ORGANISATIE
TUCHT
VERTROUWEN
Lied uit de Ballingschap
door Richard de Cneudt.
De ware Weg
TORENS RIJZEN
Toren* rijzen in de verte,
klokken klagen «til en vroom,
en verlangend klopt mijn herte,
levend in een «rondren droom
Vreemde menschen lang* mijn wegen,
•ckimmen, *ckoivend in den nacht,
't ruiachen van den (tillen regen,
en mijn hert, dat droevig wacht.
Aan alle VL bannelingen, mijn broeders.
Vlaanderen, Moeder uitverkoren,
ach, mijn hart vergeet u niet,
dolend, in mijn leed verloren,
zing ik u mijn eenzaam lied.
'k Zie uw toren*, 'k hoor uw klokken,
en uw ziel ruiacht om mij heen,
duizend verre «temmen lokken,
arme balling, ween...
Een groet uit de Verbanning.
Een nieuw Vlaamsch Huis Men
heeft cr mij eenc lichttcckening van
gezonden een schoon, een prachtig
Volkshuis. Voor een partij als de
Christcne Volkspartij die met zoovele
moeilijkheden te katnpen heeft, een
bewijs van opofferingsgeest, een be
wijs van werkzaamheid en taaie on
tembare levenskracht en een goed
voorteeken voor de toekomst.
Heil de dappere werkers van het
arrondissement AalstHeil de moe
dige en onvermoeibare volgelingen
onzer eerste stichters, van Priester en
Pieter Daens, De Backer, Sterck, Smid
Lambrecht en dezen mogen we ook
nooit vergeten van Jan Van I.angen-
aecken.
Aan het werk leert men de mees
ters kennen! Van dit Volkshuis uit,
als van een middenpunt van licht en
kracht moet en zal de Volksgezinde
en de VI. gedachte, doch de radikale
Volksgezinde, en radikale VI. gezinde
gedachte over gansch het VI. Land
stralen.
Voor ons staat cone grootsche eene
verhevene taakeeti volk dat eeuwen
lang onder vreemde heerschappij
zuchten moest en daardoor, als alle
lang verkrachte volkeren alle gevoel
van zelfstandigheid en eigenwaarde
verloren had, wakker te schudden en
het op den waren weg naar stoffelij-
ken voorspoed en vooral naar zede
lijke en nationale grootheid te voeren.
De opbeuring en de verheffing van
ons volk door eene gezonde, oprechte
godsdienstige gevoelens (wat iets an
ders zeggen wil als verslaving aan
welke overheid ook), gegronde volks
heerschappij. Dit was het verhevene
droombeeld, het grootsche doel onzer
eerste stichters. Bij hen was immer de
radikaalste volksgezindheid verbon
den. Ware volksgezindheid en radikale
Vlaamschgezindhèid zijn niet te schei
den. Beide zijn innig verbonden. Want
het fransch m Vlaanderen is niet al
leen eene vreemde, ons oneigene en
onzen eigen aard doodende taal, het
is ook en vooral eene kaslctaal.. (Was
sie haben hier eine ka9tensprache,
zegde Bebel eens aan Anseeledoch
Anseele; om met de hulp der Walen
minister en rijk te worden en uit ei
gen hoogmoed liefkoost nu deze volks-
vernederende kastensprache cn haat
de Vlaamschgezinden nu meer dan een
franskiljon).
Het fransch in Vlaanderen is de uit
drukking van de verachting der rijk
en machtig ge wot den ploutokraters
(ploutokraat is machtig, rijk) en ook
reeds van sommige socialistische par
venus voor hun eigen volk en voor het
volk in 't algemeen.
Het is een zeer eigenaardig feit dat
in de geschiedenis veel voorkomt (in
't oude Rome reeds, in de middeleeu
wen in Italië. Hongarië Engeland,
Vlaanderen (de leliaarts)in de XVI"
eeuw waren zelfs Italiaansch en
Spaansch de talen der rijken in Parijs)
dat machtig of rijk geworden men
schen bij middel eener vreemde taal
zich van hun eigen volk zoeken af te
zonderen. Dit streelt hun hoogmoed
van daar de woede der VI. franskil-
jonsche ploutakraten, onbetitelde zoo
wel als betitelde, tegen de Vlaamsch
gezinden. Bij middel eener vreemde
taal zeggen zij hunne gemeenzaam
heid met hun eigen volk op; zij ver
loochenen hun broederschap met hun
ne stamgenooten deze worden hen
vreemd; iets minderwaardigs. Kan
men iets antidemokratischer uitden
ken 11
Dit weten de socialistische leiders
zoowel als wij en indien reeds velen
onder hen tot het franskiljonisme nei
gen, ja zooals een Anseele reeds in
t harte franskiljon zijn, zoo spruit
dit voort uit twee oorzaken die hun
nen grond in de menschelijke ikzucht
en hebzucht vinden.
1 Dc rijk geworden soc. wil ook
reeds burger zijn cn zich als iets hoo-
gers boven 't volk verheffen.
2. De grootc macht der soc. zit in
't Walenland. Nu, niettegenstaande
hun gezwets over internationalisme cn
de broederschap der volkeren, willen
de Waalsche socialisten zoowel als de
ploutokraten een verdrukt en minder
waardig Vlaamsch volk, om zoo de
meeste profijten aan zich te trekken
cn in tijde van oorlog dc Vlamingen
als kanonnenvleesch te gebruiken. Van
daar de haat der Destrees en anderen
Waalsche socialisten tegen de Vlaam-
sche Nationalisten.
Wie bij de socialisten oprecht
vlaamschgezind is wordt geen of
moeilijk minister. Het anti-flamingan-
t is me en het franskiljonisme van reeds
vele Vlaamsche socialistische kopstuk
ken heeft geen andere gronden.
Doch het ontwakend nationaal ge
voelen heeft ten slotte altijd de vreem
de indringster verjaagd cn voor het
verraad jegens hun eigen volk hebben
de rijke volksverachters niet zelden
hard moeten boeten.
Dit zullen de Belgische ploutocraten
ook wel eens ervaren, spijts dc hulp
van eenige rijkgeworden Vlaamsche
socialisten.
Het volksgezind en Vlaamschgezind
droombeeld, ons door onze eerste
stichters voorgeteekend, op de radi
kaalste wijze te verwezenlijken, zie
daar onze taak, ziedaar onze roeping.
Ware onze partij niet daartoe voor
beschikt, reeds lang ware zij verdwe
nen. Laster, broodroof, vervolging,
gevang, ballingschap, de dood zelf.
niets werd tegen haar gespaardEn
toch vermochten de Poorten der Hel
niet Haar te dooden. Integendeel, ie-
deren dag groeit onze kracht, ver
sterkt onze overtuiging, worden we
radikaler. De natuur, wij zeggen God,
doet zulk geen werk nutteloos. Op
ze partij moet eenc bestemming lig
gen. De uur der Kristene Volkspartij
zal ook eens slaan misschien als we
er het minst aan denken,
Ik had in mijn leven verscheidene
malen gelegenheid streken te bezoe
ken waar groote machtige stroomen
hunnen oorsprong namen, bijv.: de
Rijn, de Donau, enz. Op weinigen af
stand van hunne bron staat immer een
machtig rotsgevaarte dat hun loop
eeuwenlang gestremd heeft. En toch
hebben zij alle hindernissen verbroken
om dan breed en machtig verder te
vloeien en overal vruchtbaarheid en
welstand te verspreiden.
Beekjes 'cn kleine rivieren kennen
gewoonlijk zulke hinderpalen niet. Zij
zijn dan ook bestemd om niet lang te
leven en gaan weldra in den grooten
stroom verloren.
Zoo zal het eens met onze Kristene
Volkspartij zijn verloop nemen.
In hunnen waan kunnen de groote
partijen daar nu wel om lachen: wij
vertrouwen op God cn de toekomst.
Want zie eens hoe diep zijn reeds
onze ergste vijanden, de kath. behou
ders, gevallenOotmoedig moeten ze
reeds de handen likken en de voeten
kussen der vrijmetselaars, in afwach
ting dat ze eens even als de Fransche
kath. behouders cn dc Ital behouders
als rook verdwijnen I
De dag op denwelken de kath. be
houders de VI. Kristen demokraten
deden vcroordeelen zal in dc geschie
denis geboekt staan als de eerste dag
van het verval der kath. partij, mis
schien van de kath. godsdienst zelve.
Wanneer zullen de waarlijk godzoe
kende mcnschcn begrijpen dat gods
dienst als politiek wapen gebruiken,
godsdienstdoodend is
De tijden snellen ras vooruitZiet
eens dc laatste kiezingen in Oosten
rijk en Duitschland I Eer twintig jaar
vervlogen zijn zal een behoudsgezinde
kath. partij als een onzin gelden.
Wat ten slotte overblijven zal is:
ecnerzijds eene Vrije Kristen Volks
partij met hare idealistische beschou
wingen van den anderen kant het
materialistisch, alleen op stoffelijk ge
not doelende socio-kommunisme.
Tusschen deze beide zal eens de
groote slag geslagen worden.
Voor deze grootsche en zware taak,
voor dit reuzenwerk, verbonden met
onze ontwikkeling als volk naar onzen
eigenen Germaanschen aard, moeten
wij ons uitrusten. Het onwaarschijn
lijke van onzen toekomenden zege
praal mag ons niet weerhouden noch
ontmoedigen.
«Ik bemin dezen die het onwaar
schijnlijke aandurft, zegde Goethe, een
der allergrootste geesten die de we
reld ooit zag.
Achter staat eene hoogere macht.
Als deze macht in ons het gedacht en
den wil doet ontstaan ontstaan dat wij
het grootsche moeten volbrengen, dat
reeds is een teeken dat wij eens zege
pralen moeten, want deze macht is
Godsalmacht.
«Ik weet, zegde een groote kam
per, dat gij onze God zijt. Verlaat gij
ons gij verzaakt aan uwe eigene zaak.
Want deze zaak is niet deze van ons
persoontje maar de zaak tot dewelke
gij zelf ons gedwongen hebt. Gij moet
ze dus verdedigen».
Daarom vol moed cn vertrouwen
vooruit. Vrees of ontmoediging kende
een echte Vlaming nooit.
Ons nieuw Volkshuis is als een zin
nebeeld onzer rnieuwde en steeds
radikaler werkende kracht.
Moge op den dag van Zondag al
ecu elektnckc stroom van geestdrift
cn vastberadenheid door aller harten
vloeien Ver van u met den lijve, zal
ik toch midden u zijn met den geest,
met u juióhen en jubelen.
ooruit voor ons volk. Wij moeten
immer radikaler Vlamingen worden.
ooruit voor het volkwij moeten im
mer radikaler dcmokratisch worden.
De bloei van Vlaanderen in de middel
eeuwen dagteekent van de opkomst
der demokratie in dc Vlaamsche ge
meenten. De herleving van Vlaanderen
zal aanvangen met den zegepraal der
Kristene Volkspartij.
«De uur cn de tijd zullen komén dat
de wijsheid cn het geweld waarop
uwe vijanden nu pochen, verdwijnen
zal en dat wij zullen uitroepen:
Waar zijn zij nu
ADV. HECTOR PLANCQUAERT,
ter dood veroordeeld, in ballingschap
te Tettnang. Zuid-Duitschland.
1
AAN MIJN BROEDERS
DIE STRIJDEN VOOR ONS VOLK.
Dit. is. de aanvang der heibnare voor Vlaan-
Wij zijn de boden, [deren...
die wegen banen voor on* volk,
wegen die naar liebte verte leiden,
waar éénmaal openbloeit
de dageraad der dagen dag,
de dag waarop wij broeder* zullen wezen,
vereenigd ook met hen, die nu niet mét on*
[zijn.
Wij zijn degenen die de paden mogen effenen
waarop on* volk éénmaal zal truien.
Wij zijn het ook,
die al to vaak nog prediken
het oog om oog, net tand om tand,
cn dat wij haten moeten, die ons haten.
Maar ik zeg U, mijn broeder*,
dat daden die haat verwekken
al* zwaarden zijn waarop wij zelf on» zullen
dat woorden die anderen grieven [storten,
ook gif zijn voor onze geeat,
dat nijdige gedachten, nijdige gevoelens,
lichte glans der zielen dooft
Wij zijn het, die al te vaak nog durven pre-
dat wij haten moeten die on* haten, [diken,
Maar ik zeg U, mijn broeders
dat in dc haat ligt onze zwakheid,
die* in de liefde onze kracht,
en onze kracht ligt in het offer,
dat wij in «tilte en eenvoud zullen doen.
Eenmaal zullen zij die na ons komen
niet eens meer weten wat haten is,
het zullen zachte menschen zijn
machtiger dan wij,
zij zullen de hemelen zien scheuren,
de geest zien nederdalen op on* volk,
zij zullen on» volk bevrijden,
het leiden langs de wegen die wij hielpen
[banen,
zij zullen het leiden naar lichte verte...
EDGARD LEMAIRE-DENS.
Schoondijke (Zeeland).
VRIJHEID
«Vrijheid, vrijheid, vrijheid! Gij
zult uw volk bezielen».
Peter Benoit.
De behoefte aan de vrijheid is den
Vlaming ingeboren, zij is hem even
onontbeerlijk als de lucht die hij in
ademt. De Vlaamsche Beweging is in
den hoogsten zin een strijd voor vrij
heid.
O stel u goed voor hoe bitter het is
om gedwongen te worden, om mach
teloos te staan tegenover geweld, om
te moeten bukken en te weten dat men
gelijk heeft, dat men recht heeft. O
de storm in mijn binnenste, de opstand
van heel mijn wezen! Borms in uw
cel, Vlaamsche soldaten aan den Yzer,
Brusselsche kinderen op school, en gij,
duizenden cn duizenden Vlaamsche
wroeters op het veld en in de fabriek,
gij voelt het mee, gij begrijpt het. niet
waar
Welnu, ik zeg het als mijn innij^e
overtuiging de weg naar vrijheid
loopt niet over dwang. Onderwerpt u
nooit blindelings aan leiders, want het
zijn slechte menschen. Rekent niet op
geweld, en doet niet aan anderen wat
gij niet wilt dat men u doe.
Wat gebeurt door vrijheid is het
blijvende, het onvergankelijke. Ik
overschouw het werk der aktivisten
hun groote daad was het wekken der
gedachte: Vlaanderen een eigen, zelf
standige staat, België de vijand. Die
gedachte heeft zich verspreid als een
blijde boodschap, vrij heeft eenieder
besloten of hij die tot de zijne wilde
maken. Welnu, het werk der vrijheid
blijkt bestand tegen dwang: België
staat thans machteloos tegenover den
groei der jonge Vlaamsche gedachte.
Moet er dan geen tucht zijn?
Tucht is de eendracht, de gehoorzaam
heid aan zelfgekozen wetten. Tucht
kan nooit van buiten opgelegd worden,
tucht moet groeien uit onszelf. Wan
neer wij tezamen iets besloten hebben,
dan moeten wij dat uitvoeren en als
mannen ons woord gestand doen.
ieder. Dat is tucht
Daarom zijn vrijheid en tucht beide
onontbeerlijk. Wie in wanhoop de
eene of andere opgeeft, wordt het
slachtoffer van dwingelandij of ver-
ralt tot anarchie.
M. MJNNAERT.
Bilthoven.
Een nieuwe eigen woning, een eigen
dak, en de tinnen gekroond door eigen
Vlaamsche handenWat al strijd, wat
al verwachtingen voor de toekomst
Eén raad slechts, vrienden uit het
Aalstersche. houdt uw huis zuiver.
Dat ieder die zijn steen heeft bijge
bracht er zich thuis gevoeleniet al
leen nu dat er feest gevierd wordt
maar ook later als er de strijd zal ge
voerd worden. Uw huis weze en blijve
liet ouderlijk huis voor het groote
Vlaamsehc gezin uit het Land van
Aalst. En verschillen de kinderen uit
dit gezin dan ook soms door karakter,
denkwijze of gevoel, bedenkt ten allen
tijde dat zc hetzelfde Vlaamsche hart
erfden van dezelfde moeder Vlaan
deren. En moest het zijn dat sommi
gen verdwaalden van den weg dien
wij den ecnigen rechten denken, dat
zij ook uw haard verwarmd vinden en
rust onder uw dak wanneer ze weer
naar huis verlangen. Alleen zoo kan
den strijd gewonnen. Tweedracht is
zwakheid meestal uit ijdelheid gebo
ren. Wie aan de redding van Vlaande
ren mee wil werken kan zich noch
zwakheid noch heerschzticht veroor- i
loven. Ook wij zullen 11a onze lange
vermoeiende reis eens uw nieuwe huis
binnen treden. Dan zullen wij U vra-
gen: Wijst ons de plaats die U voor 1
ons open liet opdat wij te midden van
allen die het goed met Vlaanderen
meenen den strijd zouden kunnen
meestrijden.
DR MARTENS.
Vlaamsche mede-burgers,
Vlaamsche strijdgenooten.
j/Ulen wie of wat we ook zijn mogen,
v.tften dat het goed recht voor het
Vlaamsche Volk op een uit het Vlaam
sche volk zelf organische gegroeiden
Staat, onomstootbaar vast is
De diepgevoelde nood eraan, spreekt
uit de onstellende onrechtvaardighe
den tegenover ons volk, dat geen min
derheid is; dat een cultuur bezit, die
steunt op onveranderlijke grondsla
gen; schier eiken dag gepleegd wor-
den.
Die nood schreeuwt in ieder van ons
omwille van de onmogelijkheid ons te
vervolmaken en daardoor ons volk te
verheffen en aan onze roeping te vol
doen.
Die onmogelijkheid cn die onrecht
vaardigheid spruiten allebei voort uit
het feit dat wij gedwongen worden te
leven in een staatsvorm die in wezen
en oorsprong tegenstrijdig is met ons
wezen, met oiuen aard cn met onze
cultuur.
Wij, die hier in Nederland verblij
ven, zien als het ware dagelijks wat
ons volk kan zijn, wat ons volk nog
voOr de Dietsche cultuur kan betee
kepen, wat voor 011s in de samenstel
ling der volkeren is weggelegd
Dat levend beeld, ons door Neder
land voor oogen gehouden rechtvaar
digt onze hoop.
V'erder de vele offers door ons volk
gebracht, de levens en de dood van
zooveel onzer voormannen, hebben
voldoende onzen levenswil kenbaar
gemaakt.
Waarop wordt er dan nog gewacht
om ons op te nemen in de rij der vrije
volken van Europa?
Wat moeten wij nog doen, om ten
volle als volk erkend te worden.
Er wordt ons steeds voor de voeten
gegooid:
Er valt met écn Vlaming niets te
beginnen, hij is tuchtloos, onernstig.
Het Vlaamsche volk is twistziek en
tot zelfregeercn onbekwam.
Daar zijn natuurlijk, veel verzach
tende omstandigheden, bij het weder
leggen van die beschuldiging in te
roepen.
Maar dat wil ik nu niet meer doen.
Wij moeten nu eindelijk eens voor
ons volk. een geheel zuiveren toestand
scheppen, het losmaken van het ver
politiekte Europa.
Wij moeten, wij Vlaamsche Natio
nalisten, gesterkt door ons waarach
tig vertrouwen in het nieuwe Vlaan
deren. tuchtvol, nauwaaneensluiten,
ons-zelf vergeten en een diepdoor
dacht besluit nemen.
Daarom moeten wij al onze daden
zoo stellen dat zij enkel Vlaanderen
en^het Vlaamsche volk ten goede kun
nen komen.
Eerst'wanneer wij naast ons goed
recht, de macht zullen plaatsen van
onze herwonnen kracht, zullen wij af
dwingen bij andere volken, eerst dan
zullen wij ook het recht hebben tc
eischen dat men met ons rekening
houdt.
Met andere woorden, er wordt al
leen nog gewacht op onzen gezamen-
lijken wil tot zelfstandigheid.
Behept dus eigen zuiver Vlaamsche
organisaties die zullen het materi
aal vormen waarmede de komende
generatie het eigen Vlaamsche
Huis voor .geheel Vlaanderen zal kun
nen opbouwen.
Iloe dat huis er zal uitzien daar
moeten wij ons hoofd niet over bre
ken.
Ken goeden stap in de goede rich
ting is heden door Aalst gesteld.
Meerdere moeten volgen.
V. HAESAERT.
Proficiat mijn Aalstersche broeders
en zusters Uw voorbeeld bewijst
eens tc meer dat de VI. Nationalisten,
die willen, die durven en werken, ook
kunnen. Er wordt nog te veel gevit
onder de onzen, zoowel bij de zooge
naamde radicalen als bij de zooge
naamde gematigden. Ik meen dat de
grenslijn tusschen de VI. Nationalisten
niet te scherp moet getrokken wor
den in dit euvel vervallen soms de
radicalen: doch de grenslijn moet zeer
scherp getrokken worden tusschen de
VI. Belgicisten en de VI. Nationalis
ten; daarin schieten soms de ge
matigden te kort. Er wordt ook
wel te veel nadruk gelegd op
het terrein, waarop de VI. Bel
gicisten cn VI. Nationalisten elkaar
kunnen ontmoeten en te weinig aan
dacht besteed aan de oplossing waar
door de VI. Nationalisten elkaar defi
nitief kunnen vinden. Mijn bewonde
ring gaat naar de West-Vlamingen,
naar Thomas De Backer, Staf De
Clercq en hunne strijdgenooten en last
not least naar U, mannen en vrouwen
uit het land van Aalst. Zij allen too-
nen ons den waren weg, die voor som
migen nog te veel verdoken blijft
achtef krantenartikels en leuzen.
Mogen de Aalstersche vrienden
door hun prachtig voorbeeld ertoe bij
dragen de langverwachte en vurig ver
langde eendracht onder de VI. Natio
nalisten te verwezenlijken. Voor hen
zelf. ik voel liet, zou het de schoonste
belconrng zijn en daarom sluit ik, vol
dankbaarheid voor wat zij DEDEN,
met dien wensch.
HECTOR HALSBAND.
Toen tien jaar geleden, bij het einde
van den oorlog, de activistische poli
tiek mislukt bleek, juichten velen, om
dat zij meenden, dat nu ook de geest
van het activisme was neergeslagen,
liet duurde niet lang, of zij moesten
inzien zich deerlijk te hebben vergist
cn de doorwerking van den geest van
het activisme is nog steeds groeiende
De fout van de vijanden van Vlaande
ren en van hen, die, misschien Vlaan-
deren's vrienden zijnde, door hunne
zwakheid voor hun land weinig of
niets vermogen te doen en die zich
nu moeten schamen zoo gretig, bij
de mislukking der activistische poli
tiek, den vijand spandiensten te heb
ben verleend 0111 hunne volksgenooten
te helpen vervolgen is geweest dat
zij niet inzagen, dat de activistische
politiek slechts ééne, zij het zeer be
langrijke, uiting was van den geest
van het activisme, die men zou kunnen
beschrijven als de geest van het
Vlaamsche zelfbewustzijn en zelfver-
antwoording.
Het besef, dat de plicht, voor Vlaan
deren te zorgen, op óns, Vlamingen
drukt, dat wij dus zelf hebben te be
palen, wat wij nuttig en goed voor ons
achten, besef, dat tijdens den oorlog
op zoo kernachtige wijze tot uiting
kwam in het vers van René De Clercq
«Staat in den Staat nu stout genoeg,
«Vlaanderen is wijs en oud genoeg.
«Weg met de voogden»
is ook nii den oorlog de Vlamingen
bij gebleven.
Overal zien wij de Vlamingen zelf
den ploeg ter hand nemen om naar
eigen zeden en smaak hun maatschap
pelijk leven op te bouwen.
Wanneer ik hier de aandacht op ves
tig bij deze gelegenheid, komt dit om
dat ik meen, dat de beweging van
Aalst reeds vóór den oorlog bewijzen
van dezen activistischen geest gege
ven heeft, dat zij misschien de eersten
zijn geweest, bij wie dit activistisch
besef zich het eerst in daden heeft om
gezet. Dit is niet tc verwonderen. Het
zijn steeds de boeren, die de tradities
van een volk het best bewaren, cn het
is door steun te zoeken bij onze tra
ditie, dat wij onze taak van dit oogen-,
blik zullen leeren kennen. In de 19°
eeuw hebben, onder leiding van den
Belgischen Staat, vele krachten sa
mengewerkt, om de Vlamingen van
hun verleden te vervreemden. Vele in-
tellectueelen zijn in hun plicht, hun
volk te leiden, daardoor te kort ge
schoten, maar de boeren hebben, al
thans op het gebied dat zij bestreken,
zich nooit laten verleiden. De nieuwe
intcllectueele krachten in Vlaanderen
zelf, voor een goed deel uit den kring
der boeren voortgekomen, cn die daar
door den samenhang met het voorge
slacht in zich levendig voelen, moeten
in de toekomst het Ylaamschd zelfbe
sef op een breeder terrein verwezen
lijken.
Terecht schreef kort geleden een
jonge Hollandsche geleerde in de stel
lingen die hij voor de Universiteit te
Amsterdam verdedigde
«De Vlaamsche vrijheidsbeweging
zal haar doel slechts kunnen bereiken
door de bewuste samenwerking van
boeren en intellcctueelen».
Laat het ons beiden voor gezegd
zijn.
R. VAN GENECHTEN.
«Mijn Vlaanderen! dat en moögt gij, noch
cn zult gij nooit veranderen,
onleugenachtig heet gij nog
«Het Kristelijke Vlaanderen!»
Christus moet de levende kracht van
Vlaanderen blijven, zijn leven moet in
U, Vlaanderens edelste zonen, ge
vormd en tot bloei gebracht worden.
Een leven van broederliefde, recht
vaardigheid en reinheid waardoor Hij
echt geluk in de wereld en gij in
Vlaanderen zult brengen.
Een leven van offer, waardoor Hij
de wereld en gij Vlaanderen zult red
den.
Alles ten offer voor ons geliefde
laanderen, en Vlaanderen voor den
aanbeden Christus, ojxlat nog eens een
stuk geluk aan ons arme volk worde
gegeven en een straal van vrede over
die wereld die geluk en vrijheid zoekt
buiten Christus en slechts bitterheid
vindt.
Raymundus Karei Van Santé O. P.
Zwolle.
Vandaag komen honderden uit alle
hoeken van Vlaanderen in uwe trouwe
stad samen, vooreerst om uwen arbeid
voor het herstel van Vlaanderen te
bewonderen cn te huldigen, maar ook
om met U samen plechtig tc erkennen,
dat het heden uit het verleden is ge
groeid, door een pijnlijke periode uit
onzen roemvollen strijd, die men lang
in Vlaanderen niet met eerbied heeft
durven noemen.
Het verleden voor mij in de 9tad
Aalst is: toen ik als student in uw
oude St Maartenskerk met die hon
derden studenten zong en bad voor
een volk, dat al die jeugdige schreeu
wers nog zoo vreemd aankeek; toen
k in het oude Jezuïetencollege, de
geestdriftige vergaderingen bijwoon
de en dan zingende door uwe straten
trok, niet vermoedende dat dit alles
de voorbode was van een tragiek die
ons leven zou doorgroeven.
Het heden isdat nu honderden uit
het volk, dat ons toen niet begreep,
door dezelfde straten trekken, niet
meer om dc roem van het oude Vlaan
deren te bezingen, maar om de toe
komst van ons geliefd vaderland te
erzekeren.
Daar tusschenin ligt de geschiedenis
van ons die heden met U niet kunnen
meevieren, maar toch blij zijn, dat
trouwe kinderen van Vlaanderen ons
een openlijk getuigenis geven, dat wij
ook laandercn eerlijk hebben liefge
had.
Allen zullen Aalst verlaten met veel
geestdrift cn dat is goed, maar Vlaan
deren heeft meer noodig dan geest
drift. want onze strijd zal lang en
pijnlijk zijn en geestdrift is een feest
vuur dat in tijd van grooten nood niet
branden kan. Vlaanderen heeft kracht
en moed noodig voor het offer. Maar
laanderen kent gelukkig nog de bron
van kracht en moed voor het offer, de
bron die door alle eeuwen Vlaanderens
levenskracht is geweest, de onuitput
telijke bron, Christus.
Ook in ons geliefd land wil men zc
verstoppen cn toch, Vlaanderen, is uw
trouw aan Christus het onderpand van
uwe overwinning en van uw bloei.
Daarom roep ik U toe met den groo
ten Vlaamschen priester dichter. Gui-
do Gezelle, die God aan Vlaanderen
ten leven schonk, in het bittere jaar,
1830, toen het door zijn vijanden ten j
dood werd opgeschreven
Wie de stille hoop gekoesterd heeft
en vooral zij, die het onomwonden
hebben uitgejubeld dat met de kerke
ring van Dr A. Borms en zoovelen
zijner strijdgenooten, de verbanning
van tientallen Vlaamsche leiders cn
het broodrooven van zoovele Vlamin
gen de zaak van het activisme gelikwi-
deerd was, moeten thans wel vreemd
opkijken. Nooit is door het steeds
scherper uitdiepen van de tegenstel
ling Vlaanderen-België, de drang naar
Vlaamsch Nationale Zelfstandigheid
zoo sterk geweest als nu. Nooit heeft
de Vlaamsche beweging kunnen bo
gen zooals nu, op een zoo talrijke, tot
een leger uitgegroeide, schare aan
hangers van de radikale durvende ge
dachte. Nooit heeft de stem van het
herlevende Vlaanderen duidelijker
weerklank in het buitenland gevonden.
Het is niet meer zooals jaren her, een
preeken in de woestijn of het wekken
van sympathie voor een eng omschre
ven pogen tot regeling van de talen
kwestie. Het Vlaamsch Nationalisme
is thans gegroeid tot een beweging,
die juist door haar streven zoowel op
politiek als op cultureel, sociaal en
economisch terrein, steeds dieper in
de breede lagen van ons volk door
dringt en daardoor in het buitenland
steeds meer indruk maakt
Er was geen mooiere hulde aan het
activisme denkbaar dan het voortzet
ten en het verder uitbouwen van het
werk der bevrijding van Vlaanderen,
dat de activisten met zooveel durf cn
bezieling hadden geplant en krachtda
dig hadden aangevat. Waar tijdsom
standigheden, de verkrachting van alle
mooie leuzen omtrent het zelfbeschik
kingsrecht der kleine volken en de
tekortkomingen van de Vlaamsche
Belgicisten het heerlijk gebouw deden
instorten, dat de activisten tijdens de
oorlogsperiode hadden opgetrokken
Verncderlandsching der Gentsche
Hoogeschool, bestuurlijke scheiding
en uitroeping der politieke zelfstan
digheid was er werkelijk een dosis
moed noodig om, onder de 2oovele on
gunstige omstandigheden, onvermoeid
en met geestdrift den strijd verder
aan te binden. Wel groot moet de in
vloed van het activisme geweest zijn,
dat er in alle gouwen van ons Vlaam
sche vaderland, overal mannen'opston-
den, die weer moedig voor hun volk
in de bres dorsten te staan, verdacht
making en laster negeerend. steeds
meer aanhangers om zich heen scha
rend.
Niet overal echter ging dat in het
tempo en met de noodige Krachtdadig
heid, die door een zuivere doelstelling
worden gevergd. Vaak nog werd cr
te veel rekening gehouden met zoo
genaamde plaatselijko omstandighe
den en om opportunistische redenen
juist datgene verdoezeld wat de
scherpte van onzen strijd doet uitko
men en karakteriseert! Maar juist
Aalst heeft het zóó goed begrepen dat
ook nu, bij elk konflikt tusschen
Vlaanderen en België slechts één be
ginsel onaantastbaar dient voorop te
worden gesteldhet belang van Vlaan
deren Het pleit dan ook voor uw or
ganisatievermogen, mannen van Aalst,
voor Uwe doorzettingskracht, voor
Uw ijver en toewijding en vooral voor
Uw helder inzicht dat U ondanks alles,
111 zulke korte tijdspanne, zulke prach
tige resultaten hebt kunnen bereiken,
als in het Aalstersche thans kunnen
worden vastgesteld.
Uw werk heeft het bestaan geleerd
van het Vlaamsch practisch idealisme,
dat de vormen van het dienen van dat
ideaal terugbrengt binnen het kader
der werkelijkheid, zonder daarvoor in
compromissen of toegevingen tc moe
ten vervallen. De durvende kracht
voor de beredeneerde daad, die uit
Uw werk straalt, weze voor allen die
het nog niet zóó ver brachten, de vin
gerwijzing en een aansporing om het
zelfde te bereiken.
Goed heil dan, vrienden van Aalst,
en onverpoosd verder! Vandaag een
dag van vreugde, gewettigddoor een
terugblik op al wat verwezenlijkt
werd, maar morgen terug aan den ar
beid met dezelfde toewijding, met de
zelfde bezieling, met dezelfde kracht
dadigheid, voor ons eigen vaderland
laanderen
karel waternaux,
Secr. Verbond Vl.-Holl. Vereeniging
Rotterdam.