Bij hel Concres uan de Kam. Conservateurs DE KONING Tolk der Kristene Volkspartij-Vlaamsche Front P. V. N. 0,25 verraden den Zesmaandenoienst TE DOORNIK I! 0,25 tegen den Zesmaandendienst De Economische drukking van Frankrijk De Encycliek tegen het Nationalisme ONS PRAATJE LdERKPIAn 56" Jaargang, Nr 2532 WEEKBLAD Zoncfag 23 Oktober 1927 IDs Waarhald Is ons wspsn Rschtvaardlghsld onsdosl Stichter Pieter Daena PRIJS per nummer j ABONNEMENTEN Por jaar 12,50 fr.por 6 maand 6,50 fr. op voorhoud ba taal baar {■.bonnementen op alle postkantoren, buitenland port meer. REDAKT1E Hoofdopsteller: K. L. Van Opdenboach, Volksvertegenwoordiger. Postchek 93176. BEHEERS. M. Drukkerij VoUcaverbeffing 14. Onderwijntraat. 14, Aalst Telefoon 188 ANNONCEN De prijs der annoncen wordt bepaald bij overeenkomst. Voor alle inlichtingen wende men rich ten boreele. Bij de afvaardiging die bij de geboorte van het kiHd van den kroonprins den koning de Belgen de gelukwenschen van de Kamer ging aanbieden bevond zich de eeuwige kandidaat minister, even knie van Buyl, de heer Heyman. Na zijn beruchte rede onderhield zich de koning met den heer Heyman. Een byzondere oproep tot de kristene demokraten. De koning Is ook In gesprek getreden met enkele leden van de afvaardiging. Zoo z^i hij aan den heer J. Ramaeckers dat hij de besie gedachtenis had getiou den aan zijn zoon wegens diens heldhaf tig gedrag op het front. Den heer Heyman, voorzitter van 't Algemeen Cnrl3ten Werkersveiöond, verdocht de koning zijn invloed bij zijn politieke vrienden te willen gebruiken opJat dezen het ontwerp legerorganlsatle behandelen zouden uitsluitend met de bedoeling de veiligheid en de integriteit van 't Belgisch grondgebied te waarbor gen. De koning moet den heer Heyman ver zocht hebben binnen enkele dagen met hem over deze aangelegenheid een ge sprek te houden In De Standaard van Maandag 17 Okt. 1 I. verscheen een korte terechtwijzing. We drukken die hier ter documentatie in haar geheel over Een kort gesprek met M.Heyman Een onzer redacteurs heeft gisteren, te Gent, volksvertegenwoordiger Heyman ontmoet. Hij heeft er van gebruik ge maakt om hem een paar vragen te stellen betreffende het bezoek van het bureel der Kamer bij den koning, dat verleden Don derdag plaats had. Is het waar, vroeg hij aan den heer Heyman, dat de koning u tijdens dit bezoe In het bijzonder gesproken heeft over de militaire kwestie Di Koning sprak mij vooreeist over de nijverheid onzer streek, nijverneid die hij bewees grondig te kennen. Hij zegde mij verder ook eenige woorden over de militaire kwestie in den geest van het geen hij in het openbaar in in zijne rede voering reeds aanhaalde. Maar heeft hij U ook niet gezegd, zooals het aan ons blad medegedeeld werd, dat hij U opnieuw zou bij hem roepen om over deze zaak verder te spreke Daarvan is geen spraak geweest. Wij vonden het nuttig deze enkele woor den van M. Heyman ten titel van juiste inlichting mede te deelen. Ook uit de verklaringen van G. Segers te Doornik, op het congres der cercles catholiques blijkt dit verraad. We vertalen volgens La Libre Belgique van Zondag 16 Oktober 1.1. Niet zonder verbazing heb ik dezer dagen het intervieuw gelezen door den leider der liberale linkerzijde van de K mier toegestaan aan een groot dagblad. Dj heer Lemonnier zegde dat de dienst van zes maand, misschien wel van vier Het is nog niet lang geleden dat de toenmalige hoofdredacteur van De Stan daard zich, met goedkeuring van Van Cauwelaert een zeer geestige uitval kon veroorloven op den Antwerpschen Ros- slgnol, vulgo staatsminister Segers, oud- eerste prijs van declamatie van het Jezuïe tencollege te Antwerpen. Al Is dat niet zoo heel lang geleden, die tijd is lang voorbij. Om zijn burgemeesters zetel vast te zetten heeft Van Cauwelaert, flamingant en demokraat, zich verzoend met de frai:8klljonsche reactionnalren van Ant werpen. In de havenstad heeft men dat vastgelegd fn het onschuldige woord De politiek van Van Cauwelaert maakt het slecht, maar Van Cauwelaert maakt het best. De oude rosslgool ofte nachtegaal heeft den jongen nachtegaal doodgefloten. Van Cauwelaert had gezegd we moe ten de oude katho'leke partij veroveren, ze omsmeden tot een wacen in den Vlaamschei: ontvoogdings=trijd. Dat plan heeft blijkbaar schipbreuk geleden de oude kathoiiek-reactionnalre partij heeft HEM veroverd. We hebben in dit blad reeds tweemaal de bekentenis van deze nederlaag overge drukt ten derde male gaat ze hier Een ding staat anderzijds ook vast, namelijk Jat een katholiek socialistische regeering voortaan uitgesloten is, juist omdat de katholieke partij hare eenheid wil herstellen en het een onloochenbaar feit is dat de conservatieve vleugel der panij vooreen dergelijke regeeringscom- bmatie nfet zou te vinden zijn (Mor- genpost Standaard.7 hebben over de Vlaamsche meerderheid. Dat is de groote overwinning behaald door de lafheid en de hebzucht van den groep Van Cauwelaert. Het congres verleden Zaterdag en Zon dag te Doornik gehouden heeft deze nederlaag van de Vlaamsch-detnokra- tlsche katholieke partij geenregistreerd. De Brusselsch-Waalsche vleugel heeft •eerom onbetwist de leiding in handen genomen. Daar hebben gesproken in naam van de katholieke partij Segers, Jaspar, Ren- kin, Carton de Wiait, Carton, Houtart, enz., minister Baels, staatsminister Van de Vijvere, Patein, voorzitter van den Belgischen Boerenbond, Heten zich dee moedig verontschuldigen. Was er dan niets meer te doen om de neerlaag te ontwijken Is de conserva tieve vleugel der katholieke partij dan zoo oppermachtig sterk De Libre Belg'que heeft de namen ge publiceerd van nen die aanzaten aan het slotbanket. Ik heb met vlijt de vertegen woordlgers van het arrondissement Aalst pgespoord hier gaan de namen E. Van der Scheuren, bourgmestre de Voorde-lez G-ammont L. Callebaut, bourgmestre et president de l'Association de Nieuwerkerken A, De Hert secréiaire de l'Association d'Alost. Dus drie booglampen die In het arron dissement een verblindend licht versprei den. Lieten zich verontschuldigen senator M yersoen van Aalst en de oud Besten dig afgevaardigde Van der Linden van Goefferdlngei. •~>at Is alles. Wat vertegenwoordigen de conserva teurs in Brussel-Wallonië zelf dan wel Een z-er kleine minderheid van de bevol king. En deze vertegenwoordigers van een Waalsche mindetheid zullen de leiding Wat we van deze Brusselsche-Waal- sche leiding te wachten hebben is duide lijk. De bekende Waalsche reactionnair, graaf d'Aspremont-Linden verklaarde on der toejuichingen Wat we noodig hebben is een vaste eenheid, geen voorloopige eendracht. Men moet weten wat men wil. Inzake taal en vaderlandsllef Ie zijn wij er allen voor om aan de Vlamingen de cuitureele toegevingen te doen die zeelschen, maar we zijn er niet voor te vinden om het Fransch te laten verdringen uit Vlaande ren In andere woorden ze willen van geen vervlaamsching van Gent weten. In zake sociale wetgeving mogen we niet als sommigen dit hebben gedaan optreden tegen de socialisten. We kunnen geen standsorganisatie aanvaarden die de partij verdeelt en ondermijnt We vertalen de verklaringen van Ren- kin betreffende het talenvraagstuk. De Vlaamsche kwestie moet eerst opgelost worden, (toejWe geven toe dat de Vlamingen zich volledig ontwik kelen in hun taal. Maar we kunnen niet aannemen dat men het Fransch verbant uit het Vlaamsche land. (toej.) Een ver gelijk in zake het hooger onderwijs in het Vlaamsch werd niet aangenomen. Ik be treur dat, omdat aldus een groote stap zou gezet zijn in de goede richting. Ja, de Vlaamsche kwestie Is een teer punt 'vuoc question névralgique) de Vlamingen be schouwen zich ten onrechte als verwaar loosd, maar ze hebben het recht de gelijk heid op te eischen. De Vlamingen zijn de talrijkste en hebben in zake kunst en economische ontwikkeling een groot ver leden. Ze zijn een belangrijke kracht ln dienst van het .vaderland. Laat de zalvende woorden weg, de bloemekens van rethoryeke, de zeem om den baard wat blijft er over Wat beteekent het Fransch verbannen uit Vlaanderen Wanneer zullen die Walen ea verlranschte Brusselaars de Vlamingen hun eigen zaken Vlaamsche zaken laten beredderen En In sociaal opzicht... We kennen de tradities van de cercles catholiques in dat opzicht. Onder den kreet weg met het com munisme, weg met het socialisme zullen ze probeeren een reactie te ontketenen tegen elke sociale hervorming. Na den oorlog hebben ze geprofiteerd van het hel tas mislukte aktivisme om te trachten op te ruimen met Vlaanderen. Nu zullen ze probeeren van het socia lisme een geesel roede te maken om alle demokratle neer te slaan. Maar het zal niet gaan. Ze zullen het patriotisme gebruiken tegen den zesmaandendienst, ze zullen zwaaien met hetDuitsch gevaar ons In de handen te drijven van den Franschen legerstaf, Het zal niet gaan. Er is een nieuwe geest aan 't groeien In Vlaanderen. Niet alle Vlaamsche en demokratlsche strijders kan Franqui en Jaspar uitkoopen mpt sinecuren en concessies. Vlaanderen zal zich weren met hand en t.ind tegen de meestermakerij van de Brusselsch-Waalsche reactionnairen. PRIJS per nummer HetBulletin commercial organe hebdomadalre, publié par l'office com mercial de l'état nummer van 3 Oktober 1.1. brengt bet nieuwe tarief van de In- voerrechten door Frankrijk geheven op maand zou kunnen aangenomen worden j den invoer uit België sedert de afsluiting door een gelegenheidsmeerderheid, sa mengesteld uit socialisten, kommumsten, fronters en katholieke demokraten! v Waar heeft hij dat vandaan gehaald We zien ons gedwongen deze ongestaafde beschuldiging uitdrukkelijk te logenstraf fen. De heer Heyman heeft Integendeel zoo p?s in een re^ks fel opgemerkte artikelen betreffende den duur van den diensttijd, nadat hij de socialistische verkiezingstak- tiek ontmaskerd had, wel zorg gedragen zich over geen enkele oplossing uit te spreken van het Fransch-Duitsch handelsakkoord. We kunnen dat tarief natuurlijk niet in ex'enso overdrukken, het beslaat meer dan 40 bladzijdt n druks ln het boven vermelde bulletijn we kunnen het pas in voege getreden tarief zeer kort samenvatten met te zeggen de invoer rechten van baast al de vermelde produc ten werden vermenigvuldigd met 5. Goe deren die dus tot nog toe belast werden, laten we zeggen, met 80 frank de honderd kilo betalen er voortaan 400. Voor vele inheemsche nijverheden be- En we herhalen het, dit nieuwe tarief wordt niet toegepast op enkele tientallen artiekels, maar op honderden de lijst ervan beslaat 43 b'adzijden druks. Waarom beeft Frankrijk dit gedaan Om een dubbele reden ten eerste om zijn wijn en weeldeartikelen te mogen invoeren naar Duitschland en ten tweede om drukking uit te oefenen op zijn Bel gische vaBsalen. Frankrijk wil politiek en militair mees ter zijn in België bet heeft onze volks kracht noodig om rijn imperialistische politiek vol te houden. Het wil ons door economische drukking dwingen het dulm- ken te leggen. Voor Vlaanderen is het gevaar zeer dreigend. Laten we ijveren om de oogen van teekent dit afsluiting van de Fransche onze volksgeriooten voor dit gevaar te markt. openen. De kranten van Vrijdag 14 October 1.1. brachten het sensatloneele nieuws Een afvaa-diging van Kamer en Senaat waren de Belgische koninklijke familie gaan gelukwenschen met de geboorte van de kleine Jozefina Charlotta. In zijn antwoord zegde de koning on der meer het volgende Weldra zal de parlementaire arbeid hervat worden. De Kamer en de Se naai zullen over gewichtige vraag- stukken uitspraak hebben te doen. Ik ben overtuigd dat onze Wetgevers, geleid door hunne vaderlandsliefde en op het oog houdend de hoogeie belangen des Lands, er zullen op ge steld zijn aan België een defensieve inrichting te scaenken die voor goed die veiligheid, die integriteit van ons grondgebied zal waarborgen, tot wier behoud het hoofd van den Slaat, krachtens de Grondwet, den plechti- gen eed aflegt. Het is niet de eerste maal dat de ko nlng der Belgen, alhoewel Belgie door gaat voor een parlementaire monarchie, aldus persoonlijk en ongedekt door een minister, ingrijpt in de politiek van het land. Er was een tijd toen er ln België nog staatslieden waren die ook de inbreuken van den koning op de parlementaire ge bruiken durfden af te keuren en te be- s.rijden Leopold de tweede heeft zulks menigmaal mogen ondervinden. Die tijden zijn gegaan en keeren niet weerom: Hymansen Huysmans.die vroe ger protest aanteekenden tegen de per soonlijke politiek van Leopold den tweede zift mefle ihlnisler geworden en' hebben leeren zwijgen. Geen enkel blad, ook niet de socialis tische, hebben het aangedurfd te kikken; bulten de Vlaamsche nationale pers heeft geen woord van protest geklonken. Het is de tweede maal dat de huidige koning der Belgen zich door de militaris tische en francopbiele hofcamanlla laat gebruiken om te ageeren tegen verminde ring van onze legerlasten. De eerste maal, in een brief aan den toenmallgen minister van oorlog Devèze, heeft hij aangedrongen op vermeerdering van diensttijd met twee maand. Nu treedt hij op tegen den zesmaan dendienst. Want dat is de beteekenis van de offi cieel voorzichtige woorden die hij uitge sproken heeft bij de wieg van het schul deloos kindje. Deze beteekenis vloeit voort uit de ijdsomstacdigheden de strijd is ont brand rond de kwestie van den diensttijd, de zesmaandendienst staat in het centrum der belangstelling. Deze beteekenis vloeit voort uit den persoon die de woorden sprak de eer ste koring die spreekt voor diensttijd- vermindetir.g.moet nog geboren worden. Eindelijk vloeit deze beteekenis voort uit al wie rond den koning staan en we begrijpen die woorden pas voor goed, als we ze Ie gen naast de woorden dooi Pé tain gesproken te Dinant, door de Bro- queville te Elisabeth Seine, door Segers en Jaspar te Doornik. Dat was dus alles wat de koning der Belgen te boodschappen had aan de ver tegenwoordigers van het volk, die hem een officieel bezoek brachten. Eens sprak diezelfde koning een troon- rede uit, met plechtige beloften tegenover het Vlaamsche Volk. Die troonrede werd te schande gemaakt en de koninklijke belofte niet gehouden. Als de koning der Belgen werkelijk was Ie rol chevaliervoor wie zijn vleiers hem doen doorgaan, dan had hij misschien toch reeds een gelegenheid kunnen vinden om aan zijn ministers, aan de volksvertegenwoordigers en senatoren te laten opmerken dat ze schande brach ten over zijn boofd met de beloften, hem in den mond gelegd onder den oorlog en na den wapenstilstand, niet in vervulling te laten gaan. Dat Is tot nog toe niet geschied. De Standaard bad de hoop uitge drukt dat er, naar aanleiding van de ge boorte van het kroonprinselijk kind, een mild gebaar zou zijn geweest vanwege het Belgisch Hofeen genademaatregel, die tezelvertijd een wenk zou zijn voor de volksvertegenwoordiging, om eindelijk amnestie toe te staan aan de veroordeelde Vlamingen. Dat gebaar Is uitgebleven en de koning heeft gemeend, nu even als bij zijn zilve ren huwelijksfeest, ook deze gelegenheid om in Vlaanderen iets goed te maken voor hem en zijn nageslacht, te mogen verwaarloozen. Alleen voor de soldaterij heeft hij oog. De woorden v*n P. taio te Dltunt heb- ben hem niet gekwetst; hij is blijkbaar akkoord met zijnen Belgisch-Franschen de Broqueviile, om in Frankrijk onder danige knievallen te gaan doen. Hij heeft blijkbaar vrede met den rol dien de Fransche venerale staf aan het Belgisch leger toedenkt. Hij Is het eens met het Belgisch-Fransch militair akkoord.... Ons, Vlaamsche nationalisten, baart dit alles geen teleurstelling we weten welk vleesch we met de Coburgers in de kuip hebben. Uit vrees dal men hen hun Duitsch bloed zou verwijten In de patriotische pers, spelen ze met overtuiging de rol van Franschen knecht. In Vlaanderen beschikt deze konlnk lijke familie over zeer weinig syrrpathlCn. Deze nieuwe militaire Incartade zal de liefde bij velen onder vriespunt doen da len. Laten de politiekers a la Heyman maar de zolen likken van deze meesters. Dat is ten slotte van zeer weinig belang hoofdzaak is dat de menschen ln Vlaan deren die geen minister wenschen te wor den, weten wat ze van de Coburgers te wachten hebben. Als dit klaar en duidelijk ls geworden voor heel het Vlaamsche volk, komt er alvast een gelegenheid waarop we onze vijanden kunnen meten met de maat waarmee ze ons gemeten hebben. INGETROKKEN Een van ons vrienden had dees week een onderhoud met iemand die zoo even uit Rome kwam. Dit Intervieuw zal in exlenso verschijnen in Ons Vaderland van Zondag. Wij geven hier een paar uittrek sels. De interviewer heeft den dialoogvorm behouden hij duidt zichzelf aan met Ik zijn 2egsinan metHij IK Geen bizonder nieuws in Rome, wel Eerw. HIJ. Wel zeker en sensationeel dan nog de encycliek tegen het nationalisme ordt ingetrokken. IK. De verklaring daarvan HIJ. Wel heel eenvoudig, omdat men eindelijk op het nlpperrje heeft Inge zien wat een verschrikkelijke verwarring ln de geesten die encycliek zou verwekt hebben.... IK. Maar is men anderzins niet be vreesd nu dat de encycliek ingetrokken dat men in het nationalistische kamp triomf zal roepen Ziet men niet In dat intrekken een afkeuring is van de handelwijze van Mgr. van Brugge b. v. HIJ. Zeker, maar hoe schadelijk voor sommige reputaties dit intrekken moge schijnen, bet andere, de vrees voor den broedertwist onder katholieken, heeft zwaarder In de weegschaal gewogen. Verschoon mijn misschien on- klesche vraag kon men dat te Rome niet een beetje vroeger hebben ingezien nu lijkt dat intrekken er wel eenigszins naar, alsof het nationalisme niet af te keuren is namens de katholieke Kerk HIJ. Inderdaad, maar.... de mensch wikt en God beschikt. IK. Is het onbescheiden te vragen wat eigenlijk dit besluit te laatster ure he* ft doen nemen HIJ. In 't geheel niet. Vrij weg wordt te Rome verteld dat men is gaan inzien, eindelijk, dat het woordje nationalisme een vlag is die veel verschillende ladingen dekt. Inderdaad, hoe zouden {dezelfde bepa lingen en beperkingen, b. v. het Imperia listisch nationalisme van Maurras en de Action Francaise kunnen treffen en tezel- vertijde het Vlaamsch nationalisme, dat de Kerk steunt, zelfs bij monde van zijn vrijzinnige vertegenwoordigers in het Parlement.... IK. Maar als Ik het weten mag, welke rol heeft Van Cauwelaert daarbij dan gespeeld. Stond zijn bezoek te Rome niet In verband met de encycliek tegen bet nationalisme HIJ. Geen de minste. Niet meer dan Ik of gij. Het was de eerste maal dat Van Cauwelaert naar Rome kwam en zijn zoon was aanwezig op de audlentle van vijf minuten die de H. Vader hem toestond. IK. Ja, maar wat beteekent dan bet met een ernstig gezicht meegedeelde be richt van De Standaard nopens dat ge wichtige bezoek van Van Cauwelaert bij Zijne Heiligheid HIJ. Du bluff, mon cher, rien que du bluff. Trouwens de beslissing dat de encycliek niet zou verschijnen was reeds gevallen voor bet bezoek van Van Cau welaert. Daarbij, zulks zou doen veronderstel len dat de ontworpen encycliek ook op het Vlaamsch nationalisme doelde. Welnu het is precies ook en o. m. omdat men die interpretatie had kunnen geven en dus het Vlaamsch nationalisme als bedoeld door den paus had kunnen verstaan dat de encycliek weg valt. Zoo hoorde ik te Rome uit menig mond en niet van de minst bevoegden. IK. Maar wat was dan de grond- reden van het ontstaan van deze en cycliek HIJ. Naar aanleiding vin de ver- oordeeling van de Action francaise, alle ontaarde natlonallsinen uit den booze verklaren. In hooge geestelijke kringen genoot de Action francaise beweging nog sympathien. Cardinaal Billot had na de veroor.ieeling nog een privaat briefje van sympathiebetuiging geschreven aan Dau- det die het publiceerde. Toen kreeg Cardlnaal Billot de keuze ontslag nemen of ontslag krijgen. Dit briefje van kardinaal Billot aan Daudet bracht het vatlkaan tot de ont dekking dat heel het bestuur van bet Fransche geestelijk college te Rome be smet wet met de beginzelen vsn dc Action Franyalse. Die heeren kregen dan ook dezelfde keus sis kardinaal Blllot. Vandaar het plan om een encycliek utt te vaardigen tegen het ontaarde nations llsme. Maar hoe moeilijk het was bij alge meenheden te blijven bleek eerst toen pater Rosa de encycliek geschreven had. IK Pater Rosa wie Is dat. HIJEen Jezuïet van Rome door den Paus belast met die redactie van de encycliek. IK. Schrijft Zijne Heiligheid dan niet zelf zijn Encyclieken HIJ.Soms wel maar overmaat van werk noopt hem ook wel eens de redactie aan anderen over te laten. Zoo doen ook de bisschoppen.... Zoo Is het te Rome een open geheim dat de steller van den brief van Mgr. Waffelaert niemand an ders Is dan de Z. E. H. A. Camerlynck, deken te Oostende en dokter In de Oods- geleerdheid. Dit is geen kwaadsprekerij. Mij wtrd zelfs verzekerd dat deze heer deken bij zijn laatste bezoek aan het werk der Vlamingen, te Parijs openbaar er voor uit kwam dat hij de opsteller er van was en dat het tweede deel weldra zou volgen onder den vorm van bevel schrift aan de ouders. Men zegt ook dat deken Camerlynck Ie candidat de la Cour zou zijn voor den bisschopszetel van Brugge, ik weet niet of dit nog een aanbeveling ls te Rome. Dat is een korte samenvatting van dit belangrijk interview onze lezers kun nen het omstandig relaas in Ons Va derland vinden. We vestigen meteen de aandacht op het berichtje Woensdag verschenen In De Standaard Naar hetK. V. uit Rome verneemt, wordt het bericht, dat nog In den loop van deze maand een Encycliek over het nationalisme zal verschijnen, ln goed ingelichte kringen niet bevestigd. In die kringen wordt verklaard, dat nog absoluut niet vaststaat, of en wanneer een dergelijke encycliek zal verschijnen. EEN TWEEGEVECHT Deslrée is voor mij altijd een onont- warbaar raadsel geweest. Ge kent zijn pbyalek portret niet Het schoone vermoeide gelaat van een cabotln die alle rollen heeft gespeeld en van alle markten thuis Is gekomen. Voor den oorlog schreef hij aan den Koning der Belgen Sire, er zijn geen Belgen Gedurende den oorlog trok bij naar Italië om dat land te noopen mee positie te kiezen aan de zijde van wat meo overeengekomen is te noemen het Recht en de Beschaving, na den oorlog waa hij een Imperialisten droomde van Zeeuwscb-

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Werkman | 1927 | | pagina 1