D1KSMUÏDE
Na 9 jaar Lamlendigheid
UIT ONZEN PIJLKOKER
Tolk der Kristene Volkspartij-Vlaamsche Front P. V. N.
0,25
0,25
Er mag geen dorp zijn
in heel Vlaanderen van
waaruit op 21 Oogst geen
afvaardiging, geen groep
NAAR
reizen zal om er deel te
nemen aan de 8e Alge-
meene Bedevaart naar
den Ijzer.
daar een Regeerlngscrisis?
ofte minimalistische politiek
De knecht van Frankrijk
rcriAn
56'Jaargang, N' 2521 WEEKBLAD Zoudeg 7 Oogst 1927
De Wanrhsld It ons wtptA
Rechtvaardigheid ons dc
Stichter Pieter Daent
PRIJS
per nummer
ABONNEMENTEN
Per jaar 12,50 fr. per 6 maand 6,50 fr.
op Toorhaad bolaajbaar
abonnementen op alle postkantoren, buitenland port meer.
REDAKT1E Hoofdopsteller K. L. Van Opdenboech,
Volksvertegenwoordiger. Postchek 93175.
BEHEER S. M. Drukkerij Volksverheffing
211 Onderwijsstraat, 21, Aalst. Telefoon 332
De pru* c
ANNONCEN
annoncen wordt bepaald bü overeenkomst.
Voor alle Inlichtingen wende men ilch ten bnreele.
PRUS
De schrik voor het oordeel der ontgoo
chelde en bedrogen massa dwingt de
socialistische partij tot het zoeken van
een houding die haar zeer bedreigde
macht redden zou.
Na meer dan twee jaar heengestapt te
zijn over alle beloften en programmas,
na gedurende meer dan twee jaar in on
derdanigheid de zaak van het eens zoo
gehate kapitaal, van de zoo bespotte
bourgeoisie, te hebben gediend, zoeken
ze zich te ontduiken, te dekken voor den
dag der stilaan nakende AFREKENING.
De socialisten zoeken naar een middel
om de regeering der bewaarders-bankiers
te verlaten om zich dan voor hunne kie-
Zcia ie gaau Liciucpcu up htiü liüfl', liÜU
wilskracht, hun konsekwentie.
In Vooruit van 28-29 |uli 11. gaf Gust
Balthazar reeds duidelijk het socialistisch
inzicht te kennen
Wij begrijpen wel, schrijft |hij, dat
de heer Jaspar zijn ministerieel leven zoo
lang mogelijk wil rekken, maar .hij mag
ten slotte niet vergeten dat hij in een
land leeft waar het algemeen stemrecht
ook nog wat te zeggen heeft. Het wordt
tijd dat wij denken aan een der bijzon
derste vraagstukken waarover de triom-
feerende demokratie zich den 25 April
1925 met klank uitsprak. Wij bedoelen
den zesmaandendienst.
In elk geval als de heer jaspar die
verkiezingen vergeten heeft zijn de socia
listen daar om zijn geheugen op te fris-
scben. De Werkliedenpartij beeft de
gewoonte niet haar gegeven woord te
verbreken. Het oogenblik breekt aan
waarop zij den wissel van de zes maan
den zullen aanbieden. De heer |aspar is
genoeg bevriend met de banken om te
weten wat er gebeurt met iemand die niet
kan betalen.
Het is de leiding van de socialistische
partij wel bekend dat de onverschillig
heid en de moedeloosheid, de ontgooche
ling en de tweedracht die hare inrichtin
gen op dit oogenbljk kenmerken een zeer
slechte atmosfeer scheppen voor het
voeren van een verkiezingsstrijd. Het is
de leiding bekend dat een groot deel
harer troepen deserteeren, de meer link-
scbe elementen naar het komuDisme en
de verdwaalde laanderscbe socialis
tische sterrmers naar ons.
Ze weet, door het er zelf te hebben in-
gehamerd in verkiezingsperioden, hoe
sterk ons volk gekant staat tegen den
legerdiensttijd, hoe veel prijs de arbei
ders, boeren en burgers op den zes-
maandschen diensttijd stellen.
En ze rekenen op het effekt dat
het ook maken zou Indien ze, door
eeo weigerende houding der meerderheid
in de regeering, gelukkig verplicht zou
den zijn in de oppositie te treden, een
regeeringscrisis en misschien wel een
nieuwe verkiezing uit te lokken,
Ze rekenen er op dat een verkiezings
strijd op dat terrein gevoerd, zou do«in
vergeten heel dat demagogische gedoe
pver duur leven, belastingen enz. waar
mee ze vorige suksessen hebben geboekt,
je rekenen er op dat in den roes van den
strijd er vergetelheid zou komea over
hare medeplichtigheid in de bankleisdik-
tatuur, konsolidatie, stabilisatie en al de
miserie die er uit voortgevloeid Is.
We weten dat de massa gemakkelijk
vergeet, dat ze zeer slecht onthoudt,
maar het zou haar verre onderschatten
zijn indien men gelooft dat ze deze ko
medie niet begrijpen zou en nog veel
slechter er zich zou laten aan vangen,
Het volk Is dat spelleken beu,
Het eischt den zesmaandendienst maar
geen komedie, geen politiek konkelfoes
zooals de socialisten aan 't voorbereiden
zijn.
De katholieke Vlaamsche Landsbond heeft verleden. Zondag zijn
8* Congres gehouden.
Het is goed uit den mondjhunner leiders de verklaring te Uooren dat
hunne politiek tot de grootst mogelijke fiasco heeft geleid.
Wel zijn er zeer veel mooie woorden gesproken. Wel zijn de duide
lijkste bekentenissen van onmacht in een vracht maaren en niettegen-
staanden en hoopvolle wenschen verdoezeld. Maar uit het verslag
van E. P. Dr Claes is het niet moeilijk op te maken dat de nederlaag
over heel de lijn werd geleden.
Uit het in De Standaard verschenen verslag citeeren we achtereen
volgens en letterlijk uit de rede van E. P. Dr Claes volgende verkla
ringen
Op politiek gebied
De huidige regeering, geleid door M. Jaspar, heeft nu
meer dan een jaar 't bewind in handen. Wij Vlamingen hebben
er niets aan.
In ieder geval, de toepassing der bestuurlijke taalwet heeft een
duchtigen kneuk gekregen.
De huidige regeering is trouwens door en door Fransch-
gezind. Wij zullen nietzeggen datde Wetstraat een zijstraatje
is van de Quai d'Orsey, maar wel wekt men in de regeerings
kringen den schijn alsof zij ons land als een filiaal van Frank
rijk beschouwen.
Op militair gebied
spelt Frankrijk vaak deles; op economisch gebied be
handelt het ons als een wees onder voogdij... En onze regeering
laat maar begaan en geeft den indruk dat zij liever Frankrijk
dient, dan Vlaanderen als de bijzonderste brok van ons land te
herkennen.
Amnestie
De katholieke Vlaamsche Landsbond heeft sedert 1919 het
amnestievraagstuk onder de hana genomen... Wij mogen thans
HOPEN dat het voorstel Van Cauwelaert, dat nagenoeg de op
vattingen van den Landsbond weerspiegelt, in de Kamers TER
BESPREKING zal komen.
De Bestuurlijke Amnestie
is helaas zooveel als gekelderd, dank aan de halsstarrigheid
van het kabinet van M. Jaspar.
De Gentsche Hoogeschool
Op politiek gebied hebben we ter zake der Gentsche Hooge
school niets nieuws te melden...
Vlaamsch in het leger
Het huidig stelsel bevredigt de Vlamingen niet de kazernen
zijn fransch en de papier n tweetaligheid verandert daar niets
aan
De grieven zijn niet verminoerd;de reactie is vinniger geworden.
We willen aan de heeren van den katholieken Vlaamschen Lands
bond vragen Aan wie de schuld
Ligt de oorzaak daarvan niet in de eerste plaats aan de houding der
leden van uwen katholieken VI. Kamergroep in 't bijzonder?
Bleef heel hun verzet niet beperkt tot woorden op congressen of ar
tiekels in De Standaard
Zijn de heeren van den K. V. Kamergroep niet de beste steunpila
ren van de regeering van gisteren en van heden hebben zij niet medf
de hand in de verknechting van ons land aan Frankrijk, aan de stem
ming der Nolfbarak, der mislukte taalwet, enz.
Hebben zij de regeeringen niet gesteund die Amnestie weigerden,
die de oorlogsspioenen vrij lieten en Borms gevaneen houden
En toch durven ze onder zoo'n verslag schrijven Ons besluit is
kortWe hebben voorui'gang gemaakt
Ze vergeten er bij te schrijven Vooruitgang in de lamlendigheid 1
Buitanlandsche Socialisten
voor Vlaanderen's
Zelfstandigheid.
Onderstaand stukje knippen wij uit
het Rotterdamsch socialistisch dagblad
Voorwaarts en dragen het op aan de
socialistische propagandisten en pers.
Vlaanderen's nood aan zelfstandig
heid. Het is een merkwaardig ge
schrift, dat door Katholieke Studente i
van Leuven in vier talen is uitgegeven,
om de aandacht te vestigen op de Vlaam
sche rechten en eischen. De Vlamingen
voelen zich tweede rang burgers In Bel
gis, achteruitgezet en vernederd telkens
weer. Dit geschrift is een scherp protest
daartegen. Het eischt, de zelfstandigheid
van Vlaanderen. Wordt bedoeld een af
scheiding van Belgis, het vormen van
een nieuwen staat Een aansluiting bij
Noord Nederland, waarna Waalscb-Bel
gis allicht een Fransch departement zou
zijn. Duidelijk Is het niet. Alleen klinkt op
elite bladzijde Vlaanderen wil recht en
zelfstandigheid.
Voor den vrede in Europa is een gewel
dige wijziging van de grenzen tusschen
de Staten Diet gewensent. Maar geldt van
twee volksdeelen niet betzelfde als van
een huwt lijk beter scheiding dan een
ongelukkig samenleven Kunnen twee
verschillende nationaliteiten met verschil
lende taal en verschillend volkskarakter
in één staats.erboud wel samenwerken
De Vlamingen, hoewel in aantal de
Walen overtreffende, worden telkens
verongelijkt. Zij worden als minderwaar
digen behandeld. En dat verdragen zij te
minder, nu de Vlaaamsche taalbeweging
tot een letterkunde heeft geleid, schoon
en rijk bloelende als e«n weide in de Mei
maand.
Het genoemde geschrift zal door de
Belgische regeer ing wel als staatsgevaar
lijk worden beschouwd en bet is 't waag
stuk der schrijvers hun namen daaronder
te plaatsen. Maar het staatsgevaar ligt,
gelijk zoo dikwijls, bij de regeerders zelf,
bij hun koppigheid, hun botheid, hun
weigering, om ieder het zijne te geven.
Eerst dan zal het gevaar voor de eenheid
van Belgié geweken zijn, indien de
regeerders niet langer de Walen boven
de Vlamingen voortrekken.
Door de Vlamingen te verdrukken en
te vervolgen, port de regeering in het
vuur, dat in plaats van te doven, des te
feller opvlamt, en daardoor gevaarlijk
wordt voor het behoud van den Belgi
schen Staat.
Waar dejgodsdienstige gevoelens van een volk? gebruikt zouden
worden als een dwangmiddel om hel Ie doen berusten in een minder
waardigen politieken toestand, daar zou dit een wantoestand beteeke-
nen, die de noodlottigsle gevolgen kan hebben voor de kerk en den
godsdienst. Het is bekend hoezeer de vereenzelviging, in de oogen der
arbeiders, van de kerk en de bezittende klasse, heele volksmassa's
lotaal van het geloof vervreemd heeft. Wat er gebeuren zou, indien
men haar in dienst zag treden van een verwerpelijk imperialisme is
niet te voorzien. Jong Dietschland 31-7-77.
Aldus sprak ook Priester Daens vijf en dertig geleden.,
en de feiten hebben zijn woorden bewaarheid.
De jaren
Gelijkheid In recht* en In feite
HetMaandblad van het Verbond van
het Vlaamsch Personeel der Openbare
Besiuren deelt eenige cijfers mee, die
verdienen onder wijdere aandacht te
worden gebracht.
Het land is verdeeld, voor den uitvoe
renden dienst van de posterijen, in 9 post-
omschrij vingen 8 daarvan worden door
Walen bestuurd, 1 door een Vlaming.
Bij het postcbeckambt zijn 33 ambte
naren in dienst, daarvan zijn 28 Walen
(en zij oekieeden de beste en de hoogste
posten) tegen 5 Vlamingen.
West- en Oost-Vlaanderen, Antwerpen,
Limourg, Aarschot, Diest en Zoutleeuw
met een bevolking van 3 1/2 tniliioen
zielen, tellen 230 postontvaugeiijeu
Henegouwen, Luis, Luxemburg en Na
men met 2.700.000 zielen tellen er 372.
De Walen komen veel gemakkelijker
in aanmerking voor bevordering dan de
Vlamingenin 1922 waren er, bij bet
Beheer der Posterijen in Vlaanderen
buiten Brussel 63.13 (percent) beamb
ten en bedienden, Vlamingen en ingewe
ken Walen, die met groote keus aan-
geteekei.d stonden tegenover 122 of 19.5
percent beambten en bedienden in Wal
lonië.
Voor dit jaar zijn de cijfers 67 en 112.
Uit schrik maar niet
uit rechtvaardigheidszin.
De standaarddragers van het Katho
liek Vlaamsch Vetbond zijn, volgens «La
Libre Belgique» bij minister Jaspar ge
weest om hunne LISCHEN (I II1) voor
te leggen.
Ze hebben meteen gesproken over de
vrijiatiDg van Borms.
We juichen elke poging om Dr A.
Borms uit de baogMeid der celgevangen!.'
te verlossen, hem aan zijn iamille en zijn
volk weer te geven, dankbaar toe.
Maar 't stuit ons tegen de borst bij elke
gelegenheid die zoogezegde vlaamscbge-
zinden zekere argumenten te weten
bovenhalen.
Volgens «La Libre Beigique» heet het
dat die heeren minister Jaspar trachten te
overtuigen hebben door net argument der
zwakkelingen enz. dat Borms minder ge
vaarlijk is in den kerker dan er buiten en
dat het zeer gevaarlijk zijn zou hem In de
gevangenis als martelaar te laten sterven.
Dat hun Vlaamsch zijn, hun rechtvaar
digheidszin, hun kristelijk geweten hun
de vrijlating van Borms oplegt, durven
ze niet te verklaren.
Hoe gemakkelijk haalt Jaspar den slag
thuis met dergelijke heeren.
Voor onze Ouderdoms-
gepensionneerden.
Het staatsblad van 29 Juli heeft de wet
bekend gemaakt die de verbooging regelt
voor de ouderdomspensioenen.
Binnen enkele dagen zullen de konink
lijke besluiten verschijnen die de kwestie
der aanvragen voor de verhooging zullen
regelen.
Wij zullen intijds onze lezers de nood
zakelijke inlichtiogen mededeclen.
Parlementair werk
Volgens een door den heet Pauwels,
griffier van de Kamer meegedeelde sta
tistiek, werden er gedurende den verloo-
pen zittijd 140 openbare zittingen gehou
den, waarvan 40 voormiddagvergadeiin-
gen.
De duur van de zittingen beliep 447
uren 20 min. De gemiddelde duur van
elke zitting 4 uren 7 min.
Er werden 293 kommissievergaderin
gen gehouden; 462 parlementaire doku-
menten werden uitgedeeld. Van de 142
wetsvoorstellen en ootwerpen in de twee
Kamers neergelegd, hetft de Kamer er
121 aangenomen en 7 teruggenomen; 73
Interpellaties werden neergelegd, waarvan
13 ingetrokken.
Bij het doorbladeren
van het telefoonboek.
Het 's niet noodlg te reizen om te lee-
ren 1 Zelfs in een telefoonboek kan men
leeren.
Zoo leert ons dit oogenschijnlijk zoo
dor boekje dat de koDing der Belgen enkel
de koning is van de franschsprekenden.
Immers wij vinden er wel «Palais du Rol»
nf zooveel maar het palels van den koning
Is onzichtbaar.
Wij weten allen dat er ln het parlement
een heele reeks dappere Vlamingen zitten:
daar hebt ge b. v. de weergalooze ka
tholieke Vlaamsche kamergroep die het
met de zeeslang geraeeas heeft af en toe
op te duiken. Dan hebt ge nog de Vlaam
sche socialisten, wier voornaamste taak
is de Waalscbeen Brusselsche socialisten
die fransch spreken, te ondersteunen met
hun welsprekend applaus.
Na dit overzicht zal men begrijpen dat
men in het telefoonboek vruchteloos naar
de Kamer van Volksvertegenwoordigers
zoekt. Er bestaat In BelgiC enkel een
«Chambre de représentants». En wilt ge
u soms ln verbinding stellen met de
Vlaamsche diensten van het parlement,
kijk dan a. u. b. naar services flamands
213.54».
En als de Vlamingen van Standaard- en
Volksgazet-allooi zich zulke behandeling
laten welgevallen, moeten wij ons er niet
over verbazen dat de Légation des
Pays-Bas» het in dezen houdt met de
zuiver, onvervalschte want Waalsche
traditie.
Trouwens De Swarte, avocat et séna-
teur en A. Vermeylen (zie kritiek der
Vlaamsche Beweging) geven 't voorbeeld.
BIJ een verjaardag
Deze week was het de dertiende ver
jaardag van de groote Europeesche broe
dermoord.
Hoe kort die ellendige jaren achter den
rug zijn, hoe bloedend de wonden nog,
toch heeft de massa voor het grootste deel
vergeten en laat ze, onder hare oogen, de
machthebbers der verschillende Europee
sche staten de voorbereidselen maken
van nog bloediger avontuur.
Het is niet te denken dat het volk het
in zooverre reeds vergeten heeft dat het
zonder verontwaardiging kan laten spre
ken van een komenden oorlog.
Bravo voor Denderleeuw.
In den gemeenteraad van 7 Maart 1.1.
stemden onze vrienden met 6 stemmen
tegen 5 hieronderstaande amnestiemotie
Overwegende dal bet Vlaamsche activisme
gesproten Is uit een voor de hoogste wetten van
het Vlaamsche volk genegeerd gevoelen
Overwegende dat hel aan i|Jn allereerste plicht
te kort geblevene Belgisch gezag onmondig It. om
recht te spreken over kwesties Vlaanderen en hei
Vlaamsche volk aanoelangeod
Teekent verontwaardigd protest aan tegenover
naar de bevrijding van hei levensrecht van hun
volk. aktlvistiscbe leiders uitgesproken; brengt e«n
ontroerde en innige hulde aan al de overleden,
gekerkerde en verbannen Vlaamsche Idealisten
Groet inzonderheid den katholieken Dr A.
Borms. die op 8 Februari zijn Jaar kerkergevang
is begonnen, wenscht hem dc kracht ztjn otl«
blijven (e dragen niet denzelfden heiligen moed lot
den dag zijner bevrijding
Oroet even eerbiedig en genegen den Jongsn
social 1stIschen leider Jef Van Exfcrgcm die vrij wil
lig evenals Dr Borms de pijnlijke en eentonige
gevangenis verkiest boven de voorwaardelijke
InvriJheidsstelling
Eischt onmiddellijk en onvoorwaardelijke
amnestie vooralle gekerkerde en gebannen Vlaam
sche idealisten en besluit met den kreet Leve
Borms I
De goeverneur van Oost-Vlaanderen
schorste de ten uitvoerlegging dezer be
slissing en in het staatsblad van 28 juli
verscheen, op bevel van den minister van
binneolandsche zaken de nietigverklaring
van aangehaalde amnestiemotie.
De minister kan nietig verklaren wat
bij wilhij kan toch niet verhinderen dat
die motie de uiting is van den wil van de
meerderheid der Denderleeuwsche be
volking die we met haar leidei s bij deze
nieuwe onderscheiding van harte geluk
wenschen.
De ontwapeningsconferentie te Geneve
is op een sisser afgeloopen.
Thans biengen de bladen ons bericht
dat de commissie, die naar een formule
zocht om vermindering van bewapening
ter zee voor Engeland, V. S. en Japan
mogelijk te maken, gaat opdoeken.
De heer Roland de Man's, die voor het
lezerspubliek van de Biusselsche Soir
in zijn brief uit Parijs het klokje laat lui-
dea uit de Quai d' Orsay te Parijs, kan
moeilijk zijn vreugde verbergen over dit
laatste fiasco. En zijn besluit dat ook de
ontwapening te lande een niet te bereiken
hersenschim is zet de reden van dezen
franschen agent in helder licht.
De lucht van Europa hangt vo! donder
wolken.
Als men bedenkt dat men tien jaren
geleden volop ln den laatsten oorlog
begraven zat en dat zoovelen toch den
dood ingingen met de bedrieglijke hoop
op den eeuwigen vrede en men over
kijkt dan bet bewapend kamp, dat Euro
pa thans op dit oogenblik vormt, dan is
het werkelijk om te schateren... de peur
d'en pleurer.
Krachtens eene laatstleden aangenomene
wet woidt in oorlogstijd iedere Franscb-
man raobiliseerbaar, ook de vrouwen.
Het fascistisch italic staart zich dron
ken op de heerlijke toekomst van een
imperiaal-romeinsche en laat zich door
Mussolini profeteeren dat het uur van
Italic gaat slaan tusschen 1935 en 1940.
BelgiC is de schommelmeid van Frank
rijk.
Polen, Joego-Slavie,Tsjecho-Slavakije,
Roemenie kennen geen grooter zorg dan
deze van een sterk leger.
En boven de Russische vlakte rijst het
angstwekkende vraagteeken van nu Rus
sische leger,
Er Is maar een reden tot hoop in Euro
pa de ledige brandkast van den Staat.
Alle gegevens, noodlg voor een nieuwe,
merkelijk vermeerderde uitgave van
1914-15, zijn voorhanden, uitgenomen bet
geld, de «zenuw van den oorlog
Is dit geen schamele troost
Tot vóór 1914 kon men, bij het drei
gement van den oorlog aan den horizont,
nog hopen dat het onweer niet zou los
komen over onze lage landen.
Toen in 1870 Bismarck en Napoleon lil
bet uitvochten wie van de twee deo
boventoon zoo voeren in Europa, dreef
het oorlogsgeweld de Belgische staats
grenzen voorbij.
Thans echter sinds wij, door de eens
gezinde mildheid der drie Belgische staats
partijen, gezegend werden met een mili
tair akkoord met Frankrijk hebben wij
om zoo te zeggen de zekerheid er steeds
te zullen bij zijn.
De heet Poullet, die als toenmalig
minister, ook schuld draagt aan dat ak«
koord heeft zich indertijd trachten wit te
wasschen, met te zeggen dat Belgi« de
vrijheid behield om in volle onafhanke
lijkheid te beslissen of er in een bepaald
geval al dan niet casus foederisbe
stond. Onnoozele uitvlucht. Hoe proble
matisch wordt deze vrijheid als men be
denkt hoe Wallonié, ook bet roode. en
Brussel in het teeken staan vande
felste franschgezindheid. En de wijzs
waarop het ministerie Poullet Ineenge
zakt is als een kaartenhuisje iaat geen d«
minste illusie over de krachtdadigheid
van de Vlaamsche Belgidsten.
Dag In dag uit woedt de iransche pro»
paganda in BelgiC. Nu weer hebben zij
de sinistere klucht van den onbekenden
poiiu gespeeld te Laken dank zij
burgemeester Max en zijn trawanten,» Ie»
amis de la langue francaise beeft Frank
rijk thans in Belgie zijn monument, waar
Franschen en Francophilen steeds propa
ganda kunnen komen maken voor de
fransche politiek.
Geen week gaal voorbij oi er grijpt lp
Brussel of in Wallonië een franco-be,gl-
scbe belooging plaats.
En als Frankrijk eeo vuil werkje heelt
re verrichten is de Belgische knecht steeds
bereid.
De oorlogsminister de Broqueviile de
held van dc Nation Beige het blad
van dc Belgische officieren en van de
Iransche pollliek, heed in de voorbije
weken omhullingen gedaan en aan
het buitenland weer eens duidelijk ge
toond hoe hel geslaan en gelegen is mef
de Belgische zelfstandigheid.
Als men bedenkt dat er in hel anlwoord
van de Broqueviile op Duitschland's pro
testeen onjuist citaat voorkwam, gehaald
uit de pers in plaats van het te hebben
gecontroleerd ln de offlcleele parlemen
taire verslagen van bel Duitache rijk, dan
kan men enkel sceptisch staan tegenover
