De Vl.-ftSationalisten i De rol van het Davidsfonds Tolk der Kristene Volkspartij-Viaamsche Front P. V. N. 0,30 0,30 Als er op dit oogenblik geen 103 stemmen tegen 84 in de Kamer gevonden worden voor den zesmaandendienst, dan is het omdat de katholieke demokratische vertegenwoordi gers, die zich op hun Congres van 30 Oktober 1927 voor den zesmaandendienst hebben uitgesproken, niet vrij ge noeg zijn om hun gegeven woord te houden. De Kristene Vlaamsche Werklieden en katho lieke Vlamingen zullen de konklusie trekken in 1939. en de hervorming van het Belg. leger Uit onzen Pijlkoker 57 J&argang, N' 2467 WEEKBLAD Zondsg 29 Juli 1928 Waar-huid ons «vapon ft achtv aardig hold ons dool Stichter Pieter Daens PRIJS per nummer ij ABONNEMENTEN Per jaar 15,00 fr. per 6 maand 7,50 fr. •p Toorhsmi b«(aJtlh«Lir abonnementen op alle poetkantoren, buitenland port meer. REDAKTIE HoofdopetcllerK> L. Van Opdenbosch, Volksvertegenwoordiger. Postchek 93175. BEHEERS. M. Drukkerij Volktverbeffins: 14, Onderwijsstraat, 14, Aalet. Telefoon 188 ANNONCEN De prij» der «nnoncen wordt bepaald bij overeenkomst. Voor alle Inlichtingen wende men rich ten bnreelc. PRIJS per nummer M. VAN HOECK, katholiek VI. demokratisch Kamerlid, verklaarde in de Gemengde Militaire Kommissie de demokratische elementen van de rechterzijde en van links zullen zich ook ter gunste van de zes maanden hebben uit te spreken. En als zij het niet doen, zulten zij de plaats hebben in te ruimen van dezen die willen en in geweten kunnen voldoening schenken aan het verlangen der bevolking. Ziedaar hoe het vraagstuk zich stelt in het Vlaamsch gedeelte des lands; misschien stelt het zich onder een anderen vorm in het Walenland Ik ben in staal u de namen te geven van 103 der 187 Kamerleden aan wie de kwestie van de diensttijdverkorting zal worden gesteld, ik zeg meer van de verkorting tot zes maand Ofwel zullen zij weigeren en hun mandaat neerleggen, ofwel zullen zij zich bij den duidelijk uitgesproken wensch aansluiten. En indien zij het niet doen, zullen anderen het doen in hun plaats. Open brief aan den alg. Secretaris, den heer Amter. Een van de cnormste ongerijmdhe den om geen ander woord te ge bruiken die volksvertegenwoordi ger Van Schuylebcrgh ons, nationa listen, voor de voeten heeft geworpen, bij onze polemiek rond de militaire regeringsvoorstellen, is wel de vol gende «Wat wilt gij. nationalisten u be-' kommeren om de verdediging van llel- gic Uwe kreet is «Voor 't Belgieks- kc, nikske En die brave snul dacht dat hij een argument gevonden had Als België te zijner verdediging bij den aanstaanden oorlog geen beroep deed ook op de Vlaamsche Nationalis ten, een beroep doen is een zachte manier van spreken, dan zou de mi litaire wcttenboel óns inderdaad al heel wat minder interessceren. Maar België schijnt niet geneigd een ons Vlaamsch kanonncnvlccsch tc laten out-mappen". Zelfs Vlaamsche Nationalisten die beslist 'onwaardig waren dienst te doen in het roemrijk Belgisch leger, van wie de legeroverheid zelf moest toegeven dat ze waren «moralement inapte» om officier te worden, zelfs nationalisten van dat slag als onze ver eerde vrienden Wies Moens en Pol Beeckman kregen toch een Belgisch soldatenpak op den rug. Dus hij den aanstaanden oorlog zul len alle Vlamingen, ook de nationalis ten de eer en het genoegen hebben te bloeden voor bet Parijsche moeder huis en zijn Belgische succursale. Tenzij... maar dat is een andere ge schiedenis. Ik heb drien zoons, de legerwet die liu uitgewerkt wordt, zal mogelijks een grooten invloed uitoefenen op hun leven en misschien draagt deze wet hun dood in hare bepalingen en ik, hun vader, zou het recht niet hebben het mogelijke te doen om dat onheil van mijne kinderen af te weren Ge moet Van Schuylenbergh heeten om zulke ongerijmdheden 't woord is veel te zacht uit te denken. Wij, Nationalisten, hebben ons niet laten uitkoopen om ons volk uit te leveren als Senegalcezcn ter verdedi ging van het verdrag van Versailles. Dat is een eerste reden waarom wij ons wel interesseeren voor de leger wet. Er is een tweede reden. En hier verwijzen we m. Van Schuy lenbergh naar het veelbesproken ar tikel «La question militaire et la com mission mixte» verschenen in de Re vue beige van 15 April 1928. Volgens de schrijvers van dit artikel hoofdofficieren van het Belgisch leger wil de stafoverste «de rol van ons leger slechts onder oog nemen als diegene van een strategische voor- vao oen «detachement» ten voordeelc van de geallieerden wer kend (blz. 119). jtQiii den oorlog te winnen overeen komstig de klassiekt regelen, rekenen zij (de ontwerpers) in voornaamste orde op de geallieerden waarvan wc overeenkomstig 't princiep van 't éénc kommando van in vredestijd de ondergeschikten zouden worden in militair en de vassalen in politiek op zicht». (blz. 119. Onderlijning van ons) «...het valt op dat we aldus onze rechten en plichten van vrij volk zou den opgeven. "Ui in voornaamste orde ilc verdediging van ons grondgebied toe tc vertrouwen aan geallieerden die. geen het minste belang hebben als verdedigingspositie onze Öostergrens te nemen maar die. integendeel, zoo als gcn'CJ'aa^ Gallet het in de gemeng de militaire J^mmissie zelf gezegd heeft, een kapitaal belang" heM>en den oorlog in België te houden. «Het aandringen en de haast van onzen Staf om niet alleen de forten van Luik maar ook die van Namen en Antwerpen in staat te stellen, zou zich verklaren, door den wensch der geal lieerden om den beslissenden slag te leveren op een stelling gaande over Ci vet. Namur en ANTWERPEN, die ze als zeer sterk beschouwen en voldoen de van hun eigen grondgebied verwij derd om dit te beschutten tegen in vallen». (blz. 111. Onderlijning van ons). Laten we deze beschouwingen ecnigszins commentarieeren. De vaders van de nieuwe wet zien in het Belgisch leger dus nog alleen een voorhoede van het Fransche leger. Dit Belgisch leger zou dus niet meer tot opdracht hebben de bescherming van het Belgisch grondgebied, maar de voorbereiding van de overwinning «Ier Fransche legermacht. Ook een deel van ons Vaderland. Vlaanderen, zou aldus ten tweeden inaie worden prijs gegeven aan de ver woesting oin den oorlogsgeesel uit Frankrijk te houden Denkt m. Van. Schuylenbergh niet nalisten kan interesseeren Antwerpen. Mechelen. Leuven, drie belangrijke historische Vlaamsche ste den zouden opgeofferd worden om Parijs te beschermen en m. Van Schuylenbergh vraagt «Wat gaat u, Vlaamsche Nationalis ten. dat aan?» Maar er is nog meer. We vestigen de aandacht op dezen zin: «we zouden van in vredestijd de vassalen worden in politiek opzicht». België, militaire en politieke vas- saal van Frankrijk, dat beteekent voor Vlaanderen versterking van de Bel gische verfranschingspolitiek in Vlaan deren. En het dom gezicht van Van Schuy lenbergh staat vol vraagteekens en met een idiote glimlach stelt hij de vraag: «Hoe kan dat om Gods wil de Vlaamsche nationalisten interessee ren?» Maar dat is nog bijlange niet alles. Wij. Vlaamsche nationalisten, zijn toch ook ntenschen. zou ik meenen, en leden van de Europeesche gemeen schap. Als menschen en als leden van de Europeesche gemeenschap zijn we te gen de herhaling van de verschrikke lijke moordpartij van 1914-1918. Welnu waar gaat Europa naartoe met al zijn nieuwe militaire verdragen, met zijn hernieuwden bewapenings wedloop? Regelrecht naar een nieuwe slach ting. die voor de Europeesche bescha ving noodlottig kan worden. We bevelen aan den h. Van Schuy lenbergh de lectuur aan van een arti kel van René Johannet «A la recherche de l'Europe», verschenen in de Revue de Paris van 15 Mei 1928. Ik geloof niet, dat hij René Johan net zal kunnen verslijten voor een Duitschgezinde en zelfs niet voor een minder betrouwbaar Eranschman. We geven een paar citaten. «Men heeft nochtans het gevoel dat er vveinjg zou noojjig zijp opdat deze naties zich weer beginnen te verscheu ren voor een beuzelarij. Men heeft eveneens het gevoel dat deze keer de ramp onherstelbaar wezen zou. Het spel der «alliances» dat Montesquieu met reden als een der afdoenste oor logssymptomen beschouwt woedt hef tig. De Volkerenbond is zeer dikwijls slechts een voorwendsel tot geheime onderhandelingen. Men put zich uit aan tijdrekeningen. De hurcelcn van Geneve hebben berekend dat in 1940 de mannelijke bevolking van twintig tot dertig jaar verdubbeld wezen zal in Italië als in Duitschland, terwijl ze in Frankrijk slechts met enkele pun ten zal gestegen zijn. Onnoodig te her inneren wat het jaar 1935 aan voor zeggingen heeft. Welke bekoringen! Óp oogertfcük dat Europa zal be hoefte hebWt aan het ijzeren keurs lijf van het koelste verstanq, van het meest vaste gezag, van de strengste traditie, op een oogenblik dat de dag orde zou moeten zijn: voorzichtigheid, Waarde heer Amter. U weet al dat ik het Davidsfonds geen al te goed hart toedraag: voor den oorlog onderlijnden wc de kritiek van Karei Van den Oever z.g, reeds niet applaus, gedurende den oorlog hebben we dan dat oud voos ding tegen Vlaanderen zien ijveren en onze vijandige houding werd door liet na- oorlogsch gedrag van dat «goed werk» zeer weinig gemilderd. Toch heb ik me nog eens laten over reden om een feestzitting van het Da vidsfonds hij te wonenenkelen van mijn vrienden hadden zich laten lijmen door zoete woordjes tusschen vier po gen en waren lid geworden. 7.ij beweerden dat mijn kritiek geen steek meer hield, dat het Davidsfonds van de dwalingen zijns '.veegs terug was gekeerd en werkelijk geworden Vlamingen. Ik heb mijn misleide vrienden nooit geloofd, mijnheer de secretaris. Ik ken den toestand te goed in m'n arrondissement om niet te weten dat het Davidsfonds is en wenscht te blij ven een min of meer gecamoefleerde partij-instelling. Willen we voorloopig de toestand te G'sbergen even ontleden. Van alle eeuwigheid bestaat een be stuur. Door coöptatie «vernieuwt» dat be stuur zich zelf. Aan het hoofd prijken sinds onheug lijke tijden de deken, de principaal van het college, de superior van de Jose- phieten. Niemand van ons heeft te Cr'sbergen zoo'n wonder iets als een Vlaamsch- gezinden deken gekend. Iedereen weet dat de «orde» der Josephieten uitblinkt boven alles en allen door hare franschdolheid kwade tongen beweren zelfs dat de «leeraars» in dezer colleges hun gebrek aan ken nis vergoeden door een lS-karaatsche franskiljonnerij. De superior van zulke onderwijsin richting zetelt in het eerebestuur van een Vlaamsch cultuurgenootschap. Blijft de principaal van het college en den dag waarop de hoed van een Vlaamschgezinden principaal van G's bergen wordt geexposeerd ga ik er naar kijken. Dat is het eerebestuur van het VI. cultuurgenootschap. Blijft het bestuur. Aan het hoofd een-katholiek partij politieker. Voor dezen, de h. V. Dierickx, oud- vulksvertegenwoordiger, tot voor en kele wek.n nog lid van het bestuur. 1 TT Iij was nog bestuurslid van do af- jlccling G'sbergen toen hij zijn hespot- dijken anti-aiunestie-brief publiceer- j ik- in de Libre Belgique. Niettegenstaande het Davidsfonds oor amnestie was uit gekomen, heelt Jioch het hoofdbestuur noch liet he- I I-tuur van G'sbergen den li. Dierickx I dankte u in komisch-uitbtindige woor den en na u stelde hij den tweeden spreker voor en bedankte hom even eens in dezelfde komisch-uitbundigc taal alhoewel tl btiden mekaar zoo ont roerend schoon Tegengesproken had «Het Davidsfonds buiten en boven de politiek» had ti geijverd. En toen kwam die brave boerenin- genieur dat boomke. lijk de h. se- 1 crctavis van aidecling G'sbergen hem noemde en Hapte «laar een boeren- j meeting uit zijn botten dat ik conipas- j si-.- kreeg niet u. mijn armen meneer en rog voorzichtigheid en altijd voor zichtigheid. levert Europa zich over aan de slechtste verdeelingspassies, ziet inbegrepen af van de een dracht die alleen Europa redden kan. «Het Westen heeft slechts noodig beschermd te worden tegen zich zelf. maar op dat gebied is de ramp nakend en dreigt ze verschrikkelijk te worden Men moet nochtans niet wanhopen voor de taak wanneer men de uitge strektheid ervan beschouwt... Een verwezenlijkte vooruitgang, bijvoor beeld op militair gebied met de af schaffing van den verplichten dienst tijd. zou elders onmiddellijk en gunsti ge terugslag hebben...» En terwijl over heel Europa zulke waarschuwende stemmen opgaan i\ een kleine Staat als België, die eerst j en meest gebaat zou zijn bij de uit - i schakeling van het oorlogsgevaar, bc zig otn zich in den dienst tc stellen van een groote imperialistische Staat als j Frankrijk. En dat zou ons. Vlaamsche Natio nalisten, niet interesseeren. Men moet een geperfectionneerde steenezel zijn om zulken onzin uit te kramen Verplicht ontslag te nemer j Na voorzitter Dierickx is gekomen oorzitter J. Van den Daelcn. kath. provincieraadslid. Van dezen laatste jegt men dat hij Vlaamschgezind is. Een sympathieke jonge man is hij ze ker. maar ik weet niet best welke zijne huistaal is. Als secretaris fungeert, eveneens sedert onheuglijke tij.len. een leeraar Xift het college die doorgaans gflaamsi-hgeziiid is vest van he'. bestuur i» coöptatie, .-chap liet "tl; 'iiYo toch doEr V.ii'n vrien den meetronen naar die vergadering •A»ar meneer Amter. zou spreken. U zou perdes over «le inrichting van x.£l Davidsfonds, huiten en boven de •olitiek. lijk men dat in Vlaanderen 'öo> plechtstatig-onjuist zegt. spreken n. altijd volgens mijn vrienden, ik zou u eens de proef op de som heldjën •at mijn kritiek werkelijk verouderd mi uit «len tijd was. Ik ging dus naar uwe feestzitting ér gelegenheid van 11 Juli. Buiten het twintigtal nationalisten lie met me waren meegegaan uit nieuwsgierigheid, waren er voor die feestzitting diep in de vijf en twintig )avidsfondsers opgekomen. Toen ik naderhand uit uw mond mijnheer Amter. vernam dat er in dc afdeeling* G'sbergen bij de 600 leden Warén, dan heb ik niet zonder eenigc -rhamperhcitl op de bewustheid van georganiseerd VI. cultuurleger ge dacht. Papieren organisatie, mijnheer Am ter. Met 30.000 van zulke leden is en t uw Davidsfonds ten eeuwigen lage een dooie boel. Ik heb aandachtig geluisterd naar uw betoog, meneer Amter en vooral deugd gehad van uw voorzichtig-ge- doseerde guldcnsporensche inleiding. L' moest zoo iets publiccereti. als modèle de genre. Ook de lengte van uw slot over het a-politieke van de Davidsfondsorgani- satie hebben we gewaardeerd. Ook hier is dc wil goed. dacht ik cn die meneer Amter bedoelt gewis het beste, maar het vleesch is krank en ik bezag de overheidspersonen op de eerste rij. Weet u wat, meneer Amter! Die dikke menschen daar van voren heb ben u dat alles zeer braafjes laten voorlezen, maar pr«>beert nu eens van uit uw hoofdbestuur te Leuven dat oth te zetten tot werkelijkheid: ik wed voor al wat ge wilt, dat eer het jaar om is, dat het hoofdbestuur zal gezui verd zijn van de aanwezigheid der hee- rén Amter en Boon. De dikke buiken of als ge wilt, de ik genoemd de grosses li Vlaanderen de haas praten, maar fnogen En terwijl die verhoog met d gisch Vlaamse! heel het zaaltje zitten aan i ukkclaar daar op het i brei van zijn Bel- slechtsprekendheid vermorste, heb ik er een in wezen i.iiiii cn werkelijkheid Vlaamsch cultuur genootschap in Vlaanderen zou kun nen jirestccren. Maar dan geen cultuurgenootschap j opgevat ah «goed werk», verstrekken- j dc wat men in sommige kringen «dc- j gelijke» on ook wel «deugdelijke» loc- j tuur noemt, geen «goed werk» onder de protectie van meneer pastoor. Lijs het >avid<fon cv i*. kan het erfzonde uitw isschenïïetts eiï i»TtjTt een legaat uit den treurigsten lijd van «le VI. Beweging en al de lofwaardige pogingen van een overigens zeer ver dienstelijken secretaris zullen daar weinig aan veranderen. Mijn waarde heer Amter. in West- Vlaanderen waar het Davidsfonds om z.cggens niet bestond, hebben de iia- lionlistcu zich op enkele plaatsen voor de taak gespannen. Ik.verneem met genoegen dat hier cn daar het Davidsfonds er tegenge werkt wordt door wat men ge woon- heidshalve de geestelijkheid noemt dat is zeer goed'nieuws voor het Da vidsfonds. Kon dat overal over heel Vlaande ren «eens het geval zijn: het Davids fonds zou een derde min leden tellen, maar het zou leven en ei zop iets van uitgaan. Nu gaat er niets van uit noch uit zijn boeken, noch uit de rest, dan récuwreuk. Alles negatieve kritiek, ..zult u me laten opmerken heer secretaris. Misschien, maar als onze vrienden uit West-Vlaanderen mede zullen heb ben ondervonden dat vijf jaar kunst matige ademhalingS|K>gingen een lijk niet t.>t het leven kunnen wekken, dan zal de tij«! voor ons gekomen zijn en intusSchen ook de mogelijkheid om een eigen Vlaamsch cultuurgenoot schap te stichten naast en als volledi ging van onze andere organisaties. A. D'HAESE. pezzi grossj o légumes zijn Jullie moge niéts doen. Jullie moge verknopen op met een Jtoobl H. Deken» en den 1 even de raarde dat buiging. e« t zingt bestuur, dat handelt dwars t cn letter van uwe theorie. theorie <7 E. in bet cr Amter, ter aan den gan Och. wijl dc tweede s: w.is heb ik bc naar U om te zien of u kon blozen la. die dikke buiken zijn niet altijd jbnder humor, mijn arme meneer dc secretaris. Maar wie ik incest bewonderd heb lat was de secretaris van de afdecling (VslK-rgeii hij stelde u voor en be- Ongevallen die konden vermeden worden. De zandige streek rond Beverloo is dat gedeelte van ons land waar het itt den zomer het heetst, in den winter het koudst is. Men ?>eseft welke tro pische temperatuur er nu heerscht, nu men aan dc zee, waar dc bries noch- tans het koelste is. met zichzelf geen Kolonel De Voninck. bevelhebber van het 3* regiment jagers tc voet, dat nu te Beverloo kampeert, schijnt niet te begrijpen dat dc warmte doo- delijk kan zijii. Hij beval dat een wa ter gelegenheid van de erkenning van nieuwe officieren en reserve-officieren. Plechtigheid <Lic geheel overbodig is. tin regiment kwam. na dc mening van den dag naar de opgegeven vcr- lb 35 mi- artne;». enz., voor de kolonel, voor het vaandel, voor de Rrabangnnne en voor nog veel andere aken. De soldaten kregen zoowat 65 maal het geweer, door «le bajonet verzwaard, op de schouders te heffen, tc bieden en weer neer te zetten Elf jongens vielen cr bij neer. Ka meraden brachten enkelen naar het kamp terug, anderen moesten op draagberries vervoerd worden. Als geen enkel soldaat bezweek, is het waarlijk niet dc schuld van kolo nel De Coninck. Jaarbeurs van het Vlaamsch Econo misch Verbond. De plechtige opening der Jaarbeurs in de stedelijke feestzaal te Antwer pen i> bepaald op Zaterdag 11 Augus tus om 4 uur *s namiddags. Een groot aantal firma's uit de provinciën Oost en est Vlaanderen. Brabant. Lim burg en Antwerpen zullen er aan «leel nemen, benevens drie firma's uit Ne derland. De katholieke onderwijzers aan bet adres van M. Marck en Co. In een artikel «Retnembre» schrijft onder meer «Onze Gilde», orgaan van Ie Katholieke Onderwijzersgilde van \.\jw r«»eiv. (Vre-V... "«-zifter* lJ "i-rtf «Aldus zien wij alleen maar de me nigvuldige communiqués en de «x» au diënties bij minister Zoo en z«>o en andere personnages. Wat heeft het ge holpen? Heeft het aarde aan den dijk gebracht J>nt er nog steeds eenvou dige lieden te vinden zijn. «lic meenen dat de perekwatie ontstond onder den druk der gesyndikcerde onderwijzers- groepeeringen van velerlei kleur cn mcening, dat er n««g menschen zijn die zulk een apekool slikken, moet ons verheugen, want bij hen werd het goe de geloof nog niet uitgemoord. I)e re geering heeft gehaitdeld naar haar eigen plan, dat een noodzakelijk ge volg is van haar eigen stabilisatiepro ject. ic de actie van de haute finance volgde, weet. wat voor ons onder wijzers. kleine burgers, die betrouw- vol hun spaarcenten aan den Staat toe vertrouwden, de stabilisatie te betee- kenen heft. Toen /.wegen we omdat er geschermd werd met redding en heil van het land. Voor de tweede maal worden wc op hetzelfde altaar geof ferd. En wat zal het helpen? Weten de jonge onderwijzers welke offers de nieuwe militaire wet van hen vergt? \V eten allen hoe groot de sommen zul len ziin door het nieuwe wetsontwerp verslonden t Is te laat den put te vullen als 't kalf verdronken is. Uit bittere erva ring wete ieder voortaan zijn nut te trekken. Onze vertegenwoordigers, «mze leiders, moeten weten dat in *t vervolg de belangen van hen, wiens in tresten ze verdedigen, niet meer mo- gen opgeofferd worden aan het «non nossumus» van 'n «union sacrée» of haar eerste minister Met menschen die steeds den mond vol hebben van onderwijs en onderwijzer, maar met «hotcr bij den viseh» niet te spreken iin. is onze actie niet gediend». Zonder geestdrift. Donderdag 19 Juli vergaderde de Middenraad van het Algemeen Chris ten Wcrkersverbond. De Standaard geeft aldus verslag: «Na dat verslag was uitgebracht over politieke actie in de Waalsohc arrondissementen en over het inter nationaal kongres te Keulen, werd een bespreking gehouden over de leger- k west ie. De legeront werpen van «le Regeering worden aanvaard. DOCH ZONDER GEESTDRIFT De vergadering strm«le in met «le uitleggingen welke door den h. Poullet werden verstrekt. I «mi slotte sprak de h. Hcyman over «te socialistische obstructirpolitiek en beslis. de vergadering een aktic tc "i cn tegen de aanvallen en ver«facht- m.ikmgcn van «!r socialisten cn van di Viaamtche Nationalisten. De bespreking verliep in een serene en hoffelijke stemming». Jkior da: verslag weten we nu toch «lat de Katholieke Dcmokraten en Vla mingen hun princiepen verloochenen, z.«in«lcr geest'lrift.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Werkman | 1928 | | pagina 1