Opstand der Indianen in Bolivië
llu uieel ganseti ös wereld wel België is
Vernieuwen
0,25
0,25
Tolk der Kristene Volkspartij-Vlaamsche Front P. V. N.
Onze kampagne voorden Zesmaandendienst wordt een onovertroffen sukses. Uit alle hoeken van Vlaanderen komen ons
vragen toe voor duizende onderteekeningskaarten. In tal van gemeenteraden werd een motie ter stemming gestuurd.
Aanhouden Vrienden Door alle middelen de belangstelling wekken voor den Zesmaandendienst, opdat deze zoo noodza
kelijke hervorming worde verkregen, opdat ze niet worde misbruikt voor politiek komediespel en ten slotte wordt verminkt
óf verraden.
Steunt uwe geduchte
ONS PRAATJE
Onze Landbouw
f Oa Waarheid is nc w«p
lichtvaardigheid one ds»l|
Stichter Pieter Daens
PRIJS
per nummer
ABONNEMENTEN
Per jaar 12,50 fr. per 6 maand 6.50 fr.
op voorhoud botoolbmor
abonnementen op alle postkantoren, buitenland port meer.
REDAKTIE Hoofdopsteller K.L. Van Opdenboack,
Volksvertegenwoordiger. Postchek 93175.
BEHEER S. M. Drukkerij Volksverheffing
21, Onderwijsstraat, 21, Aalst. Telefoon 188
annoncen
De prijs der annoncen wordt bepaald bij overeenkomst.
Voor alle inlichting-" "-'cntie men zicb ten bnreele.
PRIJS
per nummei
56' Jaargang, Nr 2526 WEEKBLAD Zc 'eg 11 September 1927
We vragen aan allen een beetje
inschikkelijkheid voor wat samen
stelling enz. van ons blad betreft.
Deze week brachten we onze
bureelen en drukkerij over naar
de nieuwe gebouwen van het
Vlaamsch Huis.
Het is met een i iet te bepalen
aandoeningdat weafscheid namen
van de plaats waar én voor ons
zelf, én voor onze inrichting zoo
vele herinneringen aan gebonden
blijven.
Haast zes en vijftig jaren gele
den werd De Werkman er ge
boren. Hij kende dagen vari schoo
nen zege, dagen van donkere
nederlagen, dagen van hardnek-
kigen strijd, van verbitterde ver
volging, van hatelijken hoon. In
de handen van zijn stichter bleef
hij tientallen van jaren achtereen
het gevreesde wapen dat tegen
alles en allen in ons ideaal van
Vlaamsche Volksverheffing met
liefde en waarheid dienen bleef.
En ook in de naoorlogsche jaren
was het «oude huis aan het water»
een bedrijvig centrum. Geen
tegenstrever en wellicht zeer wei
nig partijgenooten weten of ken
nen den rol dien het daarin heeft
gespeeld, weinigen weten de
stuwkracht die er van daar is uit
gegaan, de draagkracht van de
plannen die er werden vastgelegd.
Met hun spreekwoordelijke offer
vaardigheid hebben Mevrouw en
Mejuffer Daens er een groot deel
van den ondankbaarsten last van
gedragen.
Nu we ook door hen zoo
sterk zijn geworden, vergden de
omstandigheden een nieuw offer
van hen de stilte te dragen die
onzen verhuis er brengen zal.
We willen dat ze hiermede we
ten dat wij ook er gevoelig aan
zijn, dat we mét ons dragen een
dankbare herinnering aan zooveel
jaren samenwerken, samen strij
den.
De centralisatie van alle inrich
tingen in het grootsch en prachtig
eo bedrijvig gebouw van Volks
verheffing doet geen atbreuk,
noch aan het verleden, noch aan
wat ook. Het is een mijlpaal in de
ontwikkeling van onze organi
satie.
In deze nieuwe gebouwen van
gen we geen nieuw werk aan, we
zetten er sedert jaren begonnen
werk voort,met vóór ons de strek
kende voorbeelden, in ons vele
dankbare herinneringen.
De Beheer- en Opstelraad.
Bolivië is een land dat ligt In het
Noord Oosten van Zuld-Amerika. Het
behoorde vroeger tot het beroemde Peru-
vie dat in het begin der XVIC eeuw door
den Spanjaard Pizaro met een klein getal
Spaansche soldaten, doch gewapend met
kanonnen en vuurwapens die de Indianen
niet kenden en hen eenen schromelijken
schrik inboezemden, veroverd werd. Hier
zooals In Mexico bestond eene zeer hnoge
beschaving die door deze wreede Euro
peanen (onze voorouders hebben in de
XVIe eeuw ook deze ongehoorde wreed
heid ervaren) ten gronde uit vernietigd
werd.
Namelijk Peru vie was een land, waar
de beschaving zich tot een volkomen
kommur ismus ontwikkeld had, doch niet
met eene republiek, drch onder vorsten
die Icca's genaamd werden, en door de
bevolking als afstammelingen der Zon,
hunnen God, golden.
Alles behoorde den staat. Ieder had
zijn huis, zijne akkers; huwen was ver
plichtend op zekeren leeftijd. Elkeen
moest een deel zijner vruchten afstaan
tot het OD.iciicud dsr beambten en voor
het vullen van voorraadkamers, die dien
den tot het ouderhoud van ouderlingen
en van dezen wiens oogst mislukt was.
Dit volk had prachtige gebouwen op
gericht en vooral in deze uiterst bergach
tige streek wegen aangelegd, waarvan de
overblijfsels nu nog door de vakmannen
bewonderd worden.
De Spanjaards vernietigden dit alles;
de bevolking werd met vuur en zwaard
gedwongen katholiek te worden, en als
eerste belooning, behandeld als slaven.
Zij werd met millioenen uitgeroeid,
even als de negers in onzen schoonen
belgischen Kongo. Toch zijn er nog on
geveer drie milUoen in Bolivië woonach
tig. (Hoe .-eel er in Peruvie zelf nog leven
weet ik niet).
De bevolking wordt nog immer uitge
buit en niet alleenlijk uitgebuit, maar
stelselmatig in eenen toestand van ver
standelijke minderwaardigheid gehouden.
Doch de geschiedenis leert dat het
moeilijk is een volk uit te roeien. Volke
ren beleven hunnen tijd van bloei en hun
nen tijd van verval. (Vlaanderen ook).
Doch na eeuwen en eeuwen komt er in
deze verdrukte volkeren nieuw leven,
even als in de natuur na den Winter, en
spijts allen dwang en spijts alle schijnbare
overmacht der verdrukkers.
Na langen moeilijken strijd werpt eene
geheime volkskracht alle hinderpalen weg
en zegepraalt, want deze geheime macht
is niets anders dan de werkende kracht
van God zelf en deze is de ALMACHT.
Wat in Bollvit gebeurt, is niets anders
dan de voortzetting eener algemeene we
reldbeweging.die voor ongeveer honderd
jaar In Griekenland begonnen, zich eerst
over Europa uitgebreid heeft en zich
thans in Azië,in Afrika en ook in Midden
en Zuid-Amerika voortzet.
Al wie de geschiedenis der laatste hon
derd jaren overweegt, moet tot de over
tuiging komen dat het in het plan der
Voorzienigheid ligt, de kleine volkeren
niet te laten verdwijnen; integendeel hen
een nieuw en krachtig leven te verleenen.
Reeds In den staat Mexico hebben de
Indianen de macht veroverd. Daar, zoo
als vroeger in Italië en in Bohemen (en
0">k in Vlaanderen) hebben de katholie
ken het belang en de onweerstaai bare
kracht dezer beweging niet begepen. Zij
hebben samengeheuld met de meesters
en de verdrukkers, en natuurlijk, zij heb
ben het ten laatste duur, zeer duur be
taald.
Mexico, een land van 20 mlllioen in
woners, is heel en gansch voor het katho
licisme verloren, even als de Czecken,
waarvan er reeds meer dan 600,000 sedert
vijf jaren het kathollcismus fgezworen
hebben, terwijl de anderen allen eerbied
voorden katholieken godsdienst verloren
hebben.
Zulke bewegingen, hoe onwaarschijn
lijk hun gelukken in den beginne, en zelfs
dikwijls tot weinige dagen voor hun tri
omf ook schijnen moge, zegevieren altijd,
want zij zijn niets anders dan eene ver
openbaring van de wereldmacht, en ik
herhaal het, die wereldmacht is de al
macht van God zelf.
De Indiaansche beweging in Amerika
zal met den tijd zegepralen,evenals tegen
alle waarschijnlijkheid In. de nationale
bewegingen in Griekenland, Bulgarië,
Servië. Roemenië, Albanië, Italië, Fin
land, Bohemen, Croatië, Polen, Lltauen,
Estland,enz. gezegepraald hebben, spijts
den tegenstand van kerkelijke overheid,
en weretd&Qhe dwingelandij.
Daarom ook zal de Vlaamsche bewe
ging zegepralen, wat men ook tegen haar
op touw zette ze gaat in de richting van
den tegenwoordigen wereldloop.
Hoe en wanneer? Dat kan geen mensch
zeggen, want, zegde Bismarck, de Voor
zienigheid 'aat in hare papleren niet lezen.
Ten minste, zoolang zij ze zelf niet
voor den mensch openlegt. Doch tiental
len van kleine volkeren zijn reeds op eene
zoo wonderbare wijze bevrijd en tot een
eigen nationaal leven gekomen, dat ieder
verstandig mensch, die eenigszlns de ge
schiedenis kent der laatste eeuw. tot de
overtuiging gedwongen wordt, dat de
kleine volkeren herleven en herleven
moeten.
Laat de franskiljons maar schreeuwen
en vervolgen, ook hun dag komt eenmaal.
Het is toch die onnoozele, ijdele, ver
waande franskiljonsche bende niet, die
het zal houden tegen de geheime macht
die reeds zooveel machtige vorsten heeft
omgeworpen en zooveel machtige staten
In gt uizelementen heeft geslagen (Turkije,
Rusland. Oostenrijk) om de verdrukte
kleine volkeren te bevrijden.
Ware ik in hunne plaats, ik zou wat
voorzichtiger zijn. Want welken mensch
die een weinig toeziet en nadenkt, zou
het verwonderen, indien bi men twintig,
ja misschien hinden tien jaren deradikale
Vlamingen In België den doorslag gaven
in 't koningdom en de heerschappij van
't kapitalisme wegvaagden
E als onze katho'ieke geestelijkheid
denkt dat het altijd het zekerste is, met
de rijken en de machtigen der wereld sa
men te heulen, dan tooot ze dat ze wei
nig geschiedenis kent.
Voor een tijdje kan dat wel waar zijn,
maar na een zekeren tijd keeren de kaar
ten en.... het tegendeel wordt waar.
De steun door de katholieke geestelijk
heid, verleend aan de verdrukkers der
volkeren In Italië, Oostenrijk, Mexico,
enz., heeft haar millioeren aanhangers
gekost en wie weet of de katholieke kerk,
dank zij de onrechtvaardige veroordeelin
gen tegen de Vlamingen uitgesproken,
niet binnen korte jaren een aanzienlijk
deel van haren invloed op het Vlaamsche
volk verliezen zal.
Wie zou het tegendeel durven bewee-
ren
En dan, heeren, ja wat dan
H. P.
Neemt loten van den Tombola ten
voordeele van het Organisatiefonds
Meer dan 7000 frank prijzen.
Prijs per lot1 fr.
Te vragen bij P. De Hauwere, Gentschestraat, 7, Aalst.
Nog waren er enkelen die gebaarden
het niet te weten, die moedwillig hun
oogen sloten voor de waarheid, die niet
wilden zien, niet wilden weten, die ro<
altijd een achterpoortje vonden om er een
verontschuldiging, een verklaring door te
sleuren.
Nu staan zelfs die ontwapend, nu moeten
zelfs die erkennen in 't openbaar In
derdaad België is een Fransche vassaal».
Het is dan ook ongehoord dat een
Staat, die al de middelen bezit om zelf
standig te zijn, die door zijn geographi-
sche positie zelf om zoo te zeggen physisch
gedwongen wordt tot zelfstandigheid,
alles, natuur en rede en eer en welzijn te
zien vergooien om toch te kunnen zijn de
door iedereen verachte en versmade slaaf.
België heeft zich in deze kwestie van
onderzoek betreffende de francs tireurs
in Augustus September 1914 dan ook.
werkelijk hopeloos gecompromitteerd.
Laten we even ten behoeve van onze
lezers recapituleeren.
Op 13 Juli 1927 legt de Belgische mi
nister van buitenlandsche zaken bij wijze
-srymt woord op de beweringen V3n Dr
oud' rdpol ym een uitvoerige
repliek, een officieel dokument ter tafel
om de legende van den francs-tireurs'
krijg te bestrijden.
Daarin stond o. m. het volgende te
lezen
Herhaaldelijk heelt Dr Meurer de
noodzakelijkheid bepleit, om de Duitsch-
Belgische kwestie door een onpartijdige
onderzoekscommissie te laten beslechten.
België heeft tijdens den oorlog altijd een
dergelijk onderzoek aangevraagd. De
Belgische bisschoppen, de Belgische vrij
metselarij en de Belgische socialistische
partij hebben altijd op een dergelijk on
derzoek aangedrongen. Maar Duitsch-
land weigerde destijds er op in te gaan.
Nu schijnt het dat Duitschland zich
bij een dergelijk onderzoek wil neerleg
gen, alswanneer vele getuigen verdwenen
zijn en de sporen van de aangerichte
verwoestingen niet meer bestaan
Doch België, dat zich bewust is van
zijn goed recht, heeft geen bezwaar er
tegen dat dit onderzoek,hoewel laattijdig,
zou plaats hebben.
Duitschland nam dit voorstel aan en
den 19 Oogst verscheen te Brussel en te
Berlijn een in gemeenzaam overleg door
België en Duitschland opgestelde nota,
om die overeenkomst vast te stellen.
Toen kwam de kat te choore...
Frankrijk wil niet dat een lota of een
komma veranderd wordt aan het Verdrag
van Versailles dit verdrag bepaalt de
toestanden in s&'cula saiculorum. Wat
bijna zoo verstandig Is als de kortzich
tigheid van Metternich's Heilige Alliantie
na het Verdrag van Weenen in 1815.
Nu, Frankrijk wil zijn Versaillesbuit
houden, en dit verdrag bepaalt dat Duitsch
land en Duitschland alleen de schuld, de
gaosche schuld van alles draagt.
Een onderzoek verondersteltdat er aan
de volledigheid tenmir.st: van iezeschuld
kan getwijfeld worden. Dat mag niet.
Versailbs Is de waarheid en Poircarê is
haar profeet.
Herbette, de Frarsche gezar t te Brus
svl. die daar heel w at meer te zeggen
heeft dan die van Cobourg, trok den
Dlnsiag daaropvolgende bij lispar en....
toen volgde de ineenstorting van het laat
ste restantje schijn van eer die aan Bdg'ë
overbleef.
Neen, ze hebben niet eens den schijn
trachten te redden.
B-tgie h eft zijn minister van builen-
hndscbe zaken op de smadeliikste wijze
bloot gegeven.
Er is geen land In Europa, buiten den
Balkan, waai een man na zoo een kaak
smete op zijn rost zou blijven.
Van der Velde blijft
Ea niet alleen hun eigetr minister van
buitenlandsche zaxei nebbe# VA» ridder
lijke Belgen met slii'< gegooid, hun
heele regeering komt besmeurd cn ver
fomfaaid u»t dit avontuur.
Ze bekennen dat er geen samenhang is
in hun regeering, ze bestoken mekaar in
de pers cn de premier Jaspar gaat In zijn
lijfblad La Nation beige zijn minister van
buitenlandsche zaken te lijf.
En dat alles waarom
Omdat de Fransche Neptuin, Poircaré,
zijn kop even boven water had gestoken,
eens donker in 't ronde had geblikt en met
een kelderstemme had geroepen «Quos
ego... wacht, ik zal ne keer..
En wil je nu «Ie mot de la fin».
Voor een paar weken behandelden
Frankrijk en Engeland onder mekaar de
kwestie der Rijnlandbezetting. Alhoewel
België daar ook soldaten liggen heeft en
dus bij de kwestie beirokken is, werd er
niet eens om Belgifc's advies gevraagd.
Een affioot dus.
Was België nu geen Parijsche knecht,
het zou dit affront bij de eerste gelegen
heid hebben betaald gezet.
Het kreeg die gelegenheid nu bij dit
voorgesteld- onderzoek, betreffende de
francstireurs kwestie.
We hebben gezien hoe het die gelegen
heid heeft te baat genomen, om aan de
wereld te tooien dat het alle schaamte
heeft afgelegd en dat het werkelijk en
wezenlijk is voor de oogen van iedereen
de oogendienaar van de Parijsche diplo
matie.
Het Nuusken
Er is niks te zeggen onze vijanden
zijn machtig en we zouden ongelijk heb
ben het voorbeeld van vogel struis te
volgen. Men zegt dat die zijn kop in 't
zand graaft als ze den jager ziet komen...
en dus gemakkelijk gevangen wordt.
Best is 't de macht van zijn vijand noch
te o.er- noch te onderschatten het eerste
leidt tot gelatenheid en het laatste tot
roekeloosheid en noch het een noch het
ander is goed. Wel, onze vijand Is sterk
en daarbij listig willen we als bewijs
vandaag eens praten over zijn pers
Zijn Franschscbrijvende pers is zeer
machtig de Brusselsche Fransche pers
beheerscht de publieke opinie in België
en spreekt in'tbuitenland namens Belgle,
daarom tellen wij Vlamingen nog zoo
weinig mee.
Ook In de Vlaamsche steden Antwer
pen, Gent, Brugge onderhoudt onze Bel
gische vijand een Fransche 0ers.
Troost u niet met de gedachte die
wordt niet gelezen. We weteu dat ook.
Die pers is op twintig jaar geweldig
achieruitgeloopen. Voor den oorlog kon
je in het stadje waar ik woon van den
krantenventer nog een Bien Public of een
Flacdre liberale krijgen. Nu sedert lang
niet meer.
Het zijn fo?slelen geworden en toch
houJt Frarco België die recht al was't
al'een om een schijn van macht te bezit
ten in onze Vlaamsche steden om die
bladen eniretenues in rechte en in feite
desnoods te kunnen inroepen als ar
gumenten tegen het Vlaamsch karakter
van Vlaanderen.
Maar onze gevaarlijkste vijand op dit
gebied is de presse Beige d'expresslon
flarnande, de Vlaamsch Belgische pers.
En hier bedoelen we minder bladen als
De S'andaard en Het Laatste Nieuws
b. v Men kan inderdaad betreuren dat
de natuur van de heeren Van Cauwelaeit
en Hoste jurior niet meer temperament
heeft geschonken, om het niet Gentscher
te zeggen, maar hoe slappekens die men
schen ook mogen wezen het zijn toch
Vlamingen. Het zijn geen Rips, geen
Catillons h. v.,er is tusschen die twee
categoriën een principieel onderscheid.
Ik bedoel hier vooral bladen als het
beruchte Nieuws van den dag
Hier gaat het om geen minimum of
Hst Hing vm de Kleine Teelten
De landbouw is de hoofdbron
van de Vlaamsche welvaart.
Het doel van het Vlaamsch na
tionalisme is deze welvaart op te
voeren tot haar hoogst mogelijke
peil.
De minderbeziitende standen
de kleine boeren, de werklieden
zijn daarbij, omdat ze in-
vlaamsch zijn gebleven de
groote reservekracht van het
Vlaamsch nationalisme.
Daarom verheugen we ons in
de stijgende politieke en econo
mische kracht van deze bevolkings
lagen in Vlaanderen.
Tot deze stijgende stoffelijke
welvaa't dragen de zoogenaamde
kleine teelten hoenderen konij
nenteelt heel wat bij en tot
stichting van hen die dit nog altijd
aanzien als bijgeworpen spel
als iets zonder veel beteekenis wii-
ïcr. t.'c vsrdasj ej/h-.le
geven.
Dat de eierproduktie van zeer
groote beteekenis is geworden,
dat begint nu stilaan door de drin
gen in de meest hermetisch geslo
ten koppen.
Waar we nog voor den oorlog
om miljoenen frank eieren moes
ten invoeren is onze uitvoer van
eieren nu gestegen tot een waarde
van 300 mlllioen frank.
Deze uitvoer vertegenwoordigt
de totale opbrengst aan tarwe van
het gansche land.
Maar het konijn...
Er is absoluut geen reden toe
geen maximum Maden als het fameuze
Nuusken dat zijn noch min noch
meer dan vijanden van elke herleving tn
Vlaanderen, geniepige, srneerlge vljan
den, maar vijanden op en top, vergiftige
slangen.
Diesrhleten Vlaanderen in den rug.
Laat de Libre Belgique een campagne
ontketenen tegen Vlaanderen en 's ande
rendaags is het geniepige Nuusken er bij
om in zijn Vlaamsch van 't jaar dertig op
een echte fernelaar.smanler de Libre te
helpen en den dag daarop krijgen de
Vlamingen de veria'ing van het Nuu«ken
als een onvervalschte echo van de Vlaam
sche publieke opinie.
Vertolkt het Nuusken dan Vlaanderen
Och kom, de achterlijke sukkelaars In
Vlaanderen koopen het Nuusken omdat
hun vader ook het Nuusken las en omdat
cr twee bladzijden gebroken armen en
beenen en konijnen en diefstallen In staan
in een taalje dat beantwoord aan hun
absoluut gebrek aan kuituur.
Het «Nuusken» Vlaamsch
Weet gij dat de boekhouding en heel
de Inwendige dienst van het Nutsken
gevoerd wordt in het Fransch
Een ouwe Belgische juffrouw speelt
daar de rol van censor.
A'les moet eerst onderworp >n aan hare
argus oogen, want deze juffrouw ver-
j trouwt haar eigen redacteurs nog niet.
j Een sukkelaar maakt daarop ultzonde-
I ring meneer Peeters (met scherplange
eea. u. b.)en als ge die vleeschgeworden
Vlaamsche onderdanigheid ker.de, zou u
dat riet verwonderen.
Die krantjes trachten Vlaanderen zoet
tc houden, gekromd onder de zweep van
i den meester.
Dat zijn onze groote vijandendie
moeten wij bestrijden waar we kunnen,
die moeten we weren uit de gezinnen van
onze vrienden en kennissen.
I tijl.
