Vlaanderen's Hoogdag
VAN HIER EN DAAR
UIT T LAND VAN WAAS
ONDERVRAGING
doorheen het Arrondiuement Aalst
STAD AALST
Hei zijn triomfdagen geweest... dagen
van machtsontplooiing, dagen van oplaai
ende geestdrift, met momenten van zelf
inkeer, van diepe gewetensschouning. Het
zijn dagen geweest van eendrachtige be
lijdenis, van eensgezind willen en geloo-
ven in Vlaanderen, ons Vaderland.
Het was een gelukkig idee van het Qui-
densporenkomiteit, deze herdenking in te
leiden met de opvoering van de A rtevelde-
tragedie van den grooten meester die C.
Verschaeve is. Het Volkstooneel en tus-
schen de leden Staf Bruggen werd vooraf
warme hulde en mooie bloemen geschon
ken om hun heerlijk baanbrekend werk en
vooral om hun sukses in Parijs.
Het Arteveldedrama is aoor een meer
dan bomvolle zaal begrepen en meege
leefd; elk voelde mee door de droomen en
den strijd uit 't verleden de droomen en
den strijd van vandaag.
Met een duidelijkheid die verhoogde
door de overtuiging die hem bezielde,
speelde Staf Bruggen de groote Arte
veldefiguurElk sïottooneel was een sym
bool, elke zin was aen schoone gedachte
die onovertroffen geestdrift wekte in de
groote zaal.
Aldus eindigde den inzet van de
Groeninghefees ten
De Zondag zou niet minder zijn.
De optocht van 'Tot Heil des Volks
naar de 10 uren Mis beloofde watzwart
geel was troef op den doortocht, zwart
geel was troef in den reeds betrekkelijk
schoonen stoet.
In innige communie van gedachten en
gevoelens woonden honderden en honder
den Vlamingen de gelegenheidsmis bij.
Meer dan een gedachte zal verwijld
hebben bij den grooten Borms, hij die
Vlaanderen's Hoogdag in de afzondering
van zijn cel zal hebben herdacht. Allen
heeft de preek, heeft het woord van E. H.
Poelaert zoo heerlijk voldaan. Hier was
geen dubbelzinnigheid maar volledige
klaarheid, hier was geen twijfeling maar
zekerheid, hier was geen zweep of geen
slag gespaard, Als een rechtvaardig
oordeel klonk vanaf den stoel der waar
heid de aanklacht tegen het stelsel, tegen
den stiefmoederlijken Belg staat, eenige
oorzaak der honderdjarige verdrukking,
tegen de verkrachting der natuurwet en
wet Gods die ons Vlamingen heeft ge
maakt.
De erkenning daarvan van op den kansel
wekte in elk hart de meest verscheidene
gevoelens van dank, van liefde en van
ontroering.
E. H. Poelaert weze hierom openlijk
dank gezegd.
De woorden van E. H. Poelaert zullen
er onvermijdelijk het hunne toe bij ge
dragen hebben om den aangekondigden
optocht ie doen lukken. Op weinigen na
wanneer durven die eindelijk eens wat
ze willen stapten alle aanwezigen in
den stoet van vrouwen en mannen,
ouderen en jongeren. Het was geen stoet
als die van anderen; er straalde geloof en
wil uit die groote schare, er ging gezag
uit van hun getal en van hun houding.
En Ward Hermans het eeisten Ar Ad.
Henderickx achterna spraken in de Feest
zaal van het Vlaamsch Huis een pleidooi
voor Amnestie, voor volledige zelfstan
digheid.
Het slot der 11 Juliherdenking zou
echter het best geslaagde nog overtreffen.
Maandag avond om 9 uur begon op de
Groote Markt het aangekondigde Kunst
concert. Het Arteveldelied, Omdat ik
Vlaming ben de Hullebroeckliederen,
de Gilde viert*, Vliegt de Blauwvoet
Dus om Stance plezier te doen en u
ook beminde lezers er. alderlielste leze
ressen
GEWETENSONDERZOEK.
Als kU eenmaal zljt geslagen,
Stelt ge u setlens ln verweer.
En ge zegt met recht en reden.
Hola geenen tweeden keer.
Sedert achtten honderd dertig,
Kreeg de Vlaming, o wat ramp,
Doar de transkil|ons van Br.issel,
Meer dan eenen czelsstamp.
Maar dc Vlaming was een goedzak
En een zebedeus die
BU 't onvangen van zijn stampen
Op den hoop toe zeimerci.
Kwam bij voor de tribunalen
Och 1 de suklaar ondervond,
Daar voor al die heeren rechters
't Vlaamsch eenvoudig niet bestond.
Olng zijn jongon naar het leger
Die kreeg daar van stomme boer
\L ant een gouden sabelsleper
Commandeerde in 't Fransch toujours
Kreegt ge een briel van 't ministerie,
't Was al Fransch wat "t kloksken sloeg,
En ge had maar schoon te raden,
Wat men in dat schrijven vroeg.
Zocht ge een postje in de statie,
Zonder Fransch was 't niets gedaan,
Maar de Waal, met zU" een taaltje,
Mocht In duizend staties gaan.
Zoo was 't vroeger tegenwoordig,
Zijn we op ellen voet gezet,
En de Vlamen en de Walen
Zijn gelijk nu voor de wet.
Ha I ha I ha 1 Oe doet me lachen,
En een dwaas Is 't die 't gelooft.
Neen, ge hebt nog niet te pakken
Wat de Keuning heelt beloold.
Vwala Stance en daarmee legt uw die
naar het tnoleken stil. 'k Ben nu ne keer
nieuwsgierig hoeveel er in 't steunfonds
gaat geraken en of dat de beste lezers en
alderllefste lezeressen gaan volharden in
de boosheid. Dat zou zeer triestig zijn
voor uw toegenegen
Spectator Snupfelator.
Hoofdpijn, tandpijn en alle andere
zenuwkwalen worden onfeilbaar gestild
door de poeders Mioraina
Apotheek JUUL L1EVENS
Spreekdr. 100. Burchtstraat,30, Ninove
en eindelijk de Vtaamsche Leeuw
galmden'over de duizendkoppige menigte,
ontvlamden in elkeen den geestdrift der
groote dagen. Er waren ballonnetjes te
kort, al dansten er een niet te schatten
massa leeuwen door de straten der stad.
De strijdkreten Vliegt de Blauwvoet, Am
nestie, Leve Borms, Zelfbestuur, voor den
Belgiek niks botsten tegen de gevels der
nijdige heerenhuizen. Al perste de warmte
het zweet uit eenieder, al ging de stoet in
versneld tempo, toch jubelde het overal,
toch deserteerde niemand.
Voor de zooveelste maal sedert de ope
ning krioelde het in 't Vlaamsch Huis.
Het duurde lang. zeer lang eer de breed-
openstaande deur al het volk had geslikt
dat, onvermoeibaar, toch nog hooren wilde
het Vlaamsche woord dat zou gesproken
worden.
De heer Bocquè zelj enthousiast van
kop tot teen trok het kort, dankte ieder
een die het zijne had bijgebracht. De ou
deren en de jongeren, de jongeren vooral.
Hij wees hen op den strijd van morgen,
op de noodzakelijkheid over alle moeilijk
heden heen hun plicht te doen voor Vlaan
deren, hij drukte op den hartelijken band
die allen, VI. Nationalisten van waar ze
ook komen, vereenigt in het VI. Huis,
hun huls.
Een uurtje gezellig dansfeest besloot
deze drie schoone dagen.
Tusschen de velen, bloemenventsters,
ballonnenverkoopers en verkoopsters enz.
die het hunne biigedragen hebben tot het
wetlukkeri, danken we inzonderheid de
muziekleiding en de muzikanten die
bewijs hebben gegeven, niet alleen van
onvermoeibaarheid maar tevens van
Vlaamsche offervaardigheid en goeden
wil.
Het weze hier allen kort maar hartelijk
gezegd.
WELLE
't Was volop feest ln ons dorp.
Kon het anders? Magereen Vette waren
ook op de Laan. Ze hebben ook gefeest
'Gefeest^. bittere spot, huichelarij, valsch-
heid. Beter kunnen we de feestviering van die
mannen niet betitelen.
Ge laat ook De Vlaamsche Leeuw ln de
straten weergalmen. Niemand kan u dat belet
ten, maar weet wel dat dit voor u een schaam
telooze daad Is, dat ge alle eerlijkheidsgevoel
mott verloren hebben om den Vlaamschen
Leeuw, die ge door uw daden miskent, nu het
wierookvat op den neus kapot te smijten.
En uw burgemeester die dan nog voorzitter
is van uwe uitnemende Vlaamschgezlnde
maatschappij wat doet hij, of liever wat doet
hij niet Te vergeefs zoek tk aan zijn huis
naar het minste vlaggetje. Wat denkt ge wel
Zijn burgemeestersjerp is hem meer waard
Een vlag op den dag der Vlamingen, brrrl...
En op 't gemeentehuls, ja... de zwartgele
zou er hangen, maar de driekleur moest er m-
i>ens. Ze zouden daar ln eikaars armen vliegen
en den vredezoen wisselen Gelukkig dat we 2
schepenen bezitten die zich hiertegen verzet
hebben.
Ik houd niet van aanhitsing tot opstand,
verre van daar, maar men geve recht aan wten
recht toekomt. Menstekeop 11 jut, Vlaamsche
feestdag, op de openbare gebouwen een Vlaam
sche vlag, en enkel een Vlaamsche.
Weer eens dezelfde vraag Was uw burge
meestersjerp meer waard dan een Vlaamschen
Leeuw OngetwijfeldUw beschermer was,
Is, en zal Immer blijven een hardnekkige frans
kiljon, en hij, die u het sjerpke doen bezorgen
heeft zal dan ook wel zijn elschen gesteld heb
ben. Zijt ge nu misschien bezig met den prijs
van die 'gunst* af te korten
Lawijd op straat, lawijd in uwe lokalen,
feestavonden, muziekultstappen, dat kunt ge
allen; geestdrift, o, die is er genoeg, maar da
den, die zijn bij u zoo raar als witte raven.
Moeder Vlaanderen heeft hulp noodig, drin
gende hulp, ge belooft haar die hulp, ge zweert
het bij hoog en laag, we weten het maar wat
doet ge Ge zendt naar kamers, senaat en pro
vincie, mannen die hetzelfde Vlaanderen on
verschillig zijn of verachten en bekampen.
En dat doet ge heel bewust Verdedigt u te
gen deze beschuldiging, onbeschaamden, als
ge durft-
Moeder Vlaanderen vervloekt U.ze aanziet u
als lage huichelaars en lafaards I
Ja, ge hebe den moed om op straal te roepen
en te schreeuwen, om op uw geschriften te zet
ten Alles voor Vlaanderen* bittere spot, ver-
achterlijke snoodheid, alles. .voor... Vlaande
ren. Arm Vlaanderen Arm Moederland t met
heele legioenen van zulke allessen zult ge 't
niet ver brengen, want eens dat ze In het kies
hokje staan, dan steken ze alles voor Vlaande
renin den zak en ze stemmen voor uwe ver
drukkers, de aanhangers van la douce France.
Düt zijn uwe daden, düt Is uw liefde voor
Vlaander ei.
tk herhaal het, ge hebt den moed niet om
Vlaanderen openlijk aan te vallen, ge moet het
in het geheim den steek in den rug toebrengen,
ddar waar niemand ziet wat ge doet, düür waar
ge partij trekt voor zijne verdrukkers.
Dat is gemeen, dat is laf I Gemeen en laf
fer zelfs dan degene die openlijk onze laai be
strijden, want die durven toch tenminste doen
zien wat ze willen.
Wij doen het anders, wij durven konsekwent
zijn met onze gedachten, wij sturen naar de
besturen mannen die onze gedachten verdedigen
en die durven doen zien wat ze zijn en wat ze
willenI DEMOKRAAT.
DENDERLEEUW
Zaterdag 9 Juli werden de 11 Julifees
ten ingezet in de zaal van 't Front op
HuissegemMeer dan 600 personen waren
aanwezig. Meester Rik Borglnon heeft
aan de katholieken en socialisten harde
waarheden gezegd. Ook den heer Van
Tricht bekwam veel bijval.
Den 11' Juli was het feest in De Ver
broedering Meer dan 1200 mannen en
vrouwen waren tegenwoordig. Wanneer
Staf De Clercq op het tooneel verscheen
stonden honderden mannen en vrouwen
recht en brachten de leeuw van Vlaande
ren een krachtige ovatie.
Het feest is goed van stapel geloopen.
De spelers halen eer van hun werk. Wat
de redevoering van Staf De Clercq betreft
die zal lang op de menschen hun maag
liggen bijzonderlijk als hij sprak over de
afdanking aan den ijzerenweg en over de
krachtige houding van burgemeester De
Bruyn. Waarlijk zulke feesten doen
deugd aan 't hart. Vruchteloos vroeg de
heer De Clercq naar tegenspraak. De
mannen die moesten komen hadden het
echter geraadzaam geoordeeld niet om te
zien. Ook de verloren zoon had geen tijd
dien avond en 't was nog best ook.
DENDERHOUTEM
Heden Zondag 17 Juli, uitstap met
muziek ten teeken van 11 Jullvierlng.
De led<-n van 't muziek, vrienden en
oartijgenooten worden verzocht in 't lo
kaal te vergaderen te 4 uur.
Deze veelbeteekenende dag elscht een
talrijke opkomst.
Te 4 u gezellig vrouwenjeest.
Te 6 u. ledenbal in 't lokaal.
Allen daarheen Niemand ontbreke.
Het Bestuur.
LEDE
Door het Vlaamsch Huis waren korte
manifesten uitgegeven over de viering
van dezen dag. als nationaal feest voor
Vlaanderen.
Den Zondag stapten de V. O. S.'sen en
B. V O S'sen op naar de Hoogmis,
achter hun f)i:.k muziek de opkomst kon
beter, maar de duiveo
Na de mis, korte aanspraak aan het
standbeeld en optocht door de gemeente
tot 12 1/2 uur.
's Avonds llederavond door Van Tricht
en Martien. Flinke opkomst en zeer
veel bijval
Ook in den Dui enbond, waarvan we
de leiders allen zeer flinke nationalisten
weten, *as er een bijzondere 11 Juli-
vlucht Schitterend succes over heel de
lijn. Meer dan 1200 duiven.
Den Maandag door de zorgen van het
Davidsfonds, waarin ook onze menschen
in 't bestuur zetelen, plechtige feestavond
met zang door de meisjes studiekring
onder leiding van E. H. Buyl. Tusschen-
door voordracht over De verzoenende
daad van het Davidsfonds», door E. H.
Aloïs Demeyer, oud-almoezenler. Ce rede
was één spel van woorden en een krach
tig betoog voor samenwerking, los van
alle leuzen, onder de ééne leus Vlaande
ren vrij Amnestie van de zielen, van de
i edachten, zei spreker, het oog geopend
voor iedere daad die gesteld wordt voor
Vlaanderen, ons vaderland I Tot de oude
ren bijzonder, ging zijn wekroep, de daad
van de jongeren belichtend als het zoen
offer, als de greep naar beter en hooger I
Geen enkele wanklank ontsierde dezen
avond en hartelijk steeg de goedkeuring
uit aller mond
In zijn dankrede spoorde Dr De Smet
aan tot samenwerking in het Davidsfonds
en deed ten slotte een motie voor alge-
heele amnestie met handgeklap goed
keuren.
Voor en na dezen feestavond deed de
gemeenteharmonie een ui-stap, na de
voordracht zeer flink vergezeld door
Vossen en fronters.
Lede heeft dit jaar bijzonder flink ge
vlagd. Bijzonder D eef en Nieuwstraat.
Het zaad schiet op. VIDI.
HERZELE
Ook in Herzele hebben de vrienden
11 Juli gevierd. Van af Zondagnamiddag
wapperden 3 heerlijke leeuwenvlaggen
aan de huizen van drie onzer vrienden in
drie verschillende straten der gemeerte.
Van drie kleuren was er geen spraak.
Gezien er geen spreker kon komen heb
ben we 11 Juli gevierd in gezell g samen
zijn en bezoek aan de vrienden herber
giers.
SOTTEGEM
De herdenking van de slag der Gulden-
sporen, werd dees jaar gevierd als nooit
te voren. De feestelijkheden werden in
gezet van Zaterdag 9 Juli in het
Vlaamsch Huis
Waarlijk een echt gezellige avond
welke door menig kluchtlied werd opge
luisterd. Onze mannen hebben het bewijs
geleverd, dat ze met eigen krachten iets
puiks kunnen ten beste geven.
Zondag 10 Juli was echter de groote
dag. Na vooraf enkele leden herbergiers
te hebben bezocht, vergaderden 170
strijdgenooten in 't Vlaamsch Huis om
deel te nemen aan een gezamenlijk noen
maal. Gelukkig dat het Vlaamsch Huls
over een ruime zaal beschikt cm zooveel
volk behoorlijk aan tafel te plaatsen. Nu
't ging toch en alles liep goed van stapel
Het mocht echter daar niet bij blijven.
l)e sporenslag door V. T B insgelijks
herdacht, door muziek en zang uitvoerin
gen in het park de Kluite door den
eigenaar bereidwillig afgestaan voor die
gelegenheid, wachtte ons. In groep er dus
naartoe om den namiddag verder door
te brengen. Want ook daar was echt
Vlaamsch leven met als slot 's avonds
Hchtstoet door de bijzonderste straten
gemeente, met de muziekmaatschappij
Vrije Kunstkring aan den kop. Kwa-
loogen beweren dat onze tegenstrevers,
welke voor enkele weken, onzen dood
voorspelden, bij het zien er duizelig van
werden.
Wat zou het dan worden op 11 Ju'i. De
leeuwenvlag moest voor de eer.- te maal
op het stadhuis wapperen en waarlijk ze
was er, wel vergezeld van Belgische
Congoleecsche en geraeentevlaggen.
Spijtig toch nietwaar, dat onze burger
vaderen met al die vlaggen geen raad
wisten. Ze plaatsten dan maar de C >ngo-
leesche vlag in 't midden, met de ge-
meentevlag langs den eenen en de Leeu
wenvlag largs den anderen kan», en de
Belgische boven, onder de Leeuwenvlag
was echter ietwat dat nog aan het stad
huis hangt. Naar het schijnt rook de bak
echter niet al te fijn, want de Leeuw werd
onrustig, bij zooverre dat onze burger
vaders, er onheil van vreesden Gelukig
voor hen dat onze vriend Albert Coes-
sens, schepen der gemeente, h ;n met
raad is bijgesprongen. Hij beeft d in ook
aangeraden, de Leeuw in 't midden te
.iaatsen. De burgemeester welke een
practisch man is, heeft er gevolg aange
geven en de Zwarte Leeuw op gele grond
heeft dan ook de plaats ingenome i waar
op hij recht had.
NINOVE
Er is een tijd geweest dat in Ninove de
Guldensporenslag herdacht werd enkel
door het uithangen van de vlaggen aan
enkele partikuliere huizen. Thans is er
vooruitgang op dat gebied, en werd er
althans weinig, toch iets meer gedaan.
Denk er maar eens aan het stadshuis
van Ninove wapperde de driekleur ter
eere van de helden van 1302. Hoe dat
gekomen is? Natuurlijk niet door toe
doen van de hoofdbazen op 't stadhuis,
de blauwe franskiljons. Hel zijn dc socia
listen en katholieken die de viering op
een gemeenteraadszitting hebben ge
stemd.
Op deze zitting vroeg een liberaal
raadslid of hetdie vod met die zwarte
beester op is di^zou moeten uitgesto
ken worden. v
D^t zegt genoeg welke gedachten men
er op nahoudt en wij kunnen niet anders
dan de liberalen de eer geven dat zij net
meest konsekwent zijn met hun ziens
wijze. Vlaanderens nationale vlag of
geene Aan eenige katholieke huizen
hing ook een Belgisch vaandel. Nu meer
dan voor den oorlog doet het zonderling
aan en wij denken onwillekeurig aan den
slaaf die de roede kust waarmede hij
geslagen wordt. Nu in de wereld gebeu
ren nog al veel van zulke paradoxale
dingen, die ge onze menschen leert ver
geven. Wie aktlvist geweest is tijdens den
oorlog weet maar al te goed hoe de
massa zich keert naarde macht niettegen
staande die macht ze nog zooveel doet
lijden. Vele menschen, die dachten dat de
akdvisten de handlangers der Duitschers
waren, kwamen er op af om ons te pol
sen of er niet wat voordeel aan vast zat
ook aan aktivisme te doen.
Nu, is het nog altijd met de menschen
zoo danig gesteld, zij hijschen het zinne
beeld van den staat, die hen als Vlamin
gen, zelfs na den oorlog als 1914, oog
behandeld als een overwonnen volk.
De Vlaamsche nationalisten hebben de
feesten ingezet met een gezamenlijk
avondmaal dat door een 50 tal personen
werd bijgewoond. Er was gezellighied en
langzamerhand winnen wij veld bij te
Ninove, alhoewel we nog moeten vast
stellen dat den duif er nog niet zoo erg
in zit als den wil.
De amnestiebetooging, waarvoor niet
de verelschte propaganda als noodig is,
werd gemaakt, is tamelijk goedgelukt en
de spiekers L. DeBruyn en advokaat
Borglnon behaalden den grootsten bijval
op de meeting.
Telegrammen tenvoordeele van alge-
meene amnestie en een blijk van hulde
aan Dr Borms werd opgesteld en ver
zonden, 's Maandags werden de feester,
besloten meteen gezellig samenzijn.
SINT NIKLAAS
Onze Sporènfeesten.
Een paar sukkelaars van pat/iotten
hadden 't in den koker gestoken drie
kleurige plakbrieven uit te hangen waarin
ze onze goeie menschen uit St Niklaas
leerden dat de «Belgiek ons vaderland»
is Helaas, de arme sukkelaars haalden
niet veel eer van hun werk, want 's ander
daags hing er, o gruwel, een akelig
doodshoofd met het zalige R.I.P. op hun
pfltriotische affichkes.
Daarmee werd op humoristische wijze
de 11 Juliherdenking ingezet.
De Vlaamsche nationallsien hadden
een plakbrief in de stad uitgehangen
waarin ze verklaarden dat onze herden
king staat in het teeken van amnestie en
den strijd voor Vlaanderens zelfstandig
heid, tegen de belgische centralistische
tyrannij. Zondag 10 juli werd er door de
Froniers een optocht gehouden, 't Was
een flink succes. De Herman Backaert
harmonie luisterde den stoet op. Er was
strijdlust en geestdrift t- over, en overal
klonk het Vlaamsche strijdlied.
Een pluimpje verdienen ook de mak
kers van den buiten, voor hunne talrijke
opkomst. De spandoeken «Amnestie»
«De Boeiën los» van de kertls van
Belcele en de prachtige Amnestie teeke-
ning oogstten veel bijval. Onze vrienden
Leo en Honoré maakten zich verdienste
lijk met 't verkoopen van de Bormspor-
tretten. St Niklaas heeft getoond dat het
werk kan afleveren als 't maar wil, daarom
danken we ai dc durvers die den moed
hadden voor hunne overtuiging op de
straat te komen.
Een gezellig samenzijn sloot dezen
prachtlgcn dag.
Op 11 Juli zelf werd de avond ingezet
met het oplaten van een luchtbal die de
leuze droeg in groote zwarte letters «Leve
Borms». Makker Van Riet die het gedacht
ontwierp en uitvoerde haalt alle eer van
zijn werk. Daarna werden onze leden
vergast op een «Kunstavond» met mede
werking der «Liederavonden» onder
leiding van makker Fr. Lutz
Onze zangers kw eten zich werkelijk op
prachtige wijze van hunne taak en moch
ten dan ook een welverdiend aplaus in
ontvangst nemen.
De heer R. Trio van Hoboken hield de'
11 julirede. Hij wist door zijn prachtig
gloedvol woord heel de zaal In geestdrift
te doen opvlammen. Hij moest dan ook
bij 't einde van zijn gloedvolle rede een
ware ovatie in ontvangst nemen. Onze
tooneelbond «Jonc Vlaems Vri Vlaems»
voerde dan «VORSTENPLICHTop, dat
veel bijval oogstte. Juffer G. V. H. ver-
rastte ons daarna op een prachtige uitvoe
ring van 't mooie «Klokke Roeland» van
Vereraans. We mogen ook de prestatie
niet vergeten der jeugdige heeren V. H.,
A. V. en V. P. die het hunne bijbrachten
om door flinke uitgalmlngen den avond
op te luisteren.
Een tombola gevolgd door een gezellig
samenzijn sloot onze herdenking
Volgend telegram werd onder alge-
meene instemming der vergadering, naar
Dr Borms gezonden
De Vlaamsche Nationalisten van
St Niklaas, II Juli herdenkend, brengen
hunne onvergankelijke hulde en trouw
aan den heldhaftigen Vlaamschen Mar
telaar Dr Aug. Borms.
Aan allen die ons meehielpeo tot 't wei-
lukken onzer herdenking onzen besten
dank I Catilina.
Ulaamsche Toeristenbond-Tak st. niklaas.
Donderdag 21 Juli. Per fiets
naar Overmere (Donk). Vertrek te
13 u. stipt aan het bondslokaal De
Hoop Terug te St Niklaas rond 20 u.
Alle leden-fietsers worden verwacht.
Denderleeuw
Goed nieuws voor Denderleeuw.
Al de afgedankte werklieden van den
ijzerenweg gaan roode Sper een prachtig
geschenk koopen, omdat hij Ans jele ge
luk gewenscht heeft met zijn werk van
afdanking
De katholieke boeren uit de Lange-
straat gaan ook feest vieren omdat zij hun
geld terug krijgen van de gesprongen
bank.
Goed zoo. Dat zijn 2 schoone teesien
voor Denderleeuw.
Alle finantleeie inlichtingen worden be
reidwillig en volkomen kosteloos ver
schaft door de
BANQUE D'ALOST
N. V.
Agentschap Denderleeuw
3, STATIESTRAAT, 3
In de zitting van verleden week, Don
derdag, heeft burgemeester De Bruyn in
den provincieraad wederom eene lans ge
broken ten voordeele der intercommunale
lazaretten en inzond rheld v 'or fut kan
ton Ninove, waar nog niets van wege oe
provincie voor gedaan is. Als hij de lij e-
nisgeschiedenis uitlegde van de tyfuszie-
ken van Denderleeuw in de maai.d Sep
tember van verleden jaarmet 3 menschen
in ambulance rondrijden van 1 u. 's noe-
nenstot 8 u. 's avond waar wij dan einde
lijk ontvangen werden in St Amandus
waar onze zieke opgenomen werd, en
wanneer hij een eeresalut brengt aan die
arme vrouw die daar gestorven is mis
schien doordat er geen lazaret is in het
kanton Ninove, dan luisterden ai de leden
met de grootste aandacht.
In de 4e Commissie werd wederom 4
mlllioen gevraagd voor de elektriek maat
schappijen voor uitbreiding van haar n t
ten. Onze vriend De Bruyn deed bittere
klachten over die elektrlekmaatschappijen
die aan de menschen een kontrakt willen
doen teekenen van 300 kilowatt als ze er
maar 150 vandoen hebben.
De leden begrepen het krachtig ingrij
pen van vriend De Bruyn en de 4 mlllioen
werden aangenomen met den wensch van
De Bruyn die luidt dat men maar 150
kilowatt moet gebruiken met een motoi
van 1 of 2 paardenkracht per jaar in plaats
van 300.
Dit nieuws zal door vele kleine hande
laars graag vernomen worden.
Denderhoutem
Uit ons ministerie.
Jef. Hm I Dag Pol, ge zijt zoo haas
tig vandaagtoch zeker niks gebeurd
Pol. Wel nee, Jef, 'k ben op m'n
ronde. Daarbij nt-n mensch van ons ge
dacht die mag zijn tijd in ledigheid niet
slijten, dan kwam er zeker niks van ons.
Jef. Dat zouden d' ander wel willen
doch daar en hebben ze niksken aan....
Maar zeg eens hoe gaat het met ons
bank In tegenstelling van wat de minis
ter van binnenlandsche zaken hier vertelt,
hoor ik zeggen dat ze nogal marcheert
Pol. 'k Geloof u Jef. Ten andere
dat was te voorzien. De menschen heb
ben den zin onzer instelling gevat. Redt
elkander zoo redt g' u zelf, dat is hier de
leuze, en.... kop tegen kop, lijk een paar
denhoef tegen ne kasseisteen
Jef. Ssst.... Stillekens jongen, want
daar lonken z' al van achter de gordijnen,
en...
Pol. Laat ze loeren dat zijn ze ge
woon, daar hebben ze hun kijkers voor.
|ep. Zeg, wat anders. Hebt ge ze
Zondaggezien.de water flaminganten?
Ze hebben ook al 11 Juli gevierd I
Pol. Verwondert u dat nog, mij
niet, dat soortje uurft van alles 1
Jef. Een prachtig feestGeen enkele
gevel van de venten waar een vlag te
2ien bing.
Pol. Een aan 't gemeentehuis
De Leeuwenvlag denkt ge Ge doet
ine lachen man, zelfs Berken z'n slip heb
ben ze uit heerlijke schaamte niet ten toon
gehangen. De meesters vieren dan eens
ieest I
Pol. Dat fs te verstaan Jef, elk kent
best zijn huishouden, maar een nationale
vlag laten wapperen ter herdenking van
een Vlaamsche overwinning dat past toch
niet
Jef. En Vlaamschhaters, franskil
jons en belgische slipdragers die 11 'uil
vieren, hoe rijmt ge dat aaneen
Pol. Dat is water in den wijn doen
en daarmee afgeloopen, dag Jef.
Jef. Dag Pol en tot vanavond, dan
vieren wij, dat zal wat anders zijn I
KARLOS.
HERZELE
Over een veertiental weken hebben
onze verkozenen het volgende voorstel
gericht tot het schepenkollege met ver
zoek ze op de eerstkomende dagorde te
brengen 1Herstellingen (aardewerk)
uit te voeren aan Ternatbstraat2. Her
stellingswerken (kalseidewerk) uit te voe
ren aan de Koekelbergstraat3. Viering
11 Juli, bevlagglng van 't gemeentehuis
en een dag verlof voor de scholen.
Het eerste punt is reeds uitgevoerd
ofschoon er nog geene gemeenteraadszit
ting heeft plaats gehad ('t is niet belang
rijk genoeg De heeren hebben te veel
werk gehad met de paardenkoers. 't Zal
ln elk geval op 21 Juli van meer belang
zijn want ze richten een groote velokoers
in en 't muziek zal uit gaan om 't vader
land te verheerlijken Alle goede vader
landers staan zijde aan zijde om van 21
Juli eens een dag te maken van tralala
opdat de onvaderlanders eens hunne
oogen opentrekken. Want met een
koers en wat muziek is 't vaderland ge
red Zoo leeren de ketters maar ze dolen.
Een die anders denkt.
Sottegem.
Vlaamsche Toeristenbond. Gouwdag
voor Oost-Vlaanderen te Sottegem.
Zaterdag 30 JuliKlokken- en kanon-
nenfeest; muzikale uitvoeringen; verlich
ting der stad.
Zondag 31 Juliom 9 u. 30 voormiddag
algemeene vergadering voor de afgevaar
digden in het lokaal Gasthof De Zwaan»;
daarna ontvangst ten stadhuize-
Openlngder tentoonstellingen; beiaard-
concert; wandeling door de gemeente.
's Namiddags Auto- en motoroptocht;
hulde aan Egmont; openluchtspel Jacob
van Artevelde, van Verschaeve, door het
Vlaamsche Volkstooned, ter Markt.
Daarna muzikale uitvoeringen; vuur
werk.
Maandag 1 OogstUitstappen naar
Oudenaarde (stedenschoon), of Zwalm-
boorden (natuurschoon), alwaar Tenlers-
hanket in open lucht.
Later: Concert, kloefkensdans, taptoe.
der HH. DE BACKER en VAN OP DEN BOSCH tot den Minister van S. P.T. T. Z.
naar aanleiding van zijn belofte, dat er geen afdankingen aan het Spoor zouden ge
beuren en over de reeds gedane of ln loop zijnde afdankingen van het personeel.
(Vervolg).
Die enkele vooruitzichten bewijzen ge
noeg dat er redenen bestonden bij het
eerste optreden van den minister Anseele
omdat het personeel zijn verschijning met
vreugde en hoop zou begroeten. Echter
niet lang hebben de zonnige dagen ge
duurd en alras zijn al de schoone droo
men, die het spoorwegpersoneel zich
vormde, als een kaartenhuis ineengestort.
Want wij aarzelen niet te zeggen d it
het was onder een soort syrenenzang dat
minister Anseele er in gelukt is hervor
mingen door te drijven en zelfs door het
personeel op luide toejuichingen te doen
onthalen, die achteraf gebleken zijn noch
min, noch meer dan middeltjes om eene
vermindering van personeel tot eene mo
gelijkheid te maken, en om de voort-
brengst te vermeerderen op zulke wijze
dat ze een kapitalist tot eere zou strek
ken maar en wij durven het ook zon
der schroom uitspreken - middeltjes die
onwaardig zijn van een democraat, van
een socialistische minister.
Het getal spooragenten.
Wij kennen het aantal agenten niet dat
in dienst was aan de spoorwegen op het
oogenblik dat de heer Anseele het beheer
in handen nam. Op 31 December 1924
dus vijf maanden en half vóór zijn aan
stelling, waren er in het geheel 103,946
agenten. Wanneer wij die cijfers verge
lijken met deze van 1913, dan stellen wij
vast dat sedert dit laatste jaar, het aantal
geestesarbeiders met 6,955 vermeerderd
is en het aantal handarbeiders met 18,332
dus in het geheel met 25,287 agenten.
Indien men dan rekening houdt met den
achturigen arbeidsdag, met de menigvul
dige oorlogsinvaliden en oud-strijders
die onder het spoorwegpersoneel worden
aangetroffen en die niet in staat zijn regel
matig hun dienst te verrichten, met de
militaire dienstplicht die jaarlijks tal van
agenten onder de wapenen roept, en ook
met de ontberingen die wij allen tijdens
den oorlog hebben geleden en die na den
wapenstilstand zelfs heden nog de aan
leiding zijn tot tal van ziekten en bijge
volg tot dienstveriet voor het spoorweg
personeel, indien men met dit alles reke
ning houdt, zeg ik, dan is de vermeerde
ring van het aantal agenten met ca.
25,000, hand- en geestesarbeiders samen
genomen, volkomen wettigd.
Vóór den oorlog immers, werd er in
doorsnee tien en meer uren per dag ge
arbeid en wanneer het personeel met on
geveer 25,000 agenten, d. i. zoo wat een
vierde van zijn getalsterkte, vermeerderd
is, is zulks niet te veel. Er valt op te
merken dat in 1913, 18 agenten per kilo
meter spoor werkzaam waren en dat dit
cijfer in 24 slechts 22 bedroeg of 4 meer.
Ondanks de invoering van den acht
uren arbeidsdag, moesten er overigens te
veel werkkrachten aanwezig zijn. Dan
vindt zulks grootendeeis zijne oorzaak ln
de bezetting van de Ruhr, waar duizen
den onzer spoorwegagenten heen zijn
getrokken, terwijl hunne plaats hier
moest ingenomen worden. Eene andere
oorzaak zijn de raenigvulde naoorlogsche
inrichtingen, die vroeger tot de spoorwe
gen niet behoorden, zooals, bijvoorbeeld
de T. E. I. (Transports par eaux inté-
rieures), die bij de spoorwegen aangeslo
ten werden. Buiten de hoofdoorzaak, de
achturenarbeidsdag, mag ten slotte niet
uit het oog verloren worden dat het
grootste gedeelte van ons spoorwegmate
riaal, benevens tal van spoorweginrich
tingen, de signalisatie, bijvoorbeeld,
totaal zijn moeten hernieuwd worden na
den oorlog.
Toen minister Anseele aan het bewind
kwam, was de naoorlogsche periode
grootendeeis voorbij en hij dacht dan
ook met recht en onmiddellijk aan ver
meerdering van de voortbrengst. Met dit
doel rientte hij eene bijzondere onder
zoekscommissie in en, te dier gelegenheid
werd eene dagorde uitgevaardigd die aao
het personeel werd medegedeeld. Het ia
om die dagorde dat gansch onze interpel
latie draait, en daarom laat ik den tekst
van die dagorde volgenik zal echter
slechts de belangrijkste zinsneden uit die
dagorde overnemen.
Vooraleer zij in werking treedt (dus
vooraleer de commissie ingesteld door
minister Anseele in werking treedt), houd
ik er volstrekt aan het volgende te ver
klaren...
Het is dus eene belofte van den minis
ter op 13 Augustus 1925 gedaan.
te verklaren ten eerste, niemand
(Vervolg op blz. 3.)
