gewezen opgeëischten) lag het derven
van dergelijke stoffen ten grondslag.
Totover een jaar kon men te Weenen
ziekte verschijnselen (als drukpijn overal
op de beenderen, broosheid dezer laatste)
aan het gebrek aan deze voedselbestand
deelen toeschrijven.
Ter. slotte weze nog'Dens even herin
nerd aan het belang der Vitaminen voor
zuigelingen en jónge kinderen die, al te
vroeg gespeend, het verder moeten stel
len met gekookte koemelk.
Dat een reeks ziekte gevallen daaraan
toe te schrijven zijn valt buiten kijf.
Een vingerhoedje citroen of orar.je
sap, een klein bordje groenten soep, een
lepeltje vleeschjeugd kunnen dan wonde
ren verrichten.
10-12-23. D' A. BROEKAERT.
Lijk het kaf en lijk het graan
Vliegt hier alle nieuws vandaan.
Stance zegt vandaag Spectator, op
't weer is al even weinig staat te maken
als op de menschen. Zie ne keer, gisteren
avond begon het te vriezen; dezen nacht
heeft het geregend, nu sneeuwt het en
tegen da! 'i noen is zal het zonneken mis
schien schijnen. Ja Stance...
Na regen komt er zonneschij'n,
Dat is met 't weder het geval.
Mocht't Ook zoo bijde menschen zijn
't Ging beter hier in 't tranendal.
Dat is zeker op ruij, zegt Stance. Wel
neen schaap... nat is vqor de lieve leze
ressen van dit blad en voor de beste le
zers erbij.
V/ia dat eerst zonneschijn gehad
heeft, dat is papa Coppée. Zijn proces zal
nu in Januari voor 't assisenhof komen.
De man, ik bedoel die baron heeft astem-
blief zeven haivtkaten, te v eten Renkin
en zeune, Descressormieres poepa en
zeune, Braun peereen zeune en nu nog
halvekaat Edouard Huysmans.
En alle die halvekaten
Die zuilen zoogoed praten,
Dat poepa Coppée
Voor een ferme pree
Zal los geraken.
Ja.ja.maardienBrusselschen marsjang
in tonnen die aandeDuitschers leege ton
nen leverde, die heeft twee jaar bak ge
kregen. Ataar 'i is waar, die sukkelaar
had geen zeven halvekaten. Ik zeg tegen
Stance dat ons jongens ook voor advokaat
moeten studeeren en ons meiskens voor
advokatesscn-of advokatinnen. En ze
zullen er voor gelijken, zulle, want ze
kunnen ai liegen dat z'het zelf gelooven.
Oai kunnen hier in't iand de ga
zetten ook, die alle jaren duizenden en
honderdduizenden opstrijken om de fran
sche politiek te_ dienen. Maar ze hebben
met deEngelsche kiezingen. Het'Engêlsch
volk heeft nu ne keer klaar bewezen dat
het er genoeg van heeft, van dieFransche
politiek ia de Rhoer. Ofdat er nu al ge
zegd wordt: Duitsc'nland moet betalen,
Duitschland is schuldig aan den oorlog,
Duitschland moet boeten... allegaar waar.
Maar waar is het ook, d3t, zoolang
Duitschland een woelnest blijft, het in
Europa niet pluis is en de commercie zal
blijven sukkelen.
Brootovens Emiel van Borgtloon, in
Limburg, sukkelde met buikpijn en hij
moest rog enkele uren te voet gaan. Hij
meende dat een flesch geneverke-zoet
hem zou helpen en hij kocht een literken.
Maar hij dronk dat literken op straat uit.
Het gevolg w as dat de straat met boomen
en huizen begon te draaien als een peer
dekensmolen er. dat Brootovens tegen
den grond draaide. De gendarmen von
den hem liggen met de flesch inde armen.
Besluithij kreeg 500 fr. boete en een
maand bak. Tw eede besluitals ge buik
pijn krijgt en geneverken-zoet wilt drin
ken, kruipt dan eerst in uw bed.
Wie dat wel in den grond had wil
len kruipen, dat was Pummels. De ser
geant vroeg hemWat zit er in een kruit
huis Pummels haaide de schouders op.
Wat zit er in een biervat vroeg de set-
geant toen, om Pummels op weg te hel
pen. Bier, sergeant, zei Pummels. Goed,
en wat zit er dus in eene kruithuis Bier,
sergeant (herhaalde Pummels fier.
Te Luik hebben ze een zekere André
Duflot geknipt en die werkte niet met
bier maar met een soort \itriool. Die
kwispel zou gaarne getrouwd ziin ge
weest maar omdat hij geen lieveken kon
vinden was hij kwaad op 't vrouwvolk en
liep door de straten met een spuitje vof
vitriool. Zag hij een mamzei afkomen dan
liep hij er achter en sjiepla.een straal
van dat brandend vocht op den mantel.
Veel vrouw menschen zijn hun klachten
komen doen, maar nu zit die sinjeur
achter sloten grendel. Geknipt. Ge kunr
er van zeggen wat ge wilt, maar ik peis
dat die kwispel cr maa. vier en nen
krentenkroek heeft.
Precies gelijk dat meisken van
Lier, Martha Germonprez. Die ging uit
iiefdeverdriet spelden inslikken. Ge gaat
me toch niet wijsmaken dat een redelijk
schepsel Gods dat zijn verstand heeft
zulke werken doet.
Mieleken Taroef had ook liefde-
verdriet. Hij zou gaarne getrouwd heb
ben met Kaatje Zuurpens, maar Kaarje's
vader was er tegen en Mieleken kreeg
Kaatje niet. Mieleken was droef en toen
zei Kaatje om Mieleken ie troosten Zie
ne keer daar zijn nog meiskens genoeg,
ge hebt Sidonieken, Victorineken, Irma
en Bertieneken. ja, zei Mieleken, maat
die heb ik ook reeds gevraagd...
'Trouwen 't is heel rap geflikt
Maar velen die 't bezuren
Want ach ze denken er niet aan
Geirouwd zijn lang kan duren.
Maar 65 jaar getrouwd zijn dat kam
