Een Volkspetitionement
De Zesmaandendienst
Tolk der Kristene Volkspartij-Vlaamsche Front P. V. N.
0,25
Een Levensprobleem
Het Socialistisch Wetsvoorstel
TER BEDEVAART
RUBENS
LJERKPlAn
S6* Jaargang, N' 2523 WEEKBLAD Zondag 21 Oogst 1927
Da Waarhald Is ons wapsfi
Rechtvaardigheid ons dool
Stichter Pieter Deens
PRIJS ABONNEMENTEN
per nummer i! Per jaar 12,50 fr.per 6 maand 6,50 fr.
On r °P roorhand batnalhaar
f£tD jj abonnementen op alle poetkantoren, buitenland port mei
REDAKTIE HoofdopstellerK. U Van Opdenboech,
Volksvertegenwoordiger. Poetcbek93175.
BEHEER S. M. Druk srij Volksverheffing
21, Onderwijtetraat, 21, Aalst. Telefoon 332
ANNONCEN
De prijs der annoncen wordt bepaald bij overeenkomst.
Voor alle Inlichtingen wende men dcb ten boreele.
PRIJS
per nummer
Het geheim akkoord
met Frankrijk
WAT STAAT ER DAN WEL IN
Sedert het geheim militair akkoord met
Frankrijk werd gesloten, hebben onze
pers en onze parlementairen het zonder
ophouden bekampt.
Herhaaldelijk hebben onze parlemen
tairen bij de bevoegde ministers aange
drongen om te weten wat dit noodlottig
akkoord wel behelst.
De Nieuwe Rotterdamsche Courant
heeft verleden jaar geopenbaard dat niet
eens de minister van Buitenlandscbe
Zaken weet tot wat ons dit akkoord ver
plicht.
Nu wordt de kwestie weerom gesteld
door het heropduiken van de kwestie van
den zesmaand ndienst.
Over den duur van den militairen
dienst zou er reeds een akkoord bestaan
in het huidige ministerieop voorwaarde
dat de kaders gereorganiseerd worden,
zou zelfs de Broquevllle de naar Na
men gevluchte oud-volksvertegenwoordl
ger van Turnhout voor de hervorming
gewonnen zijn.
Zien is natuurlijk schoon en we zullen
afwachten wat er van die mooie praatjes
in huis komt.
Intusschen vertelt Le Soir, waaraan we
dit sensatieberichtje ontleenen, er nog
iets bij dat voor ons van veel grooter be
lang is.
Het blad beweert namelijk dat er maar
een hinderpaal voor de hervorming denk
baar en mogelijk is de vijandigheid van
den generalen staf.
De general", staf zou van oordeel zijn
dat België, ten gevolge van hei militair
defensief akkoord met Frankrijk geslo-
ier., t- loc tWfltth: is vê« ïfffritai.-e orj
ganisatie op de been te houden, die
in overeenstemming is met dte van
Frankrijk.
Hierbij moeten we laten opmerken dat
het niet de eerste maal is dat de Belgische
generale staf uitdrukking geeft aan deze
opvatting.
In de gemengde militaire commissie,
samengesteld uit parlementairen en staf
officieren, die een paar jaar na den wa
penstilstand de kwestie van den diensttijd
onderzocht en waarin le citoyen Hubin,
die soms ook beweert socialist te zijn,
zoo vervaarlijk militaristisch en patriotiek
deed, verklaarde het toenmalige hoofd
van den generalen staf, generaal Maglinse
zich een beslist tegenstander van elke ver
mindering van diensttijd, omdat Frank
rijk dan krachtens het militair akkoord
het recht had het land te bezetten, dat we
trouwens door ditzelfde militair akkoord
de verplichting op ons hadden genomen,
in verhouding evenveel te doen als Frank
rijk.
Nu duikt dezelfde opvatting weer op in
dezelfde kringen.
Wanneer gaat de Vlaamsche volksver
tegenwoordiging nu eens beslist eischen
dat men ons mededeele waartoe dat ge
heim militair akkoord het land verplicht?
Aan ónze parlementsleden heeft men
geweigerd de waarheid te zeggen.
Ook Van der Velde weet niet wat het
beruchte akkoord behelst.
Ook Van Cauwelaert weet het niet.
Hebben ze reeds geëlscht dat men hun
de waarheid zou zeggen
Wel schrijft Le Soir
Maar het is het parlement dat over
de wetten stemt en het schijnt dat de re
geering en de Kamers voor den zesmaan-
dendienst gewonnen zijn. Deze zal voor
gesteld en aangenomen worden, wat er
ook gebeure.
Dat is kranig gesproken voorzeker,
maar woorden zijn geen oorden.
De feiten hebben ons sedert 1919 ge
leerd dat de Fransche gezar.t te Brussel
meer te zeggen heeft dan de Belgische i
eerste minister, dat als Foch neen heeft I
gezegd,geen Belgisch minister vaD lands- i
verdediging (lees oorlog) ja zou durven j
zeggen.
Frankrijk onderhoudt in België een in-
vloedrijke pers.
Geen Belgisch minister durft weerstand j
bieden aan de directieven door deze pers j
aan België gegeven.
Dat Poullet geprobeerd beeft of liever
laten vermoeden heeft dat hij misschien
mogelijks wel zou in staat kunnen ge
weest zijn om eens trachten te probeeren
zijn eigen gang te gaan, niettegenstaande
het wachtwoord van Parijs, is een van de
voornaamste reden waarom de aan Frank
rijk verkochte pers hem heeft gekelderd.
Jaspar-de Broqueville zijn al te zeer
franschgezind om opstand te plegen te
gen het gezag van Parijs.
Daarom gelooven we voorloopig geen
woord van de mooie praatjes van Le
Swaar poer demain.
Zien is schoon, zei de biinde...
Uit een vredelievende geest, uit een geest van bezuiniging en mensche
lijkheid schreven we na den wapenstilstand dene zesmaandendiensttijd In o-
programma.
Drte maal stelden onze volksvertegenwoordigers die hervorming voor
Kamer en driemaal werd ze verworpen.
Met den nieuwen Kamerzittijd zal de kwestie van den zesmaandendienst
tijd weer worden gesteld.
Het is voor de verwezenlijking van een van onze programmapunten vac
hoogste belang dat de massa zich krachtig uitsprekc voor dezen meer dar
billijken eisch.
Er dient in de eerste plaats zooveel belangstelling voor gewekt dat de
volksvertegenwoordigers van de andere partijen verplicht worden rekening te.
houden met den volkswil en onder den diuk ervan den zesmaandendiensttijd
er door halen.
De zesmaandendiensttijd zou voor ons niet enkel zijn een overwinning op
de militaristen, een bezuiniging voor het land, een vermindering van persoon
lijken dienstplicht maar bovendieo een overwinning van belang zijn op de part
van Frankrijk, op de mannen van het Fransch- Belgisch militair akkoord.
Daarom richten we o. m. een VOLKSPETITIONEMENT io.
Moties voor den zesmaandendiensttijd moeten in elk onzer gemeente:
worden neergelegd.
Kaarten moeten in elk onzer lokalen, aan vriend en vijand, aan manner,
en vrouwen (boven de 21 jaar) ter onderteekening worden voorgelegd.
Het moet worden een stille maar aanhoudende reusachtige manifestatie. V
Deze kaarten zijn kosteloos verkrijgbaar
Drukkerij Volksverheffing, 21, Onderwijsstraat, 21, Aals:
voor onze Neringdoeners
Door het optreden van een ambtenaar
van het Ministerie van Geldwezen in de
stad Aalst, waar tientallen werden be
boet, werd aldaar het probleem der zegel
rechtwet tamelijk scherp gesteld en werd
een klein onderzoek nopens bet onzinnige
van de wet geopend.
Bij dit onderzoek, waar geen beroeps-
belangen, geen politieke belangen ais
leitmotieven dienden, is niet alleen het
aajrinnige, n;»v rv>k het onjgggglijbe en
tegeostrijdige In de toepassing gebleken.
Het onmogelijke van de wet
Het zal door geen enkele kontroleur der
belastingen geloochend worden, wanneer
we beweren dat hij zelf, door z'n beroep
aan de kennis van de wet gehouden, door
z'n beroep over de noodige bekwaam
heid, bronnen en tijd beschikkend, DE
WET NIET VOLDOEN )E KENT,
om de eenvoudige reden dat ze veel te
ingewikkeld is.
Oud-Minister Moyersoen zelf heeft het
verklaard dat er in G .nt een boete werd
toegepast op een ondernemer die gehan
deld had op advies van een kontroleur.
De minister van financien zelf heeft in
djn Senaat de wet op zexere plaats zoo
geïnterpreteerd dat, indien een haüddaar
ze aldus toepaste,deze zich aan beboeting
zou blootstellen.
Trouwens een belastingwet die gemid
deld genome i 15 circulaires per dag ter
verduidelijking eischt voor menschen van
het vak, Is heelemaal niet geschikt voor
neringdoeners, groote en kleinere, van
wie toch g en grondige admlnlstratie-
lennis kan worden gevergd.
De toestand
Door de belastingwet zelve wordt voor
een winkelier, ambachtsman en dergelijke
den handel haast een onmogelijkheid, in
elk geval een bestendige onzekerheid.
Het is immers niet meer voldoende een
flink vakman te zijn, een verstandige han
delaar. niet op de letter maar dan toch in
feite eischt de wet van U een ontwikke
ling boven de gewone. De meeste onzer
neringdoeners zijn menschen die hun
broeken niet op de schoolbanken hebben
versleten, maar wel eenvoudige jongens
die er zich door stielkennis, sparen en
boven alles onverwoestbare werfkracht
hebben bovenop gewerkt. Ze kunnen
doorgaans beter omgaan met hamer of
zaag of wat ook dan met de pen. Hun
geleerdheid beperkt zich tot een lager
onderwijs.
In feite eischt de wet de kennis van
boekhouding vermits ze U wordt opge
legd. Ten koste van hoeveel nachturen,
tijd en geldverlies deze door onze nering
doeners wordt bijgehouden is niet te ver
klaren. Wat een kapitaal aldus verloren
gaat, wat een marteling aldus wordt op
gelegd aan een zeer verdienstelijke groep
der maatschappij is niet te beseffen.
Hét onzinnige der wet
In de veronderstelling dat onze nering
doener er in slaagt bovengenoepide be
zwaren straffeloos te boven te komen,
toch wordt het haast een onmogelijkheid
van het oogenblik dat men de kwestie
der zegelrechten aanraakt.
Zoo zijn ons nertngdoeners bekend die
volgens hun verschillende artikels 2 per
duizend, 2 per honderd, 3 p. h., 4 p. h.,
6 p. h., 10 p. h. taks moeten plakken.
Suiker betaalt 40 fr per honderd kgr.
aan accilnsrechten, daarenboven 2 o h.
overdrachuaks uaii de br^n. De .ooit-
verkooper hoeft enkel 2 per duizend toe
te passen. Wordt echter het suiker gele
verd aan een brouwer of dergelijke, dan
is de overdrachttaks 2 p. h.
Een winkelier die Boter koopt bij een
landbouwer of in een melkerij, betaalt 4
p. n. Koopt hij de boter aan een hande»
laar, dan betaalt hij 2 per duizend. Ci
winkelier die boter koopt op de markt
moet voorzien zijn van een boekje, waar
hij zijn aankoopen in aanteekent. Koop:
hij op de markt vaneen boer, dan moei
hij 4 p. h. zegels plakken; koopt bij va*)
een bandelaar, dan moet volgens de w
de kooper deo verkooper een bulleti
vragsn. Me sr »<Wr. an oa-_w»
ste, Hoeveelheid verkochte waar, plaats
en datum van verkoop vermeldend.
Peperkoek, het democratisch bijbrokje,
in rechthoekige blokken van meer dan 1
kgr. betaalt 2 p. h. overdrachttaks; van
dezelfde kwaliteit en prijs, maar onder
een anderen vorm of min dan 1 kgr. we
gend, betaalt 6. p.h. taks. Waarom
Chocolade betaalt een weeldetaks van
6 p. h. wanneer het blokken betreft van
minstens 200 gr. Dezelfde kwaliteit en
aan denzelfden prijs verkocht, wordt met
10 p. h. belast indien de blokken minder
dan 200 gr. wegen.
Meubels betalen verschillende taksen,
volgens hout en prijs. Een spiegel in het
fabriek genomen betaalt 6 p. h. taks.
Wordt diezelfde spiegel verwerkt hetzij
in een meubel of wat ook, dan betaalt hij
nogmaals 6 p. h.
hoe kan men dat wel rechtvaardigen
Behangpapier waarvan de prijs 4 fr.
per rol niet overtreft evenals linoleum en
balatum betalen 2 per duizend.
Indien hetzelfde papier door een br-
hanger wordt verwerkt dan moet hij én
op papier én op loonen én op alle bijhoo-
righeden 2 p h. overdrachttaks rekenen.
Gebruikt hij papier van meer dan 4 fr
de rol dan is de taks 6p. h. niet alleen
op papier maar ook op looren, pap, ga
zetten en andere verwerkte produkten.
Versieringen bij middel van moulures
zijn aan een nog wispelturiger en zonder
linger taks onderworpen. Indien de ver
siering bestaat uit 1 of 2 mouluren in ho
rizontale richting dan faktureert men 2
p. h., meer dan 2 mouluren in horizon
tale richting dienen echter met 6 p. b.
overdrachttaks aangerekend.
Maïs, dutvenboonen, vitsen en linzen
betalen bij voortverkoop 2 p. d., kemp
zaad, lijnzaad, witzaad enz. met dezelfde
bestemming, betalen 2 p. h.
Bovenstaande voorbeelden geven een
zeer klein voorsmaakje van het onzinnige
en het ingewikkelde van de wet. Is het
wel mogelijk dat een handelaar die son s
honderden artiekels heeft, deze wet na-
leve zonder, te goeder trouw, In gebreke
te blijven en zich aan beboetingen bloot
te stellen Voor welke ontzagelijke moei
lijkheden komt hierdoor een minder ont
wikkelde handelaar die meestal aange
wezen is op onvoldoende inlichtingen
Wie kan zich op de hoogte houden van
een wet waar haast eiken dag wijzigingen
worden aangebracht of andere uitleggin
gen aan gegeven
Geen een.
Het is na wat hierboven staat, zeer be
grijpelijk dat de wetgeving zooals ze is,
onzen handel zeer bemoeilijkt en verlamt.
Onder de vrees voor overtreding en be
boeting, legt ze aan onze neringdoeners
eene haast standvastige marteling op.
Zooals de wet is blijkt ze onuitvoerbaar.
Laat onze volksvertegenwoordigers de
tolk zijn van de zeer verdienstelijke maar
veronrechte neringdoeners om, in het
parlement, een grondige wijziging en ver
eenvoudiging van o"s fl«eaal stelsel te
dsch-n.
Het opnieuw door de socialisten Inge
diend wetsvoorstel strekkende tot invoe
ring van den zesmaandendlenst, onder
scheidt in zijn artikel 2 bij de opleiding
der burgers tot 's landsverdediging, drie
perioden,
1De lichameiijke opvoeding der man
nelijke jeugd
2. De school der rtcruten
3. De wederoproepingen.
De vóórgeoefendheid of de ver-
pruising der jeugd.
Art. 3. De lichamelijke opvoeding
is verplichtend in al de onderwijsgestich
ten door den Staat bestuurd of geldelijk
ondersteund.
Art. 4. De jongelingen die niet
schoolpiichtig zijn of die geen onderwijs
gesticht bezoeken, zij verplicht ztch aan
te sluiten bij de toegelaten maatscnap-
pijen voor lichamelijke opvoeding. De
voorwaarden en de gevolgen der toe
lating worden bij koninklijke beslui
ten vastgesteld, (vetjes van ons.)
Ar. 5. De lichameiijke opvoeding
staat uitsluitend onder de leiding van het
onderwijzend korps cn van vakkundigen
aangewezen door den Nationalen Dienst
voor lichamelijke opvoeding, daartoe
Ingericht door den minister van Kunsten
en Wetenschappen.
Art. 6. De minister van Kunsten en
Wetenschappen stelt, na het advies van
den minister van Landsverdediging te
hebben ingewonnen, de voorwaarden vast
voor een examen van ltchaamsneschlkt-
neio, waarvoor de Jongelingen vu .one
acnttien jaar zich kunnen aanmelden.
Zij, die werden onderzocht, worden
ingedeeld in voldoenden en onvoldoen
den. Aan deze laatsten wordt aangewe
zen In welk opzicht zij niet voldoen aan
de eischen van het examen en hoe zij
daarin kunnen verhelpen. Zij kunnen zich
opnieuw aanmelden voor de volgende
proeven.
Art. 7. Bij koninklijk besluit zullen
de maatregelen worden bepaald betref
fende degenen die, ondanks bovenstaande
waarschuwingen en raadgevingen, bel
bewijs niet hebben ingebracht van een
normale lichamelijke geschiktheid, be
halve, indien hunne lichamelijke onge
schiktheid niet te wijten is aan een vrij
willig verzuim van opleiding.
Zes maanden Kazerne.
Art. 9. Buiten de wederoproepingen
wordt de actieve dienst achtereen gedaan.
De milltieplichtigen moeten gedurende
zes maand in de school der recruten aan
wezig zijn.
De wederoproepingen.
Art. 10. In den loop der vijf jaren
volgende op het uittredeD uit de school
der recruten zijn er twee wederoproepin
gen van 8 tot 9 dagen en twee proeven
van mobilisatie en concentratie waarvan
de duur niet zes dagen overschrijden zal.
Buiten de wederoproepingen moeten
ue mllitleplicbtigen deelnemen, gedu
rende hun actieven diensttijd, aan jaar-
lijksche schietoefeningen, waarvan de
voorwaarden bij koninklijk besluit be
paald worden.
Art. 11. Is de wedergeroepen mili
tair huisvader, dan ontvangt bij eene
dagelijksche vergoeding per kind. Deze
vergoeding wordt uitgekeeid aan de
echtgenoote of aan den persoon die voor
het kind zorgen moet.
Bij koninklijk besluit wordt dit bedrag
dezer vergoeding vastgesteld.
Niemand mag uit zijne betrekking ont
zet worden wegens bet vervullen zijner
militaire plichten. Elke werkman of be
diende moet na het verstrijken van den
tijd der wederoproepingen, in zijne be
trekking hersteld worden, zonder dat het
loon of de verdiende verdiensten mogen
verminderd worden.
Vrijwilligers en vrijwilligers-
tusschen-twee-gendarmen.
Vooraleer een woord kritiek aan deze
reorganisatie te wijden, moeten we eerst
nog onze lezers kennis laten nemen van
art, 13 en art. 14.
Art. 13. Vrijwillige dienstnemingen
kunnen door eiken Belg, vanaf den leef
tijd van 16 jaar aangegaan worden.
De jongelingen, die aan de gestelde
eischen van geschiktheid voldoen, kun
nen na het voleindigen van bun normalen
actteven diensttijd of van hun militietei-
mijn, dienstnemingen voor een tijd van
één tot vijftien jaar aangaan om zich in
het leger te belasten met posten bepaald
door V-7 MiDisteiie van Landsverdedi
ging artillerie, stormwagens, luchtvaart
en andere bijzondere vakken. Dan wor
den zij beschouwd als weder dienstne-
menden.
Art. 14 Is het getal vrijwillige
dienstnemingen ontoereikend om de ka
ders te vormen, dan kan, voor de daartoe
door de regeering aangewezen jongelin
gen die middelbare of boogere studiën
hebben gedaan of doen, de duur van den
actieven dienst onderscheidenlijk met
twee maand of inet vier verlengd worden
ten einde hunne opleiding tot onderoffi
cieren of officieren te verzekeren.
Na het verstrijken van hun dienstter-
uujn en indien zij in hun examen slaag
den worden zij tot toegevoegde officie
ren of onderofficieren benoemd.
Onze kritiek
België verheugt zich nu reeds in een
zeer eerbiedwaardig getal kazernen.
Wordt dit socialistisch ontwerp tot wet
dan krijgt België nog honderden kazer
nen bij, want alle jongenscholen worden
gebruikt door het militarisme om den
moordlust bij de jeugd te prikkelen.
En naast de scholen zal het militarisme
nog beschikken over toegelaten maat-
maatschappijen waarin de wet school
plichtige mannelijke jeugd onder banden
zal worden genomen.
Er zullen vakkundigen aan de lei
ding staan van deze moordpedagogfe
deze vakkundigen zullen in de eerste
plaats olficteren z<jn.
En er zal een examen zijn en aan den
koning, den opperbaas van het militair
hanekot, zal men het overlaten maatrege
len te treffen tegen hen die niet voldoen.
Dus, dank zij het socialistisch initia
tief zullen onze jongens van af hun zesde
jaar hun opvoeding als kanonnenvleesch
beginnen.
Als men niet wist dat de socialisten
voor den vrede zijn, zou men er beginnen
aan te twijfelen.
Wij gelooven best dat de Broqueville,
althans met dit deel van het wetsonwerp
terdege is Ingenomen en dat bij om dit
deel er door te krijgen, graag een kleine
opoffering zal doen wat betreft den eigen
lijken diensttijd in de kazerne.
Krijgt men dit gestemd dan is het in
den Staat België met het antimllitarisme
gedaan de kinderen zullen van af bun
prilste jeugd vergiftigd worden.
Het fs dure plicht voor alle ernstige
antimilitaristen zich met hand en tand
tegen dtt snoode opiet te weren.
Ze zullen haar niet hebben de schoone
ziel van onze kinderen.
Ook de bepalingen betreffende de we
deroproepingen zijn vatbaar voor zeer
strenge kritiek.
Gedurende vijf jaar zullen de afge
zwaaide manschappen terug opgeroepen
worden voor
a) twee maal negen dagen of 18 dagen;
b) tweemaal zes dagen of 12 dagen;
c) een onbepaald aantal schietoefenin
gen dte elk jaar moeten herhaald worden.
Die schletofeningen moeten achterwege
blijven de rest is meer dan voldoende.
Broeders hoon de doodai roepen
nu de dag der bel vaart natrl
Vormt de rijen, vormt de groepen,
Broeders, komt ter bedevaart.
Komt bij ons de sterkte zoeken,
't vuur voor dl te lammen aard,
komt als zwakken en als kloeken
keert ge weer der bedevaart.
Toont ons of het keur der koenen
sterk staat rond ons kruis geschaard,
toont ons hoe ge 't veld komt zoenen
dat het bloedend Recht bewaart,
't bloedend Recht dat vlet doch echt h t
Vrij gevochten toch verknecht U t
Op de Kerels, Klaawaerts op
recht den ouden /teren kop
Broeders, hoort ons hoopvol roepen.
Broeders komt ter bedevaart,
vormt de rijen, vormt de groepen,
Broeders f wrest ons offer woord t
9 8-1927. REN A AT VANDAELE.
De luister van Vlaanderen.
Als een natuurkracht met elementair
geweld is Rubens aiover Vlaanderen en
de wereld verschenen, met enkele andere
grooten is hij een toppunt van mensche-
lijke scheppingskracht.
Pas zevendertig jaren telde Rafaël toen
hij stierfverstomd vraagt de bewonde
rende massa zich af, waar deze man In
deze korte jaren den tijd heeft gevonden
om de muren en de loggia'; van het vati-
kaan te verheerlijken met zoovele schep
pingen van zijn harmonie genie.
Het ideaal der Renaissance was de
universaliteit op het oogenblik dat Mi
chelangelo de Cixtijnsche kapel vertiicf
tot een heiligdom der schilderkunst, on-
derteekende hij, paradoxaal, zijn brieven
Michelangelo, beeldhouwer. Hij wierp
den koepel van Sint-Pieter de luchten in,
hij gaf aan zijn hooge en bittere ziel
uiting in onsterfelijke sonnetten.
Naar deze veelzijdigheid streefde ook
Rubens schilder, diplomaat, staande
midden in bet wetenschappelijk en kul-
tureel leven van zijo tijd.
in de zestiende eeuw heerschte in de
Vlaamsche kunst bet Romantsme over
machtig. Voor een Breughel die uit Italië
terugkwam even kern-Vlaamsch als hij er
was heengegaan, waren er tientallen
Coxrc. Daar komt... Rubens en wat
manier was en kopie wordt heerlijk,
bezield leven.
Hij ook onderneemt de Italiaanacne
reis, schildert ernaar Wla Tizlaao, maar
dra komt door het Itallaanscb vernisje de
heerlijkheid lichten van eigen schep
pingskracht zijn werk wordt een dyoni-
slsche dithyrambe op de schoonheid van
het leven.
Hij verdiept zich in de studie der klas
sieke oudhciü, maat dose Griekach Latijn-
sche goden- en heldenwereld gaat leven
In hem de Olympos rijst In Vlaamscben
hemel, goden ea godinnen blinken van
Vlaamsche gezondheid, Romulus en Re-
mulus, al worden zij gezoogd door de
Romelnsche wolvin, zijn toch blonde
zuigelingen uit het land van Vlaanderen.
Rembrandt zag door zijn boeken al
door den kamp van licht en duister. Voor
Rubens palet bestaat er geen schaduw.
Hij is de minnaar van het schetterende
licht, de felle kleur, de fonkelende kled
deren en harnassen, de bonde gloed der
lichamen.
Hij Is de verheerlijker der triomfes-
rende kerk het stalleken van Bethebem
wordt tot een Oostersch paleis van kleur
rijke gewaden, de kruisgang een stu
wende triomftocht, boven de aschgrauwe
wereld glanst het doode lichaam van
Christus als een schoone ster.
In het Heerenbuis, dat hij zich n*er
den trant der Italiaansche palazii liet
bouwen prijkte de Latijnsche spreuk
Een gezonde geest in een gezond lichaam.
De leus werd bewaarheid In dezen vorst
der Vlaamsche schilders.
Toen deze leVensoptimlst voor de
tweedemaal In het huwelijk trad, ditmaal
met de jeugdige Rubeniaaoscbe schoone
Helena Fourment, bruischte In hem neg
het jonge leven. Geen penseel heeft nooit
met meer verliefdheid de weelderigheid
der vrouwelijke vormschoonheid geschil
derd dan dit van deze vijftigjarige, die
niet moede werd zijn aangebedene vrouw
tn verheerlijken met de schitterendste
kleuren van zijn schitterend palet. Nooit
heeft hij schooner geschilderd dan in deze
tweede jeugd.
In een nuchte versje van zijn Lof der
edele schilderconstheeft Karei Van
Mandel aangestiptTe Rome leert men
leekenen. te Venetië leert men schilde
ren. In de schilderkunst zijn de Vlamin
gen de Venetianen van het Noorden.
Daar lijk hier heerscht levensgulheid,
kleurenblijhetd, de zin voor feestelijke
beweging.
Toen Vlaanderens zon in de 17c eeuw
aan 't zinken ging, zond zij nog eens haar
licht over de wereld en schonk ons Ru
bens.
En dan begint de inzinking de Vlaam
sche steden, waar weleer handel en
nijverheid bloeiden en de kunst, kind der
weelde, kunstig de schatten harer schoon
heid uitdeelde, wordt een begijnhof waar
gras groeit tusschen de steenen. De eigene
taal moet langs om meer de plaats rui
men voor de taal van Frankrijk.
Vanop de glooingen van ons sttjgend
Viaamsch leven, schouweo wij hoopvoi
naar de toppen van het Viaamsch leven
In het verleden. Zij zijn voor ons het
sterkste argument voor het bestaansrecht
onzer nationaliteit.
Een volk als het Vlaamsche volk dat
zoo vaak de wereld verrijkte met de
schatten uit eigen schoot, heeft recht op
m*e*?nrschso In Hfen hul« Ons verleen
s;aat b r-; v jjr d. lodt'jOM.
