WEEKBLAD
lm DIMDE
Socialistische én Kattioiiehe PHarïzeeërs
De fioeuerneur van Oost lil. in nauwe sctioentjes
Tolk der Kristene Volkspartij-Vlaamscht Front P. V. N.
0,25
De Forten en de
Zesmaandendienst
ONS PRAATJE
0,25
Uit onzen Pijlkoker
LdERKnAfl
56* Jaargang, N' 2522
Zondsg 14 Oognt 1927
Os Waarhald Is ons wapsn
Rschtvaardlghsld ons dosl
Stichter Pieter Deens
PRIJS
per nummer
ABONNEMENTEN
Per jaar 12,50 fr. per 6 maand 6,50 fr.
op voorhand betaalbaar
abonnementen op alle postkantoren, buitenland port meer.
REDAKT1E Hoofdopsteller K. L. Van Opdenboscb,
Volksvertegen woordleer. Postchek 93175.
BEHEERS. M. Drukkerij Volksverheffing
21, Onderwijsstraat, 21, Aalst. Telefoon 332
ANNONCEN
De prijs der annoncen wordt bepaald bij overeenkomst.
Voor alle Inlichtingen wende men rich ten bureele.
Vlaanderen voerde onder den oorlog
niet denzelfden kamp als België.
Wel waren er punten van gelijkenis en
overeenstemming maar de beste zonen
van Vlaanderen hebben allen min of meer
duidelijk gevoeld, dat Vlaanderen en Bel
gië elk een afzonderlijk oorlogsdoel had
den. Het is dan billijk dat ook Vlaande
ren afzonderlijk zijne dooden herdenkt.
Zondag 21 Oogst is de Vlaamsche her
denkingsdag. Met tienduizenden rukken
we uit om ginder onder het kruis van
Heldenhulde, dieper te gaan beseffen,
dat Vlaanderen in oorlog als in vrede
een eigen doelwit heeft, de verovering van
zijne Zelfstandigheid.
Ward Hermans heeft te Mechelen
gezegd dat hij thans de bewijzen houdt
dat een buitenlandsche gezant te Brussel
aan de Belgische pers 960.000 frank uit
keerde om Vlaanderen te verguizen
Wij hebben die bewijzen niet, maar
toch maken we ons sterk om zonder
eenige vrees voor een mogelijke vergis
sing, al de kranten aan te duiden die van
uit Frankrijk onderhouden worden.
Als men maar een blad leest kan men
dat zoo makkelijk niet merken, maar wie
door zijn ambtsplichten zich helaas ge
noodzaakt ziet om eiken dag een heele
collectie Belgische bladen te lezen die
merkt zoo gauw de directieven waaraan
de redactie te gehoorzamen heeft.
Nu weerom, naar aanleiding van de
Maasforten kan men de Fransche knecn
ten in de Belgische pers gemakkelijk
herkennen niettegenstaande hun Trico
lore masker.
De Fransche generale staf wil forten
over de heele lengte van de Dultsche
grens tot aan Holland.
België is door het Fransch-belgisch
militair akkoord aan Frankrijk ondei-
worpen.
Er komen forten niet alleen op Fransch
grondgebied maar ook op het grondgebied
vaa den Belgischen vassalstaat.
Wel zit België in de krot en zal het
bouwen van die forten honderden miljoe
nen kosten maar een knecht kan niet neen
zeggen als de meester beveelt, en België
is de knecht van Frankrijk.
Herleest de redevoering van Albert van
Saksen Coburg-Gotha bij de inhuldiging
van het praalgraf van den Franschen on
bekenden sukkelaar te Laken en het zal
u duidelijk zijn dat der Belgen Albert de
zeer gehoorzame dienaar is van zijn
meester Foch.
Herinnert u de triestige figuur van den
uit Vlaanderen verdreven de Broquevllle
bij zijn onthulllngschandaal.
De Fransche spionnagedienst had wat
kletspraatjes bijeenvergaard over de zoo
gezegde Duitsche bewapening, maar het
was te mager voor de eigen Fransche re
geering om daarmee boven te komen.
De belglsche knecht werd belast met
het vuile karweitje.
Sedert gaat er geen dag voorbij of in
een door Frankrijk betaalde Belgische
krant verschijnt er ergens een sensatie-
bericht over de Duitsche revanche-bewa
pening.
Vandaag is het dit, morgen is het dat;
nu eens wordt het nieuwtje gelanceerd
doqr deze krant, morgen door een ander,
maar men voelt zoo goed dat alles uit een
en hetzelfde bureau komt.
Wel, om een offensief te breken, niets
beter dan een tegenoffensief.
Ze willen forten.
In plaats van hun forten te geven, laten
we met den zesmaandendienst op hun
dak zitten.
We weten dat een soldaat van zes
maand niet deugt voor een veroverings
oorlog, d< arom leve de zesmaandendienst.
We wijlen aannemen dat de socialisten
het meenen met hun campagne voor de
zes maand; dat het hun geen voorwendsel
zal zijn om voor de verkiezingen In 1929
uit de zinkende regeerfngsboot te sprin
gen.
Laten ze 't eens ernstig en flink aan
pakken.
Laten de katholieke demokraten hun
voorbeeld volgen.
Wij zullen voortdoen lijk we altijd heb
ben gedaan ten einde het militarisme,
of het nu Vlaamscb of Belgisch wïze,
te beletten de geesten ln Vlaanderen te
veroveren.
De socialistische Waalsche volksverte
genwoordlger Souplit Is lid of moeten
we zeggen was lid van de parlemen
taire amnestie-commissie.
Deze Waalsche internationalist
heeft over zijn bevindingen in deze com
missie en over zijn houding tegenover de
amnestie een en aoder meegedeeld aan de
Belgische pers.
De Libre Belgique, die anders geen so
cialist kan ruiken zonder acceskes te
krijgen, een krant zijnde van de man
nen der orde neemt nu het proza van
den internationalistSouplit met han
denklappende instemming over.
We vertalen
De commissie heeft het amnestie-
voorstel in schijn met algemeenheid van
stemmen aangenomen, min éene stem,
de mijne. Ik zeg in schijn, want Destrée
wilde en wil nog aan het voorstel zulke
wijzigingen en bepalingen zien aanbren
gen die er de uitwerking van begrenzen
en die op voorwaarde dat ze door de mid-
denafdeeling worden aangenomen, de
goedkeuring zouden kunnen wegdragen
van haastal de parlementsleden.
Destrée zoowel als ik zelf, weigert
algeheele amnestie te verleenen, die aan
de belanghebbenden hun politieke rechten
zouden terugschenken. Maar hier rijst
een eerste moeilijkheid de terdoodver-
oordeelde Borms werd slechts voor tien
jaar van zijn burgerlijke en politieke
rechten beroofd....
Ten tweede, er zou een onderscheid
moeten gemaakt worden tusschen de ver
oordeelden. Zijn eronder hen die op den
dool gebracht zijn door een idealisme »-
waarvan de verheerlijking trouwens de
brave menschen die eenvoudig en recht
geaard van geest zijn (oh, simpele Sou
plit 1) begint te vervelen?..Zijn er onder
de activisten van die wondere idealisten,
dat men hun kwijtschelding verleene,
(qu'on les absolve) maar zonder hun de
middelen aan de hand te doen om als
openbare mandatarissen hun propaganda
voort te zetten en zonder hun een stand
beeld voor te bereiden.
Daarom had Ik Inzage verlangd van
al de bundels der veroordeelden. Tot nog
toe heeft de heer Hymans gemeend me
dit te moeten weigeren. Waarom
Zou het soms zijn omdat deze dos
siers eerder onverkwikkelijke dingen
zouden openbaren en dat aldus zou be
wezen worden dat de amnestie alleen toe
passelijk zou zijn op enkele meeloopers
(Hymans als hoeder van de reputatie der
activisten I Nota van ons). Want men
moet niet vergeten dat inet uitzondering
van hen die voorzichtig de wijk hebben
genomen naar Holland, er nog slechts
twee veroordeelden in de Belgische ker
kers opgesloten zitten Hutt (dat is geen
activist. Nota van ons) e^ Borms die de
Invrijheidstelling die men hem aangebo
den heeft, weigert.
(Souplit vergeet den oud-sccialistischen
propagandist, Jef Van Exiergem Hij is
op de hoogte, die Souplit I)
Wat de monsters betreft die onze hel
den hebben uitgeleverd - onder welke
helden er zooveel socialistische arbeiders
waren Ik durf hopen dat niemand ze
op vrije voeten wil stellen.
(Die monsters, meneer Souplit. zijn
geen activisten en het is gemeene patrio-
tardische demagogie spionnen en tutti J
quanti op een lijn te stellen met politieke
delinquenten en daarbij al die terdood
veroordeelde monsters loopen reeds lang
op vrije voeten, dank zij deTheunlssen,
de Poullets en de Hymansen van de Bel
gische beestenbarak. Nota van ons).
Men ziet dus hoe klesch de kwestie is
en dat de h. Van Cauwelaert heel wat
beter had gedaan met vertrouwen te stel
len in de vergevingsgezinde wijsheid
(i'indulgente sagesse) van onze regeer
ders. Om deze redenen heb ik een vijan
dige houding aangenomen en ik verklaar
hier boudweg dat ik er in zal volharden
tegen een amnestievoorstel dat men ver
dedigt met te wijzen op de noodzakelijk
heid van een bevrediging die toch niet zal
komen
Tot daar de heer Souplit.
Zooveel onbegripjvan de toestanden in
Vlaanderen, zooveel Waalsche meester
makerij en zooveel antl-Vlaamsche haat
kan men natuurlijk alleen vinden bij een
Waalschen broederdie daarbij nog
internationalist is.
We hebben gezegd dat de ordelievende
Libre Belgique dit roode proza met ver
teedering aan haren Belgischen boezem
drukt, maar... op het eerste blad van het
zelfde nummer (Zondag 7 Oogst 1.1.) staat
naar aanleiding van ae Sacco-Vanzetti-
zaak heel wat anders, ja het tegenover
gestelde te lezen.
Deze gezonde taal wordt haar toege
zonden door haar Parijschen correspon
dent.
We vertalen weer
Deze Sacco-Vanzetti-zaak oefent op
de Fransche massa een diepen indruk uit.
Men zou ongelijk hebben te meenen dat
het hier slechts een oppervlakkige beroe
ring geldt. Neen, bet geweten zelf van
het volk is ontroerd.
Deze beweging van een zoo diepgaande
psychologische werking misprijzen is een
daad van zinneloosheid. De man die niet
vreest genade te weigeren, levert zich
niet alleen over aan de verachting van de
wereldopinie maar hij legt getuigenis af
van een zoo treffend onverstand van de
menschelijke ziel dat bij daardoor een
soort natuurwonder wordt En een regee
ring die geen gebruik maakt van haar
vollen zedelijken invloed om dezen man
te beletten moedwillig geen gebruik te
maken van zijn gevaarlijk voort echt, die
begaat een polmeke fout die hare ge
schiedenis zelf zal blijven bezoedelen..
De terechtstelling van Sacco en Van-
zetii zal meer doen voor de verspreiding
van de anarchistische ideeën dan twintig
jaar bolsjevistische propaganda, zij zal
er toe bijdragen om weerom de standen
tegenover mekaar op te stellen. Waarlijk,
de psychologische gevolgen van deze
zaak zijn onberekenbaar.
Ze openbaart onder meer een soort
verduistering van het christelijke licht In
de zielen van hen die ongevoelig blijven.
Het misprijzen voor het menschelijke
leven bij sommige lui grenst aan bar-
baarschheid Tot daar de Parijsche
correspondent van de Libre Belgique.
Past dit toe op de toestanden in Vlaan
deren met betrekking tot de amnestie en
ge zult toegeven dat die Parijzenaar
klaar ziel.
Maar te Brussel dragen ze een zwar
ten bril en ze zullen verschieten als de
ontploffing ze zal begraven onder het
puin van het Belgisch regiem.
Prentjes Kijken,
De vacantiemaanden er zijn inder
daad menschen die "acantie krijgen
zijn een erg saaie tijd èn voor de dagblad
schrijvers èn voor de dagbladlezers.
Maar niemand kan toch loochenen dat
de journalistiek, zelfs de journalistiek der
vacantledagen er op vooruitgaat.
Mijn eerbare lezers kennen de zelfop
offerende rol, die de zeeslang sedert on
heugelijke tijden op zich heeft get omen.
Pas zijn de parlementsdeuren gesloten
en de koning, de koningin, de prinsen en
princessen, de ministers, volksvertegen
woordigers, wisselagenten en advokaten
naar de zee of daar duikt de zeeslang op.
En de journalisten pakken het beestje
bij de kraag en onderhouden hun geeu
wende lezers over de physiologische,
psychologische en de sociologische eigen
aardigheden van het lieve dier.
Tot nog toe waren ze er evenwel niet
in geslaagd een foto van bet wonderbeest
te bemachtigen.
Maar nu dank zij den vooruitgang van
kodak, film-papier en radio brengen de
trlomfeerende journalisten ons niet alleen
een beschrijving van dit wonder der na
tuur maar ook een anthentleke foto.
't Spreekt van zelf dat het weerom de
Amerikanen zijn die dezen goocheltoer
hebben uitgemeten.
Een duikelaar op de kusten van den
Grooten Oceaan is gedurende ettelijke
uren op den bodem der zee slaags ge
weest met zoo een achtarmig monster,
heeft dit zoo logisch exemplaar naderhand
in zijn zak gestoken en is naar boven
gezwommen waar de Amerikaansche
foto journalisten ofte journal fotograven
klaar stonden om de nieuwe wondeTbaré*
vischvangst te kieken.
En dit kiekje heeft de ronde gedaan van
de wereldpers.
Zoo verscheen het ook ln de Libre
Belgique naast een tweede prentje.
En dat preotje, het tweede, vond ik
zo<fc mogelijk, nog interesanter dan het
natuurwonderbaarlijke kiekje.
Opdat tweede stond Jaspar.de Bel
gische eerste minister die katholiek is en
naar kerk noch kluis gaat alhoewel op
i den Vlaamschea buiten en in de kleinere
Vlaamsche steden de katholieke partij
oog altijd wordt voorgesteld als de partij
PRIJS
per nummer
Een capuciener- lokvogeltje.
De sterke man van Marche, de heer
Renkin, wiens zon maarniet wil dagen,
heeft onlangs een nieuw kolfje ontdekt:
de eenheid der katholieke partij met
wij gelooven hierbij aan de diepste over
tuiging van den Patria-man uiting te ge
ven den heraut der hereenlging, Ren
kin, als eerste minister.
De apostel der liefde nam tevens de
wapens op tegen het vlaarasch-nationa-
lismedat was uit den booze, moest
kapotmet een vlaamscn-nationalist, hij
weze nog zoo christelijk, zoo roomsch,
daar was niets, maar volstrekt niets mee
aan te vaDgen.
Pater Claes wierp indertijd in Het
Vlaamsche land gasbommen om de ge
vreesde helderheid der toestanden in
Vlaanderen te verhinderen en noodlgde
de katholieke Vlaamsche nationalisten
toch zoo dringend uit toe te treden tot
den katholieken Vlaamschen Landsbond,
die naar hij zegde, buiten de partijen
stond.
De naïveiiog, die er in geloopen is,
moet vreemd opgekeken hebben toen hij
op het laatste congres van den Lands
bond te Sint-Truiden Pater Claes hoorde
verklaren dat die buiten de-partijen staan
de bond al zijn vertrouwen stelt in den
katholieken vlaamschen kamergroep.
En nog vreemder toen hij den eerwaar
den verslaggever aan de pogingen van
den nationalistenvretenden heer Renkin
alle heil hoorde toewenschen.
Ean taak voor onza
Kamarladan.
Ons blad heeft vóór enkele weken een
uittreksel gebracht uit een artikel van
Prof. Gey! waaruit bleek dat in de 164
eeuw de Hollandscbe Staten weigerden
met de Zuidelijke Nederlanden te onder
handelen in het Fransch.
Het groote Amsterdamsche blad Alge
meen Handelsblad brak onlangs nog
een lans voor het gebruik van het Neder-
landsch in de diplomatische betrekkingen
tusschen Holland en België. En de Bru's-
selsche Standaard nam het artikel
over in zijn persoverzicht.
Laten wij het nu niet bij vrome wen-
schen. Laten onze kamerleden het initia
tief nemen tot een petitie onderteekend
door al de goedwillige volksvertegen
woordigers uit Vlaanderen en te richten
tot den Nederlandschen en den Bel
gischen minister van buitenlandsche za
ken, waarbij den wensch zou worden uit
gedrukt het Nederlandsch de oificieele
taal te zien worden bij de officieele be-
trekki igen tusschen de twee Staten.
Une fois n'est pas coutume.
Het is vermeldenswaard dat wij voor
één keer akkoord gaan met het Belgisch-
Nationalistisch blad, waarvan de beheer
ders te Parijs wonen La Nation Beige.
Bij de inhuldiging van het Engelsch
gedenkteeken te leper stonden de moe
ders en de weduwen van de gesneuvelden
op de eereplaats.
Bij ons, klaagt Gallo, is dat heel an
ders. Zijn de dooden soms maar het
voorwendsel van een parade voorbehou
den aan de levenden
Ja, Gallo, dat herhalen wij sedert 1919.
der katholieken, de eenig zaligmakende
in één woord.
En die Jaspar die niet katholiek is en
toch katholiek figureerde op een inhuldi
ging van het H. Hartsbeeld te Over-
rijsche.
In een medaljon prijate Jasoar naast
Z. E. den kardinaal en de rest van het
kiekje gaf het oogenblik weer toen de
omstanders op aanmaning van den pre
dikant, pater Meeus, met opgeheven
vingeren trouw zweren aan Jezus H.
Hart.
Ik heb op dit prentje gezocht naar de
vingers van den Katholieken minister
en ik heb ze niet gevonden.
Toen heb ik mijn oogen gewapend met
een vergrootglas en nog niet gevonden.
En zoo ben ik tot de conclusie geko
men dat mijn vergrootglas niet genoeg
vergroot en neem ik mijn toevlucht tot
deze onder mijne lezers die de gelukkige
bezitters mochten zijn van een Ameri-
kaansch vergrootglas om het even terleen
te krijgen, ten einde het geluk te smaken
den katholieken Belgischen premier
Jaspar met opgeheven vingeren trouw te
zien zweren aan het H. Hart van Jezus.
Dit moet een hartverkwikkend scnouw-
ipel zijn. TIJL.
Elk op zijn beurt is niet te veel, en we
wenschen den heer goeverneur, die sinds
eenige jsren zooveel vlijt aan den dag heelt
gelegd om de Vlamingen te duivelen, veel
geluk en zegen wanneer hij er mocht toe
besluiten het af te trappen.
Niet velen zouden z'n heengaan be
treuren tenzij eenige vlaamschhatende
Gentsche franskiljons, die hem felici
teerden en toejuichten telkens hij eene
daad van afstraffing tegenover een Vla
ming stelde.
De man wordt stilletjes aan het slacht
offer van zijne vaderlandslievende plicht
en nog eenige dwaasheden zooals hij In
de provincieraad begaan heelt en hij
krijgt zijn verlof zonder solde.
De liberalen in den provincieraad laten
hem min of meer in den steek, met de
katholieken heeft hij het aan den stok, bij
de socialisten telt hij slechts nog eenige
vleiers en met onze mannen is het kat en
hond.
ln 't algemeen kan hij zijn aanhangers
in den raad goed tMlen. De heer goe
verneur is die hooge waardigheidsbe-
kleeder niet meer, over wien men destijds
met lof en eerbied sprak. Zijne ver
waandheid en zijne alleenheersching, im
mer zijne veelvuldige beroepen op de
wet, om tegen alle billijke toepassing in,
zijnen wil en wensch door te drijven,
brengt hem zelfs bij de meeste gematig
de en conservatieve raadsleden in onmin.
Zijne onbehendigbeid zou wel eens de
oorzaak kunnen zijn dat hij ontslag neemt
uit hoofde van gezondheidsredenen.
Deze laatste tijden heeft hij het fel te
verduren gehad in de dagbladen nopens
de toepassing der bestuurlijke taalwet In
den provincieraad.
In den zittijd van 1926, deed men den
heer goeverneur opmerken dat spijts de
beslissing van den provincieraad, nog
alle stukken, ontwerpen van reglementen
verslagen, mededeeiingen, de ontwerpen
van begrooting, de rekening, de bestuur
lijke toestand van de provincie In de beide
talen waren gedrukt.
We leefden toen in eene periode, wan
neer iedereen de noodzakelijkheid inzag
dat er moest bezuinigd worden.
Om wille van bezuiniging vroeg dan
ook een Vlaamschgezinde katholiek, den
7 Mei 1926, om al de stukken ultsluitelijk
in 't Vlaamsch te drukken.
w Reeds menigmaal hadden onze provin
cieraadsleden den onzin van deze twee
taligheid, gesteund op een reglement van
inwendige orde, dagteekenende van 23
Juli 1883, doen uitschijnen.
M. De Bruyn (VI. Nat.) In zitting van
Juli 1926, drukte zich uit alsvolgt
In December laatstleden hebben we
hier een beslissing genomen, om reden
van bezuiniging. M. Van Steenbergb j
had voorgesteld alle dokumenten ult
sluitelijk In het Vlaamsch te laten druk
ken en dit werd door den provincieraad
aangenomen.
Het schijnt nochtans dat men geen
gehoor daaraan wil geven. Wij hebben
het verslag van de bezuinigings-com
missie In het Fransch ontvangen, en nu
ontvangen wij een voorstel tot wijzi-
ging van het reglement, In het Vlaamsch
en in het Fransch. Ik vraag dat de be
sllssingen van den raad zouden geëer-
biedigd worden.
Mr De Voorzitter. Welke docu-
menten bedoelt gij
M' De Bruyn. Het voorstel van
wijziging aan de verordening van in-
wendlge orde, M. de Voorzitter.
M' de Voorzitter. lk wensch u te
doen opmerken dat art. 2 van dat re-
glement luidt alsvolgtAlle ontwerpen
van reglementen zullen tegelijk in de
twee talen aan den raad worden voor-
gesteld. De Vlaamsche tekst zal voor
de Fransche worden besproken en ge-
stemd zijn.
Dat reglement, art. 2 is niet afge-
schaft geweest en bijgevolg moet de
wijziging in de twee talen opgesteld en
voorgesteld worden. Dit is dus niet be-
grepen geweest In het voorstel welke
de heer Van Steenberghe verleden jaar
gedaan heeft.
De beslissing die den raad dus geno
men had in December laatst, scheen
slechts een wensch te zijn, waaraan het
bureel, de gouverneur en de bestendige
deputatie zich geenszins gebonden ach
ten.
Deze opvatting en aluwe wijze om aan
het algemeen verlangen van den raad te
ontsnappen, kon niet langer geduld wor
den en op 15 Juli diende de heer De Rop,
(VI. nat. raadslid), eene nieuwe verorde
ning van inwendige orde in, medeonder-
teekend door de vrienden Debeuckelaere
en De Bruyn (VI. nationalisten).
Het beoogde doel was tweevoudig
1. Het vervlaamschen van het provin
ciaal bestuur en den raad
2, Het beslissend wegnemen van alle
rechten die door de wet van 31 Juli 1921
aan de provincieraden waren voorbehou
den om de tweede iandstaai aan de
Vlaamsche taai te voegen.
De verordening luidde volgende? wijze:
Art. 1De raad zal zich bedienen
van het Vlaamsch voor alle stukken.
Art. 2. Alle ontwerpen van regie-
menten zullen ultsluitelijk ln de Vlaam-
sche taal worden voorgesteld.
Art. 3. De provinciale beambten
zullen voor de behandeling van amMe-
lijke zaken de Vlaamsche taal gebrul-
ken.
Art. 4. De bestuurlijke brief wisse-
ling zal altijd in het Vlaamsch geschie-
«den. Er zalenkeiljk worden uitzondering
gemaakt voor de gemeenten die uit-
drukkelijk zullen verklaren de Fransche
taal te verkiezen op voet van artikel
3 dei wet van 31 Juli 1921, en voor de
personen volgens de bepalingen van
art. 7 als 2 en 3 van zelfde wet.
Deze verordening werd gestemd met
66 stemmen tegen 4.
Spijts dit reglement en de bestuurlijke
taalwet van 31 Juli 1921, hieid ue heer
goeverneur geen rekening met de beslui
ten van den provincieraad en verscheen
dit jaar in dezen gewonen zittijd nog
maals het vertoog van den bestuurlijken
toestand, twee boekdeelen, het eene van
343 blz. en het andere 191 blz., in de
Vlaamsche en Fransche taal.
Onze provincieraadsleden riepen er
voor de zooveelste maal evenals de
Vlaamschgezinde katholiek, de aan-
dacht op, en de heer goeverneur beloofde
van 's anderendaags ie antwoorden.
Eens voor goed en voor altij J ging bij
hun de les spellen om alle duooeizmnig-
heid en alle misverstand uit den weg te
ruimen.
Artikel 4 der bestuurlijke taalwet be
weerde hij, geeft hem de macht om als
vertegenwoordiger van de centrale macht
te doen wat hij gedaan had en zou tevens
meer nog eiscnen om de stipte naievlug
van de wet te volgen.
Mijnheer de goeverneur wou voortaan
dat de begrooting, het voorberoepen ver
toog. de rekening, het bestuurlijk me-
muriaai en de dagorde van den provin
cieraad in beide talen zouden gedrukt
worden en gaf desaangaande aan het
bureel de last dit voor de toekomst te
doen.
Niet zonder verontwaardiging ia dit
aristokratisch bevel door al de raadsleden
oesproken geworden en de poppen gin
gen dan ook aan 't dansen wanneer de
weerlegging plaats had.
Volgens de bestuurlijke taalwet moeten
de berichten en mededeeiingen die door
de provincie aan het publiek worden ge
richt bij middel van een plakbrief, twee
talig zijn.
De heer goeverneur beschouwt de
begrooting een boek van 832 bladz., bet
vertoog van den bestuurlijken loestand
143 bladz. en 191 bladz. en de bepaalde
provincierekening voor de dienstjaren
1924 en 1925, een boekdeel van 125 blz
als eenvoudige plakbrieven.
Men hoeft hierin toch geen rechtsge
leerde te zijn, om deze opvatting als on
gerijmd te oordeeien en In tegenstrijd met
den geest en het doel van de wet.
Het heeft ons dan ook niet verwonderd
dat bij deze willekeurige toepassing en
uitlegging, er aanleiding is onlstaan om
in den provincieraad te verklaren, dat
alleen door Zelfbestuur, Vlaanderen recht
matig kan bestuurd worden door eigen
wetten en eigene taal.
De raad was algemeen van gevoelen,
dat de goeverneur eene zwarr dommig
heid begaan had en zijne flauwe verdedi
ging liet den Indruk na dat hij in nauwe
schoentjes stond.
Door art. l van de bestuurlijke taalwet
is Belgle op taalgebied reeds in twee ge
splitst Voor Oost-Vlaanderen, Weat-
Vlaanderen. Antwerpen, Limburg en de
arrondissementen Leuven en Bru-sei bti
uitzondering van enkele gemeenten ia de
bestuurlijke taal de Vlaamsche taal Aan
de provinciale raad staat het echter vrij
de tweede landstaal ol de Itanschc laai
te voegen
De provincieraad ei niet de goever
neur o( de bestendige deputatie, dus heeft
het recht de fransche taai als iweede laai
voor hare inwendige diensten te gehrui-
ken, Immers de provincieraad van Ooal-
VlaanJeren heeft over dit recht reed*,
bare uitspraak gedaan bij bet stemma»
